Norðanfari - 11.11.1878, Blaðsíða 2

slcáld er nokkru sinni liefir uppi verið, og
pessi sorgarleikur hans (Lear konungur) er
talinn hans ágætasti, mikilfengasti og áhrifa-
mesti leikur. Yjer erum eigi svo kunnugir
frumritinu að vjer getum fullkomlega dæmt
um hversu pýðingin sje af hendi leyst, en
pó pykjumst vjer mega fullyrða, að pessi
pýðing sje vandaðri en pær íslenzku pýðing-
ar Shakspeares, er áður hafa verið prentaðar.
Vjer ætlum að pessi pýðing Lears komist
fyllilega til jafns við hinar heztu pýðingar
Shakspeares í öðrum málum. Steingrímur
Thorsteinsson er að vorri hyggju vort hezta
skáld pegar á allt er litið; á kvæðum hans
er nálega aldrei nein missmíði eða veruleg
lýti að finna; hin minnsta hugsun er klædd
í hinn fegursta og eðlilegasta búning, og hina
rjettu samhljóðun er hvervetna að finna;
hver setning her vott um hina sömu snild, er
lýsir sjer yfir höfuð í öllum kvæðum hans.
|>að er líklegt, að almenningur kaupirit
petta, pótt sumir telji pað eigi alpýðubók.
J>að er satt, að alpýða vor er varla komin á
pað stig, að hún hafi full not af slíkum skáld-
ritum, en fæstir munu pó vera svo blindir,
að peir eigi finni neitt gullkorn í ritum
Shakspeares.
4. Sawitri, fornindversk saga, pýdd af
Steingr. Thorsteinsson. Seykjavík. Prentuð
hjá Einari þórðarsyni. 1878. 39 hls. 8vo.
Með steinprentaðri mynd. Kostar í kápu
55 aura.
þetta æfmtýri er í sinni röð eflaust hið
mesta snildarverk er sjezt hefir á íslenzkri
tungu. |>ar kemur fram hin aðdáanlegasta
skáldskaparfegurð í sinni náttúrlegu einfeldni.
þýðingin er sannlega efninu samboðin, enda
er Steingrímur jafnt orðhagur í óhundnu
ináli sem í kveðskap sínum. Myndin, sem
er framan við kverið, er til mikillar prýði.
Eegri sögu höfum vjer eigi lesið. Er líklegt,
að alpýða kunni að meta slíkt, og kaupi al-
mennt svo fallegt rit.
5. Ræða á gamlárskvöld 1877, ept-
ir Magnús Andrjesson, cand. theol. Keykja-
vík ]878. Prentað í prentsmiðju »ísafoldar«
á kostnað Kr. Ó. þorgrímssonar. 16 hls.,
8vo. Kostar í kápu 25 aura.
þessi ræða er einhver hin bezta, er vjer
höfum sjeð á prenti. Ivemur fram í henni
sá heiti og kennimannlegi andi, er einkennir
ýmsa hina heztu útlendu prjedikara, og er
allt annað cn kaldar bókstafasetningar, eða
dauð miðalda dogmatík, sem \yer eigum pví
miður optar að venjast. ’Vjer viljum ráð-
leggja mönnum að lesa ræðu pessa, og sjer-
stalclega viljum vjer ráðleggja prestum, að
taka sjer pann kenningarmáta til fyrirmynd-
ar, er lýsir sjer í pessari ræðu.
6. Ræða á 4. sunnudag eptir prenn-
ingarhátíð 1878, flutt í dómkirkjunni í
Reykjavík af Hallgrími Sveinssyni, dómkirkju-
presti. Reykjavík. Á forlag Kristjáns Ó.
þorgrímssonar. 1878. 16 bls., 8vo. Kostar
í kápu 20 aura.
þessi ræða er hið fyrsta rit sem prentað
er sjerstakt eptir dómkirkjuprest vorn. Er
pví líklegt að alpýða kaupi ræðu pessa, pví
fremur sem hún er ágæt í sinni röð.
