Lesbók Morgunblaðsins - 01.03.1931, Blaðsíða 5

nesið. Eftir nákvæma athugun
taldi skipstjóri ólendandi. Og þótt
ef til vildi mætti með illum leik
koma nokkurum mönnum á land
lausum og liðugum, þá var þar að
litlu að hverfa, vistalaus og alls-
laus á evðistað fjarri mannábygð-
um, þegar ekki var hægt að koma
í land flutningi. Var þá haldið til
Rekavíkur (bak Látrum) er það
næsfa bygð við áfangastað okkar.
Vík þessi er fvrir norðan Stránm-
nes og skerst. inn á milli sæ-
brattra hámramúla, er heita Skor-
ar, að vestan, on Tfvesta að norðan.
Fóru rnargir okkar í land á
skipsbátnum óg var okkur tekið
með frábærri alúð og gestrisni.
Aðeins einn bær er í Rekavík og
ber sama nafn og víkin. Stendur
hann undir Skorarfjalli, vestan-
vert í víkinni og er hann á bakka-
brúii undir brattri fjallshlíðinni
örskamt frá sjó. Dalkvos mikil er
í fjallið beint upp af bænum, er
heitir Öfdudalur. Klettabelti, há
og hrikaleg eru beggja megin við
dalsmynnið. Á jörðinni Rekavík
er tvíbýli. Búa bræður tveir, skil-
getnir, í sama bæjarhúsi. Mjer
var tjáð að bræður þessir liafi
ekki mælst við stakt orð nú um
sjö ára bil undanfarið.
Rekatrje og viðarhröngl, sam-
anborið, er á dreifingi þarna í
víkinni til og frá, Eru þessi reka-
trje mjög misjöfn að lengd, gild-
leika og öðru ásigkomulagi: Sum
tætt og trosnuð, nöguð, sorfin og
hálfetin eftir ís og Ægi. Sum
brotin og höggvin, brömluð og
klofin eftir árangurslaust land-
tökubrölt við klettabjörg og stór-
grýti, samfara heiftugri hrygg-
spennu og fangbrögðum við haf-
sjóa og brimrót. Sum hrúðruð
og gegnumsmogin eftir trjeátuna
og maðkinn, holdtálguð, hrukkótt
og innþomuð, fótfúin og rauna-
mædd, gráleit og guggin, eins og
ellibeygð, örvasa gamalmenni eft-
ír langa öreigaæfi og vonlaust
strit og stríð, gegnum sorgir og
skort. Og nú eru þau komin, —
komin á sveitina — þessi rúna-
kefli. Sjónlaus og heyrnarlaus
ráku þau að landi eftir sjötíu ára
volk í íshafinu. Iljer skulu þau
falla til jarðar, fúna og brennast,
eftir vanþakklátan æfiferil og
TÆSBÓK MORGUNBLAÐSINS
þrotlausa baráttu og hrakninga í
ólgusjó lífsins.
Sum- hafa verið borin undan
sjó og eru til að sjá eins og upp-
blásnar beinagrindur, sem storm-
arnir hafa að leiksopjii. Þarna eru
]>au í stærri og minni haugum,
hvít og skinin, afvötnuð og skræln-
uð, rifin og veðruð af regni og
sól. Sum rekatrje finna hvergi
land. Þau lirekjast í öldum hafs-,
ins, uns þau sökkva til botns og»
hvíla þar gleymd og grafin eins
og sveitalimir í krrkjugarði. I'að
er brjóstumkennanlegt jíett’a- hvítiV
skrælhaða rekatrjáhröngl á grjót-
kiimbunum. Þar eru sam.an kpfnin
krosstrje liinna sönnu örlaga
mústarans, ■-—- sjálfgerð minnis-
merki á grafir kristinna, sem bera.
vilja á brjósti krossins lieilaga
trje. Skinin rekatrje. —- Örlög. —
Beinagrindur!
