Vísir - 01.03.1969, Blaðsíða 7

I
V.Í SI R . Laugardagur 1. marz 1969.
I SKOLA FÖSTUNNAR
T Tm þessa helgi föstunnar
*■'’ skulum við leggja leið okk-
ar út í grasgaróinn. Um stígana
í Getsemane, í svölum, myrkum
skuggum trjánna reikum við til
að komast að raun um hvað
héV á að fara fram. Okkur er
lýst af biysum hermannanna.
Þeir þurfa að sjá til. Þeir þurfa
ijós tll að fremja þau myrkra-
verk, sem yfirmenn þeirra höfðu
sent þá til að framkvæma. Þeir
réðu þessu ekki sjálfir, kannski
gert það nauðugir, þó líklega
fremur eins og viljalaus verk-
færi. Þeir voru undir aga, hörð-
um og miskunnarlausum, svo
að líf iá vió ef óhiýðnazt var
og út af fyrirskipunum brugðið.
— Ekki höfðu þeir fundiö Upp
handtökuskipunina: Hann fer
með falska kenning, hann for-
smáir siði og venjur forfeðr-
anna, hann brýtur gegn lögmál-
inu, hann afvegaleiðir fólkið.
hann æsir upp lýðinn. Hann er
hættulegur maður, — handtakiö
hann! — Þetta var skipun frá
æðstu prestunum og öldungun-
um og fræðimönnunum. Þess
vegna eru þeir þama komnir
með sverð og barefli og blys.
Og í fiöktandi skini frá kyndl-
um þeirra verðum við svo vitni
að því, sem þarna er að ske. —
Þrátt fyrir ailt er það nú ekki
handtakan sjálf, sem verkar
stenkast á okkur. Það er annað,
sem okkur finnst átakantegast,
gefrtr þessnrn atburði þann svip,
sem aldrei fellur úr neins manns
minni, stingur okkur í hjarta-
stað. Hver gleymir orðunum:
Vinur, hví ert þú kominn hér?
Svíkur þú mannsins son með
kossi? Hver er sá, sem ekki
heyrir hinn sára tón? Hver er
sá, sem ekki fær skynjað hin
nlstandi vonbrigði, hina barma-
fullri meðaumkun, hinna himin
hrópandi hryggð?
Hvað eigum við svo um þenri-
an atburð að segja? Hvaða
hugsanir vakna hjá okkur í
sambandi við hann? Getum við
annað en spurt: Er þá vonzkan
svona voldug? Er hinni mann-
legu villu svona óviðbjargandi?
Er manneskjan svona iokuð fyr-
ir því sem til frióar og farsæid-
ar heyrir? Já, þaö er auðvelt aö
varpa fram spurningum. En
hver eru svörin? Okkur skortir
orð. Við virðum fyrir okkur hin
miklu átök, guðshetjuna heyja
hina stöngu baráttu. „En hann
baðst fyrir enn ákafar í dauðans
angist, svo að sveiti hans varð
eins og blóðdropar, er féllu á
jörðina“. En lærisveinarnir
sofa og hvílast, óvinifnir nálg-
ast og lýðurinn fylgir þeim. Sá
er í nánd er mig svíkur. Lengra
fylgjum við ekki Frelsaranum
á píslargöngunni aó sinni. Hér
erum við komin að hinum regin-
djúpu andstæðum. Hreinskilni
og einurð gegn falsi og svikum
og undirferli, ofbeldi og hand-
taka gegn auómýkt og hógværð,
hin heilaga kærleiksfórn gegn
miskunnarleysi, hatri og kúgun,
hjartnæm bæn fyrir þeim sem
eru í hinni hrvllilegu sök en
vita ekki hvað þeir gera.
Hver er afstaða okkar gagn-
vart ákvörðunum og úrslitum
þessara himinhrópandi and-
stæöna? Hvar og hvernig kom-
um við inn á svið þessa örlaga-
rika ieiks? Hvaða erindi eigum
viö í Getsemane — við með
okkar veiku trú, okkar óstyrka
vilja, óráðnu þrár og óljósu
vonir allar okkar hrasanir
og yfirsjónir, friðleysi og óró í
kvíðnu hjarta?