Yjer höfum nú talið hækur pær allar,
er herra Kristján þorgrímsson hefir gefið út
á pessu yfirstandanda ári. Yerður pví ekki
neitað, að hann hefir byrjað vel störf sín, og
óska allir að haldi svo áfram, með vaxandi
hamingju. |>að er vonandi að bókavinir á
íslandi snúi sjer til hans, og styðji hann
með góðum og greiðum viðskiptum, svo að
hann geti haft sómasamlega atvinnu og
verði bókmenntum vorum til ljettis og
eflingar.
Útlendar frjettir.
Kaupmannahöfn, 25. sept. 1878.
Nú er að mestu kyrrt og stórtíðinda-
lítið í heiminum, og ekki margt í frjettum.
Enn er sem fyr, stríð í Herzegóvínu, og er
pað lítill eptirleikur baráttunnar miklu suð-
ur f>ar. Austurríkismenn hafa en pá eigi
getað lagt Herzegóvínu og Bósníu undir
sig, en brátt mun protinn vörn innlendra
manna, enda eiga peir við ofurefli. Ung-
verjar eru mjög óánægðir yfir pessari her-
ferð og lasta mjög stjórnaraðferð Aandras-
sys og verður hann pví, ef til vill, að fara
frá stjórninni innan skamms; enda erílltað
stýra Austurríki, par sem svo margar pjóð-
ir eru undir einni krónu, með gagnstæðum
óskum og kröfum. Grikkir krefjast landa
af Tyrkjum. f>eir vilja fá næstu fylki fyrir
norðan sig og nokkrar eyjar, og er pað
sanngjörn krafa par sem megin porriípeim
sveitum er grískur, og vill komast undir
Gríkkland. Tyrkir neita að láta lönd af
hendi og pó að sum stórveldin vilji Grikkj-
um vel, sýna pau pað ekkert í verki, vegna
pess að pau búast við litlu fyrir, pví að
fæstir stjörnarar hjálpa lítilmagnanum, ef
peir sjálfir fá ekki fje og lönd í aðra hönd.
Rússar láta lið sitt hverfa heim frá Tyrlc-
landi og er pví við engum ófriði að búast
úr peirri átt, en annað pykir meiri tíðindum
sæta og paðan er talin meiri ófriðarvon.
Afganistan er land í Mið-Asíu og hefir
lítið komið við sögur. Rússar og Englend-
ar hafa keppt hvorir við aðra um viilfengi
Emírsins (svo heitir landsdrottinn) par, eius
og annarstaðar í Asíu. Nú ráða Rússar
par víst mestu og hefir pað sýnt sig í pví
að Emírinn hefir bannað sendimönnum
Jarlsins á Indlandi að fara um lönd sín.
þetta pykir svo mikið fjandskaparmerki að
Englendingar vilja senda her manns inn í
Aíganistan, en pá er líklegt að Rússar veiti
bandamönnum sínum, og pá er ekki sjeð
fyrir endann. Times ræður til pess að
bíða vorsins og sjá hvort Emírinn bæti
ekki ráð sitt, en hvað um pað, hjer er ó-
friðarefni, en vonandi er að petta snúist
ekki til stórvandræða.
Á þýska pinginu eru lögin gegn sósíal-
demókrötum hin merkustu. Líklegt er að
lög pess nái fram að ganga með nokkrum
breytíngum. 21. eru í nef'nd að fjalla um
málið, og er enginn sósialdemókrati í nefnd-
inni. Sósíaldemókratar hafa skýrt frá við-
skiptum sínum við Bismark fyr á tímum,
en Bismark hafði pá góða og notaði pá.
Bismark hefir borið pað allt til baka með
meiri keskni og köpuryrðum en sæma pyk-
ir slíkum höfðingja.
Ekki veittist peim sú ánægja að háls-
höggva Nobiling, hann er dáin ífangelsinu.
