Norðanfari - 11.11.1878, Page 3
107 —
þessar mundir er kosið i allmörg auð sæti
í landsþingínu verða liægri menn víðasthvar
ofan á, eptir pví sem áhorfist. Bikisdagur-
inn kemur saman snemma í október og
verður pá mest komið undir hvað vinstri
menn verða samhentir eptir sundrunguna.
Danir hafa misst einn af sínum frægustu
mönnum par sem prófessor Westergaard
var. Hann andaðist 9. p. m. og var fræg-
ur um allan heim fyrir kunnáttu sína í
austurlandamálum.
Af öðrum merkismönnum hafa. látizt
Mehemed Ali, hershöfðingi Tyrkja. Hann
var veginn í Albaníu pann 5. p. m. af ó-
róaseggjum par. Hann var pýskur maður,
hafði lcastað trúnni í Tyrklandi og komist
til metorða par. Krístín drottning, er fyr
ríkti á Spáni, dó og í Tyrklandi fyrir
skömmu.
Yesúv gýs um pessar mundir og pykj-
ast menn vita að hann muni standa í sam-
bandi við eldfjöllin á íslandi; pví að sagt
er að eldgos sje uppi heima, að minnsta
kosti fjell aska á kaupför fyrir austan
ísland.
Atliugagreln.
|>að er sannarlega fagur morgunroði fyr-
ir æfidag íslenzltra meyja, að peir göfugu og
eðallyndu fyrirliðar pjóðarinnar eru farnir að
viðurkenna rjettindi peirra og verja fje peim
til ánægju og menntunar, svo að pær verði
pví færari til pess að gegna sinni marg-
breyttu og pýðinganniklu köllun, pegar pær
giptast; verður pá líka bjart um hádag æf-
innar, ef eiginmaður peirra er prýddur með
góðvilja og göfuglyndi, ósjerplægni og elsku
til náungans, svo hann í orðsins rjettu pýð-
ingn er herra yfir hinu jarðneska gózi, og
lætur sjer vera umhugað um að verja pví
Guði til dýrðar, og jafnframt pessu auðsýnir
konunni umburðarlyndi og falslausan kær-
leika, ástundar að efla hennar virðingu, ljetta
undir byrði hennar, sparar ekkert til að
gjöra henni lífsleiðina ánægjulega, álítur
hana jafningja sinn og bezta vin á jörðunni;
en pó petta eigi að vera pannig, pá verið samt
aðgætnar, ástkæru Islands dætur, ef að til yðar
kemur biðill í mórauðum sauðarklæðum, eink-
um ef hann er sá, er áður hefir með flærð
og undirhyggju heimsótt tvær, pví verið get-
ur, að liann með ófrelsislegri viðbúð svipti
yður ánægjunni, svo pið takið undir með
henni, er sagði:
»Vestan kuldi nauða napur
næðir gegnum hjarta mitt,
víst er pyngra en dauðinn dapur,
dýri vinur, lyndi pitt«.
|>ess utan geta verið tvenns konar tæki á
heimilinu til pess að koma á yður mörgum
blett, er snertir mannorð yðar. En pó hann
ekki hryndi yður sjálfum ofan í pitt eða dý, pá
vitið, að fleiri eru sterkir en kyrkislangan.
Víst getur yður skilizt að petta sje ekki
rjettur undirbúningur til kristilegs hjúskapar,
heldur að pað verði til pess að eyðileggja
heilsu yðar og krapta, svo pjer losið yður úr
járngreipum hans, en pá getur lionum líka
sýnst forsjállegra að draga undir sig nokkuð
af eigum yðar, eins og Karybdis og Skylla
skipin forðum. p>að er líka hægt að afbaka
orð yðar og smíða önnur í peirra stað, einn-
ig má rangfæra peningaviðskipti, pví ekki er
að skeita um nálægð hins ósýnilega, heldur
er miklu karlmannlegra að telja sig í ætt
við afgrunnsdýrið.
Oldruð ekkja í Húnavatnssýslu.
