Lesbók Morgunblaðsins - 22.01.1956, Blaðsíða 1

3, tbl.
XXX3. árg.
Björn Magnússon prófessor:
Yrking tungu — yrking jarðar
Ávarp flutt á Snorrahátíð
Borgfirðingafélagsins í
Reykholti 31. júlí 7955
E G A R ég ávarpa yður hér á
þessari hátíð, er Borgfirðinga-
félagið í Reykjavík hefur stofnað
til og helgar minningu þess manns,
er fremur öllum öðrum hefur gert
frægan, ekki aðeins þennan garð
í Reykjaholti, þar sem hann bjó
og féll að síðustu fyrir böðuls-
vopni, er að honum var snúið eft-
ir skipun erlends valdhafa, heldur
einnig garð allra íslendinga meðal
menningarþjóða heims, þá hlýt ég
fyrst og fremst að hugsa til hans,
höfðingjans á vettvangi efnis og
anda, Snorra Sturlusonar. Vafa-
laust hefur hann verið einn hinn
allra stórbrotnasti og fjölhæfasti
íslendingur, sem uppi hefur verið.
Sá, er ég tel ótvíræðastan jafnoka
hans, og að sumu leyti fremri hon-
um, er Jón forseti Sigurðsson, er
orðinn er óskmögur íslendinga öll-
um öðnim fremur og sú þjóðhetja,
er allir dá og virða. En þess ber
þá um leið að gæta, að sú var gæfa
Jóns, að hann var uppi á þeirri öld,
er íslendingar voru á leið til að
endurheimta frelsi sitt, og í þeirri
frelsisbaráttu átti Jón Sigurðsson
drýgstan þáttinn og gæfuríkastan.
Snorri var aftur á móti uppi á
þeirri öld, er þjóðin var á hraðri
leið að glata frelsi sínu. Hann sparn
á móti, svo að það kostaði líf hans.
Meira gat hann ekki lagt í sölurnar.
En Snorri átti líka sína miklu gæfu,
og sú gæfa hefur reynzt svo
happadrjúg, að án hennar hefði
frelsisbarátta Jóns Sigurðssonar og
annarra frelsishetja síðustu alda
orðið harla tvísýn. Gæfa Snorra
var sú, að hann var uppi á gullöld
hinna íslenzku bókmennta, og þar
er sá vettvangur, sem entist bæði
Björn Magnússon í ræðustóll
honum og allri þjóð hans til þess
orðstírs, er aldrei deyr. Nú minn-
ast fáir Snorra sem hins mikia
fjáraflamanns og stjórnmálamanns,
og hefur hann þó sennilega staðið
flestum löndum sínum á sporði í
þeim efnum. í Snorrasafni í Reyk-
holti eru ekki varðveittar neinar
minjar um þá starfsemi h&ns. En
þar eru varðveittir þeir bautastein-
ar, sem hann hefir reist sir í riá-