Lesbók Morgunblaðsins - 21.02.1981, Blaðsíða 12

— Hvaöa pakk kemur í veisluna á
morgun? spyr Anton móöur sína sem er
aö leggja síöustu hönd á undirbúning
fermingarveislunnar. Skúrar eldhúsgólf
og færir til stóla í eldhúsinu í einbýlis-
húsinu.
— Hvaöa pakk? Frænkur þínar,
frændur og systkini eru ekkert pakk, góöi
minn. Reyndu aö tala eins og viti borinn
maöur.
Veröur stjórinn kominn heim frá New
York?
— Hann pabbi þinn, jú, haföu engar
áhyggjur af því, þeir fljúga frá New York
snemma í fyrramáliö eöa í nótt. Vélin
veröur komin til Keflavíkur fyrir hádegi.
Pabbi þinn er flugstjóri í þessari ferö.
Athöfnin hefst í kirkjunni kl. 2.00 þannig
aö þetta bjargast allt saman góöi minn.
Slappaöu af, drengur.
— Hann kemur þá með fermingar-
gjöfina eins og hann var búinn aö lofa.
Bara aö hann hafi munað eftir deginum
kallinn.
— Hvernig læturöu elsku drengurinn
minn? Vitanlega man hann eftir deginum.
Lárus er ekki farinn aö kalka ennþá, pabbi
þinn gleymir ekki svona degi. Hann
kemur meö eitthvað í farangrinum hann
Laili. Er hann ekki vanur því aö færa
okkur þaö nýjasta úr stórverslununum fyrir
vestan?
— Þú veist aö mig langar í mótorhjól
eöa góöan riffil. Ég hef heldur ekkert á
móti því aö eignast fullkomnar græjur.
Flottan fón, hátalara, segulbandstæki,
fyrsta flokks upptökutæki og einhvern
siatta af plötum, pönki, ræflarokkinu sem
hefur sigraö heiminn.
— Þaö er ekki lítið sem þú biður um
drengur minn. En meöan ég ræð þá tekur
þú ekki viö skotvopni á fermingardaginn.
Þegar móöir þín fermdist, þá fékk hún
bara eina kápu og eitthvaö af fatnaöi og
þótti ekki lítiö. —
Móðirin gengur frá eldhúsi fram í
stofuna og tekur aö strjúka meö klút yfir
svartan flygilinn. Anton fylgir henni eftir
sem skuggi, sest í stól fyrir framan
sjónvarpstækiö.
— Þaö var nú líka á fornöld sem þú
fermdist, þegar ekki voru til bílar eöa
flugvélar og lýöurinn lagöi kapal viö
kertaljós. Nú eiga allir gras af seölum.
Þaö var einhver aö hvísla því í síðasta
spurningartíma hjá klerknum, aö í fyrra
heföi einn sem var aö fermast fengiö
þriggja herbergja ibúö í fermingargjöf og
annar einstaklingsíbúö í stórhýsi. Og
karlinn sem fylgist meö hverri hreyfingu
og hlustar eftir hverri stunu, rann vitanlega
á hljóðiö og spuröi, hvort einhver í
hópnum héldi því fram aö fermingin
væri eins konar fasteignaviöskipti. Fór
síðan aö röfla eitthvaö um þessa trú og á lá
viö aö Anton Lárusson kastaöi upp.
Karlinn getur veriö svo andskoti leiðin-
legur þegar hann les upp úr þessum
guöspjölium.
— Jæja, spuröi hann Magnús hvort
þiö hélduö því fram aö fermingin væri
eins konar fasteignaviöskipti. Var þaö
nokkur furöa þó hann spyröi, karlinn? Ég
veit ekki betur en aö konan hans hún
Pálína sé með fasteignasölu í miöborg
Reykjavíkur og raki saman peningum. Þau
fara árlega í feröalög á sögustaöi biblí-
unnar og halda síöan myndakvöld í
fólagsheimili safnaöarins þegar þau
koma heim.
— Satt segiröu mútta. Ekki færi ég á
þessi myndakvöld þó aö þaö væri
ókeypis aögangur, ekki nema aö þau
sýndu í leiöinni myndir frá næturlífinu í
Kaupmannahöfn, þar sem þau koma
viö á heimleiöinni og skoöa gieöihús
borgarinnar.
— Nú, já, koma þau viö í Kaup-
mannahöfn, ekki veit ég þaö væni minn.
Þú manst eftir aö fara í bað í fyrramáliö svo
þú veröir hreinn og myndarlegur í
veislunni á morgun.
— Ég ætla ekki aö koma nálægt
vatni og hef ekki gert í hálfan mánuö.
Best aö rækta lýsnar og líta út eins og
virkilegur hippi innan um alla þessa
broddborgara sem fjölmenna til kirkju á
fimm ára fresti. Veistu ekki aö ég er
heiöursfélagi í Rauöu herdeildunum. Þess
vegna sagöist ég vilja riffil í fermingar-
gjöf. Ég ætla aö beita honum viö
alþingishúsiö á skotæfingu deildarinnar
viö næstu þingsetningu. Hvaö er þetta
annars, ertu alveg úti aö aka manneskja?
