Morgunblaðið - 11.04.1995, Blaðsíða 8

8 B ÞRIÐJUDAGUR 11. APRÍL 1995
ALÞINGISKOSNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
Kjörsókn og atkvæði að baki þingmanna
á
kjörskrá
Kjörsókn
1995
1991
1987
1983 Fjöldi
þingmanna
Atkvæði að
bakl hvers
þingmanns
(m.v. kjörskrá)
Reykjavík 77.582 66.699 86,0% 86,0% 89,5% 87,9% 19 4.083,3
Reykjanes 48.560 42.562 87,6% 88,5% 89,5% 89,2% 12 4.046,7
Vesturland 9.852 8.765 89,0% 89,7% 88,9% 88,3% 5 1.970,4
Vestfirðir 6.334 5.580 88,1% 87,6% 89,7% 90,9% 5 1.266,8
Norðurland vestra 7.202 6.447 89,5% 89,4% 89,4% 85,9% 5 1.440,4
Norðurland eystra 18.983 16.581 87,3% 86,3% 88,1% 85,6% 6 3.163,8
Austurland 9.042 7.945 87,9% 88,3% 90,3% 89,1% 5 1.808,4
Suðurland 14.503 13.166 90,8% 91,1% 92,1% 89,3% 6 2.417,2
Landið allt/Meðaltal: 192.058 167.745 87,34% 89,6% 89,6% 86,6% 63 3.048,5
17,5% Alþýðuflokkur
15,2% 15'5%
Bandalag
jafnaðarmanna
Skoðanakönnun
Hagvangs
16. apríl 1983
g g% r Kosningar
Þjóðvaki,
hreyfing fólksins
Skoðanakönnun
Félagsvfsindastofnunar
2-4. apríl 1995
11,3%
ismnga
23. april
7,3%
79 '83 '87 '91 '95
0,2%
'83 '83 '87
Kosningar
8. apríl
7,2%
Fylgi Alþýðuflokks
í kosningum 1979-95,
Bandalags jafnaðar-
manna 1983 og 1987
og Þjóðvaka 1995
'95 '95
Reykjanesbær hlaut
55% gildra atkvæða
„VILJI íbúanna kemur alveg skýrt
fram þar sem meginþorri þeirra
er á móti því sem bæjarstjórn
ákvað að setja fram sem valkosti.
Ég tel ótvírætt að bæjarstjómin
verði að taka málið til endurskoð-
unar," segir Drífa Sigfúsdóttir,
forseti bæjarstjórnar Keflavíkur,
um þá staðreynd að 64,7% þeirra
sem tóku þátt í atkvæðagreiðslu
um nafn á sameinuðu sveitarfélagi
á Suðumesjum ógiltu miða sína.
A laugardag greiddu íbúar sam-
einaðs sveitarfélags á Suðurnesj-
um atkvæði um nöfnin Reykjanes-
bær og Suðurnesbær sem nafn á
sveitarfélaginu. Á kjörskrá voru
7.032, en 5.232 neyttu atkvæða-
réttar síns, eða 74,4%.
Að þeim 5.232 sem neyttu at-
kvæðaréttar síns ógiltu 3.385
miða sína og auðir miðar voru 333
eða 6,4%. Gildir miðar vora 1.514
eða 28,9%. Af þeim sem vom með
gilda miða kusu 832 nafnið
Reykjanesbæ eða um 55%. 45%
eða 682 kusu nafnið Suðuraes-
bær.
„Samkvæmt reglunum er þetta
niðustaðan," segir Magnús Har-
aldsson, sem sæti á í kjörstjórn.
„Bæjarstjómin ákvað áður að það
nafnið sem fengi fleiri atkvæði
yrði nafnið á bænum."
framboðsins í Reykjaneskjördæmi,
um úrslit kosninganna.
Kristín segir að kvennalistakonur
hafi fundið fyrir því að markvisst
hafi verið unnið gegn þeim. Því
hafi verið haldið á lofti að Kvenna-
listinn gæti ekki vænst meiri árang-
urs og hann hafi þurft að háfa tölu-
vert fyrir því að sannfæra kjósend-
ur um að enn væri mikið verk óunn-
ið. „Síðan tel ég að umræðan síð-
ustu vikumar um að meginatriði
væri að ná fram tveggja flokka
stjórn hafi skipt töluverðu máli.
