Lesbók Morgunblaðsins - 15.03.1970, Blaðsíða 5

hvasseygW og hökumikli
kaupsýslumaður, var nú ailt i
einu orðinn dreymandi á svip-
inn og hálfpartinn utan við sig,
en þá eins og hann hyggi yfir
einhverri leyndri hamingju —
mér datt i hug að hann hefði
orðið ástfanginn.
„Hvað heitir hún?“ spurði ég
glettnislega.
„Elinóra," svaraði hann hlátt
áfram og hrosti um leið. En
svo varð hann ailt í einu undr-
andi og spurði í flaustri:
„Hvað — hvernig veistu —
ekki hef ég sagt hér neitt?“
„Það sést á þér!“sagði ég
hlæjandi. „Láttu nú bara ekki
konuna þina komast að þessu;
þú ert svo rikur að þú hefur
ekki ráð á að skilja!"
„Konuna mína — skilja?"
anzaði hann líkt og úti á
þekju. „Nei, það er nú engin
hætta á því að hún komist að
neinu, þvi að hún er alltaf í
dásvefni, þegar ég tala við
Eiinóru."
Hvert þó í syngjandi, hugs-
aði ég með mér. Er nú Jóhann-
es orðinn eitthvað skrítinn?
í>ví hafði ég síst búist við af
honum.
„Skrepptu með mér upp á
skrifstofuna,“ sagði hann, og
rödd hans var eins og í ást-
föngnum pilti. „Ég verð að
segja þetta einhverjum."
í fljótu hragði séð var saga
hans i rauninni nauðaómerki-
leg: Honum hafði fljótiega tek-
ist að láta konu sína, sem heit-
ir Ágústa, falla í „trans“, eins
og það er kallað, og það stóð
ekki á því að hann fengi „sam-
band“. Unaðsfögur og dálítið
barnsleg rödd ávarpaði hann
af munni frúarinnar, sagðist
iengi hafa þráð þessa stund, er
þau mættu raunverulega hitt-
ast og tala saman. „Ég hef fylgt
þér lengi,“ sagði röddin, „og ég
elska þig. Okkur er ætlað að
vera saman i eilífðinni, á því
fagra landi, þar sem ég dvel,
og við munum bæði dveljast á,
þegar þú kemur endanlega til
min.“
Jóhannes leit á mig, og aug-
un í honum beinlínis ljómuðu.
„Hún reyndi að lýsa þessu
landi fyrir mér,“ sagði hann,
„en það var víst ekki auðvelt
með jarðneskum orðum, af því
að fegurð þess var svo sérstæð.
Þó skildist mér að þar væri
hvít sandströnd og biátt haf,
langt út í fjarskann, en þó út-
sýn til fagurlitra fjalla, og við
ströndina lyngivaxnir klettar
með ilmandi birkikjarri, og síð-
an græn hlíð með fossandi
lækjum, hvammarnir grónir
lágum skógi, bláberjaland og
blómum vaxið, undurfögrum
blómum, sagði hún. Og þar var
alltaf sólskin, hlýtt og bjart,
Ijósar nætur — unaðsreitur
sem sagt, og ekki amalegt að
eiga í vonum að dveljast þar
með fallegri stúlku frameftir
eilífðinni.“
Nú, persónulega gat ég hugs-
að mér skemmtilegra himnaríki,
og einkum fjölbreyttara, en ég
lét það ekki í ijós við kunn-
ingja minn, iofaði honum að-
eins að létta á hjarta sínu. Eitt-
hvað fannst mér þetta allt þó
dálítið grunsamlegt. Þetta
nafn til dæmis — Elinóra —
hafði ekki Poe orkt um það
kvæði? Ég vissi að Ágústa
kona Jóhannesar, var Jjóðelsk
manneskja og draumlynd, svo að
mér datt í hug að þetta væri
bara rómantísk saga, er hún
sjálf eða undirvitund hennar
hefði búið til utanum þetta fall-
ega nafn. En auðvitað talaði ég
ekki um það við hann.
Hann lauk máli sínu með því
að bjóða mér á andafund hjá
sér. Ég þáði boðið, og siðan
ákváðum við tímann, hvenær
ég skyldi koma.
Við vorum aðeins þrjú, Jó-
hannes, ég, og svo miðillinn,
frú Ágústa. Hún féll fljóti i
dásvefn, og brátt var okkur
heilsað af munni hennar með
mjög fágaðri karlmannsrödd,
er bauð mig sérstaklega vel-
kominn, Síðan tiikynnti sama
röddin að amma mín væri
þarna komin og iangaði til að
spjalla við mig.
Ég brosti laumulega, því að
ég þóttist viss um að geta
þekkt ömmu gömlu af málvenj-
um hennar og hugsanagangi,
þótt langt væri iiðið siðan hún
dó. Hún var ætið nokkuð sér-
stæð.
Og reyndar þekkti ég hana;
það var ekki um að villast!
Röddin var hin sama, aðeins
unglegri þó. „Sæll, góði minn,“
sagði hún, fremur nöldurslega,
eins og hennar var vandi, svo
hélt hún áfram: „Hvers vegna
ertu ekki í almennilegum sokk
um, bam? Og hvurslags nær-
föt eru þetta, ef ég hinsegin
mætti spyrja?“
Nú, á hennar dögum voru
sokkar úr ull, svellþæfðir, og
nærklæðin sömuleiðis, en mín
plögg voru öll hálfgert hýja-
lín. eins og gerist nú á tið.