Maður nokkur, sem jeg hygg að pekki
mjög lítið inn í söng og hljóðfæraslátt, hefir
leitast við að telja peim mönnum trú um,
sem hjá mjer hafa óskað að fá tilsögn, að
jeg muni vera svo ófullkominn í iðn minni
að pað væri óheppilegt að leita hjá mjer
leiðbeiningar, jafnvel pó fyrrnefndur náungi
hljóti sjálfur bezt að vita sinn góða tilgang,
pá finnst mjer par sem pað er minn helzti at-
vinnuvegur að leiðbeina öðrum i söng og org-
elspili, pá virðist mjer að jeg vera neyddur
til að sýna almenningi bjer orðrjettan pann
vitnisburð sem herra organisti Jónas Helga-
son í Reykjvík gaf mjer, og liljóðar hann
pannig:
„Magnús Einarsson frá Akureyri, hefir
um liðugan tveggja mánaðatíma dval-
ið hjer í Iieykjavík, eða frá 2. júní til
10. ágúst, undir minni umsjón lagt
stund á orgelspil, fiolinsspil, og
söngfræði, og einnig hinar almennu
reglur viðvíkjandi söngkennslu, og með
pví nú, að fyrnefndur Magnús Einars-
son sýndi fljótt, að hann hafði góða
hæfilegleika, (en á binn bóginn marga
erviöleika að sigra), hefir hann fyrst og
fremst, gjört skýra grein fyrir öllum
hinum verulegu atriðum söngreglanna,
sem er skilyrði fyrir pvi, að hann bæði
geti æft sig á eigin hönd, og einnig
leiðbeint öðrum, lika hefir hann bæði í
orgels- og fiolinsspili, tekið m i k 1 u m
og g ó ð u m framförum.
Reykjavík, 10. ágúst 1877.
Jónás Helgason.“
Nú pareð jeg hefi siðan í fyrra liaust
að jeg kom að sunnan, haft stöðuga æfingu
við orgelspil pá vona jeg að jeg geti óhrædd-
ur hvenær, og hvar sern vera vill, gengið
undir próf i orgelspili upp á pað, að jeg
álítist sæmilega að mjer í pví orgelsspili
sem pjenar til áð stjórna rjett kirkjusöng.
Siðan gjöri jeg kunnugt að jeg hefi leigt
mjer í vetur gott og nægilegt liúspláss til
pess að geta tekið pilta til kennslu, og pess
vildi jeg gjarnan óska að, peir sem vildu fá
tilsögn í söng, fiolinsspili eður orgelspili, —•
og ekki geta náð til herra J. Helgasonar —<
að peir leituðu til mín í pví trausti að jeg
ekki leiði pá afvega, og jeg vil óska að
mjer auðnaðist að kenna emhverjum peim
manni orgelspil sem síðan tæki próf hjá J.
Helgasyni, og mundi hann ekki hallmæla
mjer fyrir pað. Síðan vil jeg í bróðerni
leggja fyrnefndum náunga pað heilræði, að
hann eltki skuli framvegis dæma hart um
pað, sem liann alls ekki pekkir.
Að endingu finn jeg skyldu mina, að
minnast með innilegum pakkarorðum, hins
alkunna söngfræðings lierra organista Jón-
asar Helgasonar, sem ekki einungis með
mestu alúð og nákvæmni leiðbeindi mjer
allt hvað unt var, heldur og líka gaf mjer
allt ómak sitt par að lútandi, og af pví
mjer, pví miður mun ekki auðnast að launa
honum sem vert er, pá bið jeg gjafarann
allra góðra hluta, að blessa hans atvinnu-
veg og ljena honum líf og heilsu, tíl að út-
breiða sein mest um land vort pá íögru í-
prótt, sem hann að miklu leyti hefir af eigin
ramleik aflað sjer og náð svo mikilli full-
komnun i, einnig bið jeg pann sama að
styrkja mig til að verja sem best pví litla
sem jeg hef náð af peirri menntunargrein,
sjálfum mjer til framfara, og öðrum til
leiðbeiningar.
Akureyri, 3. nóvember 1878.
Magnús Einarsson.
F r j e t t i r.
[Úr brjefi úr Húnavatnssýslu, S6/10 78].
