Lesbók Morgunblaðsins - 01.03.1970, Blaðsíða 8
Fyrri hluti
FRÍT Guðrún Sigurðardóttir er landskunn fyrir miðils- og
skyggnigáfu sína, m.a. af bókunum tveimur, „Leiðinni til
þroskans“ (1958) og „Leiðinni heim“ (1969), sem hafa að
geyma efni, sem tekið var á segulband á miðilsfundum
hennar. Þar að auki er fjölda manna og kvenna um land
allt kunnugt af eigin reynslu um dulargáfur hennar og
bænarhita, einkum í sambandi við fyrirbænir hennar og
hjálp við sjúka.
Frú Guðrún fæddist í Torfufelli í Eyjafirði 2. desem-
ber 1911 og ólst þar upp, en fluttist þaðan alfarin til Akur-
eyrar árið 1934. Hinn 21. september 1937 giftist hún Guð-
bjarti Snæbjörnssyni skipstjóra, f. 4. júlí 1908, ættuðum frá
Tannanesi við Tálknafjörð. Hann lézt 18. nóvember 1967.
I'au eignuðust 4 böm og áttu lengst af heima í húsinu nr. 6
við Holtagötu á Akureyri, þar sem Guðrún býr enn. Síðast-
liðin 6 ár hefir Guðrún stundað afgreiðslustörf í Óskabúð-
inni, sem Stefán Eiríksson á og rekur, en hann hefir verið
mjög virkur við miðilsstarf Guðrúnar.
Frú Aðalbjörg Sigurðardóttir kemst m.a. svo að orði
um Guðrúnu í formálsorðum bókarinnar „Leiðin heim“:
„Ég hef á seinni árum kynnzt Guðrúnu Sigurðardóttur mjög
vel. Ég tel hana einhverja hina grandvörustu sál, sem ég
hef mætt í lífinu, sannorða, yfirlætislausa og gagntekna af
löngun til að liðsinna þeim, sem í nauðum eru“. — Enn-
fremur segir Aðalbjörg: „Ég hef setið fundi í miðilssam-
bandi Guðrúnar og fengið þar persónulegar sannanir fyrir
þvi, að það er maðurinn minn, prófessor Haraidur Níelsson,
sem stjómar sambandi hennar".
Þótt Guðrún. sé hlédræg kona og lítt um það gefið að
standa í sviðsljósi, lét hún tilleiðast að eiga við mig eftir-
farandi samtal og leyfa birtingu hess.
Sv. P.
— Hvenær varðstu þess fyrst
vör, að þú værir skyggn?
— Ég býst við, að það hafi
verið um 5—6 ára aldur, að ég
fór að taka eftir því, að ég var
öðruvísi en systkini mín að því
leyti, að ég sá fólk, sem þau
sáu ekki, talaði við það og
hafði náin samskipti við það.
— Voru það þá börn, sem þú
lékst þér við?
— Bæði börn og fullorðið
fólk. Ég man sérstaklega eftir
ungum, dökkhærðum pilti, —
hann er mér mjög ljós fyrir
sjónum enn í dag, þó að ég hafi
ekki séð hann nú um mörg ár,
— og gamalli konu, sem alltaf
var í fylgd með honum. Hann
kallaði hana alltaf Línu, en ég
heyrði hana aldrei nefna hann
með nafni, svo að ég muni eft-
ir.
— Telurðu þetta hafa verið
framliðið fólk?
— Áreiðanlega framliðið
fólk, ég er alveg viss um það.
Ég var mjög kvöldsvæf, vildi
alltaf sofna svona klukkan sex
og sjö á kvöldin, en vaknaði
aftur á nóttunni klukkan fjög-
ur og fimm. Þá var enn títt,
að fólk svæfi ekki eitt í rúmi,
því að ekki voru rúmstæði fyr-
ir hvern einstakling, þar sem
margt fólk var í heimili. Ég
svaf alltaf hjá Kristbjörgu
systur minni, svaf fyrir ofan
hana, því að ég var stundum
Svolítið hrædd. Mamma hafði
alltaf þann sið, að hún bar inn
handa mér mjólk og brauð á
kvöldin, því að ég borðaði eng-
an kvöldmat. Ég byrjaði svo á
því að borða á nóttunni eða
eldsnemma morguns, þegar ég
vaknaði. — Og svo fór ég að
tala við fólkið, sem var að
koma. Systir mín var ekkert
glöð yfir þessu og sagði oft við
mig: „Vertu ekki að þessu,
farðu að sofa, stelpa, ég vil
hafa frið.“ Það var ósköp eðli-
legt. — En þá talaði ég við
karla og konur og sjálfsagt
ungt fólk líka. Ég man nátt-
úrulega ekki nú ljóst eftir öllu
þessu fólki. Það hefur sjálfsagt
verið margt fólk, sem þarna
kom, og ég hafði einkum sam-
skipti við það á morgnana. Þá
var ég vel vakandi, og hugur
minn hefur þá verið vakandi
fyrir þessu líka.