Fylgist þú ekki meö þeirri rauöu?
— Hverslags talsmáti er þetta eigin-
lega, og þú sem átt aö fermast á morgun
talar eins og versti götustrákur. Ertu komin
í einhver glæpasamtök eða hvaö? Biddu
guö aö hjálpa þér væni minn. Ertu
annars búinn aö læra utan aö þaö sem
presturinn hefur veriö aö reyna aö kenna
þér í vetur?
— Ég redda því. Hann er búinn aö
staglast á þessu í allan vetur. Foröabúriö
í hausnum á mér er oröiö mettaö, hefur
ekki lyst á meiru í bili. Ég fíla ekki lengur
þetta kjaftæöi í gamla manninum. Hann
getur gert mann vitlausan og er sennilega
búinn aö því. En ég má ekki vera aö þessu
lengur, nú ætla ég að hringja í foringja
klíkunnar og sjá hvort taugarnar eru í
lagi í sjálfum Al Capone sem á aö fermast
á morgun ásamt grúppunni.
— Já, þvílíkt barn, ég segi nú bara
ekki annað, — stynur móöur drengsins
og strýkur yfir Kjarvalsmálverkiö í stofunni
með gulum afþurrkunarklút.
Fermingardagurinn er runninn upp.
Faöir drengsins, Lárus Björnsson flug-
stjóri, er kominn frá New York. Skyldfólk er
aö týnast til veislunnar, hefur tyllt sér
niöur í sófa í stofunni og bíöur þess aö
farið sé til kirkju. Vandræöaleg þögn ríkir
í stofunni. Húsmóöirin kemur úr eldhúsinu
meö bakka í hendi, leggur hann á
stofuborö og biöur viöstadda aö
smakka á veitingum.
— Heyru elsku besta, þú ætlar þó
ekki aö fara aö færa mér áfengi á
fermingardegi drengsins? spyr fööursystir
Antons, sem situr í djúpum leöurstól og
púar sígarettureyk út í loftið.
— Ég kalla þetta nú ekki áfengi
Sigríður mín. Nokkrir dropar af viskí meö
kaffi og rjóma út í. Irish Coffee sem viö
drekkum stundum og þér finnst svo gott.
Þaö veitir ekki af aö hressa sig aöeins
áöur en farið er í kirkju svarar húsmóöir-
in.
— Jæja góöa, en aöeins eitt glas,
drukkin fer ég ekki til kirkju.
Feögarnir Lárus og Anton koma inn í
stofuna ofan af efri hæö hússins. Anton
gengur til móöursystur sinnar Önnu og
heilsar henni með handabandi.
— Mikið ertu stór og myndarlegur
Anton minn. Þú ert orðinn stærri en
pabbi þinn, sjálfur flugstjórinn.
— Mér finnst það hafa verið í gær
sem ég hélt honum undir skýrn í
Langholtskirkju og ég varö allur hlandvotur
eftir drenginn. Tíminn æöir áfram, ég
verö kominn á elliheimili áöur en ég veit
af. En mikiö er þessi krakkalýöur oröinn
heimtufrekur, heimtar og heimtar, vill fá allt
upp í hendurnar.
— Antoni dugar ekkert minna en
Boeing 727 þota í fermingargjöf, segir
Lárus faöír Antons og blandar í glas.
— Hvaö er ein Boeing 727 þota á
milli feöga, Lárus minn. Heiröu annars.
Viltu ekki leika eins og eitt lag á flygilinn,
elskan mín, áöur en við förum til kirkju?
spyr eiginkonan.
— Já geröu þaö stjóri, eitt virkilega
flott lag. Eitthvaö nógu villt, svo maöur
slappi af áöur en fariö veröur í þetta
drepleiöinlega samkvæmi í kirkjunni, þar
sem á aö kreista úr manni líftóruna,
segir Anton.
Lárus gengur aö flyglinum og slær ^
nokkrar nótur.
— Viö spilum vitanlega þjóösönginn,
Anton minn, eins og vera ber þegar
stórmenni koma saman. í dag er hátíöleg
stund í lífi fjölskyldunnar og þess vegna
spilum viö þjóösönginn.
— Nei pabbi, enga vitleysu, engan
þjóösöng hér. Spilaðu fyrir okkur Bláu
augun þín eftir Gunnar Þórðarson, segir
Björn, eldri sonur Lárusar.
Helga kona Björns sprettur upp úr
sófa, gengur yfir aö flyglinum, leggur
hendur á axlir tengdafööur síns og segir:
— Já, endilega eitthvaö eftir Gunnar
Þóröarson eöa Sigfús Halldórsson, þeir
eru alveg draumur.
Húsbóndinn leikur af fingrum fram
Litlu fluguna viö fögnuö viöstaddra.
