Lesbók Morgunblaðsins - 12.02.1994, Blaðsíða 5
Svartidauði herjar á Noreg. Þessi sýning-
ardeild er sviðsett innan í gömlum timb-
urkofa og ástandið er svo ógnvekjandi
að mörgum þykir nóg um. I lokrekkj-
unni liggur móðirin látin, en faðirinn
og bersýnilega smituð dóttir, sitja hnípin
úti í horni. A borðinu er rotta, en ómar
kirkjuklukkna heyrast úr fjarska. A
myndinni sést útgangurinn úr þessari
sýningardeild, þar sem ljárinn, tákn
dauðans, sveiflast yfir bænum Fáberg,
sem nánast lagðist í eyði. Dauðinn í líki
gamallar konu (samkvæmt þjóðsögum
Norðmanna) er á leið að vitja næsta
býlis.
Skuggahlið nútímans. Ekki er reynt að
láta svo líta út sem Noregur sé ein alls-
herjar Paradís. Andstæða velsældarinnar
birtist í eiturlyfjaneytandanum, sem
liggur íkjallaratröppum viðjárnbrautar-
stöðina ogstarir tómum augum á sýning-
argesti. Bjórflöskur og límklútur segja
líka sína sögu um þær hættur sem ungu
fólki eru búnar í nútímanum. Guðmund-
ur hafði þennan þátt ekki með upphaf-
legri tillögugerð, en tókst að sannfæra
forráðamenn safnsins um mikilvægi
þcssarar aðvörunar. Veggjakrotið hefur
einn „alræmdasti“ krotari meðal ungl-
inga í Osló útfært, - og Berlínarmúrinn
á sýningunni er einnig eftir hann.
Sjöundi áratugurinn: Herbergi unglings
frá Bítlatímanum er innréttað nákvæm-
lega eins og unglingaherbergi frá þessum
tíma. Flestir hlutir þarna eru frá manni,
sem geymt hafði allt sitt dót síðan 1964;
veggirnir veggfóðraðir með myndum af
Bítlunum og The Rolling Stones. Ut um
gluggann berst „She loves you“ og önnur
þekkt lög frá gamla plötuspilaranum.
Bíllinn verður almenningseign. Á árun-
um um og uppúr 1950 rann upp sá tími
fyrir aImenning að raunhæft var að ráð-
ast í að kaupa einkabíl. Bílaframleiðend-
ur, ekki sízt Volkswagen, mættu þessari
þörf og bjallarí varð tákn fyrir nýjan lífs-
stíl: Fólk fór að ferðast á eigin bíl. Á
sama tíma byggðust upp stór úthverfi í
bæjum og fjöldi fólks fór að búa í blokk-
um. Til hægri við Fólksvagninn er blokk-
in með herbergi frá Bítlatímanum.
Guðmundur Jónsson arkitekt ásamt Tinnu dóttur sinni við opnunina 27. júní sl.
mm;
~~saíil
■ r.
„Framtíðin“ er ekki gefin til kynna með
getgátum um tæknigaldra, heldur er list-
in notuð til að vekja fólk til umhugsun-
ar um stöðu okkar í dag og hvert við
viljum halda. Guðmundur leitaði til
nokkurra meðal þekktustu listamanna
Noregs og fékk þá til liðs við sig. Þar á
meðal er málarinn og kóloristinn Jacob
Weidemann, sem er ekki fjarri að geta
talizt „grand old man“ í norsku mál-
verki. Hann hafði aldrei fengið slíka
verkbeiðni og vnr trcgur, en lét til leið-
ast Hann málaði á sinn afstrakta hátt
á sandblásið gler sem dagsbirtan seitlar
í gegnum. /4 veggjunum eru þrjú Ijóð
eftir þekktasta núlifandi Ijóðskáld Norð-
manna, Rolf Jacobsen, sandblásin á gler-
plötur, en Guðmundur og Carl Nesjar,
myndhögg\ ari, steinlögðu gólfið í sam-
einingu. Loftið er klætt silki, sem Mál-
fríður Aðalsteinsdóttir textílhönnuður
hefur sérhannað. Annar Islendingur
kemur þarna við sögu: Grétar Svein-
björnsson frá Norsku Óperunni, sem tal-
inn er fyrir Ijóssetningu. Að lokum er
svo þess að geta, að ómar úr „Stormin-
um“, efir kunnan nútíma tónverkahöf-
und, Arne Norheim, líða um salinn.
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 12. FEBRÚAR 1994