Þjóðviljinn - 26.06.1951, Blaðsíða 4
4) — ÞJÓÐVILJINN — Þriðjudagur 26. júní 1951
blÓÐVlLJINN
Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn.
Ritstjórar: Magnús Kjartansson, Sigurður Guðmundsson (áb.)
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason.
Blaðam.: Ari Kárason, Magnús Torfi Ólafsson, Guðm. Vigfússon.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustig
19. — Sími 7500 (þrjár línur).
Áskriftarverð kr. 16 á mánuði. — Lausasöluverð 75 aur. eint.
Prentsmiðja Þjóðviljans h.f.
Heimsmet ríkisstjórnarinnar
Tafla sú sem Þjóðviljinn birti s.l. laugardag- um verð-
bólguná í londum kapítalismans hefur að vonum vakið
mik'la athygli. Hún sýnir á óvéfengjanlegan hátt að stjórn
endur íslands eru heimsmethafar meö miklum yfirburö-
um í óstjórn og skipulagðri verðbólgu. Á þeim tíma sem
taflan náði yfir hafði vísitalan hér hækkað um 32%.
Næstu lönd voru Finnland meö 23% og Austurríki með
20%, — en ekkert annað land var hálfdrættingnr á við
fsland!
Og eins og menn vita hefur dýrtíöin haldið áfram
að vaxa hér af enn meiri hraða síðan taflan var gerö.
I-Iin opinbera vísitala er nú komin upp í 140 stig, hefur
sem ,sagt fiækka'o um 40 % síöan í marz í fyrra. Og gamia
visitalan er komin upp í 539 stig og hefur hækkaö úr
355 stigum á sama tíma, eða um 52%.. Þó gefur livorug
þessi vísitala fulia mynd af verðbólgunni, eins og marg-
sannað er.
Á listanum eru 26 lönd fyrir utan ísland og í. þeim
hefur verðbólgan aukizt að meðaltali um tæp 8%.. Rík-
isstiórn íslands hefur sem sagt náð meira en ferfalt
stórtækari árangri en ailar aðrar rikisstjórnir kapítalist-
ískra landa að meðaltali! Það er vissulega heimsmet sem
mavk er á takandi.
Af bessu má hverium manni verða ljóst að verð-
bólgan á íslandi er fvrst og fremst og að meginhluta inn-
iend. ráðstöfun og að áróður afturhaldsflokkanna um ó-
viðráðanlegar verðnækkanir erlendis er alger markleysa
og blekking, Helztu viðskiptalönd íslendinga eru Bretland
og Bandaríkin, þaða.n kemur yfirgnæfandi meirihluti af
öllu því sem til landsim er flutt. Samkvæmt töflunni hef-
ur verðbólgan vaxið um 4% í Bretlandi og 9% 1 Banda-
rík’junum, eða að meðaltali um 6 y2% í þessum löndum
báðum. Eðlileg dýrtíðaraukning hér hefði bví átt aö
vera nálægt þeirri tölu. og afgangurinn. ca 26%, eru bein
fnnlend afrek íslenzkra =tjórnarvalda!
Og betta er engin tilviljun. Hin skipulagöa verðbólga
er aðferð stjórnarvaldanna til að skerða lífskjör launa-
stéttanna, minnka hlutdeild þeirra í þióðartpkiunum, svo
að meha verði eftir handa auðstéttinni og í hervæðing-
una. Aukin dýrtíð sapisvarar beinni kauniækkun. í öll-
um löndum kapítalismans (aö undanskildum Burma og
íranl hefur þróunin orðið á þessa leið. alstaðar hafa lífs-
kjörin verið skert. Og þessi markvissa kiaraskeröing hef-
ur verið bundin í kerfi af Bandaríkiunum eftir að þau
náöu drottnunarvaldi í auðvaldsrikjunum. Hvarvetná hef
ur veriö beitt þeim efnahágslegu fvrirmælum sem ís-
lendingár þekkja af eimn raun. Ástæðan til þess að mestu
hefur verið rænt hér.er ofur einfaldlega pú að hér var af
mestu að taka, lífskiör a’mennings hafa til ^kamms tíma
verio hetri hér en í öðmm löndum hins kapítalistíska
heims. Hin miklu völd aiþýðusamtakanna á nvsköpunar-
tímabilinu færðu íslenzkum almenningi betri lífsskilyrði
en hann hafði nokkru s:nni kynnzt áður o'g tiðkazt hafa
yfirleitt annarstaðar í vestrænum löndura. Aúa tíð síðan
„fyi’sta stjórn Alþýðuflokksins“ var mvnduð í ársbyrjun
1947 hf'fur verið unnið af alefli aö hví að væna þessum
sigrum með verðbólgustefnu, og hefur hún aidrei orðið
cins tryJlt og nú. HT,eð eem það kostar. skei íslenzkri al-
þýðu þrýst ni'ður á bað stig eymdar og niðuriægingar sem
verkalýður Vesturevrónu á við að búa. enda þótt til þess
þurfi ferfalt örari vrrðbólguþróun en annars tíðkast á
marsjallsvæðinu.