Já, hvert ættum við frekar
að fara með þetta allt heldur en
til hans, sem sagði: Komið til
mín ailir þér, sem erfiðið og
þunga eru hiaðnir. Ég mun
veita vður hvild.
Margir hafa undrazt þessi
'orö. Einn af merkustu og al-
vöruríkustu kennimönnum þjóð-
arinnar sagðist ekki undrast
neitt eins mikió i iífi eöa kenn-
ingu frelsarans og þessi orð
hans. Þetta tilboð hans til
mannanna um að þeir mættu ■
allir til hans koma og gætu
fengið hjá honum hvíld, frið og
fró, hversu þunga byrði syndar
og sektar og vonleysi sem þeir
hefðu að bera. Aðrir kennendur,
spámenn og spekingar og trúar-
bragðahöfundar hafa sagt við
mennina: Farið, farið og hlýðið
þessu, farið og breytið þannig,
farið og ieitið Guðs á þennan
veg eða annan. En Kristur segin
Komið, komið og fylgið mér.
Hjá mér munuð þið finna sálum
yðar saóningu, fullnægju fyrir
hugann, hjartanu fró og friö.
,,Eg undrast ekki meira“, segir
þessi prestur, ,.þótt hann segist
vera sonur guðs“.
Og var það ekki einmitt þess
vegna, sem hann gat opnað
mönnunum sinn náðarfaðm?
Var það ekki þess vegna, sem
hann hefur orðið mönnunum
vegurinn, sannleikurinn og lífið.
Þess vegna gat hann líka sagt:
Enginn kemur til föðurins pema
fyrir mig.
En svo er það á okkar á-
byrgð, hvo'rt þetta boð verður
þegið. Hér er engum þröngvað,
enginn er neyddur. Til frelsis
frelsaði Kristur oss, segir Páll.
En það er okkar að sýna, hvort
við erum þessa frelsis verð,
kunnum að nota það rétt, erum
fær um að velja góða hlutann,
sem aldrei verður frá neinum
tekinn, hljóta hina dýru perlu,
sem ekkert jafnast við.
Föstutíminn ætti að vera
kristnum mönnum eins konar
skóli til þess að við verðum fær-
ari en ella til þess að standa
frammi fvrir þessu örlagaríka
vaii. Fastan á að vera árlegt
námskeið i sjálfsprófun og
sjálfsögun. Viö eigum með
bindindi og hófsemd og sjálfs-
afneitun að gera föstuvikurnar
að eðliiegum og nauðsynlegum
lærdómstíma í þessum mikils-
verðu og mjög áríðandi grein-
um. Það er náttúrlega ekki víst,
að þar verði um neinn stór-
árangur að ræða hverju sinni, a.
m. k, ekki í upphafi. Við erurn
fæst nokkrir nienn til að byria
stórt. ekki f.rekar í þessúm efn-
um en öörum. Mér er ár'ártí 1
minni það sem sagt hefur verið
í þessu sambandi af vitrum
manni og virtum: „Mjór vísir
skynsamlegrar lífernisbetrunar
getur verið upphaf* mikilla
dyggöa". Framhaldið er auð-
veldara þegar fyrsti áfanginn
hefur verið farinn. „Freisting
hver unnin til sigurs þig i>er“,
segir Matthías í alkuiínum
sálmi. En til þeirra sigurvinn-
inga þurfum við að hafa Jesú
i för, þurfum að hafa hann í ]
„verki með oss“. Til þess fýlgj-
um við honum á píslargöng-
unni. Til þess göngum við í
Getsemane — til þess að kær-
leiki hans knýi okkur til að
beygja okkar vilja, okkar 6-
stýriláta, uppreisnarfulla vilja
til samræmis við þá fórnarlund,
sem auðgar lífið, að hinum
sönnu verömætum, fyllir huga
okkar veglegum vdnum — fögr-
um fyrirheitum.
