Lesbók Morgunblaðsins - 24.08.1958, Blaðsíða 2
418
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
sá sem les af filmunum, lætur
hana standa til hliðar við sig á
borðinu. í henni er spegill, sem
stækkar og endurkastar lesmálinu
á borð eða vegg, og ekki þarf að
vera myrkt í herberginu til þess
að speglunin komi fram á hvítu
blaði. Áður hefir aðferðin verið
sú, er menn hafa gert „mikro-
filmur“ af bókum og skjölum, að
myndirnar hafa verið teknar á
100 metra langa filmræmu og húr.
svo vafin upp sem kefli. Lands-
bókasafnið hefir um nokkur ár átt
slíka ljósmyndavél. í lesvélinni
er líka útbúnaður fyrir þessi
kefli, svo hægt er að lesa af þeim
alveg eins og af filmublöðunum
En blöðin eru miklu heppilegri
heldur en lengjurnar. Mönnum
getur orðið talsverð leit að ein-
hverjum vissum blaðsíðum á
lengjunni, en á filmblaðinu sjálfu
stendur hvaða síður þar sé, og er
ekki andartak verið að finna þá
síðu, sem leitað er eftir. Lesvélin
hefir einnig þann kost, að hún ex
mörgum sinnum ódýrari en eldri
lesvélar og mörgum sinnum fyrir-
ferðarminni og handhægari.
— Hefirðu ekki gaman að því
að sjá Morgunblaðið í þessari út-
gáfu? spurði Finnur og kom með
tvö filmblöð. Á þessum tveimur
blöðum var Morgunblaðið 17. júní
1958, sínar 10 síðurnar á hvoru
blaði, allt lesmálið, og myndirnar
svo skírar í lesvélinni, að þær gáfu
ekkert eftir myndunum í blaðinu
sjálfu. Það voru ekki nema 6 vik-
ur síðan þetta blað var prentað
hér í Aðalstræti, og nú var það
komið á „mikro-filmu“ í Lands-
bókasafni.
— Ég sendi blaðið út til mynd-
unar, sagði Finnur, til þess að
ganga úr skugga um hvort hægt
væri að varðveita íslenzku blöðin
á þennan hátt. Eins og önnur blöð
eru þau prentuð á lélegan pappír,
og það var ekki víst að læsileg
mynd næðist af þeim. En reynslan
hefir nú orðið sú, að myndin er
ágæt. Mér er ekki kunnugt um
hvernig hún hefir verið tekin, en
með henni fékk ég blaðið aftur al-
gjörlega óskemmt. Líklega hafa
verið teknar myndir af opnum,
eða tveimur og tveimur blaðsíðum
í senn, og þeim svo raðað á film-
blöðin.
Eins og þú veizt endist pappír-
inn í blöðunum okkar illa, hann
gulnar með aldrinum og verður
stökkur og þolir lítt að vera hand
volkaður mikið. Var ekki annað
sýnna en blöðin mundu slitna og
lesast upp til agna er stundir líða,
en hér er fundið ráð til þess að
geyma þau. Þessi filmblöð geta
enzt von úr viti, og eru miklu end-
ingarbetri en filmlengjurnar, því
að við geymslu harðna þær og
hættir til að springa og brotna þeg-
ar þær eru raktar og vafðar upp
Blöðin liggja alltaf flöt og ekkert
reynir á þau, þess vegna eru þau
líklega alt að því óforgengileg. En
hér er ekki aðeins um það að ræða
að varðveita dagblöðin frá tortím-
ingu. Ef þau eru ljósmynduð,
losnar maður við að binda þau og
það má vel vera að myndirnar
verði lítið dýrari en bandið, og
veit ég það þó ekki, því að ég fékk
ekki að borga neitt fyrir þessa til-
raun. En hvað heldurðu að muni
svo sparast mikið og dýrmætt rúm
í bókahyllum, af maður losnar við
blöðin? Einn árgangur af Morgun-
blaðinu er nú fimm eða sex stór
bindi, en sé hann „mikro“-mynd-
aður, kemst hann fyrir í jafn
mörgum umslögum!-------------
Hvað er svo fleira merkilegt við
þessa nýjung?
Það, verður tæplega talið í stuttu