„Illviðri pau er gjörði um miðjan sept,,
enduðu pann 20. eða hjer um bil í bvrjun
22 viku surnars, voru síðan stöðug góðviðri
og bezta haustveðrátta til 20. p. m., pó
stundum talsverð frost. 26. f. m. kom J.
G. Möller kaupmaður á Blönduós með stórt
skip frá Björgvín lilaðið með mat, borðvið
og yfir höfuð flestar verzlunarvörur. Gaf
hann pá strax út verðlagslista á sláturfje
og var verð á bezta kjöti 45 pd. og par
yfir 21. eyrir pundið á kjöti af veturg. skrokk-
urinn ekki undir 30 pd. 19 a., á kjöti af
dilkum 17 a. pd., mör 30 tólg 34 a. Gær-
auður, pá mjer fjell í liug vor auma viðar-
vöntun.
Vjer komiim til Sarpfoss. Hjer hefir
náttúran og mannvitið keppst hvort við ann-
að að gjöra hvort sitt stórvirki. Ain með
afli sínu hefir grafið langt innundir bakkann,
svo liúsin komu á huldu og sukku niður, og
sjást enn pá sem merki par til djúpar dæld-
ir fyrir norðan fossinn, sem fellur niður af
50 feta ávalri klöpp með ógna vatnsafli. Og
yfir honum eru lagðar tvær brýr, liver upp
yfir annari, með 20 álna milli bili. Undir
brúin er bjer um 6 álna brcið og hjer um
40 álna löng og er úr trje og járni og hvíl-
ir á 5 margra álna digrum og hám stein-
stólpum sem ganga lóðrjett niður í ána ofcm
til við iðuna. Yfirbrúin livílir á krosslögð-
um bogsvölum af járni og trje sem ganga nið-
ur á stölpa undirbrúarinnar. Utan við báð-
íu' brýrnai' cru laufskornar járn og trjegrind-
ur og stöplasteinarnir sumir eru stærri en
kistur, og hefir petta verið risalegt erfiði að
vega pá hvern upp á annan og höggva pá til.
þetta hefir kostað tvö hundruð púsund kr.
J>að verður gaman að sjá liinn pjótanda
gufuvagn á undirbrúnni og hestvagna á yfir-
brúnni kappkeýrandi framknýja titrandi dun-
ur 1 hinni járnslegnu risabrú á meðan hinn
sólglæsti fossreykur myndar regnboga, sem
hvelfir sjer upp um brúna.
Svo að laxinn geti gengið upp fyrir
fossinn hafa menn byggt hjer langa síðu-
rennu í gegn hverja hann lileypur. Hjer í
Sarpsborg sá jeg fagurt safn af ótal norskum
fiðrildum og skorkvikindum með svo fögrum
og fjöllitum vængjum að pað var yndi að
horfa á, og seinna liefi jeg mjcr til gleði á
ferð minni í fjöllunum mætt pessum gestum,
sem opt eru gjörðir til engla hugmynda í
hinum skáldlega heirni.
Eyrir oss íslands vínnudrengi, sem lítið
höfum sjeð, er nú petta mikið. En peim
sem sjá prekvirki enskra og annara stórpjóða
mun eigi pykja mikið varið í pað; en hvað
eru pó verk enskra, já, hvað er jörð vor, í
samjöfnuði við alheiminn? Eitt kemur æ
öðru meira, hvað hátt sem vjer hugsum.
Og svo fór jeg aptur niður til Eriðriks-
staðar og var par yfir hátíðina. Já, pvílíka
hvítasunnu hef jeg aldrei lifað ! Hjer gekk
á öllum gleði látum. Hörpuslættir, gleðileik-
ir, heimboð og skemmtiferðir úti i liinni
komandi vorfegurð; og hjer sem víðar voru
margir listigarðar með »drifhúsum« og gjós-
anda brunnum með blómbeðum, pars urtir
frá öllum heimsálfum í inndælli sameining
opnuðu sína knáppa brosandi mót sól. Voru
opt börn á gangi par og ljeku sjer og færðu
stundum hin nýsprottnu blóm til hinna fögru
meyja og freyja, er sátu á máluðum stólum