Ó, styrk þú mig svo veg þinn
vel ég feti,
ei veröld neins og hénnar
gæði meti,
ei láti framar hold og heim
mig viUa
og hjarta spilla.
Þér trúan lát mig lífs til
enda vera
svo lífsins krónu’ ég síðar
megi bera
og lofa þig í himna
dýróarhöMum
meö hólpnum öllum.
Gagnrýni
guðfræðinema
/'kröið" hekir rit félags
* guðfræðinema við Há-
skólann. Síðasta tölublað, sem
er 1. tbl. 5. árg. er allfjölbreytt
að efni og flytur greinar bæði
eftir presta og guðfræöinema.
Ritstjóri Orðsins er Gunnar
Kristjánsson stud. theol., en í
ritnefnd eru þeir guðfræðinem-
arnir Gylfi Jónsson og Karl
Sigurbjörnsson. í þessu siðasta
hefti ritsins má m. a. lesa eftir-
farandi' gagnrýni á ástandið í
kirkjuHfi Reykjavikur og raunar
landsins alls:
.. . Prestar furóa sig á áhuga-
leysi unga fólksins á kirkjumál-
um, en er það nema eðlilegt?
Hvernig birtist kirkjan ungu
fólkj höfuðstaðarins? Hún kem-
ur ekki fram sem hin stríöandi
kirkja, nema þá helzt innbyrðis
milli prestanna. sem keppa á
opnum markaði um vinsældir
fólksins. Hún birtist í mynd
stórra kirkjubvgginga, guðs-
þjónusta, sem settar eru á svió
fyrir kirkjugesti, siðvenja, svo
sem skírna og ferminga, sem
kirkjan selur miskunnarlaust,
án þess aö L'ggja nokkra
áherzlu á raunverulegt gildi
þeÍTra. Og á meðan skútan
sekkur, situr Kirkjuþing og
semur frumvörp um fjölgun
biskupa og prestarnir reyna að
sleppa sem bezt persónulega
með því að söfsa nndir sig eign-
ir kir.kjitníiar .. .
. .. Kirkjan stendur á vega-
mótum. Hún á um tvennt að
velja, halda áfram eins og nú
og deyja alveg eða breyta um
stefnu, gera upp við sig hvert
hennar hlutverk sé og breyta
eftir því. F.f hún á að lifa verð-
ur hún að losa sig úr viðjum
heföanna og jafnvel fórna for-
ráttindum sínum. Aðalstarf
kirkjunnar er þjónusta og boð-
un. Hún ér send hingað í heim-
inn með fágnaðarboðskapinn
um Jesúm Krist, ekki til að
benda mönnum á hann sem fag-
urt fordæmi, heldur til þess að
taka upp orð hans, niðurlæg-
ingu hans. vegna mannanna.
Guðsþjónusta hennar er ekki
sýning, helcþtr tjáning hinna
trúuðu, náðarmeðul henn-
ar eru ekki söiuvarningur, sem
hver og einn getur fengið án
nokkurra persónulegra skuld-
\bindinga. Prestar hennar ekki
hempuklæddir meöalgangarar
heldur þjónar, ætíð reiðubúnir
til þjónustu.
„Drottinn, sendu regn yfir
skrælnaða jörð kristni þinnar
og trúa verkamenn I vtngarðin-
um“. Allir, vígóir sem óvígðir,
ættu aö sameinast i þeirri bæn
og leggja sig fram. því aó enn
er ekki of seint! '
Nú Ijómar merki: Lífsins kross,
er leyndardóntinn birtir oss:
Að þar sem lífið lífi hvarf
vér lifið tökum sjálft í arf.
Ó, heiiög þjáning hjálpa oss
að hylla Drottins lausnarkross.
Ó, lyft oss kross, frá lágri jötö
í lofi, dýrð og þakkargjörð.
^Stefán frá Hvítadal)