Lesbók Morgunblaðsins - 26.10.1975, Blaðsíða 5

TVÖ ÆVTNTÝRI EFTIR HX'. ANDEUSEN - ÞÝIT HEFUR STEINGRÍMUR THORSTEINSSON
FLIBBINN
KL UKKAN
Einu sinni var ffnn herra, seni
enga innanstokksmuni átti, neina
stfgvélaþræl og eina hárgreiöu;
— en hann átti þann fegursta
fiibba f heimi, og frá þeim flibba
er saga sú, er við fáum nú aö
heyra.
Það er nú af flibba þessum aö
segja, aö hann var kominn á þann
aldur, aö hann var farinn aö
hugsa um að gifta sig, og vildi þá
svo til, aö hann lenti f þvotti með
sokkabandi nokkru.
„Nei,“ sagöi flibbinn, „aldrei
hef ég nú séö neina svo mjó-
slegna, fína og mjúka og svo dæi-
lega. Hvaö heitið þér, má ég
spyrja?“
„Þaö segi ég ekki,“ sagöi sokka-
bandið.
„Hvar eigið þér heima?“ spuröi
flibbinn. En sokkabandiö var svo
fcimið og þútti eitthvaö svo
undarlegt að svara svona lagaðri
spurningu.
„Þér eruð vfst mittisband,"
sagói flibbinn, — „svona innan-
hafnar mittisband! Eg þykist sjá,
aö þér eruð bæði til gagns og
prýði, jómfrú góö!“
„Þér megið ekki tala'við mig,“
sagöi sokkabandið, „ég veit ekki
til þess, að ég hafi gefið yður
neitt undir fótinn."
„Jú, þegar einhver er eins
ljómandi falleg og þér eruð, þá er
nóg gefið undir fótinn nieð þvf.“
„Þér megið ekki koma svona
nærri mér,“ sagði sokkabandið,
„það er svoddan karimannsbrag-
ur á yður.“
„Ég er Ifka ffnn herra,“ sagði
fiibbinn, „ég á stfgvélaþræl og
hárgrciöu;" og það var nú ckki
satt, þvf að það var húsbóndi
hans, sem átti það, en hann
grobbaði af sér.
„Komiö ekki nærri mér,“ sagði
sokkabandið, „ég er óvön þess
konar.“
„Teprudrós!" sagði flibbinn, og
svo var hann tekinn upp úr
þvottinum. Hann var makaður f
Ifnsterkju, hékk á stólnum í söl-
skini og var sfðan lagður á strok-
fjöl, og nú kom boltinn heitur.
„Frúin góð!“ sagði flibbinn,
„heyrið þér, góða ekkjufrú! mér
verður svo fjarska heitt, ég verð
allur annar en ég var, ég geng
hreint af göflunum, þér brennið
gat á mig! ú! — Eg verð að biðja
yður.“
„Lass!“ sagði hann boltinn og
brunaði drembilcga yfir flibb-
ann, þvf hann hafði þá ímyndun
um sig, að hann væri gufuketill
og ætti að fara út á járnbrautina
og draga vagna.
„Lass!“ sagði hann.
Flibbinn trefjaðist dálftið á
brúnunum, og komu þá pappfrs-
skærin og áttu að klippa af
trefjurnar.
„Ó!“ sagði flibbinn, „þér eruð
vfst fremsta dansmær; þér kunn-
ið að rétta út fótinn. Það er það
yndislcgasta, sem ég hef séð; eng-
inn lifandi maður gæti leikið það
eftir yður.“
„Ég veit það,“ sögðu skærin.
„Þér ættuð skilið að vera greifa-
frú,“ sagði flibbinn. „Allt, sem ég
á f eigu minni, er einn fínn herra,
einn stfgvélaþræll og ein hár-
greiða. Bara að ég ætti greifa-
dæmi!“
„Eru þetta biðilsbænir?" sögðu
skærin, því að þau reiddust, og
klipptu f flibbann stóra rifu, og
var hann þá lagður fyrir óðal.
„Nú verð ég víst aö biðja hár-
greiðunnar," sagði flibbinn. „Það
er mikið, fröken góð, hvað þér
haldið svona öllum tönnunum yð-
ar óskertum. Hafið þér aldrei
hugsað unt trúlofun?"
„Já, þaö ættuð þér nú aö fara
sem næst um,“ sagði hárgreiðan,
„ég er lofuð stfgvélaþrælnum.“
„Lofuö!“ sagöi flibbinn. Nú
voru ekki fleiri, sent hann gat
beðið, og svo fékk hann sköntnt á
kvonbænunt.
