Lesbók Morgunblaðsins - 30.09.1989, Page 9
flaattarsae .oe auöAaaAouiuí aíaAJíiw'jöHOf/.
Að sjúga strá Landgræðslusjóðs.
Veiðiveiðiveið...
Ég ætla að reyna að taka sjálfur öngul-
inn úr.
Það er engin höfn í Aðalvík, svo Fagra-
nesið kastar akkerum fyrir utan og farþegar
eru lóðsaðir í !and. Til þess er lítill trébátur
og gúmmíspíttbátur, en spíttbátar eru eftir-
sóknarverð farartæki í augum tvíburanna og
þeir neita að fara í land, nema í spíttbátnum.
Þeir fá björgunarvesti og bruna í land. Eru
vafalaust einhversstaðar annarsstaðar í hug-
anum á meðan.
Veiðibrall Og
Drullumall
Farangurinn er settur í land, mörg kíló af
hveiti og smjörlíki, dósamat, saltkjöti og súpu-
pökkum. Ætlum að vera í fjórar vikur og hér
eru hvorki sjoppur né krambúðir, en Guðrún
kokkur á Fagganum sér okkur fyrir mjólk
einu sinni í viku.
Við notum hjólbörur tilað selflytja dótið
Kristjón með Úlla unga.
ÚIIi ungi baðar sig í bæjarlæknum íyrir ofan Elísabetarfoss.
heim að húsinu okkar, Yzta-Bæ. Það er Sæ-
bólsmegin, sem kallað er. Þar standa nokkur
eyðisumarbýlishús og nýir bústaðir.
Við göngum hring í kringum húsið og för-
um með galdraþulur tilað bjóða okkur og
hulduálfana velkomna. Kveikjum upp í báta-
vélinni og tökum hlerana frá gluggum.
„Hvar er veiðistöngin mín?“ segir Garpur,
staddur í ferðatöskuhrúgunni og matvæla-
stöflunum á bæjarhlaðinu. „Ég vil fara að
veiða silunginn," segir hann ákveðinn. „Garp-
ur minn, fyrst verðum við að taka uppúr tösk-
unum,“ segi ég tilað róa veiðigleði hans.
Garpur lætur sér ekki segjast og rótar í dót-
inu í leit að veiðistönginni.
„Þegar eldavélin er orðin nógu heit, bökum
við pönnukökur og förum svo að veiða á
morgun."
Garpur á erfitt með að skilja þetta. Hann
fékk veiðistöng í fimm ára afmælisgjöf og
veit ekki betur en hann sé hingað kominn
tilað veiða. Þegar á reyndi var hann jafn
óþolinmóður við veiðiskapinn og reiddist útí
silunginn ef hann beit ekki á og fannst heilla-
vænlegra að leita að fuglahreiðrum, en að
svekkja sig á silungum.
Jökull virtist hinsvégar fæddur veiðimaður,
sat heimspekilegur og diplómatískur með
stöngina útí loftið og fylgdist samviskusam-
lega með flotholtinu fara í kaf. Þannig mok-
aði hann silungunum á land. Og þá stirndi á
bláu augun' hans og andlitið ljómaði, andlitið
sem hafði verið gersamlega svipbrigðalaust
fyrir augnabliki. Hildur Yr er þó fisknust
eftir að hún hefur sigrast á óþolinmæðinni
og slær aflamet föður síns hvað eftir annað.
Og hún er ekkert að góna útí loftið eða láta
sér leiðast á meðan fiskurinn bítur á eða bítur
ekki á.
Hún' situr á vatnsbakkanum með „Þjóð
bjarnarins mikla", þykkan doðrant um frum-
bernsku mannkyns og flettir með annarri
hendi en kippir í veiðistöngina með hinni. Og
þó Hildur Yr sé ekki nema tíu ára, lærir hún
að rota fiskinn og beita ánamaðki. Hún stofn-
ar líka bú í gömlu ijárhústóftinni hans lan-
gafa. Finnur gamalt borð í kjallaranum og
flöskur undan saft, furðulegar krukkur og
fornminjar. Hún stillir borðinu upp í tóftinni,
þarsem það ber við himin og minnir á nútíma-
listaverk. Mallar drullukökur og skreytir með
sóleyjum og viðheldur sennilega þar með alda-
gamalli bökunaraðferð.
