Lesbók Morgunblaðsins - 08.04.1961, Blaðsíða 2

182
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Um lokin frétti eg að Vigfús
bóndi í Hlíð undir Eyafjöllum
væri að búa sig út í verslunar-
ferð til Vestmanneya. Mig lang-
aði mjög mikið til þess að kynn-
ast Eyunum, því að þangað hafði
eg aldrei komið. Falaði eg því far
með Vigfúsi og var það auðsótt.
Þetta var skyndiferð og átti ekki
að hafa nema eins dags dvöl í
Eyunum.
Austanvindur var og blásandi
byr er við lögðum á stað og skreið
skipið drjúgum, svo að við vorum
fljótir út í Eyar. En hann helt
áfram að blása á austan og herti
veðrið, svo ekki var fært til
lands. Er svo ekki að orðlengja
um það, — viðstaðan í Eyum varð
þrjár vikur. Þá þótti nú sumum
nóg um. En mér leið vel. Heiðurs-
hjónin Jóhann Jörgen og frú Sig-
ríður, sem þá bjuggu í Frydendal,
tóku mig upp á sína arma og hjá
þeim var eg allan tímann. Hjá
þeim hjónum var vinnupiltur og
gekk eg með honum til allra
verka, og við unnum vel. Þá var
Gísli, sonur þeirra hjóna, dreng-
ur á 11. eða 12. ári, glæsilegt ung-
menni. Og glæsimenni hefir hann
verið alla tíð. Mig grunaði þó
ekki þá, að hann ætti eftir að
verða brautryðjandi nýrrar aldar
í Vestmanneyum.
Svo lægði veðrið og þá var nú
ekki beðið boðanna, en lagt á
stað til lands. Menn höfðu þó
verið heldur bráðir, því að ólend-
andi var við Eyafjallasand. Var
þá haldið vestur með landi, alla
leið til Hallgeirseyar. Þar var
brotizt í land, slysalaust og hrakn-
ingalítið. Þarna gistu allir um
nóttina, en morguninn eftir voru
tveir menn sendir austur undir
Eyafjöll að sækja hesta til þess
að flytja heim varninginn.
Næsta dag þar á eftir var kom-
ln norðangola og ládeyða. Nú
vildi formaður fyrir hvern mun
koma skipi sínu í heimalendingu,
en flestir höfðu fengið nóg af
sjóferðinni og voru tregir til að
fara á sjó aftur. Þó urðum við
sjö til þess, en hinir ýttu okkur
á flot. Við settum þá upp segl og
sigldum í ljúfum byr til heima-
varar, og var það dásamlegt ferða-
lag. Eg hafði haft gott af ferðinni,
hafði kynnzt góðu fólki og séð
ýmislegt er eg hafði ekki hug-
mynd um áður.
Ætlunin var að eg yrði heima
hjá föður mínum um sumarið eft-
ir venju. En nú var Jón Stefáns-
son, sá sem áður ætlaði að kenna
mér skósmíði, farinn að búa á
Fljótum í Meðallandi, og vildi
hann endilega að eg yrði vinnu-
maður hjá sér. Eg var ekki gin-
keyptur fyrir því, en fyrir þrá-
beiðni foreldra hans lét eg til
leiðast.
Kona Jóns var af Eyrarbakka,
glæsileg og góð kona. En hún var
veik allt þetta sumar og varð
maðurinn að vera hjá henni, svo
að eg var oftast einn á engjum.
Leið svo sumarið og bar ekki til
tíðinda. Um haustið var eg send-
ur á svonefndan Miðafrétt Síðu-
manna. Það varð slarkferð mikil
vegna ótíðar, en þó þótti mér bet-
ur farið en heima setið, því að nú
sá eg hinar miklu eldstöðvar hjá
Laka, sem spúðu úr sér Móðu-
harðindunum. Svo leið fram á
miðjan vetur. Þá skyldi konan ala
barn og var eg sendur að sækja
ljósmóður.
Fæðingin gekk ekki greiðlega.
Konan lá með hvíldarlitlum þján-
ingum og ljósmóðirin gat ekki
hjálpað. Þá var eg sendur að
sækja lækni, og skömmu eftir
komu hans fæddist barnið. En
því miður var þrautunum ekki af
létt með því. Konan og bamið
veiktust; barnið dó á öðrum degi
og konan nokkrum dægrum
seinna. Húsbóndinn var nú yfir-
kominn af sorg, þreytu og svefn-
leysi og fluttist eftir jarðarförina
til foreldra sinna með allar skepn-
ur sínar. En eg var sendur til
Halldórs kaupmanns í Vík og
skyldi vinna hjá honum fyrir um-
samið kaup það sem eftir var árs-
ins.
Lagt í lífsháska fyrir strandmenn
— ófyrirsynju
Mannmargt heimili var í Suð-
ur-Vík um þessar mundir. Þar
voru bæði vertíðarmenn og vinnu-
menn, og sváfum við 24 karlar í
sjóbúð. Þeir voru flestir ungir og
hraustir og var þar oft glatt á
hjalla. Róðrardagarnir voru fáir,
en við vinnumennirnir unnum
alla daga, nema um helgar. Fell
okkur aldrei verk úr hendi. Þeg-
ar veður var svo slæmt, að ekki
var hægt að vinna úti, vorum við
látnir fletta trjám í borðvið í svo-
nefndri Baðstofu, en það er hellir
undir Víkurklettum. Það þótti
mér skemmtileg vinna, enda þótt
hún væri nokkuð erfið. Það er
hollt fyrir unga og hrausta menn
að stæla afl sitt á erfiðri útivinnu.
Viðurgemingur var ágætur, ein-
stök reglusemi á öllu, fyrirmynd-
ar háttprýði í heimilislífi, gla5>
værð í hófi og gott samkomulag.
Eg tel það gæfu að eg skyldi
lenda á því heimili, og þótt tím-
inn væri stuttur, aðeins þrír mán-
uðir, varð þetta lærdómsríkasti
tími ungdómsára minna.
Nú var það rétt fyrir sumar-
málin að frönsk skúta strandaði í
Meðallandi. Lagt var á stað með
strandmennina til Reykjavíkur og
komu þeir seinasta vetrardag til
Víkur og gistu þar. Var þá austan
stórviðri og óhemju rigning.
Strandmönnum var skift niður á
bæina Suður-Vík og Norður-Vík