Lesbók Morgunblaðsins - 15.03.1970, Blaðsíða 6

Lárus Sigurbjörnsson
Frjálslega með farin söguleg gleði um danska stórmaktstíð
á íslandi í þremur þáttum.
Þriðji kafli
Kaffihlé imeðan salurinn er ruddur. Tjaldið er niðri allgóða
stund. Stiftaimtmaður hefur numið orðsendingu Sire’s. Hann er
farinn um borð. Prinsinn hefur haldið til skips í virðulegni fylgd.
Sire og Arthuri tefst við að koma gu'llinu fyrir undir höfðalagi
hennar. Allt er sem sagt í lutókunnar velstandi — og ballið
byrjar.
HENDRICHSEN Kemur inn, halar pípuna (flautuna) sína fram undan jakka-
boðanginum. Er sem allur annar maður með pípuna í höndum.
Gerir gælur að henni. Bengir embættistákn sitt á vegginn. Þá
embættistákn sitt á vegginn. Þá er mér ekfkert að vanbúnaði,
piltar. Spil op, Spilletmann. Allir þrír stilla sér upp framan við
bekk-borðið. Þeir byrja með fjörugum march. Dömur og herrar
streyma inn í milliherbergið, dömur frá dyrum t.v., herrar frá
þeim á bakveggnum. Straumurinn brotnar á púnsborðinu. Fyrir
ofan það, sem næst fyrir miðju mætast straumarnir, herra finn-
ur sína dömu eða þá einhverja aðra og gengur rangsælis um
púnsborðið. Þannig myndast halarófa, sem gengur tvo eða þrjá
hringi, fremst fer Mad. Knudsen og auðvitað með nýsettum
stiftamtmanni í silfurgallóneruðum einkennisbúningi með þrí-
strendum hatti, þá Kirstín með Þórði Sveinbjömssyni assesor í
yfirréttinum, líka einkennisklæddum, síðan hver af öðrum, jfr.
Ragnhildur og Stefán, jfr. Málfríður og Robert, svo sem auðvit-
að, nokkur pör enn og þá: Sire og Arthur. Hún létt og Ijómandi
og hallast fast upp að honum. Hann íbygginn, en óvenjulcga
léttstígur. Þau svífa inn í dansinn, sem spilamennimir knýja af
fullkomnu öryggi en við og við studdir af taktslögum Hendrich-
sens með pípunni. Allir hverfa með miklum glcðilátum inn í
salinn. Síðast fer sjálf hljómsveitin og spilar nú áfram bak við
vegginn.
STEFÁN og RAGNHILDUR hafa setið við borðið á bak við spilamennina.
RAGNHILDUR Vandræði er með þennan prinis, að hann skuli vera svona dry'klk-
felldur.
STEFÁN ........ Hann kvað vera allt að því verri heirna hjá sér, ef það er þá
hægt að hugisa sér það. Vilhelmína prinsessa þolir honum illa
fylleríið og fraimhjáhaldið hálfu verr. Eftir misheppnaða fang-
elsisvist í Jæiglerspris, serndi tentgdiafaðir hians, Friðrik VI. hiann
beina leið til íðlands til afvötnunar. Það var l'íka staðurinn til
að senda hann á! Það má nú segja, að þar hafi einveldinu komið
í koll brennivínssöluhættir á íslandi fyrr og síðar. Hann hefur
gert allar ákammir af sér hér, nema að drekka með dónuim við
búðarborð á sunnudegi.
RAGNHILDUR Er nokkur hæfa í því, að hann hafi flekað maddömuna hérna?
STEFÁN ....... Sire læfcur engan fleka sig! Það er öfundssjúkt Ikvenfóllk, sem
lýgur á hana. En hitt er satt, Þórður sýslumaður í Hjáltmholti
sagði mér það áðan, að hann hefði verið nokkuð djarftækur til
kvenna í Flóanum, rneðan hann var í Hjálmholti. Bjami amt-
maður Thorarenisen hafði annað lag á, þegar prinsinn var hjá
honum á Möðruvöllum, svo hann skemmdi ekki kvenfóllk hans.
Hann lokaði sig og prinsinn inni í þrjár vikur og drakk með hon-
um baki brotnu allan tírnann. Það kalla ég að fóma sjálfum sér
fyrir föðurlandið!
RAGNHILDUR Hann er eins og hrútur, sem sleppt er til kinda.
STEFÁN ....... Já, gamli kóngurinn hefur þungar áhyggjur af honum. Vil-
heknnna dóttir hans heimtar skilnað, en kóngur maldar í móinn
og beitir prinsinn hörku. Erfðaprinsinn Kristján vonar í lengstu
lög, að allt fari dkaplega með þennan misheppnaða son sinn.
Kristján erfðaprins er einis ólíkur syninum og hugsast getur,
ljúfmenni, vel þokkaður af öllum, hófsamdar vifcmunamaður.
Hitt hefur komið til mála að svipta prinsinum erfðarétti.
RAGNHILDUR Alllt á hann þetta upp á brennivínið?
STEFÁN ....... Þó að illt sé, á það ekki alla sök. Misheppnað uppeldi hjá vanda-
lausum eftir að foreldrar hans slitu hjúskap, ber sinn part.
Uppeldi móðursystra og gamalla uppgjafa hershöfðingja fór al-
veg út um þúfur.
