Lesbók Morgunblaðsins - 31.05.1970, Blaðsíða 1
í síðustu viku góu veturinn
1911 kemur hópur langferða-
manna ríðandi til Reykjavík-
ur. Þetta er mislitur flokkur
—■ enda fólkið sitt úr hverri
áttinni í bókstaflegri merk-
ingu. Flestir eru erlendir sjó-
menn, aðrir bændur austan úr
Skaftafellssýslu. Þá vitum við
líika hvers kyos er: Þetita ei'
strandmannaflutningur. En
það óvenjulegasta er samt það,
að í hópnum er ein kona. Þess
vegna var það, að þetta skips-
strand gekk lengi undir nafn-
inu ,,konustrandið.“ Hún var
Halldór Guðmundsson og Guð-
finna Gísladóttir með Gísla son
sinn.
ur á góunni 1911 átt einhvern
talsverðan þátt í því.
Þegar þeir austanmenn voru
búnir að skila af sér strand-
mönnunum og koma fyrir hest-
um sínum, lagði Eiríkur Orms-
son leið sína að húsinu Vestur-
gata 25 B — nú Rániargata 12
— til að hitta Hildi mágkonu
sína (Jónsdóttur) frá Þykkva-
bæjairkliaiustri, sem vaæ að ljúka
lj ósmæðranámi í Reykjavík og
bjó hjá þeim hjónum Guðfinnu
Gísladóittur o'g Hallidóri raffræð
iragi Guðmundssyni, því að
Guðfinna hélt kostgangara til
að drýgja tekjur heimilisins.
Þá var lítið að gera fyrir lærð-
an raffræðing, enda þótt hann
væri eini fagmaðurinn í sinni
grein á öllu íslandi. Þau tóku
þessum langferðamanni af mik-
illi gestrisni. Var hann leidd-
ur til stofu og settar fyrir
hann góðgjörðir. Tvennt er
Eiríki Ormssyni sérstaklega
minnisstætt frá þessum fyrstu
fundum sínum og Halldórs
Guðmundssonar. Það eru þau
áhrif, sem þessi orkuslyngi og
göfuglyndi brautryðj andi hafði
á hann. Það var eins og lífs-
.
Sr. Gísli Brynjólfsson
SAMNINGUR UM
SEXTÁN KERTALJÓS
farþegi á skipinu. Það var
kona .skipstjórans.
Einn í hópi fylgdarmanna er
rúmlega tvítugur húsmaður frá
Þykkvabæjarklaustri í Álfta-
veri — Skaftfellingur í húð
og hár — nánar til tekið Meðal
lendingur, fæddur að Efri-Ey
6. júlí 1887, ólst upp að
niokkru leyti á Botnum í sömu
sveit, stundaði sjóróðra á Suð-
urnesjum á unglingsárum, hóf
nám í trésmíði hjá Sveini hin-
um „haga“ Ólafssyni í Suður-
hvammi í Mýrdal og er nú að
Ijúka námi í þeirri iðngrein
hjá Eiríki trésmíðameistara þá
í húsmennsku á Strönd í Með-
allandi, síðar í Vík í Mýrdal.
En trésimíðii varð elkiki lífs-
starf Eiríks Ormssonar og ef
til vill hefur þessi strand-
lifennareið hans til Reykjavík-
krafturinn og góðmennskan
streymdu frá honum og verk-
aði eins og andleg hitaglóð á
alla .sem kring um hann voru.
Annað, sem Eiríkur Ormsson
minntist frá heimsókn sinni á
Vesturgötu 25 var mynd uppi
á vegg í dagstofunni. Það var
hvorki skilirí af fögru lands-
lagi né ljósmynd af látnum ætt-
iragjia. Nei, fjarri fór því.
Þietta var iin.niraimimiaðiuir upp-
dráttur í litum af rafmagns-
mótor, sem Halldór hafði gert
er hann lauk prófi í rafmagns-
fræði í Berlín árið 1903. Þessi
teikning þótti með afbrigðum
vel gerð. Auk þess hafði Hall-
dór gert nokkrar endurbætur á
mótornum, sem þóttu þess virði
alð sikóldinin keypti teiilkniimgiunia
og greiddi Halldóri smáupphæð
Stíflan í Víkurá. Mennirnir
taldir frá Vinstri: Jón Brynj-
ólfsson, trésmiður, Vík, Erlend-
ur Björnsson, trésm., Vík, Ei-
ríkur Ormsson, Jón Ormsson,
Halldór Guðniundsson.