Nú Ieið langur tínti, og lenti
flibbinn seinast í kassa hjá
pappfrsgerðarmanninum. Þar var
ntikið tususamkvæmi, ffnu tusk-
urnar sér og þær grófu sér, alveg
eins og á að vera. AIll þetta hyski
kunni frá ntörgu að segja, en þó
bar flibbinn þar af öðrum, þvf
hann var stórgrobbinn.
„Ég hef átt svo fjarska margar
Kærustur," sagði flibbinn, „ég gat
ekki verið í friði. Ég var líka ffnn
herra, fyrirtaks vel stffaður, átti
stfgvélaþræl og hárgreiðu, sem ég
aldrei notaði. Þið hefðuð átt að
sjá mig, eins og ég var þá, helzt
þcgar ég lá á hliðinni. Aldrei
gleymi ég fyrstu kærustunni
minni; hún var mittisband, hún
var svo fín og mjúk og falleg; hún
steypti sér f þvottabalann mfn
vegna. Þá var lfka ein ekkjufrú,
sem varð glóandi, en hún fékk að
bíða og blakkna fyrir mér. Og enn
var danskona ein f fvrstu röð; hún
veitti mér skrámuna, sem ég geng
með enn; hún var svoddan varg-
ur. Það kvað svo rammt að
kvennaláni mfnu, að hárgreiðan
mín varð skotin f mér; hún missti
allar tennurnar af ástarharmi. Já,
ég hef lifað mikið og margt af
þess konar, en sárast tekur mig til
sokkabandsins — mittisbandsins
ætlaði ég að segja, sem fór i
þvottabalann. Ég hef mikið á
minni samvizku, mér er ekki van-
þörf á að verða að hvftum
pappfr." Og það varð hann líka.
Allar tuskurnar urðu að hvftum
pappfr, en flibbinn varð einmitt
að pappfrsblöðununi, sem viö höf-
um fyrir framan okkur og sagan
er prentuð á, og varð það fyrir þá
sök, að hann var svo upp með sér
og montinn af þvf, sem hann
hafði aldrei verið. Við ættum þvf
að láta okkur hugfast að fara ekki
eins að ráði okkar og hann, þvf að
ekki er að vita, nema við lendum
líka einhvern tíma I tuskukassan-
um og verðum gerðir aö hvítum
pappír og fáum prentaða á okkur
alla okkar sögu, jafnvcl það, sem
leyndast átti að vera, og verðum
svo sjálfir að fara með hana vfðs-
vegar, eins og ffibbinn, og segja
hana hverjum sem vera skal.
Það var altftt í einni stórborg-
inni, að þegar kvöida tók og sólin
rann og skýin glóðu sem gull á
milli efstu reykháfanna, þá
heyrðu hinir og þessir í smástræt-
unum eitthvert undarlegt hljóð,
eins og eim af kirkjuklukku, en
það heyrðist ekki nema rétt í
svip, þvf vagnaskröltið og hrópið
á strætunum tók yfir og truflaði.
„Nú er verið að hringja kvöld-
klukkunni," sögðu menn, „nú
gengur sólin undir.“
Þeir, sem voru á gangi fyrir
utan borgina, þar sem húsin stóðu
strjálar innan um trjágarða og
smáekrur, sáu kvöldhimininn í
enn meiri fegurðarljóma og
heyrðu betur klukkuhljóðið . Það
var eins og hljóöiö bærist frá ein-
hverri kirkju úr innstu fvlgsnum
hinna ilmandi skóga, og fólkið
horfði þangað eins og gagntekið
af einhverjum hátfðlegum anda.
Nú leið og beið, og stundum
sögðu menn sfn á milli: „Ætli það
sé kirkja f skóginum þarna út
frá? Þessi klukka er svo hljóm-
fögur, að það gegnir undrum. Eig-
um við að gcra okkur ferð þangað
og skoða hana betur?“ Og nú fór
rfka fólkið akandi og fátæka fólk-
ið gangandi, en það teygðist svo
undarlega úr veginum, og þegar
komið var þangað, sem pflviðir
nokkrir stóðu í þyrpingu við skóg-
arjaðarinn, þá var setzt niður og
horft upp f trjágreinarnar langar
og laufmiklar, og kunni fölkið sér
ekki læti af feginleik yfir því að
vera komið út í græna sumardýrð-
ina. Sætabrauðsbakari nokkur
kom þangað úr borginni og reisti
upp sölutjaldið sitt, og svo kom
annar sætabrauðsbakari og
hengdi upp klukku rétt andspæn-
is móti tjaldinu sfnu, og mcira að
scgja, það var klukka, sem var
bikuö, til þess að hún skyldi þola
regn og vætu, en kóifinn vantaði.
