Lesbók Morgunblaðsins - 28.09.1996, Blaðsíða 16

FURÐULEIKHUSIÐ FRUMSYNIR MJALLHVITI OG DVERGANA SJO A MORGUN
KREFJANDIVINNU-
FERLI EN GEFANDI
SÝNINGARFERLI
Morgunblaðió/Arni Sæberg
MARGRÉT Kr. Pétursdóttir og Ólöf Sverrisdóttir í hlutverkum sínum í
Mjallhvíti og dvergunum sjö.
FURÐULEIKHÚSIÐ frumsýnir leikritið
Mjallhviti og dvergana sjö i Möguleikhús-
inu á morgun, sunnudag, kl. 14. Er þetta
um þrjátíu mínútna löng farandsýning fyr-
ir börn á aldrinum tveggja til átta ára sem
unnt er að panta hvert á land sem er.
I leikgerð Furðuleikhússins á þessu sí-
gilda ævintýri eru farnar ýmsar nýjar leið-
ir, að þvi er fram kemur í máli Gunnars
Gunnsteinssonar leikstjóra. Tveir leikarar,
Margrét Kr. Pétursdóttir og Ólöf Sverris-
dóttir, leika öll hlutverkin, auk þess sem
börnunum er ætlað að taka virkan þátt í
sýningunni, svo sem að syngja með og
aðstoða leikarana með margvíslegum
hætti. „Þetta er einföld sýning en við von-
um að formið kveiki í ímyndunarafli barn-
anna og hvetji þau til að búa til eigið leik-
hús,“ segir Gunnar.
Leikkonurnar segja að sýningin sé öðr-
um þræði liður í viðleitni þeirra til að finna
nýtt leikform en þær eru nýkomnar af
barnaleikhúsnámskeiði í Svíþjóð. „Það má
eiginlega segja að við séum að byija að
tína inn vitneskjuna þaðan,“ segir Margrét
og bætir við að barnaleikhúsið sé á mjög
háu plani á Norðurlöndunum — nokkuð
sem Islendingar ættu að taka sér til fyrir-
myndar.
Þremenningarnir draga enga dul á að
barnaleikhúsið eigi undir högg að sækja
hér á landi. Til að mynda hafi Furðuleik-
húsið hlotið sinn fyrsta styrk á dögunum,
eftir tæplega þriggja ára starf, þegar
Bamamenningarsjóður lét 80.000 krónur
af hendi rakna til uppfærslunnar á Mjall-
hvíti og dvergunum sjö. „Þótt við séum
atvinnuleikhópur er útilokað fyrir okkur
að sinna barnaleikhúsinu eingöngu, eins
og við helst vildum. Við erum því öll í
annarri vinnu líka,“ segir Ólöf.
Handrit að sýningunni á Mjallhvíti og
dvergunum sjö er eftir Margréti og Ólöfu,
Aslaug Leifsdóttir hannar leikmynd og
lokalagið er eftir Ingólf Steinsson.
Sakir skorts á fjármagni, tíma og að-
stöðu segjr Gunnar að Furðuleikhúsið hafi
tekið þá stefnu að vera farandleikhús.
„Það var vissulega fárra kosta völ en það
breytir því ekki að þetta er áhugavert og
krefjandi form sem felur í sér að við þurf-
um alltaf að finna einföldustu lausnina —
sem getur verið þrautin þyngri. Leiðin að
einföldustu lausninni er oft sú lengsta."
Jólin hennar ömmu
Næsta verkefni Furðuleikhússins verður
jólaleikritið Jólin hennar ömmu, þar sem
sjónum verður beint að jólunum eins og
þau voru hér áður fyrr á íslandi. Mun
sýningin eðli málsins samkvæmt bera keim
af íslenskri þjóðtrú og „þróunarsögu jóla-
sveinsins", svo sem Gunnar kemst að orði.
Að likindum verða Jólin hennar ömmu
jafnframt farandsýning. Þá stendur til að
leikritinu Bé-tveir, sem Furðuleikhúsið
sýndi á liðnum vetri, verði breytt í farand-
sýningu eftir áramót, auk þess sem einleik-
ur Ólafar, Tanja tatarastelpa, verður sýnd-
ur áfram i vetur. Þá segja þremenningarn-
ir að fyrsta sýning leikhússins, spunaverk-
ið Furðufjölskyldan, njóti enn mikillar
hylli.
Furðuleikhúsfólk hefur bersýnilega í
mörg horn að líta en hvar hyggst það
helst drepa niður fæti í vetur? „ Við stólum
náttúrlega mest á leikskólana og grunn-
skólana, auk þess sem fyrirtæki eru farin
að panta sýningar í auknum mæli. Annars
leikum við bara fyrir þá sem vilja sjá okk-
ur en hinir ýmsu staðir eru orðnir mun
opnari fyrir uppákomum af þessu tagi í
seinni tíð,“ segir Ólöf.