— Gerðir þú þér grein fyrir
því á þessu skeiði, að þetta
væru ekki mennskir menn,
eins og við köllum þá venju-
lega?
— Nei, ég gerði mér alls
ekki grein fyrir því þá, ekki
fyrr en ég var orðin tíu eða
ellefu ára. Mér féll þetta illa,
vegna þess að mér fannst
sjálfri ég vera eitthvað undar-
leg, vera öðruvísi en aðrir, og
ég fékk af þessu mjög mikla
minnimáttarkennd, sem fylgir
mér allt fram á þennan dag og
er mjög rík hjá mér. Nú er ég
orðin fullorðin kona og búin
að ganga í gegnum nokkuð
margt í lífinu, eins og auðvitað
allir gera, og þar af leiðandi
er ég farin að sigrast á henni
að nokkru, en hún kemur samt
stundum yfir mig, og ég á ákaf
lega erfitt með að einbeita mér,
þegar ég finn þessa sömu van-
máttarkennd, sem ég eignaðist,
þegar ég var barn.
— Hefurðu fundið til óþæg-
inda, — ekki vegna þess að þú
gerir þér ljóst, að þetta er ekki
almennt, — heldur einungis
vegna fyrirbæranna sjálfra?
Hafa þau vakið þér ótta eða
óþægindi?
— Já, ég á til dæmi um það,
að ég hafi algerlega misst
stjórn á mér af hræðslu, bæði
frá því að ég var ung stúlka í
Torfufelli, og einnig eftir að ég
fluttist hingað til Akureyrar.
En nú er ég algerlega orðin
laus við það að sjá t.d. slys og
þvílíkt, en það sá ég áður.
— Fjarskyggni?
— Já. Ég á til margar at-
hyglisverðar sögur af því tagi.
Til eru vitni að sumum þeirra.
Nú er maðurinn minn dáinn,
en hann var þátttakandi í einu
slíku atviki, sem var mjög al-
varlegt. Ég missti eiginlega al-
veg stjórn á mér við það, sem
ég sá þá og vaknaði upp við að
nóttu til. Það var, þegar menn-
imir af Helga lentu upp á
Faxasker í Vestmannaeyjum.
Þá vaknaði ég upp klukkan
tvö um nóttina, alveg tryllt. Þá
varð mér svo illa við, að Guð-
bjartur réð varla við mig, því
að ég skipaði honum alltaf að
bjarga þeim. í vitundinni var
ég hjá þeim, en ég vissi ekki,
hvar ég var stödd. Börnin
sváfu allt í kringum mig, meira
að segja í þessari stofu, — þá
höfðum við hana sem svefn-
herbergi, — en ég vissi ekki,
hvar ég var, ég bara skipaði
honum alltaf að bjarga mönn-
unum, og mér fannst hann vera
afskaplega linur að bjarga
þeim ekki. Hann var eiginlega
ekki búinn að koma mér í jafn-
vægi um morguninn, þegar
fólkið kom á fætur, ég var svo
miður mín.
— Fannst þér, meðan það
var, þú fremur verða vör við
fjarskynjanir, ef um var að
ræða einhver átakanleg atvik,
eða voru það einnig hversdags-
leg atvik?
— Nei, bara þessi átakan-
legu atvik. Ég get ekki munað,
að ég sæi neitt af því tagi nema
slys, ekki, sem er mér Ijóst.
Sennilega hef ég þó lent í því
að sjá eitthvað fleira, en eins
og þú veizt, gleymist það fyrr,
— hitt mótast inn í vitundina
og gleymist ekki.
— Er einhver frásaga af
þessu tagi, sem er þannig vax-
in, að hún mundi engan skaða,
þótt hún spyrðist?
