Ný félagsrit - 01.01.1841, Page 119

UM alÞing a islandi.
119
ustu menn, sem J>jóin kýs, komi saman til a<b rá6g-
ast um gagn landsins og naubsynjar, þeir læra á ]>yí ab
þekkja landiíi og ])jó&ina, og sjálfa sig, og leiítast til ab
hugsa meir enn ábur um gagn alþýfeu. En þegar þessi
æfíng tekst vel, ]>á er engin hætta búin þó mesti hluti
landstjórnar sé gefrnn í hendur þjóbinni, því þá hefir
hún sýnt, a& hún getur 'hlýdt lögunum án þess hún sé
kúgub til þess meb valdi. þegar þannig er farib fram
meb varhygö , og stjórnandinn þekkir öld sína og þarfir
þjóbarinnar, má vænta ab öll framför verbi stöbugri, og
ab menn þuríi ekki ab setja frelsib í hrodd fylkíngar, og
láta stjórnsemi alla og reglu koma á eptir, einsog Sieyes
ábóti bar Frökkum a brýn.
Onnur villa er sú, sem eg gjöri ráb fyrir ab kunni
ab hittast sumstabar, ab þíng þetta eigi ab verba hib
sama einsog alþíng var hib forna; en þar er töluverbur
munur á. þetta hib nýja alþíng vantar ab öllu dómsvald
þab sem hitt hafbi, og Iöggjafarvald þess er miklu minna,
einsog beinlínis má sjá af því sem ábur er sagt. þab
er ab eins vís ir löggjafarþíngs, ef því tekst vel. A hinu
forna alþíngi var feldur abaldómur í þeim málum scm
ekki varb úr greidt í herabi, og sú var abalathöfn þess
á seinni öldum, en nú eru slík mál lögb undir landsyríir-
réttinn og síban hæstarétt*). þó málin gángi nú til
landsyfirréttar og ekki til alþíngis, er þab enginn skabi,
heldur fer þab svo miklu betur enn ábur, því málin geta
meb því móti komizt lángtum fyrr til úrskurbar, þar eb
alþíngisdómar fóru ab eins fram einusinni á ári, en mál
voru opt rángt búin heiinan, og olli þab tíbum margra
Eitt a! því seni nu er undarlegt i stjorn Islands er það, að
æbstí dóinur á íslcnzkum ioáluiu skuli vcra fcldur af ddnskum
miinnum, cptir málsfærslu danskra rnanna, scm allir cru, hvcrr
um sig, að dllu ókunnugir íslandi.