Ég fór undan í flæmingi með
svarið, en varð samt að lofa
bót og betrun. Því næst spurði
ég ömmu hvernig henni liði.
„O, ekki nema vel,“ anzaði
sú gamla. „Við höfum nóg fyr-
ir okkur að leggja og það held
ég. Nógu er búið stórt, ekki
vantar það. En til hvers er það,
ef ég mætti hinsegin spyrja,
þegar enginn kaupir afurðirn-
ar, og engri skepnu er lógað.
Ekki svo að skiija að maður
liði neina nauð; það er öllu
mokað í mann, sem hugurinn
gimist — ég hefði gaman af að
sýna þér nýju peysufötin mín;
ja, maður er svo sem alltaf i
sparifötum, það er ekkert að
gera. Afi þinn er reyndar á
stöðugum þveitingi út um allt,
eins og hann væri orðinn
hreppsstjóri, og þykist hafa
nóg að starfa, en ég er stund-
um dálítið leið á þessum eilifu
sunnudögum. Hann segir reynd
ar að ég muni bráðum skilja
hvað mér er ætiað, en ég er
nú bara einföld kona og hef
ekki vit á þessari æðri vizku,
sem alltaf er verið að prédika
manni. Þeir meina það náttúr-
lega vel, en maður er vist ekki
nógu upplýstur eða svoleiðis?
Nú, hvað sem því liður góðí
minn, þá ætla ég að biðja þig
þess lengstra orðanna að
klæða þig ekki svona glænæpu
lega, að minnsta kosti meðan
þú ert á jörðinni — bérna gæti
maður sem bezt gengið ber, ef
maður vildi. Það er alltaf sum-
ar, glampandi þerrir frá morgni
til kvölds — ef eitthvað þyrfti
að þurrka, en það er nú ekki
sá myndarskapurinn að maður
slái túnið. Ég held blátt áfram
að það séu engin amboð til á
bænum. Nú, og til hvurs ætti
að nota hey, þar sem aliar
skepnur ganga sjálfala árið um
kring. — Heyrðu, góði minn,
meðan ég man: ertu búinn að
gleyma Faðirvorinu þínu.“
„Nei, amma mín, ég les það á
hverju kvöldi. Gerir þú það
kannski ekki lika?“
„Ojú, það held ég, og ekki
vænti ég að ég gangi af barna-
trúnni minni hérna i Himna-
ríki, úr því að Guð lofaði- mér
að komast hingað.“
„Það er þá Himnaríki, sem
þú ert i, amma mín?“ sagði ég
varfæmislega.
Þá fussaði hún heldur rösk-
lega, eins og hún var vön þeg-
ar fram af henni gekk, og
röddin var allsnefsin er hún
svaraði mér: „Nú, hvar hélstu
að ég væri? í vonda staðnum
kannski? Þá væri nú talsverðu
á hann logið, ef þetta væri
hann! — En annars hefur mér
nú stundum fundist að eitthvað
vantaði á — jæja, ég er svo
sem ekki að kvarta, það er
ekki það. En engan hef ég nú
engilinn séð, enn sem komið er,
og mætti ég svona hinsegin
spyrja, hvort prestarnir hafi
hafi ekki beinlínis fullyrt að
allt væri krökkt af þeim í Para
dís? Reyndar hef ég heyrt spil-
að á eitthvað, sem gæti verið
hörpur, og þeir syngja stund-
um, þótt ekki séu það allt
sálmar. Jæja, góði minn, ég er
bara einföld kona og skil svo
sem ekki neitt, og sízt sæti á
mér að vera með aðfinnslur út
í blessaðan Himnaföðurinn.
Og mundu nú, góði minn að
hafa nærfataskipti, þegar þú
kemur heim. Og farðu í al-
mennilega sokka!“
Meira hafði ég ekki af ömmu,
því að nú kom Elinóra. Og víst
var rödd hennar undrafögur,
en einkennilega barnsleg. Ekki
heilsaði hún mér, en fór þeg-
ar að tala við Jóhannes um
landið þeirra fagra, og hve
hamingjusöm og sæl þau
myndu verða, þegar hann kæmi
þangað til hennar. Það var
eitthvað ákaflega heillandi,
bæði i málhljómnum og frá-
sögninni, eitthvað sem minnti á
— já, beinlínis himneskan
hreinleika. Mér fannst ég finna
ilminn úr hlíðinni ljúfu og
heyra lækina niða, tærar
fjallbunur i lyngvöxnum rinda.
Ég kom á nokkra fundi hjá
Jóhannesi og Ágústu, og allt-
af talaði þar einhver við mig
af ættingjum mínum og vinum,
sem framliðnir eru. Og það get-
ur vel verið að það hafi raun-
verulega verið þeir sjálfir, því
að þeir minntust á ýmislegt,
sem enginn núiifandi vissi
nema ég. Á hinn bóginn er ekki
ómögulegt að það hafi verið
lesið úr hugskoti mínu, af ein-
hverjum öðrum, sem höfðu
vald á miðlinum. Mest sann-
færandi var hún amma mín,
því hún var alltaf að kliða á
því sama og hún hafði reynt
að troða í mig þegar ég var
krakki, og sem var raunar allt
harla gott og fallegt, en heldur
Framhald á bls. 15
15. marz 1970
LESBÖK MORGUNBLAÐSINS 5