Morgunblaðið - 05.12.1979, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 5. DESEMBER 1979
41
fallegum Kópallitum. Meö Kópal
sparast ótrúlega mikið erfiöi - og
heimilið verður sem nýtt, þegar
sjálfur jólaundirbúningurinn
hefst.
Jólaánægjan verðurtvöföld, þegar
þú átt þess kost að njóta hennar
án streytu og strengja.
iMfpál
fyrir jól
máiningh!f
„Leyndardómur
Snæfells-
jökuls“ og
„Lorna Doone“
ÚT ERU komnar hjá Bókaút-
gáfunni Örn og Örlygur tvær
nýjar bækur í bókaflokknum
Sígildar sögur með litmyndum.
Eru það sögurnar Leyndardóm-
ar Snæfellsjökuls“ eftir Jules
Verne og „Lorna Doone“ eftir
R.D. Blackmore.
Hin fræga skáldsaga Jules
Verne, „Leyndardómar Snæ-
fellsjökuls," fjallar um ferðalag
í gegnum jörðina, sem hefst á
íslandi og lýkur á Ítalíu. Þýð-
inguna gerði Andrés Indriðason.
„Lorna Doone" er ástarsaga
sem gerist í ensku sveitahéraði
á ofanverðri 17. öld. Sagan segir
frá hinum illa þokkaða Doone-
ættflokki og John Ridd sem
legggur allt í sölurnar fyrir
stúlkuna sem hann elskar. Þýð-
inguna gerði Steinunn Bjar-
mann.
Guðjón Albertsson
Höfundur tekur fram, að hún og
þar með sonur hennar séu frá
Hesti í Hestfirði við ísafjarðar-
djúp en ég tek af um það, að sú
staðreynd valdi nokkru um dóm
minn um söguna og þar með
gömlu konuna. En sú kona mætti
vel hafa verið mótuð af húsfreyju-
störfum á barnmörgu útvegs-
bóndaheimili við Djúp. Og það er
trúa mín, að eitthvað af því
samkeppnisliði um „lífsþægindi",
sem fólkið í þessari bók á að vera
fulltrúar fyrir mætti gjarnan fella
niður aðra hinna árlegu ferða
sinna til „sólarlanda" og í hennar
stað ferðast um sitt eigið land og
gera sér ljósar orsakir þess, að
ekki er unnt að nýta áfallalaust án
kvennahóps úr ýkjafjarlægri
heimsálfu þá gjöfulu auðsupp-
sprettu, sem svo ríkulega er ausið
af, að hin linnulausa og allt að því
sjúklega áðurnefnda samkeppni
og margvisleg fjármálaleg véla-
brögð hafa ekki enn orðið að því
óskaplega tjóni, að þjóðin sem
heild yrði með öllu fyrirlitinn
bónbjargalýður á vegum erlendra
lánadrottna.
Eru jólin vandamál á þínu heimili?
Ertu ef til vill ein þeirra, sem
kappkostar að hafa heimilið hreint
og fallegt, áður en jólahátíðin
gengur í garð?
Þá ert þú sennilega líka ein þeirra
sem leggja sig alla fram við
hreinsun og hreingerningar í jóla-
mánuðinum og sennilega ein
þeirra, sem er alveg örmagna,
þegar sjálfur jólaundirbúningur-
inn hefst - og svo geturður ekki
notið sjálfrar jólahátíðarinnar fyrir
þreytu!
Við leggjum til, að þú leysir þetta
vandamál með því að mála - já,
I mála íbúðina með björtum og
I>að sem
mannsævin
snýst um
Dagbók húsmóð-
ur í Breiðholti
bertssyni sammála um, að orðin sé
þjóðfélagsleg plága. En svo er hér
því við að bæta, án tillits til
gerðar sagnanna, að höfundurinn
kennir þessa meinsemd fyrst og
fremst konunum, sem þar eru
leiddar fram á sjónarsviðið, en
raunar karlmennirnir í sögunum
ekki heldur til að státa af, og þykir
mér ekki líklegt, að Breiðhyltingar
verði ýkja hrifnir af því fólki, sem
höfundurinn gerir með nafni bók-
arinnar að fulltrúum þeirra. Sög-
urnar eru yfirleitt sagðar á góðu
máli og þar ekki flúið á náðir
neinna hundakúnsta eða tízku-
bragða, nema það kynni að vera
tízkuþóknun, hve hárnákvæmt
höfundurinn miðlar af þekkingu
sinni, þegar hann lýsir hvílu-
brögðum karls og konu, fylgir
Lúðvík nokkrum, sem kemur fram
í tveimur af frásögnunum og í
þeirri fyrri gerir gleðikonu „gott í
kroppinn" en eiginkonunni í hinni
síðari.