Það er sem sagt engan bilbug á Furðu-
leikhúsinu að finna enda segja þremenn-
ingarnir alltaf jafngefandi að leika fyrir
börn, auk þess sem það haldi þeim í góðri
þjálfun. Eða eins og Gunnar segir: „Vinnu-
ferlið er krefjandi en sýningarferlið gef-
andi.“
er frægt undir heitinu Erkihertogatríóið,
og Tríó nr. 2 op. 67 eftir Sjostakovítsj.
Erkihertogatrióió
Beethoven samdi átta píanótríó og er
þetta frægast þeirra, samið árið 1811 eða
á síðasta skeiði ferils tónskáldsins. „Þetta
er eitt af frægustu verkum Beethovens,"
segir Halldór, „hann samdi það fyrir Ru-
dolph erkihertoga sem var vinur hans og »
velunnari. Þess má geta að á þeim tíma sem
Beethoven var að semja verkið var hann
tíður gestur á heimili manns nokkurs að
nafni Brentano og þeir sem sáu nýlega bíó- ,
mynd um tónskáldið kannast við. Menn
hafa leitað logandi ljósi að stúlkunni, sem
þar var kölluð hin ódauðlega ást í lífí Beet-
hovens, og síðustu heimildir sem ég hef
komist yfir segja að hún hafi heitið An-
tonie og verið dóttir Brentanos þessa.“
Gleymist ekki
Tríó Rússans Sjostakovítsj er samið 133
árum seinna en verk Beethovens, eða 1944.
„Þetta verk samdi Sjostakovítsj í lok stríðs-
ins,“ segir Gunnar Kvaran, „til að minnast !
þeirra fjölmörgu sem hurfu á Stalínstíman-
um og þá sérstaklega vinar síns, Ivans
Solerntinskíj, sem var tónlistarvísindamað-
ur. Sjálfur sætti Sjostakovítsj mikilli gagn-
rýni fyrir verk sín á Stalínstímanum sem
þóttu ekki samin í réttum anda. Hann var
þó ekki sendur í fangelsi enda var hann
orðinn svo frægur að yfirvöld hafa ekki
þorað það.
En maður getur rétt ímyndað sér hvernig
það hefur verið fyrir jafn næman listamann
og Sjostakovítsj að lifa og starfa við þessar
aðstæður. Listasagan segir okkur hins vegar
að miklir listamenn virðast margir hveijir
hafa svo mikinn andlegan styrk að þeir geta
skapað stórbrotin verk við erfiðustu aðstæð-
ur. Við þekkjum til dæmis söguna af heyrn-
arleysi Beethovens en Erkihertogatríóið
samdi hann einmitt þegar hann hafði misst
heyrnina."
Meðlimir tríósins eru allir sammála um
að þessi tvö verk séu með mestu og fræg-
ustu píanótríóum tónbókmenntanna. „Marg-
ir þekkja bæði þessi verk,“ segir Guðný, „en
það er þó mjög merkilegt að tríó Sjostako-
vítsj virðist hafa óvenju sterk áhrif á fólk,
jafnvel það sem er að heyra það í fyrsta
skipti. Við höfum oft upplifað það að fólk
hefur munað sérstaklega eftir því frá tónleik-
um okkar - og vill alltaf fá að heyra það
aftur. Svo virðist vera sem fólk gleymi því
ekki hafi það heyrt það einu sinni."
Morgunblaóió/Þorkell
TRÍÓ Reykjavíkur, sem skipa Gunnar Kvaran, Halldór Haraldsson og Guðný Guðmundsdóttir, hefur starfað í átta ár en nú verður
breyting á þess þegar Halldór kveður með tónleikum annað kvöld.
HALLDOR HARALDSSON
KVEÐUR TRÍÓ REYKJAVÍKUR
TRÍÓ Reykjavíkur hefur starfað í átta ár
en í því eru Guðný Guðmundsdóttir, fiðlu-
leikari, Gunnar Kvaran, sellóleikari, og
Halldór Haraldsson, píanóleikari. Sú breyt-
ing er nú að verða á tríóinu að Halldór
lætur af störfum með því en í hans stað
kemur Peter Máté, píanóleikari. I tilefni
þessa heldur tríóið sérstaka kveðjutónleika
til heiðurs Halldóri á morgun, sunnudag,
kl. 20 í Hafnarborg, menningar- og lista-
stofnun Hafnarfjarðar. I samtali við Morg-
unblaðið sagði Halldór að hann væri að
hætta í tríóinu vegna anna í starfi sínu sem
skólastjóri Tónlistarskólans í Reykjavík.
„Þetta hefur verið geysilega skemmtilegur
tími og samstarfíð við Guðnýju og Gunnar
afar gefandi. Þótt Tríó Reykjavíkur sé að-
eins átta ára gamalt þá höfum við starfað
saman miklu lengur, ég spilaði til dæmis
undir hjá þeim báðum þegar þau depúter-
uðu á sínum tíma.“
Á efnisskrá tónleikanna verða tvö verk
sem Tríóið hefur oft leikið í gegnum tíðina,
Tríó í B-dúr op. 97 eftir Beethoven, sem
16 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 28. SEPTEMBER 1996