Lesbók Morgunblaðsins - 06.03.1966, Blaðsíða 13
mitiniíK •imw» mm ^TUkiu^onAR-
T<IKM: HAHUf>k<R<iSSOÍ1-
Þ'fí MÆÍ.TI qAWGLERi: MVERIR ERU Æ5|R, I»£IR ERM'ÖM/VUM
ER SIC'/U AT TRÚA A ?
HARR í£íIR: 7ÖLF ERU/ESlR <jOPKOtJA/lCII7.
t>'A HÆlTI JflFMH/IRR' EK*I £RU 'ASYNJUfíN- Þíð/1ÆLTI ÞRIÐI;'OÐIn/N ERÆ2TR OK EL1TR ASANNA. FlAHH R/EÞR
AR ÖHELG/IRI. OK Elöl MECU WR MINAA. ÖLLUA1 HLUTUtA, OKSVA SEM oHNURAOPIN ERVM'ATTOC.Þ'A tUÖMÁ
HöMUM ÖLL 5VR 5£M BÖRN FÖOUR.
/£RR íSTONV. LOKt
OK ÖRViTi;
Hví NE LEIKA ÞÖ LOKI ?
ÖRLöq FRIdG.
HYGG EK'AT ÖLLVm,
ÞÖTTHON SVALfGl SEGL
IN FRIGG ER KOMA MAMS( OK VEIT HOM ÖLL
ÖRLÖG MAMMA/ ÞÖTT HDN StGI E-IQl SPAR,
SVA SEM HER £R SAGT, AT 'OÐíMM MÆLTI
sjalfr vio þanm’as^er loki heiTir:
ÖÐINN H£IT|R ALFÖÐR, />Ví AT HAMW ER FAOIR ALLRfl
GOÐA. HAMM HEIT/R OK VfíLFÖOR Þu'l ATAANS ÖSKA-
SVNIR ERUALLIR >£|R( £P» VALFALLA.þ£/M SKiPAft
HANN VALHÖLL okvingölf; OKH£ITA Þ£í/?
Einherjar.
öllum sínum átján þykku bindum. Þetta
á ekki hvað sízt við um helgisiði krist-
innar kirkju, þótt það dyljist ýmsum
undir grómi hugsunarsnauðrar venju eða
sé mistúlkað af grunnfærinni skynsem-
istrú. Þeir hafa sígilda merkingu. Sem
dæmi má taka kveðju íslenzku kirkj-
ui.nar, þegar lík er borið til grafar.
Orðin „Af jörðu ertu kominn“ birta
líffræðilega hugsandi manni svipmynd
af allri framþróun lífsins frá einfrum-
ungi til manns, þar sem jörðin, Mikla
móðir, hefur lagt til öll frumefni lík-
amans. Þau ættu því að vera hverjum
Islendingi tákn um samband hans við
móðurmoldina. „Að jörðu skaltu aftur
verða“ táknar, að frumefni líkamans
eru aðeins fengin að láni um stutta
stund, en „Af jörðu skaltu aftur upp
rísa“ það, að úr viðjum jarðnesks efnis
skal risið upp til æðra lífs. Hér er óþarft
að vera með nokkrar vangaveltur um
það, hvort sá nýi líkami verði gerður úr
jarðneskum efnum, eins og menn trúðu
fyrr á öldum, eða úr andlegu „efni“ ein-
göngu. Vísindi nútímans telja að vísu,
að efni og orka séu í raun og veru
tvær hliðar sama fyrirbrigðis, en auk
þess bollaleggja þau um „andefni“,
ósýnilegt og aðeins finnanlegt eftir lög-
málum stærðfræðinnar.
Aldamótaguðfræðin svonefnda var að
ýmsu leyti góðra gjalda verð, því að
!hún beindi gagnrýni sinni að ytra ham
trúfræðinnar og vakti menn til nýrr-
ar hugsunar og endurmats, þó henni
yrði það á að hella oft hvítvoðungnum
út með laugavatninu, sem þykir held-
ur léleg ljósmóðurfræði. Hún reis sjald-
an hátt í listrænum eða skáldTegum
skiiningi — beitti engum glæstum
Ningishzidu með slöngustafinn.
knerri út á djúpmið vitundarlífsins,
heldur réri miklu fremur flatbotnaðri
byttu út á grunnmið skynseminnar að
hætti 18. aldar heimspekinga. Hún sá
því aðeins í kveðjuorðum kirkjunnar
þá bókstaflegu merkingu, að líkaminn
nsi upp með holdi og blóði, lifur og
lur.gum, og stangaðist við þessa öfugu
spegilmynd síns eigin bókstafsskilnings
á táknmáli kirkjunnar. Því voru tekin
upp í helgisiðabók þjóðkirkjunnar í stað
hins eldforna skilnings mannsins á
tengslum sínum við móður Jörð kveðju-
orðin „Sáð er dauðlegu" o.s.frv., eins
og það væri eitthvað trúlegra að verið
væri að sá til nýs gróðurs með því að
hola manni tvo metra niður í mold-
ina í Fossvogi.
Aftur á móti voru einnig tekin upp
í greftrunar-ritual þjóðkirkjunnar hin
yndislegu lokaorð Sólarljóða:
Drottinn minn
gefi dauðum ró,
hinum líkn, sem lifa.
Þessi einfalda og fagra bæn hins
forna íslenzka skálds hefur aldrei átt
brýnna erindi en nú, þegar maðurinn
er hrjáður af ys og þys vemldar, og
einkum af öryggisleysi aldarinnar. Mun
síðar verða að því vikið, að öryggis-
leysið er undirrót margskonar meina,
líkamlegra, andlegra og þjóðfélagslegra.
-K
- SVIPMYND
Framhald af bls. 10.
allar runnið út í sandinn vegna sundur-
lyndis og þeirrar staðreyndar, að ísra-
elski herinn hefur verið of öflugur. Nú
er vitað, að brátt verður knúið á af
hálfu Nassers og fleiri um að hefja nána
samvinnu og setja á stofn sameiginleg-
an Arabaher, sem á að hafa það eitt
hlutverk að leggja til atlögu við ísra-
el. Þótt Túnisbúar o.g e.t.v. fleiri vilji
ekki taka þátt í síkum hernaði, treystir
Nasser því, að nógir verði samt til í
tuskið. Þess vegna er ekki undarlegt,
þótt leiðtogar Araba vilji ekki sætta sig
við neina Tasjkentlausn, ef þeir eiga
von á skjótunnum sigri í Palestínu. Það
veldur því miklum áhyggjum víða um
heim, að um miðjan marzmánuð hafa
allir æðstu leiðtogar og herforingjar
Arabaríkjanna verið boðaðir saman á
fund í Kaíró, til þess að ræða m.a., hvern
ið bezt megi samræma herstyrk land-
anna og koma á fót eldflaugastöðvum
urrthverfis ísrael. Þarna getur verið í
vændum ægilegt blóðbað, sem örðugt
getur verið fyrir stórveldin að koma í
veg fyrir.
N-
•Llu siðustu vikur hafa farið fram
umræður milli Arabaleiðtoga um að
koma á fót 500.000 manna fastaher, sem
beita megi til „hefndaraðgerða" gegn
ísrael með tólf stunda fyrirvara. Nass-
er hefur að vísu viðurkennt, að slíkur
her verðj ekki reiðubúinn fyrr en eftir
þrjú til fjögur ár, en E-gyptar eru þegar
byrjaðir á sínum undirbúningi. Fyrr-
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 13
6. marz 1966