Tslenzkur almenningur kallár þetta að vonum ó-
rtjórn. verstu óstjórn ?era hér hefur þrkkzt síðan land-
••ttjórnin fékk aðsetur í landinu sjálfu. En yfirboðararnir
fyrir vestan haf telja betta hina æðstu stjórnvizku. í
þeirra augum er ríkisstjórn íslands ein hin ötulasta og
athafnamesta scm beir hafa yfir að ráöa. Hun lét sig
ekki muna um að lækka gengi krónunnar þannig að all-
ar aðfluttar vörur hækkuöu í verði um %. Hún lét sig
Tiafa þaö að halda öllum gömlum sköttura og tollum
engu að síður, hækka þá og bæta nýjum v'ð. Og þegar
henni fannst þetta ekki hrökkva til fann hún upp okur-
Torgsala bönnuð á
Óðinstorsi og Káratorgi
Húsmóðir, sem býr við Skóla-
vörðustíginn, hefur skrifað mér
út af þeirri ráðstöfun bæjar-
stjórnarmeirihlutans, að leyfa
ekki lengur sölu blóma og græn
metis á Óðinstorgi og Kára-
torgi. Hún segir m. ai: Mér
er ómögulegt að skilja að nokk-
ur rök geti verið fyrir þvi, að
leyfa ekki lengur sölu á þessum
tveim torgum úr því torgsala.
er leyfð á annað borð. Hér í
þessu hverfi hefur fjöldi fólks
átt viðskipti við torgsalana á
þessum tveimur stöðum og ekki
haft nema gott eitt um þau við-
skipti að segja, almenningi þyk-
ir mikið hagræði að þvi að
geta skipt við torgsala í .næsta
nágrenni. Og verðlagið . hjá
torgsölunum er mun hagstæð-
ara fyrir almenning en í blóma-
búðunum og verzlunum sem
selja þessar sömu vörur.
•
Mikið óhagræði.
Samkv. hinni nýju torgsölu-
reglugerð, sem blöðin skýra frá
að bæjarstjórn hafi nú sam-
þykkt, þurfum við sem í þessu
hverfi búum hér eftir að fara
inn á gatnamót Barónsstígs og
Eiríksgötu ef við viljum njóta
hins hagstæðara verðlags. Það
má ef til vill segja að þetta sé
engin frágangssök. En ég skil
bara ekki hver nauðsyn er á
áð breyta þessu almenningi til
óþæginda. Nema ástæðan sé sú,
að þeir sem ráða vilji heldur
beina viðskipunum til verzlan-
anna þótt þær seljií bæði blóm
og grænmeti mun dýrara? Eg
hafði þó haldið að okkur væri
ekki of gott að eiga kost á að
kaupa þessar vörur beint frá
framleiðendum og í næsta ná-
grenni.
Ekld neytendum í Iiag
Svo er það sölutíminn sem
torgsölunum er ætlaður. Samkv.
nýju reglunum skal hann að-
eins vera þrjá daga í viku.
þriðjudaga, fimmtudaga og
laugardaga. Hversvegna ekki
alla daga? Hvað er því til fyrir
stöðu að torgsalan sæti sömu
aðstöðu og almennar sölubúð-
ir? Eitt er víst: Hér er ekki
verið að hugsa um að búa i
haginn fvrir neytendur. Og ég
er illa svikin ef það er ekki rétt
til getið hjá mér, að hér hafi
ráðamennirnir verið að hugsa
fvrst og. fremst um hagsmuni
blómaverzlana og kaupmanna,
sem verzla með þessa vöru.