Skipbrotsmönnum liefir skolað
upp á eyðiströndu og orðið hung-
urdauðir. Þegar hið stutta sutna.'
er liðið og maðkaflugan er þögn-
uð, hjalar froststormurinn sínE
þunglyndislegtl ljóð. Hann smýg-j
ur á ntilli rifbeinanna og inn í
liolar leggpípurnar, slettir móðri,
lafandi tungunni á slaka strengi
þessarar beinahörpu, svo kveður
við ýlandi hljóð, langt og ámátt*
legt meðan stormurinn þýtur leið
sína. Svo er það andartak, að dökk
húmblæja breiðist yfir sjónarsvið
norðursins. Þarna fyrir ofan snar-
bratta svellaða fjallsöxlina, yfir
himingnæfandi tröllahlöðum klett-
anna, er það máninn, sem veður
gegn um rosaský. Og nú vindur
hann sjer fram úr skýinu og glott-
ir, þessu alþekta glotti, sem end-
urspeglast í berum liauskúpum og
holum augnatóftum, er mæna frá
jörðinni upp á móti stjörnuhimn-
inum, meðan skuggarnir -stíga
dans í holdlausum skoltunum svo
kjálkarnir japla eins og þeir vilji
segja eitthvað, sem enginn skilur
fyrir sogandi brimgarðinum og
dragandi útsoginu, t>r urgar sam-
an grjóthnöllungunum við brattan
fjörukambinn.
Ætíð, er jeg lít rekatrje augum,
Araknar í mjer íslendingurinn og
ættjarðarástin, og þá finn jeg
hinn bróðurlega skyldleika mann-
anna í guði,
61 ’
Erum vjer ekki allir rekatrje,
stór og smá, er hrekjumst fyrir
stormi og öldum á liafi timans og
tilviljun og örlög ráða hvar ber
að landi? . i
„Hver tæmir alt það timburrek
af timans Stórasjó“ ?
I Rekavík má heita að sje ekk-
ert undirlendi. Víkin liefjr áður
verið fjörður ogbylúi] stórt vatn
mest alla víkina milli fjallshlíð-
anna. Hið sama má segja um
Fljótavíkina. na;stn vfk fyrir norð-
an flvestu. Trjáreki er 'nokkur
enn á Ströndúm en þó nmrgfalt
minni en áðiir fyrri. Hvalbein og
gömnl rekatrje finnast Aríða á
láglendi langt frá sjó og er það
ásamt mörgu iiðrh .Ijpyt merki
þess, að landið' Jtefir á þessum
stöðvum risið úr sæ og_ það eigi
alllítið. [ Rekavík e.r faííegt, ekki
er hægt að-segja ’ nrmað. En öm-
umlegt má vern í þessiirn afskektu
útkjálkavíkúm í stórhríðutn vetr-
arins. Hjer ríkir vetur átta mán-
Juði á ári, í tign og almætti, klædd-
vj r konunglegum triillaskrúða -hins
Caorræna ævintýraheims. Þegar
' loks vorar og sól er liæst á lofti,
Irekkur grjótið í sig hitageisl-
ana og kastar þeim milli kletta-
beltanna. Hinn þykki snjófeld-
ur bráðnar þá óðfluga fljótt' Og
veltast lækirnir, iðandi og 'glifr-
andi, eins og silfurbönd, niðúr
brattar hlíðarnar. En í lægðum óg
bollum fjallahlíðanna. milli urð-
anna og grjótskriða, er allra át'ta
skjól fyrir næðingum og jurta-
gróðurinn felst grænn og safamik-
iil undir snjónum allan Areturinn.
FjöIIin hjer á Ströndum eiga
hylji af tign og fegurð er geýmist
enn ónumið. Þar eru ótæmandi og
óteljándi verkefni fyrir íslenska
listamenn og andlegt forðabúr
stórfenglegra viðfangsefna. Nátt-
úruöflin, frjáls og óháð leika hjer
stórfenglegan tryllingsleik. Hvergi
á íslandi er brimið tilþrifameira,
litbrigðaljóminn fegurri, norður-
ljósin skærari.
Framh.