Lesbók Morgunblaðsins - 23.08.1959, Page 4
356
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
í bandarískri bókabúð
Á HILLUM bókabúðanna stendur
bók við bók, í skínandi fallegum
nýjum kápum — stórar og litlar
bækur, þykkar og þunnar, viða-
miklar og lítilsigldar, merkar og
ómerkar. Þegar jólaösinni lýkur í
bókabúðunum, geta bókaútgefend-
ur setzt niður og blásið mæðinni
örlitla stund, þar til vorannir hefj-
ast. Og þegar kemur fram í janúar,
er röðin komin að gagnrýnendum
og öðrum bókamönnum, að ó-
gleymdum sjálfkjörnum bók-
menntavitringum — klæddum
snjáðum fötum og tottandi pípu —
að líta yfir liðið ár og reyna að
gera reikningsskilin fyrir árið.
Þótt skýrslur segi aldrei allt,
verður ekki fram hjá því gengið,
að sala bóka í Bandaríkjunum
1958 sannaði einu sirini enn, að
sjónvarpið hefur ekki útrýmt bóka-
lestri, þótt gagnrýnendur linni
ekki barlómi sínum og hrakspám.
Þvert á móti jukust bókakaupin —
kringum 300 milljón eintök af óinn-
bundnum bókum eingöngu seldust
á einu ári — þó að rúmlega átta
af hverjum tíu amerískum fjöl-
skyldum eigi nú sjónvarpstæki.
Eitt hið markverðasta í sögu
bandarískrar bókaútgáfu sl. tíu ár
er hin aukna útgáfa ódýrra, óinn-
bundinna bóka. Slíkar útgáfur eru
fyrir löngu orðnar vinsælar í Ev-
rópu, en tiltölulega stutt síðan
þær fóru að títfkast að ráði í
Bandaríkjunum. Þær eru nú seld-
ar ekki aðeins í bókabúðum, held-
ur og í blaðsölustúkum á flugvöll-
um og járnbrautar- og áætlunar-
bílastöðvum og í lyfjabúðum. Fólk
kaupir þær líkt og tímarit, og að
loknum lestri lenda þær hjá kunn-
ingja eða ferðafélaga, svo að langt-
um fleiri lesa þær en sala þeirra
gefur til kynna. í þessari útgáfu
eru prentaðar skáldsögur, allt fra
ómerkilegum rómönum til verka
James Joyces og Flaubertá, og
önnur óskáldlegri rit, allt frá leið-
beiningum í blómarækt til rann-
sókna- og fræðirita eins og „Exist-
entialisminn frá Dostojevsky til
Sartres.“ Bókahillurnar eru sem
sagt yfirfullar af hinum beztu og
ómerkilegustu verkum í þessari
útgáfu og öllu þa^- á milli, og ekki
þarf að efa, að þar finna allir lestr-
arefni við sitt hæfi.
Síðastliðið ár yar athyglisvert
vegna útgáfu margra nýrra skáld-
sagna: 65 ný sagnaskáld kvöddu
sér hljóðs þegar um vorið. Flestir
þessir menn eru allungir, þeir eiga
konu og eitt eða tvö börn, hafa
fasta stöðu og búa í veðsettu húsi.
Sumir skrifa í tímarit og spreyta
sig nú í fyrsta sinn á því að skrifa
skáldsögu. Fáeinir eru háskóla-
kennarar og hefur borið þó nokk-
uð á þeim á þessu svið’ um nokk-
urt skeið. William Humphrey, ein-
hver efnilegasti nýliðinn, hefur
t. d. kennt í allmörg ár við Bard
College í Annandale í New York-
fylki. Skáldsaga hans, „Home from
the Hill,“ er dapurleg saga í stil
Williams Faulkners, og sögustað-
urinn er smábær 1 Texas. Richard
Bankowsky, höfundur sögunnar
„A Glass Rose,“ sem fjallar um
innflytjendafjölskyldu af pólskum
uppruna, hefur hlotið góða dóma
gagnrýnenda. Hann kennir ensku
við ríkisháskólann í Iowa.
Flestir þessara nýju rithöfunda
virðast hafa búið sig undir ritferil
af jafnmikilli umhyggju og kost-
Þessi unga stúlka virðist hafa áhuga á heimspekilegum efnum, enda hefur hún
náð í eintak af einhverri bók bandaríska heimspekingsins Williams James.