Óðinn - 01.02.1906, Blaðsíða 5

ÓÐINN.
85
Einar Jónsson myndhöggvari.
Myndhöggvaralistin má heita ókunn hjer á
landi, því listaverk í þeirri grein eru hjer nær eng-
in til. Þó er frægasti myndhöggvari síðari alda,
Albert Thorvaldsen, íslenskur að ætt. Ein tvö af
listaverkum hans eru íslensk eign: mynd sjálfs
hans á Austurvelli í Rvík og skírnarfatið í dóm-
kirkjunni. Eftir Einar Jónsson eru hjer til þrjár
myndir, tvær smáar: Refsidómurinn og Drengur á
bæn, en ein stór: Utilegumaðurinn, sem D. Thom-
sen konsúll keypti og gaf landinu. Sú mynd
stendur nú í fordyri Alþingishússins, en hún er
úr gipsi og henni því hætt við skemdum.
í 5. tbl. »Óðins« var minst á helstu verk Ein-
ars og þá lofað mynd af honum síðar, er nú kem-
ur hjer.
Hann er fæddur 11. mai 1874 á Galtafelli í
Arnessýslu og liafa foreldrar hans búið þar í 40
ár, Jón Bjarnason og Gróa Einarsdóttir frá Bryðju-
holli. Snemma bar á því, að Einar var óvenju-
lega liagur og hafði gaman af að húa til myndir.
Einhver liin elsta af myndum hans, sem eftirtekt
vakti, var af ljóni, sem hjelt dreng í kryppunni.
Veturinn 1893 sigldi Einar til Khafnar til þess
að lœra þar myndasmíði. Var hann lengi framan
af í kenslu hjá hinum fræga norska myndhöggv-
ara Sinding, og taldi hann Einar mjög efnilegan,
en vildi ekki að hann l’æri á listaskólann; sagði
það aðeins til þess að spilla góðum hæfileikum.
Þó fór Einar siðar á skólann og varð þar full-
numa í list sinni.
Myndir Einars hafa vakið löluverða eftirtekt
og uintal, því þær eru einkennilegar, eins og áður
er á minst í »Óðni«. Þar er því og lofað, að
sýna myndir af sumum verkum hans, og mun
það nú verða efnt bráðum.
Ásgrímur Jónsson málari.
í málaralistinni getum við íslendingar ekki
talið l'rani neinn afburðamann. Af dánum mönn-
um er Sigurður Guðmundsson þar helstur, en
mjög lítið liggur eftir hann af málverkum. Þá er
Arngrímur Gíslason, sem alveg var sjálfmentaður,
en málaði þó margt vel.
Nú á síðari árum liefur vaknað hjer nokkur
áhugi á þessari list og hafa bæði ungir menn og
konur aflað sjer þekkingar á henni. Af þeim er
Asgrímur Jónsson án efa langfremstur.
Myndum þeim sem hann sýndi hjer í sumar
sem leið var stuttlega lýst i 5. tbl, »Óðins«, En
hjer skal minst á æíiatriði hans eftir brjeli frá
kunnugum manni, Jóni Pálssyni í Gaulverjabæ.
Ásgrímur er fæddur 4. mars 1876 í Rútsstaða-
Suðurkoti í Flóa. Foreldrar hans eru Jón Guðna-
son, ættaður úr Suður-Þingeyjar og Eyjafjarðar-
sýslum — en fluttist suður í Árnessýslu með
Ásmundi Benediktssyni frá Stóruvöllum í Bárðar-
dal haustið 1869 — og Guðlaug Gísladóttir, ættuð
úr Árnessýslu. Ásgrimur er skjddur í móðurætt
Einari Jónssyni myndhöggvara, enda hafa i þeirri
ætt verið þjóðhagir smiðir á trje og járn.
Ásgrímur hafði þótt mjög einkennilegur með-
an hann var á barnsaldri. Þegar liann var 5 ára,
eignaðist hann biblíusögur með myndum og fór
ásgrImur jónsson málari.
þegar að líkja eftir þeim með bH'anti og tókst svo
vel að menn undruðust það. Eftirtektasamur
hafði hann verið, og sæi hann eitthvað, er hann
kom á aðra bæi, sem honum þótti nýstárlegt, gerði
hann strax myndir af því öllu. Hann langaði
snemma til að læra að mála og þróaðist sú löng-
un stöðugt hjá honum með aldrinum. Haustið
1897 sigldi hann til Ivhafnar í þeirri von, að geta
lært þetta þar. En hann var fjelaus og varð að
vinna fyrir sjer. Rjeðst hann þá til bræðranna
Wilhelms og Oscars Berg, húsa- og húsgagna-mál-
ara, og nam iðn þeirra, en gekk á teikniskóla á
kvöldum, þar til haustið 1899; þá komst hann inn
á listaskólann og var þar þangað til um veturinn
1902. Þá hjelt hann til Þýskalands og var um
tíma i Berlín og Dresden. Eftir það kærði hann