Lesbók Morgunblaðsins - 02.07.1967, Blaðsíða 1

Viðtal við Ragnhildi í Tjarnargöfunni, sem þekkt
er um allt land og raunar víðar fyrir miðilsstarf
í þágu hinna sjúku og sorgmœddu.
— Eftir Gísla Sigurðsson
Ragnhildur vísaði mér inn I sólstofuna, sem hún
kallar svo; það er lítið herbergi móti suðri, bjart
og búið mörgum styttum og myndum af Kristi og
heilagri guðsmóður. Þetta er líkast kirkju eða helgi-
dómi; einkennileg rósemi hvílir þarna yfir hlutunum.
Ég settist í sófann þar sem sjúklingarnir eru vanir
að sitja, þegar fundir fara fram, en sjálf settist
Ragnhildur í stólinn sinn, beint á móti í stofunni
fyrir innan hringdi síminn látlaiust. Ragnhildur
kveikti sér í sígarettu og ég sagði:
— Ég veit að þú heldur þessa fundi hér, og þú
ert ekki aðeins þekkt fyrir þá um allt land, heldur
líka að einhverju leyti utan landssteinanna. Viltu
segja mér, hvernig þessir fundir fara fram?
— Fólkið kemur hingað á ákveðnum tíma eftir að
hafa pantað hann fyrirfram. Ég vísa því hingað inn
og það sezt þarna í sófann. Ég sezt hér í stólinn,
þar sem ég sit núna, og bið á þessa leið: „Við biðjum
öll í samstillingu almáttugan drottin að blessa þenn-
an fund, veita okkur sinn kraft, sinn kærleika lækn-
ingar og sannleika. í Jesú Krists nafni, amen.“
Síðan bíðum við smástund og þá kemur stjórn-
andinn inn. Það vill svo til að hann er bróðir minn;
hann drukknaði í sjó 25 ára að aldri, en stýrir nú
alltaf þessum fundum og kemur inn á undan læknin-
um. Ég lýsi þessu alltaf fyrir fólkinu, sem situr
hérna í sófanum; ég segi: „Nú gengur læknirinn
inn, hann er enskur yfirlæknir, glæsilegur í útliti
og gæti eftir því að dæma verið miðaldra maður,
Hann er svipfallegur með há kollvik, klæddur hvít-
um slopp, alveg eins og læknamir hérna á jörðinni.
Með honum eru tveir aðrir læknar, gegnumlýsinga-
sérfræðingur og taugasérfræðingur.
— Eru þeir alltaf með honum?
— Já, þeir eru oftast þrir saman.
— Lýsir sjúklingurinn þá meinsemd sinni, þegar
hér er komið sögunni?
— Sumir sjúklingar telja upp hvað amar að þeiiji,
en það er óþarfi. Við segjum þeim að það sé óþarft.
Læknarnir hefja strax störf sín. Þeir gegnumlýsa
sjúklinginn og eru fljótir að því. Á meðan verð ég
að horfa á sjúklinginn; ekki veit ég vegna hvers, en
það virðist vera nauðsynlegt, einhvers konar sam-
bandsatriði. Á eftir setja þeir mælitæki á sjúkling-
inn; mæla orkuna, tilfinningaorkuna, sem liggur í
taugunum og á miðstöð sína í hjarta og heila.
— Verða sjúklingarnir sjálfir varir við þetta?
— Það er mjög mismunandi. En þó kemur það
jafnvel fyrir að fólk, sem hefur ekki áður séð
íramliðna, sér læknana.
— Ber að skilja það svo, að þessir læknar séu
framliðnÍT menn, sem í fyrra lifi sínu hafi starfað
hér?
— Já, þeir hafa allir starfað hér á jörðinni áður.
— En hvað gera þeir, þegar þeir sjá eitthvað að?
—■ Verði þeir varir við meinsemd, þá biðja þeir um
leyfi til Guðs almáttugs, að þessi meinsemd verði
læknuð. Það er hinsvegar afar mismunandi, hvað
þarf að bíða. Svo er að sjá, að lækningin geti átt
sér stað á stundinni. Það hefur komið fyrir. Ég man
sérstaklega eftir öldruðum manni, sem dróst hingað
inn, viðþolslaus af kvölum í fæti. Hann hafði ischias
og var búinn að þjást lengi. Þegar hann gekk hér út úr
stofunni alheill, virtist hann eiga erfitt með að trúa
því, að hann gæti stigið í fótinn. Kvölin var með
öllu horfin og hefur ekki komið aftur. Stundum
ber það hins vegar við, að nokkrir dagar líða eða
jafnvel nokkrar vikur án þess að neitt gerist að því
er virðist, en þá uppgötva sumir nálarför, likt og
þeir hafi verið sprautaðir í svefni. Og batinn fylgir
þar á eftir.