Mér virðist hér enn einu sinni
sannast að þeir sem ráða í bæj-
armálunum og hafa staðið aS
setningu þessara nýju reglna,
]áti sig litlu skipta ’hagsmuni
almennings, þegar kipnt er í
spottann af þeim sem hafa llfs-
framfæri sitt af því að græða
á fólkinu, og seint þykjast fá
nóg í sinn hlut. — Húsmóðir.“
•
200 metramir enn.
Nú er fólk farið að þréyta
200 metra sunduð í norrænu
sundkeppninni suður í Na.uthóls
vík. Svona á það' að vera. Eng-
in ástæSa til að binda sig við
heita vatnið eingöngu. Víst er
það gott með og út af fyrir
sig En allir sem hraustir eru
hafa áreiðanlega ágætt af því
að stunda sjóböð og sund í sjó
a. ,m k. að sumri til. Vonandi
taka fleiri 200 metrana. í sjó-
baðstaðnum í Nauthólsvíkinni
en þessi þrjú, sérri syntu þar í
síðustu viku. En hvort sem
menn vilja iheita. vatnið eða
sjóinn eru allir sem enn eiga
eftir að leggja sinn skerf fram
í keppninni hér .með hvat.tir
einu sinni enn til að draga ekki
lengur að synda sína 200 metra
því tíminn styttist óðmn og nor-
rænu keppnina þurfum við að
vinna. Og við getum það ef eng
inn liggur á liði sínu.
Eimskip
Brúarfoss er í Hamborg-. Detti-
foss er í Keflavk, fer þaðan í
kvöld til Reykjavíkur. Goðafoss er
í Antwerpen, fer þaðan til Rott-
erdam og Hull. Gullfoss fór frá
Rvik 23.' 6. til Leith og Kaup-
mannahafnar. Lagarfoss, Selfoss
og Tröllafoss eru í Rvik. Katla fór
frá Stykkishólmi 24. 6. til Skaga-
strandar. Vollen fer frá Hull 26. 6.
til Reykjavíkur.
Skípaútgerð ríkisins
Hekla er í Glasgow og fer það-
an á morgun áleiðis til Reykja-
víkilr. Esja var á Akureyri síð-
degis í gær. Hdrðubreið verður
væntanlega á Akureyri í dag.
Skjaldbreið er á Húnaflóa á suður
leið. Þyrill er norðanlands.
Flugfélag lslands
Innanlandsflug: 1 da.g er ráðgert
að fljúga til Akureyrar (2 ferðjr),
Vestmannaeyja,. Blönduóss, Sauð-
árkróks og Siglufjarðar. Á morg-
un eru áætlaðar flugferðír til Ak-
ureyi’ar (2 ferðir), Vestmannaeyja,
Sauðárkróks, Hellisands og Siglu-
fjarðar.
Miliilandaflug: Gullfaxi fór í
morgun til London og er væntan-
legur aftur til Reykjavíkur kl.
22.30 í kvöld. Flugvélin fer siðan
til Osló og Stokkhólms kl. 1 eftir
miðnætti. Flytur hún islenzka
frjálsiþróttamenn til Osló en sækir
sænska landsliðið í knattspyrnu
til Stokkhólms og flytur það til
Reykjavikur.
Sextíu ára er í dag Eggert
Grímsson, Háteigsveg, Skála 3.
Blaðameim sem geta farið í
Heiðmörk í kvöld eða miðviku-
dagskvöld láti formann eða vara-
formann B.l. vita strax.