Þegar nú fólkið fór heim aftur, þá
sagði það, að þetta hefði verið svo
dásamlega fagurt. Það voru ein-
hverjir þrír, sem staðhæfðu, að
þeir hefðu komizt f gegnum allan
skóginn, og alltaf hefðu þeir
heyrt undarlcga hljóðið til klukk-
unnar, en þeim hefði látið svo
fyrir eyrum, sem það kæmi úr
borginni. Einn þeirra orti um það
heilt kvæði og sagði, að klukkan
hljómaði eins og móðurrödd við
skýrleiks óskabarn, og ekkert
sönglag væri fegra til en ómur
klukkunnar.
Þessi tföindi komu nú einnig
fyrir keisarann í þessu landi, og
hét hann þvf, aö hver sá, sem með
sönnu fengi uppgötvað, hvaðan
hljóðiö kæmi, hann skyldi fá þá
nafnbót, að vera kallaður „heims-
hringjari", og það enda þó svo
revndist, að klukkan væri ekki
til.
Eftir það fóru margir þessa er-
indis til skógarins, en það var
ekki nema einn, sem kom heim
aftur með einhvers konar skýr-
ingu leyndardómsins. Það hafði
sem sé enginn brotizt nógu langt
inn f sköginn, og hann þá ekki
heldur, en svo mikið kvaðst hann
þó vita, að klukkuhljóðið kæmi
frá uglu nokkurri stórri, sem
byggi í holu tré, og það væri eins
konar vfsdómsugla, sem alltaf
lemdi hausnum í tréð, en hvort
hljóðið kæmi úr kolli hennar eða
holum tréstofninum, það þóttist
hann ekki geta sagt með árciðan-
legri vissu. Fvrir þetta var hann
skipaður „heimshringjari," og
samdi hann sfðan á ári hverju
eina vfsindalega ritgerð uni ugl-
una, en jafnfróðir voru menn eft-
ir sem áður.
Það var nú einhvern dag, að
börn voru fermd. Presturinn
hafði haldið fagra og hjartnæma
ræðu, og börniu höfðu viknað svo
innilega, þetta var lfka merkis-
dagur á ævi þeirra, því að nú áttu
þau úr börnum að verða fullorð-
in svona allt í einu, og það var
eins og barnssáiin mvndaöi sig til
að taka þessari breytingu. Það
var fermingarbörnin glaðasólskin;
gengu út úr borginni, og klukkan
mikla og ókunna ómaði nú með
undrasterkum hljómi úr skógin-
um. Þau urðu þegar f stað svo
óðfús að komast þangað, ö’n ii“ina
þrjú. Eitt, sem var stúlka.var.i ið
fara heim til aö máta á séi dans-
kjólinn sinn, þvf það var ekki
vegna nokkurs annars en kjóls-
ins og dansins, að hún var fermd f
þetta skipti; hún hefði annars
verið látin hfða. Annað barnið var
fátækur drengur, sem hafði orðiö
að fá fermingartreyjuna sfna og
stfgvélin að láni hjá svni húseig-
andans, þar sem hann átti heinia,
og átti hann að skila því aftur á
tilteknum tfma. Þriöja barnið,
sem lfka var drengur, sagðist
aldrci fara á nokkurn ókunnan
stað, nema þvf aðeins að foreldrar
sfnir færu með. Hann hefði al-
ténd verið hlýðið barn, og það ætl-
aði hann sér einnig að vera eftir
ferminguna, og eiga menn ekki
að gera gys að siíku, en það gerðu
menn nú samt
Þessi þrjú fóru því ekki með, en
hin örkuðu af siað. Sölin skein f
heiði, og fuglarnir sungu, og
fcrmingarbörnin sungu með og
héldust f hendur, þvf enn sem
komið var höfðu þau ekki fengið
embætti og voru öll saman ferm-
ingarbörn fyrir guði.
En skammt var þess að bíða, að
tvö minnstu börnin urðu þreytt,
og sneru þau þá bæði aftur til
borgarinnar. Tvær smámevjar
settust niður og fóru að knýta
blómkerfi; ekki komust þær held-
ur mcð; en þegar hin börnin voru
komin að pfltrjánum, þar sem
sætabrauðsbakarinn liafði búð
sfna, þá sögðu þau: Skoðum til,
nú crum við komin hingað.
Klukkan er f rauninn ekki til,
hún er ekki annað en einhvcrs
konar hugarburður."
t sama hili hljómaði klukkan
langt inni í skóginum svo skært
og blftt og hátíölega, að fjögur
eða finim börn réðust f að halda
Framhaíd á bls. 11
©