— Ja, — náttúrulega veit ég
ekki, hvað ég má segja hana
nákvæmlega. Ættfólk þess, sem
í hlut átti, er lifandi, og ég veit
ekki, hvernig það tæki því. En
að þessari sýn eru vitni. Hana
bar fyrir mig á fyrstu árum út-
varpsins. Ég sá slys, dauða-
slys, og ég fór úr sambandi ná-
kvæmlega á þeim tíma, sem
slysið var að gerast, og það
gerðist á stað, sem ég hafði þá
aldrei komið á.
— Ég átti þá heima í Rósen-
borg, var nýkomin af sjúkra-
húsi og bjó hjá Laufeyju syst-
ur minni, sem þá var nýgift.
Það kemur kona í heimsókn til
hennar þennan dag, frú Elín
Lyngdal, og drekkur hjá henni
kaffi. Á eftir segir Laufey við
mig: „Þú þværð nú upp fyrir
mig, meðan ég fylgi henni frú
Elínu heim til sín niður í Hafn-
arstræti.“ Þær leggja svo af
stað, en ég fer að taka fram af
borðinu. Þá dregur úr mér all-
an mátt, og ég get mig ekki
hreyft. Ég verð að setjast, og
ég sezt niður, þar sem ég er
komin. Mér fer að líða óskap-
lega illa, og ég finn allt í einu,
að ég er komin á stað, þar sem
ég hafði aldrei komið áður. Þar
sé ég slysið gerast, og ég sé
það eins greinilega og ég sé
þig sitja þarna í sófanum. Þar
með er mér lokið. Ég rek upp
hljóð og veit svo ekki af mér,
fyrr en Laufey kemur heim.
Þá heldur hún, að eitthvað hafi
komið fyrir mig, af því að ég
var nýstaðin upp úr veikind-
um, og segir: „Ertu eitthvað
veik?“ En ég segi: „Nei, hann
er dáinn.“ „Hver?“ segir hún
og fer að spyrja mig nánar. Þá
segi ég henni þetta í samhengi,
sem fyrir mig hafði borið. Hún
heldur, að þetta sé bara ein-
hver vitleysa, þetta sé eikiki
raunverulegt, og segir, að ég
skuli reyna að gleyma þessu,
ég hafi sjálfsagt bara sofnað
og mig hafi dreymt þetta. En
ég vissi vel, að mig hafði ekki
dreymt það. En daginn eftir er
fregnin lesin í útvarpinu, al-
veg eins og ég var búin að
lýsa atburðinum fyrir systur
minni. Tímanum skeikaði held-
ur ekki. Og þau heyrðu þetta
bæði, Björgvin maður hennar
og hún.
— En eftir að ég fór að hafa
fundi og komst í samband við
Harald prófessor Níelsson, hef
ég aldrei séð slys. En ég hef
stundum fundið fyrir ein-
hverju, sem er að koma, þó að
ég hafi aldrei gert mér grein
fyrir því, hvað það er, og oft
fundið, að eitthvað mundi
verða að, ýmist á sjó eða landi,
en ég hef aldrei síðan komizt
inn í það og aldrei orðið fyrir
því að horfa á það.
— Og ekki heldur getað sett
það í samband við ákveðnar
persónur?
— Ekki alltaf, að minnsta
kosti, það kom að vísu einu
sinni fyrir.
— En hefurðu séð atburði,
sem annaðhvort eru löngu liðn
ir eða þá eiga eftir að koma
fram seinna?
— Ja, — ég veit nú eigin-
lega ekki, hvað ég á að segja
um það. Ég býst nú við, að ég
hafi hvort tveggja reynt, en
það má nú lengi um það deila.
Ég býst við, að allur fjöldinn
vilji hafa sannanir fyrir því, þó
að ég þurfi þær ekki fyrir mig.
— Geturðu alltaf gert skýr-
an mun á lifandi fólki og fram-
liðnu?
— Ekki alltaf.
— Getur það ekki verið
óþægilegt fyrir þig, t.d. í fjöl-
menni?
— Það hefur nú stundum
komið fyrir, að ég hafi orðið
eitthvað sauðarleg, og fólk
hefur þá kannske misskilið
framkomu mína. Ég er ekki að
segja, að það hafi verið mjög
áberandi, en ég hef stundum
átt erfitt með sjálfa mig og ver-
ið í vandræðum. Ég þekki
sjálfa mig nú orðið, hef synt
milli skers og báru og reynt að
vera róleg, unz ég hef verið
búin að átta mig á þv£, hvort
fyrir augu ber lifandi fólk eða
framliðið. Það kom að vísu
8 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
1. miarz 1970