S.l. sunnudag opin-
beruðu trúlofun
sína ÓiÖf Hólm-
fríður Sigurðar-
dóttir, Barónsstíg
18 og Jóhann
Gunnar Einarsson
símamaður, Laugavegi 145. — Op-
inberað hafa trúlofun sína ungfrú
Guðrún Hafsteinsdóttir handiða-
kennari (Jónssonar, Njálsstöðum
A.-Hún.) og Páll Aðalsteinsson.
smíðakennari Eirikssonar, náms-
stjóra, Reykjavík. — Þann 17. júní
s.l. opinberuðu trúlofun sina Jóna
G. Stefánsdóttir og Guðlaugur
Guðmundsson .Dyngjuveg 17. —
22. þ. m. opinberuðu trúlofun sína’
ungfrú Sigríður Skeggjadóttir
cand. phil. og Guttormur Þormar
kennari, Geitagerði í Flótsdal. —.
17. þ. m. opinberuðu trúlofun sína
Erla Sigfúsdóttir, Búnaðarbankan-
um og Ríkharður Sigurðsson, sjó-
maður sama stað.
S. I. föstudag
voru gefin sam-
• an í hjónaband
af séra Emil
Björnssyni,
_____- Helga G, Sigur-
björnsdóttr og Loftur B-jarnason
pípulagningameistari; Heimili
þeirra er á Si>ítalastíg 4B.
NæturvörSur er í Lyfjabúðinni
Iðunn, sími 7911.
Xæturlæknir cr í læknavarðstof-
unni, sími 5030.
Ungbarnavernd Líknar, Teroplara
sundi 3, er opin þriðjudaga kl.
3,Í5—4.00 og fimmtudaga kl. 1,30
til 2,30 e. h.
19.30 . Tónleikar
Óperettuiög (plöt-
ur) 20.20 Tónleikar
(plötur): Strengja
kvartett . eftir
Verdi (Rómar-
kvartettinn leikur). 20.45 Erindi:
Hugsjónamál í handiðnaði; annað
erndi (Helgi Hermann Eiriksson
skólastjóri). 21.15 Tónlejkar: Lög
eftir Þórarinn Guðmundsson (plöt-
ur). 21.30 . Upplestur: „Merkið",
smásaga eftir Guy de Maupassant
(Ingibjörg- Steinsdóttir leikkona).
21.45 Tónleikar (þlötur): Óbókon-
sert í d-moll eftir Vivaldi (Leon
Goossens. og strengjabljómsveit
leika: Walter Susskind stjórnar).
'22.10 Vinsæl lög (plötur).
gjaldeyrinn, innílutning fyrir 100 milljónir króna sem ó-
háöur er öllu verölagseftirliti og þannig löghelgaöur
svartur markaöur.
Ríkisstjórn íslands á heimsmet í skípulagöri verö-
tólgu. Hún er aö öölast heimsmet í óvinsældum. Og al-
menningur þarf aö tryggja henni heimsmet í hrakleg-
um málalokum.
JózEsmessuméðfð
VraTOhsld af 8. síðn.
Útifundurinn á sunnudaginn
hófst kl. hálf tvö með því að
lúðrasveitin Svanur lék ættjarð-
ariög undir stjórn Karl O. Run
ólfssonar Þá flutti Jóhannes
skáld úr Kötluni ræðu sína. sem
birt- er á 5. síðu Þjóðviljans
í dag.
Gerður Hjörleifsdóttir las
upp kvæði Þorsteins Erlings-
sonar um Jón Sigurðsson, og
Ilhtgadránu eftir Stephan G.
Stephansson og mun flestum
er á h’ýddu seint úr minni líða.
Þorsteinn ö. Sitephensen leik-
ari ]as úr Söllfu Völku. eftir
Laxrtess, p.f atnni alkunnu
snilld. Glirn.uflokkur úr Ár-
manni sýndi glímu og bænda-
glímn. Síðar fór fram hand-
boltakenpni milli FH og Æsku-
lvðsfvlkinsrarinnar og vann
Æskulýðsfylkingin með 12
mörkum gegn 8.
Há.tíðarsvæðið var nú fyrir
neðan h’Iðina á evstri ba.kka
Hyajnnagjár og háfði verið kom
ið fyrir gjallarhornum og gátu
mótsgestir því hlýtt á það er
fram fór þótt þeir væru dreifðir
á Rt.órn svæði um hlíðina og
neðan liennar, en aldrei áður
hefur annar eir.s mannfjöldi
sótt Jónsmessumót sósialista á,
Þingvöllum, ov fóru menn heim
sólbrimir og glaðir eftir hinn.
ánægjulega dag.