Fólki hafi verið talin trú um að það
væri að kasta sínu atkvæði á glæ
með því að styðja Kvennalistann."
Hún minnti á að Kvennalistinn
hefði áður verið með þrjár konur á
þingi. „Við vomm þrjár á þingi árin
1983 til 1987 og tókst á því tíma-
bili að breyta töluvert stjórnmála-
umræðunni og halda vakandi um-
ræðu um þau málefni sem snúa að
bættum hag kvenna og barna. Við
munum gera það og ég held að
jarðvegurinn sé enn betri núna.
Þessi mál eru ekki jafn ókunnugleg
og þau vom. Menn em tilbúnir tii
að ræða þau, vita og skilja að þetta
era málefni sem eiga að hafa verð-
ugan sess í stjómmálaumræðunni."
Kristín sagði að Kvennalistinn
myndi taka sér tíma til að meta
niðurstöður kosninganna og endur-
meta aðferðir sinar. Hún sagði að
áhersla yrði lögð á að reyna að
hafa áhrif á að meginmálefni list-
ans skipuðu verðugan sess í stjórn-
arsamstarfínu og helst með eigin
þátttöku.
Ögmundur Jónasson
Getum unað
sæmilega við
okkar hlut
„ALÞÝÐU-
BANDALAGIÐ og
óháðir geta unað
sæmilega við sinn
hlut í ljósi þess að
til sögunnar var
komið nýtt fram-
boð, Þjóðvaki, sem
tók nokkuð fylgi
frá öllum flokkum
á félagshyggjuvæng stjórnmál-
anna, ekki síst frá G-listanum,“
segir Ögmundur Jónasson, nýr
þingmaður Alþýðubandalagsins í
Reykjavík.
Ögmundur segir að hann hefði
kosið að félagshyggjuöflin hefðu
komið sterkar út úr kosningunum
en raun bar vitni. „Ég kann engar
skýringar á því hvers vegna svo var
ekki. Eg man ekki eftir nokkrum
kosningum sem hafa haft jafnmikið
pólitískt inntak og þessar, því valko-
stirnir hafa verið mjög skýrir og
afmarkaðir."
Ögmundur segist ennfremur
munu gegna formennsku áfram hjá
BSRB, ekkert mæli gegn því. „Síður
en svo. Mín áhersluatriði verða ná-
kvæmlega þau sömu og verið hefur
til þessa. Ég mun beita mér fyrir
kjarajöfnun og ýmsum hagsmuna-
málum launafólks. Ég tel að stefnan
hafi verið tekin í átt til mikils ójafn-
aðar og mjög brýnt að sveigja af
þeirri braut. Það er ástæðan fyrir
því að ég vildi safna liði undir merkj-
um félagshyggjunnar."
Lúðvík Bergvinsson
Hlýturað
teljast stór-
sigur Alþýðu-
flokksins
„ÉG ÞAKKA þetta miklu starfi
íjölda manna sem skilaði sér um
allt kjördæmið, en það er ljóst að
okkar sterkasta vígi er Vestmanna-
eyjar,“ sagði Lúðvík Bergvinsson,
nýr þingmaður Alþýðuflokks, en
hann skipaði
fyrsta sæti fram-
boðslista flokksins
í Suðurlandskjör-
dæmi.
„Það er Ijóst að
Alþýðuflokkurinn
er að tapa þremur
þingmönnum en
það vegur þungt
þetta upphlaup fyrrverandi vara-
formanns flokksins. Ef við horfum
á stöðuna eins og hún var um síð-
ustu áramót þá hlýtur þetta hins
vegar að teljast stórsigur Alþýðu-
flokksins," sagði Lúðvík.
Hann sagði að málefnastaða Al-
þýðuflokksins væri mjög góð og hún
væri kannski meginástæðan fyrir
þeim varnarsigri sem flokkurinn
hefði þó unnið í kosningunum.
„Ég held að það sé ekki hægt
að neita því að þetta er í raun og
vem varnarsigur bæði hvað varðar
upphlaup Jóhönnu og stöðuna um
áramót. Maður hafði af því stórar
áhyggjur að þessi flokkur yrði bara
ekki til, og þegar ég ákvað að fara
fram þá mældist fylgið 1,8% en
Þjóðvaki var á sama tíma með
18%,“ sagði hann.
