Lesbók Morgunblaðsins - 22.10.1967, Blaðsíða 9

Einu sinni var sagt, að íslendingar mundu aldrei geta búið
í sambýlishúsum; þeir áttu að vera svo miklu meiri ein-
staklingshyggjumenn en aðrar þjóðir. Sem betur fer hef-
ur þessi spádómur ekki rætzt, og lífið í sambýlishúsunum
gengur yfirhöfuð friðsamlega. Það er orðið mikill munur
á því, hvað arkitektar virðast valda betur nú orðið þessu
verkefni að teikna sambýlishús eins og þessar nýju blokkir
viö Kleppsveginn sýna og sanna.
Þegar ekið er yfir Öskjuhlíðina stendur Vatnsberinn hans
Ásmundar Sveinssonar einn uppi á klöppunum og rembist
við vatnsföturnar. Einu sinni þótti það óskaplegt hneyksll
að Ásmundur skyldi leyfa sér að misþyrma mannslíkam-
anum svo, og menningarvitar jafnt sem almenningur voru
á móti því. En nú eru þeir fleiri, sem sjá að myndin sýnir
einmitt meira á þann hátt sem hún er. Þannig hafa góðir
listamenn alltaf verið; dálítið á undan samtíðinni og unnið
samkvæmt sinni eigin sannfæringu, þrátt fyrir augljósan
mótbyr. Framtak borgarinnar að koma upp merkilegum
styttum er vissulega lofsvert og það er skemmtilegt að
sjá og bera saman svo ólík verk, sem baggahestinn hans
Sigurjóns við Suðurlandsbraut og Vatnsberann hans As-
mundar á Öskjuhlíðinni.
Norræna húsið lætur ekki mikið yfir sér í Vatnsmýrinni
og að sjá það ofan af Hótel Sögu gefur ekki hugmynd um
neins konar glæsileik. Því miður nýtur húsið sín líklega
aldrei á þessum stað, en þegar komið er að því, verður
ljóst, að þetta er fögur bygging, enda er Alvar Aalto tal-
inn með færustu arkitektum heimsins. Efnisnotkunin er
í senn óvenjuleg og falleg; bláar keramikflísar ofantil en
gulur múrsteinn að neöan og hvítlakkað bárujám yfifr
gluggum, Aalto mun þó hafa gert ráð fyrir að múrsteinn-
inn verði málaður hvítur, líkt og tíðkast í Finnlandi, en
margir eru í vafa um réttmæti þeirrar ákvörðunar. Þeir
sem gera sér ferð út í Vatnsmýrina til að sjá með eigin
augum, munu komast að raun um, að Norræna húsið er
listaverk og það var mikill fengur í því, að slíkt hús
skyldi byggt hér í Reykjavík. Sjá myndina að neðan.
Einhver mestu umsvif, sem sézt hafa í Reykjavík er bygging hins nýja Breið-
holtshverfis, en þar er raunar nýr kaupstaöur að rísa, sem að nokkrum ár-
um liðnum verður sjálfsagt orðinn stærri en Akureyri eða Hafnarfjörður.
Þarna er fagurt útsýni yfir sundin og Austurbæinn en háu blokkirnar á
Laugarásnum og í Ljósheimunum bera yfir bæinn. Þarna er samfelldur
flekkur af mótatimbri og steypustyrktarjárnum, en hluta hverfisins byggir
Framkvæmdanefnd byggingaráætlunar, og fer þar fram fyrsta fjöldafram-
leiðsla á íbúðum, sem enn hefur átt sér staö á Islandi. A vegum nefndar-
innar eru einnig innflutt, dönsk timburliús og sézt eitt þeirra á myndinni
næst að ofan. Þessi hús líta í fljótu bragði vel út, en íslenzkir bygginga-
menn hafa amazt við þeim, og í nýlegum reiðilestri í dagblaði var þeim líkt
við Ilöfðaborgina. Hvemig sem þessi hús reynast, er virðingarvert, að gerð
skuli tilraun með innflutning á ódýru húsnæði.
22. október 1967
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
9/