RAGNHILDUR Við slkulum fara að dansa áður en marchinn er búinn, næst spila
þeiir miazurkia, hanin verð ég að damisa.
STEFÁN ....... Bíður henni upp í dans með hneigingu.
Um tíma er enginn inni nema þjónninn, Jens. Þá er spilað upp
fyrir mazurka, þau Stefán og jfr. Ragnhildur mæta Málfríði og
Mons. Robert í dyrunum og bæði pörin dansa mazurka. Rétt í
sömu svlfum koma þau Sire og Mr. Dillon, hann staðnæmist
augnablik og horfir á dansinn.
DILLON ........ Þetta er ekki enskur dans, þó þú segir það.
JENS........... Brosir gleitt.
SIRE .......... Kenndu mér hann þá. Kastar sér í faðm hans. Meðan Dillon er
að kenni henni sporið verður svolítill stanz á hinum pörunum,
en þegar að ber ljómandi fallega dömu, bíður Jens henni upp
og öll fjögur pör dansa enska kvadrillu.
Tvær kjaftakerlingar, önnur lítur út fyrir að vera Gunna með
augað, en er það trúlega ekki, því svo lágtsettu fólki og vatns-
fcerlingum er eikki hleypt inn á klúbb-böll, hvað þá stiftamt-
mannsböll. Sennilega er þetta forrík dönsk-íslenzk kaupmanns-
frú með vafasama vinnukonu-fortíð. Við skulum samt kalla hana
Gunnu með augað, þó það sé móðgun við þá réttu Gumnu.
GUNNA MEÐ AUGAÐ Hefurðu heyrt það frú Stína — har du hört det, að kaup-
maður Thomsen hefur gert það gott í Vestmannaeyjum.
STÍNA . . . . . Nei, blessuð segðu mér frá því. Hvaðia skömm hefur hann gert af
sér?
GUNNA...........Ekki nema það — heldur hendinni upp að eyru Stínu — Já, já,
það er altalað. Báðar á einu bretti! Hvað finnst þér?
STÍNA...........Dæmalauist er maðurinn kærulaus!
GUNNA...........En þær þá. Eplið fellur ekki langt frá eikinni, segja menn. Hún
ber það nú með sér, hún Maddama Knudsen, að hún hefur ein-
hvern tíma verið til í tuökið. Ja, hvað segirðu, frú Stína?
STÍNA...........Ég 'hef nú aldrei heyrt annað eins, báðar systurnar, það er ekki
hægt!
GUNNA...........Og kann ekki að skammast sin. Þarna dansar hún eins og ekkert
sé við sýslumanninn í Hjálmholti. Ekkert skil ég í honum Þórði
Sveinbjörnssen að láta sjá sig með svona drós.
STÍNA...........Sýgur upp i nefið. Hún kvað nú vera svo voðalega vei!k, konan
hans.
GUNNA...........Dæsir við. Ætli hún sé miklu veikari en hún hefur alltaf verið.
Hún hefur alltaf verið hálfvitlaus. Því segi ég það, það er ekki
betra þetta embættispakk heldur en bara rétt við hin — þó það
hreyki sér.
STÍNA...........Hefurðu heyrt það, frú Gunna, að prinsinn okkar hafði sézt í
gærkvöldi út á Meluim? — O, Guð hver heldurðu hafi verið með
honum?
GUNNA...........Eitt spurningamerki.
STÍNA...........Hver önnur en Maddama Ottesen.
GUNNA...........Dolfallin, dauðöfundssjúk. Þú segir ekki.
STÍNA...........Og eft.ir skandalann með Havsteen!
GUNNA...........Hún er seinþreytt til vamdræða sú mannes'kja. Ó, hvað þú ert
með yndislegt 'herðasjail. Hefurðu knipplað það sjálf? Þær
standa upp frá borðinu fremst t.h. en stinga út í laumi úr glös-
um þeirra Roberts og Málfriðar. Varla komnar að dyrunum t.v.
(að kaffisalnum) þegar þær krækja sér í stöllur sitt í hvoru lagi,
með fagnaðarupphrópunum og blíðuatlotum. Sagan skal áfram
meðan volgt er á könnunni.
Mad. KNUDSEN og KIRSTÍN. Sú eldri finnur aðeins á sér, en neitar púnsi þó
Jens haldi því að henni. Hann gefur Kirstínu auga. Ilún drýpur
höfði.
KIRSTÍN .... Ég vil fara heirn, mamma.
Mad. KNUDSEN í góðu skapi. Hvað er þetta barn, þú sem alltaf vilt dansa út.
KIRSTÍN . . . . Ég er ekki vel frisík, mamma.
Mad. KNUDSEN Eitthvað hlýtur það að vera, fyrst þú vilt fara. Hefirðu frétt
noikkuð af henni Kristjönu systur þinni? Ætli hún sé búinn að
eiga barnið.
KIRSTÍN . . . . Ég vil ekki tala um hana. Stillilega. Ég á nóg með sjálfa mig!
Mad. KNUD5EN Hvað sieigirðu, Kisia mín? Nóg mieð sjálfa þig. Ilálfur sannleikur
rennur upp fyrir henni. Þú ert þó ekki að segja, að það sé likt
ástatt fyrir þér? Hvenær skeði það?
Q LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
15. miarz 1970