Annars er fólkið í frásögnunum
dregið furðu skýrum dráttum,
miðað við það rúm, sem ádeilan
leyfir.
Ein af sögunum finnst mér bera
af sem „smásaga" og er þó ádeilan
vissulega ekki falin. Sú saga heitir
Húsfreyjan frá Hesti. Gamla kon-
an, sem þar kemur fram verður
beinlínis eftirminnileg, enda gerir
hún uppreisn gegn stertimennsku
tengdadóttur sinnar, og sú upp-
reisn kostar hina öldnu konu lífið.
Ný íslensk skáldsaga frá M og m
MÁL og menning hefur sent
frá sér skáldsöguna Næstsíð-
asti dagur ársins eftir Normu
E. Samúelsdóttur. Undirtitill
er Dagbók húsmóður í Breið-
holti. í forlagskynningu er
bókinni lýst á eftirfarandi
hátt:
„Beta, húsmóðir í Breiðholti,
situr við dagbókarskriftir sem
hún grípur í hvenær sem tóm
gefst. Þessi dagbók er sjálfstað-
festing hennar, þar leitast hún
við að gera upp líf sitt í fortíð
og nútíð, hispurslaust og af
einlægni. Fjölskyldulíf og kjör,
og ekki síður það nöturlega
umhverfi sem hún hrærist í,
birtist ljóslifandi og er samofið
allri frásögninni.
Upp af slitróttum dagbókar-
blöðum, þar sem renna saman
endurminningar, svipmyndir
daglegs lífs og hvers konar
utanaðkomandi áreiti, rís smám
saman heilsteypt persónulýs-
ing, skýr og trúverðug mynd af
hlutskipti láglaunafólks, hús-
mæðra fyrst og fremst, í svefn-
hverfum Stór-Reykjavíkur. Því
nærtæka viðfangsefni hafa ekki
Norma E. Samúelsdóttir
fyrr verið gerð skil í íslenskri
skáldsögu.
Næstsíðasti dagur ársins er
fyrsta bók Normu E. Samúels-
dóttur og var meðal þeirra
handrita sem bárust í skáld-
sagnasamkeppni Máls og menn-
ingar í fyrra. Bókin er 155
blaðsíður, prentuð í Prentstofu
G. Benediktssonar.
EF ÞAÐ ER FRÉTT-
NÆMTÞÁERÞAÐÍ
MORGUNBLAÐINU
EF ÞAÐ ER FRÉTT-
NÆMTÞÁERÞAÐÍ
MORGUNBLAÐINU
Guðjón Albertsson: Breiðholts-
búar.
Útgefandi: Bókaútgáfan Orn og
Örlygur, Reykjavík 1979.
Bðkmenntir
eftir GUÐMUND
G. HAGALÍN
„En héðan af er víst ekki um
annað að ræða en að halda áfram,
reyna að halda í horfinu til jafns
við aðra. Eða er það ekki það, sem
mannsævin snýst um: reyna að
standa sig og vera maður með
mönnum! Og hér eiga allir hús og
bíl, helzt einbýlishús og Dodge-
Weapon, já, jafnvel sumarbústað
og lystisnekkju, og eru í öruggri
atvinnu. Og menn verða að fljúga
til Majorka eða Kanaríeyja að
minnsta kosti tvisvar á ári til þess
að tekið sé fyllilega mark á þeim.
Skyldi það ekki vera þetta dæmi-
gerða velferðarþjóðfélag, sem við
lifum í, þar sem enginn má vera
minni maður en nágranninn, allir
verða að hafa allt til fæðis, klæða,
híbýla og skemmtana og engan má
vanta neitt!"
Undir lok fyrstu sögunnar af tíu
í þessari bók farast dugnaðarfork-
inum Runólfi þannig orð við
eiginkonu sína, þá er þau hafa
jafnað missætti, þar sem þau eru
önnum kafin við að mála nýja íbúð
sína í Breiðholti, sjáandi spretta
upp allt í kringum sig hús, „hæð
eftir hæð eftir hæð, unz þau
virtust ná hálfa leið upp í himin-
inn“.
Þetta mun þykja alllöng tilvitn-
un, en því aðeins birti ég hana
þegar í upphafi þessa greinar-
korns, að í henni felst meginkjarni
flestra þeirra sagna, sem bókin
Breiðholtsbúar hefur að geyma,
og þar er stungið á þeirri mein-
semd, sem ég og trúlega allmargir
fleiri getum verið Guðjóni Al-