Prinsessur á Burtreiðum
Hildur og Inga Ðís, sem er 12 ára og býr
á Bóli, dvelja tímunum saman í búinu og
dunda sér og „ræða leyndarmál, sem aðeins
konum kemur við. Þær verða þessvegna
stundum pirraðar ef tvíburarnir gera stríðni-
árás, eða Ásta Lea og Ida Björk vilja fá að
vera með.
Ásta Lea og Ida Björk urðu okkur sam-
ferða á Fagranesinu. Garpur og Jökull kalla
þær alltaf tvíburastelpurnar. Þær eru fimm
og sex ára, mjög áþekkar og yfirleitt eins
klæddar. En þær tala bara dönsku og það
þykir þeim verra. Smámsaman þykjast þeir
þó læra dönsku.
„Mamma, ég er búinn að læra dönsku,"
segir Jökull einn daginn sigrihrósandi „Ásta
Lea sagði „komm“ og benti mér að koma.“
Tungumálaerfiðleikar koma ekki í veg
fyrir að þau leika sér allan daginn, eltast í
hvönninni, vaða í fjörunni og tína hundasúr-
ur. Og stundum leiðist leikurinn útí slagsmál.
Gaipur og Jökull virðast í slag upp á líf
eða dauða. Ásta Lea og Ida Björk sitja hlið
við hlið og horfa á einsog tvær prinsessur á
burtreiðum.
Skyndilega fá þær leið á látunum, sem eru
þó greinilega sett á svið þeirra vegna, fara
heim til mömmu sinnar og segja mæðulega:
„Mamma, það er bara ekkert hægt að leika
við þessa tvíburastráka, þeir eru alltaf að
slást...“
Eru á Ferli Fiskur
Og Refur
Daginn eftir að við erum lent, er haldið
inní Vatn. Það tekur tíma að útbúa veiðistan-
girnar, sjá um að hjólin séu í lagi, að girnið
flækist ekki, tína orma í ormagryíjunni,
smyija nesti, klæða sig vel, því þó hann hangi
þurr núna með sólarglætu, gæti verið komið
rok og rigning á eftir. Það er líka kalt að
standa hreyfingarlaus og bíða eftir þvi að
fiskinum þóknist að bíta á.
Það er stundargangur inn að Vatni og
margt að skoða á leiðinni. Vegna kuldanna
í vetur er gróður og fuglalíf mánuði á eftir
áætlun. Fuglarnir eru enn á eggjum, þó kom-
inn sé júlí og flögra upp með miklu vængja-
blaki þegar við nálgumst.
Tófurnar ganga um eins og kettir í Vestur-
bænum, hlaupa yfir móana en gefa sér tíma
til að stoppa og góna á þessar undarlegu
verur, dúðaðar frá hvirfli til ilja, með eitthvað
sem líkist loftneti uppúr bakinu. Við hljótum
að líta út eins og geimverur.
Svo er hafist handa við veiðina. Pabbi krak-
kanna hefur nóg að gera við að beita fyrir
þau öll og stundum flækist girnið. Óratími
líður þar til fyrsti fiskurinn bítur á. Það er
Jökull sem hefur orðið var. Hann dregur
spriklandi silunginn á land. Þetta er urriði.
Nú er eins og ísinn hafi verið brotinn. Þau
fiska hvert í kapp við annað og pabbi þeirra
dregur önglana útúr fiskkjaftinum. Þau stafla
fiskinum uppá bakkann, og setja bleikjur og
urriða í sinn í hvorn hópinn.
Alls konar ný orð bætast í orðaforðann:
Kokgleypa, beita, slaka, flotholt...
Stundum veiðist of lítill fiskur og þá aumka
þau sig yfir hann og segja: „Auminginn, hann
er svo lítill. Við verðum að sleppa honum svo
hann geti fundið mömmu sína.“
En það er ekki alltaf hægt, litli fiskurinn
hefur kannski meitt sig á önglinum, og hlyti
verri dauðdaga við að veslast upp í vatninu,
en að vera drepinn á þurru landi og þar get-
úr tófan alltjént gert sér mat úr honum.
Fært silunga heim í grenið þar sem litlu
og svöngu yrðlingarnir hljóta að norpa og
bíða aleinir.
Skammt frá uppáhaldsveiðistaðnum okkar
finnum við álftahreiður. Úti á vatninu synda
tvær tígulegar álftir og úa. Það hljóta að
vera foreldrarnir. Við búum til sögu um þijá
unga, sem bráðum líti heimsins ljós. Það eru
Úlli, Trúlli og Búlla. En ekki má koma of
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 30. SEPTEMBER 1989 9