Starfi fjölda manna að þakka
Sextán ár eru liðin frá því Al-
þýðuflokkurinn fékk mann kjörinn
á þing í Suðurlandskjördæmi og
sagði Lúðvík að með tilliti til þess,
átta vikna kosningabaráttu og að
hann væri nánast óþekktur utan
Vestmannaeyja, hlyti sá árangur
að flokkurinn hafi nú náð inn manni
í kjördæminu að teljast stórsigur.
„Jafnvel þó við hefðum ekki náð
inn manni þá var þetta stórsigur
og það er auðvitað að þakka gífur-
legá miklu starfi mikils fjölda
manna," sagði Lúðvík.
Siv Friðleifsdóttir
Stórkostleg-
ur árangur
„MÉR FINNST
árangurinn stór-
kostlegur. Við
aukum fylgið um
7,2%, förum upp í
21% og náum vel
inn tveimur mönn-
um,“ segir Siv
Friðleifsdóttir,
sjúkraþjálfari og
nýr þingmaður Framsóknarflokks í
Reykjaneskjördæmi, um gott gengi
flokksins í kjördæminu.
Hún þakkar niðurstöðuna mjög
sterkum lista í Reykjaneskjördæmi.
„Nýtt fólk var í framboði, listinn
ungur, frískur og mikil breidd á
honum. Málefnastaðan var mjög góð
og við komum henni vel til skila.
Við unnum mjög markvisst. Fórum
víða, á vinnustaðafundi, og notuðum
þessar hefðbundnu aðferðir, og vor-
um með mjög öfluga stuðningsmenn
og kosningastjóra. Þeir skópu sigur-
inn með okkur," segir Siv um leið
og hún notar tækifærið til að þakka
stuðningsmönnum flokksins og með-
frambjóðendum sínum fyrir stuðn-
inginn og samstarfið.
Árangurinn á landsvísu þakkar
hún góðri málefnavinnu. „Við erum
að bæta við okkur víða og númer
eitt, tvö og þrjú vegna okkar mál-
efnastöðu. Við náðum að koma
stefnu okkar í atvinnumálunum vel
til skila, varðandi skuldastöðu heim-
ilanna og hvernig við viljum jafna
lífskjörin. Fólk held ég hafi tekið
undir með okkur með því að kjósa
okkur."
Siv segir að niðurstöðumar sýni
að flokkurinn sé að breikka. „Við
sjáum núna að af höfuðborgarsvæð-
inu, Reykjavík og Reykjanesi, kem-
ur um helmingur atkvæða. Því er
ekki, miðað við hvar atkvæðamagn-
ið liggur, hægt að segja að flokkur-
inn sé einhver sérstakur dreifbýlis-
flokkur lengur," segir hún og tekur
fram að mikil endumýjun sé í
flokknum. Af 15 þingmönnum séu
t.a.m. 6 nýir.
Gunnlaugur
Sigmundsson
Ósár eftir
og taugarn-
ar í lagi
„ÞEGAR maður
lítur yfir völlinn þá
tókst þetta þokka-
lega vel,“ segir
Gunnlaugur Sig-
mundsson, nýr
þingmaður Fram-
sóknarflokksins,
_en hann skipaði 1.
sæti framboðslista
flokksins á Vestfjörðum.
„Kosningabaráttan var almennt
eins og siðuðum mönnum sæmir,
en hins vegar tekið mjög fast á
mér af fyrrum samheijum sem voru
þá á persónulegu nótunum. En ég
er ósár eftir og taugarnar í lagi."
Gunnlaugur sagði að þegar ljóst
hafi verið að klofningur yrði og tvö
framboð ættuð úr Framsóknar-
flokki yrðu á Vestfjörðum, þá hafi
hann gert sér vonir um að ná sjálf-
ur 23% fylgi.
„Þegar ég svo fór að skoða aftur
í tímann öll þau sérframboð sem
hafa verið á Vestfjörðum þá kom í
Ijós að þau hafa ekki farið undir
650 atkvæði og upp í 1200. Þá
gerði ég mér grein fyrir að það
væri rík sjálfstæðistilhneiging í
Vestfirðingum og fór að vonast til
að halda 20% og þetta fór býsna
nærri því,“ sagði hann.