Helga tekur nokkur dansspor og þunnur
kjóllinn nemur viö miö læri. Björn sígur
niöur í leöursófann og roönar í kinnum,
er sýnilega nóg um framkomu konu
sinnar. Anton sest viö hliö bróöur síns,
snýr sér aö honum og spyr:
— Var ekki stuö á dótinu á Kanarí-
eyjum, fyllerí og kvennafar?
— Stuö. O, ég læt þaö nú vera,
ekkert meira en t.d. í fyrra eöa áriö þar
' áöur. Hvaö finnst þér Helga?
— Ég hef aldrei skemmt mér betur.
Þaö var virkilega mikið fjör. Hópurinn var
sérstaklega skemmtilegur í ár. Ekkert
meira drukkiö en t.d. í fyrra, jú kannski
eitthvað meira. Viö vorum líka svo
heppin með veöur 25—30 stiga hiti á
hverjum degi og viö allar í bikiní.
— Þaö er til skammar hvernig
landinn hagar sér á Kanaríeyjum. Heilu
fjölskyldurnar liggja þar í drykkjuskap
árlega. Þaö á aö hafa eftirlit meö þessum
ósóma, segir Magnús föðurbróöir Ant-
ons.
Guöríöur móöursystir Antons bland-
ar sér inn í umræöur:
— Ég vil biðja alla viöstadda aö
hugleiöa þaö eitt augnablik aö svona
umræöur eru ekki viöeigandi, þegar sú
stund rennur upp, aö Anton játar trú sína
frammi fyrir guði.
— Sú er góö. Ég játa aöeins trú á
Rauöu herdeildirnar, svarar Anton, geng-
ur að borðstofuboröi og opnar eina
kókflösku, tekur sígarettu úr pakka á
boröi og kveikir í.
— Elsku frændi, þetta meinar þú
ekki, guö veri meö sálu þinni. Elsku barn,
og svo ertu farinn aö reykja. Hver kenndi
þér þennan ósiö?
— Hann er aö stríöa þér frænka,
taktu þetta ekki alvarlega. Annars er
aldrei aö vita hvaö hann er aö hugsa
drengurinn. Verst ef hann ætlar aö fara
aö prédika einhvern pólitískan boö-
skap, segir Björn bróöir Antons.
— Ég vil ekki hafa neina kommúnista
á mínu heimili. Er þaö ekki skiliö eöa
hvaö? spyr Lárus.
— Hver segir aö ég sé kommúnisti?
Ég er stjórnleysingi. Ætliö þiö ekki aö
sýna mér gjafirnar eöa hvaö? Til hvers
komið þiö? spyr Anton.
— Ég kem nú aöallega til þess aö
hitta frændfólk bróöir, segir Björn.
— Og ég til þess að sjá hvort þú hafir
oröiö að manni, segir Magnús fööurbróö-
ir Antons glottandi.
— Og hvaö finnst þér, er drengurinn
oröinn aö manni? spyr Lárus.
— Ég efast um að hann sé nógu
skynsamur til aö láta ferma sig. En hann
er kjaftfor eins og allt okkar fólk og þaö
líkar mér. Ég vil aö menn geti svaraö fyrir
sig.
— Ekki veit ég hvaö ætlar aö veröa
úr þessum dreng. Hann bjargar sér þó
eins og hann hefur ætt til. Æskan er villt á
þessum brjáluöu tímum, farin aö reykja
og drekka upp úr fermingu og sofa hjá
á barnsaldri. Þaö er eitthvaö annaö en
þegar viö vorum aö alast upp, Magnús
minn, og pabbi brýndi fyrir okkur reglu-
semi og heilbrigt líferni.
Anton gengur um stofuna órólegur,
slær ösku úr sígarettu í öskubakka sest
viö hliö Magnúsar.
— Ég gef skít í gamla tímann, fíla
hann ekki. Þaö hefur enginn lengur
áhuga á sögum af fólki sem bjó í
torfbæjum, át slátur, haröfisk, hrúts-
punga, sviðasultu, hákarl og svoleiöis
óþverra. Ég, Anton Lárusson, púa á
gamla tímann og þegar ég verö kominn
meö ráöherralaun þá verður sko boölö út
í mat, ekki á Ask eöa Halta hanann,
heldur til Parísar og New York meö
einkaþotu.
— Þú ætlar sem sagt aö veröa
ráöherra Toni minn, segir móðirin.
— Já einmitt, Anton Lárusson Arn-
alds fjármálaráöherra.
— Arnalds? Lárus horfir undrandi á
son sinn.
— Jæja, ég meinti Mathiesen. Fram-
vegis veröa fjármálaráðherrar aö kenna
sig viö Mathiesen, Arnalds eöa Thor-
oddsen, fínt skal þaö vera, stjóri. Þessi
þrenning hefur boriö ábyrgö á rtkis-
kassanum svo lengi sem ég man og alltaf
er hann jafn tómur, ekki satt?