— Ég hef heyrt, að stundum hafi fólk jafnvel
fundið stóreflis ör eftir holskurði og að förin eftir
saumana hafi sézt mjög vel. Er þetta rétt?
— Já, ég get staðfest að þetta hefur oft komið
fyrir.
— Eru læknarnir hér á móti þér?
— Ekki svo ég viti. Enda er það regla að við
biðjum sjúklingana að leita til heimilislæknis, hafi
þeir ekki gert það áður. Við hvetjum lika sjúklingana
til að halda áfram með þau meðöl, sem ráðlögð hafa
verið.
— Og þú heimsækir oft veikt fólk á spítölunum?
— Já, ég fer mjög oft á spítala eftir beiðni þeirra
sjálfra og tek í hendur á sjúklingum og bið Guð að
Ragnhildur Gottskáldsdóttir.
Málverk eftir Asgeir Bjamþórsson.
gefa þeim styrk. En samskonar læknafundi og hér
fara fram held ég ekki þar. Ekki svo að skilja að
ég sé ein þegar ég heimsæki sjúklinga; enski yfir-
læknirinn, sem kemur hér á fundina, fer alltaf með
#iér á spítalana, eða þegar ég fer í heimahús til
sjúklinga.
— Virðist þér að læknirinn líti eingöngu á þá
sjúklinga á spítölunum, sem þú hefur verið beðin
um að koma til?
— Nei, ef það eru sjúklingar sem þjást mikið,
þá finn ég að læknirinn gefur mér merki og þá
förum við einnig til þeirra.
—• Handtak þitt virðist gefa kraft.
— Já, það er merkilegt. Ég veit ekkert í hverju
það er fólgið en þar er læknandi máttur að verki,
sem leiðist í gegn. Þessi kraftux er ekki frá mér; ég
er bara mannleg vera, venjuleg manneskja, en ég
virðist geta orðið einhverskonar leiðari fyrir þennan
kraft.
— Eru það bæði sjúklingar með andlega og líkam-
lega sjúkdóma sem 'hingað koma?
— Já, það er hvorttveggja. Öttinn við það óþekkta
angrar margan manninn og veldur sálarangist. Það
koma hingað mjög margir, sem haldnir eru ótta,
annað hvort við ákveðinn sjúkdóm, eða jafnvel eitt-
hvað sem þeir vita ekki hvað er. Það leggst á þá
eins og farg og lýsir sér oft sem ónotatilfinning fyrir
brjóstinu. Þessi óttatilfinning er mjög slæm og eyðir
lífskraftinum.
— Ef ég kem hér og bið þig um fund með lækn-
inum þínum til þess að lækna einhverja meinsemd
í mér sjálfum, skiptir það þá máli, hvort ég hef
trú á þessu eða ekki?
— Ef þú kemur hingað án þess að hafa á því trú,
þá hygg ég að þú verðir ekki búinn að vera svo
mjög lengi hér inni, þegar sú trú fer að gera vart
við sig. Það er ekki hægt að komast hjá því að
finna það undir eins, hvaða afstöðu fólk hefur í
þessu efni. Það vöru rétt áðan að fara frá mér hjón,
sunnan með sjó. Þegar þau voru setzt inn, sagði kon-
an: „Loksins hafði ég það af að koma manninum
með mér hingað. Hann hefur aldrei viljað fara.“ En
þegar þau kvöddu, þá sagði maðurinn við mig eins-
lega: „Þetta var einhver áhrifamesta stund, sem ég
hef lifað. Má ég ekki koma og tala við þig aftur
síðar?"
—• Sem sagt: þótt þú værir beðin að hjálpa manni,
sem harðneitaði tilvist andalækna, þá mundi afstaða
hans ekki koma í veg fyrir lækningu?
— Nei, ekki virðist það vera. Afstaða hans skiptir
ekki máli. Það er nákvæmlega sama og hann segði:
„Ég vil ekki sjá neinn lækni“, en þú færir samt og
sæktir til hans lækni, sem gerði eitthvað það fyrir
hann, sem orsakaði bata.
—• Ertu oft beðin að hjálpa sjúklingum, án þess að
þeir hafi verið látnir vita um það sjálfir?
—• Já, mjög oft. Það virðist heldur ekki skipta
neinu máli, þó þeir hafi ekki vitað um það.
— Varstu ung þegar tók að bera á dulrænum hæfi-
leikum þínum?
— Já, líklega. Ég vissi snemma margt og dreymdi
einkennilega drauma. Ég var ekki nema fjögurra
ára, þegar móðir mín dó og föðursystir min tók mig
að sór.