Hryllir ekki við
stjórnarandstöðu
Um útkomu Framsóknarflokks-
ins á landsvísu sagði Gunnlaugur
að hann hefði kosið að vera sjálfur
yfir því fylgi sem flokkurinn fékk
og það yrði síðar. Árangur flokksins
væri hins vegar mjög góður.
„Ýmsar skoðanakannanir sem
gerðar hafa verið segja að fólk vilji
Framsóknarflokk og Sjálfstæðis-
flokk í ríkisstjórn, en í þessari stöðu
sem nú er komin upp veit ég ekk-
ert hve æskilegt það er. Það þarf
alltaf að standa vörð um lýðræðið
og það er alltaf spurning um það
hvað ríkisstjórn á að vera sterk.
Ég er þeirrar skoðunar að allt of
sterk ríkisstjórn getí það að verkum
að ýmsir þingmenn leyfi sér- að
dansa rúmbu þegar aðrir eru í
vangadansi.
Þannig að ég veit ekkert hversu
æskilegt það er að hafa 40 þing-
menn í meirihluta. Ég er hins vegar
ekkert að segja nei við þessu sam-
starfi ef það kæmi upp, en ég er
samt ekkert viss um að það sé
æskilegasti kosturinn, og það mætti
reyna ýmislegt annað fyrst. Mig
hryllir ekkert við því að vera í
stjórnarandstöðu," sagði hann.
Ágúst Einarsson
Tilgangur
Þjóðvaka
stendur
óbreyttur
„VIÐ megum
þokkalega vel við
þessi úrslit una, en
ég hefði óneitan-
lega kosið að fylg-
ið yrði meira. Það
er hins vegar alveg
ljóst að Framsókn-
arflokkurinn og
Sjálfstæðisflokk-
urinn geta borið höfuðið hærra en
aðrir þessa dagana," segir Ágúst
Einarsson þingmaður Þjóðvaka, en
hann skipaði efsta sætið á fram-
boðslista Þjóðvaka í Reykjaneskjör-
dæmi. Ágúst hefur áður setið á
þingi, en hann var varaþingmaður
Alþýðuflokksins í Suðurlandskjör-
dæmi 1978-83.
Ágúst sagði að skilaboð kosning-
anna væru í gegnum Sjálfstæðis-
flokkinn og Framsóknarflokkinn
um ákveðna eflingu inn á miðjuna
og til hægri. Hann teldi hins vegar
alls ekki að því hefði verið hafnað
sem Þjóðvaki stæði fyrir.
„Við teljum þessi úrslit sýna enn
betur nauðsyn þess að félags-
hyggjuflokkarnir myndi nú eina
heild þannig að þeir nái betur til
allra félagshyggjukjósenda í land-
inu. Sá tilgangur Þjóðvaka stendur
óbreyttur, og kosningarnar stað-
festa í sjálfu sér að þetta flokka-
kerfi sem er núna nær ekki að end-
urspegla það sem við teljum vera
mikinn meirihluta félagshyggju-
sjónarmiða í þjóðfélaginu. Þannig
að það þarf þá að leita nýrri leiða
í þeirri baráttu," sagði hann.
Höfum mikilvægan tilgang
Ágúst sagði að þótt líklegast
væri að Þjóðvaki lenti í stjórnarand-
stöðu þá myndi flokkurinn áfram
vinna að þeirri hugmyndafræði að
félagshyggjuflokkarnir kæmu sam-
an að einu borði.
„Það munum við gera inni á Al-
þingi og í samstarfi við þá flokka
sem um ræðir. Við höfum mjög
mikilvægan tilgang á þessu sviði
og það hefur ekkert breyst nú að
afloknum kosningum. Það var ekk-
ert markmið í sjálfu sér að Þjóð-
vaki sem slíkur yrði eilífðarhreyf-
ing, heldur að hann breytti hér
flokkakerfinu. Ég held að það megi
alveg lesa það út úr kosningunum
að það sé grundvöllur fyrir því, en
það tekur sinn tíma," sagði Áj-úst.