þingmenn sósialdemókrata neita fastlega að
Nobiling hafi verið peirra maður, en víst
hefir hann heyrt til pess fiokks, pó að hann
haíi ótilkvaddur ráðist í petta glæpaverk.—.
Keisarinn liefir fengið fulla heilsu aptur.
I Rússlandi er sami róstuandinn os
fyr. 16. ágúst var yfirmaður hins leynilega
lögregluliðs, Mesertzeff, skotinn á alfaravegi.
Morðinginn slapp, en menn telja vist að
petta sje gjört með vilja og vitund liinna
leynilegu fjelaga. 1 Rússlandi er siðaspill-
ing mikil meðal embættismarina, mútur og
stuldur úr sjálfs síns hendi, menntun er
lítil en mikill drykkjuskapur meðal alpýðu.
þriðja dag septembermánaðar vildi pað
slys til að tvö stór gufuskip rákust á, á
Themsen. Annað peirra skemmdist ekki
mikið en hitt kloinaði og sökk. það
er týndist hjet Princesse Alice og var
fjöldi fólks á pví er farið hafði sjer til
skemmtunar eptir ánni. Menn telja að
600—700 manns liafi látið lífið og varð
manndauðinn meiri vegna pess að vatnið í
Themsen er nálega banvænt fyrir neðan
London, eptir að saurinn úr lokræsum borg-
arinnar er kominn í ána.
Hjer í Danmörku ber fátt við. Um
Guði fyrir að hafa pau, heldur en að deyja
úr sulti. Sumir hristu höfuð pá peir heyrðu
pað, og undruðust, að menn skyldu geta
lifað á íslandi. En hjer, sem víða í Noregi,
jeta menn bæði hrossakjöt og sjókrabba, og
pykir »fínn« kostur, og er pað líka rjett, að
nota allt vel til matar, sem hefir holt nær-
andi efni, pví menntun og mannfjölgun tíma
vorra krefur pað meir og meir. |>að er
•gott að pvinga átfýsnina sjer og pjóðfjelaginu
til sóma og frama. En pað er pó langtum
betra að hafa saklausan maga fyrir sinn Guð,
heldur en heimskukreddur pær, sem hafa
konnt oss og hvatt oss til að forsmá hrossa-
kjöt og ýmsra fiskitegunda át. Hjer í Moss
eru margir trúarflokkar og eklci laust við
andlegt myrkur. Hjer flutti jeg einn fyrir-
lestur og voru að eins 7 tilheyrendur, svo
nú geta landar sjeð, að jeg heii eigi ætíð að
fagna fullu húsi. En jeg tapaði pó engu —
allir tilheyrendurnir voru kennarar, og pað
er betra að hafa fáa góða en marga misjafna,
og hjer fjellu eigi orð mín í grýtta jörð, pví
kennarar 1 Noregi eru sjerlega vandaðir og
menntaðir, og pessi stjett einmitt er pó hin
fálækasta af flestum æðri stjettum hjer.
Hjeðan geklc jeg niður að Friðrikstað,
er liggur við Glaumu (Glommens) mynni
pars hún skiptist 1 tvær bugakvíslar ogrenn-
ur út í hafið. A pessi er 80 norskar mílur
að lengd, er stærst og lengst af öllum ám norð-
urlanda og brunar fram á landamerkjum Nor-
egs og Svípjóðar. Nefndur staður hefir mikla
trjáviðarverzlun, margar sögunar- og heptun-
ar verksmiðjur. Húsin liggja í röðum á ár-
bökkunum beggja megin, og að sunnan við
ána er liinn gamli hluti staðarins og Iiervirki
gamalt.
Hingað kom jeg öldungis ókenndur og
pekkti engan, og pó hefi jeg varla í uokkr-
um stað fengið eins ágætar viðtökur og hjer.
Herra ritstjóri Sandberg, sá fyrsti jeg hitti,
hjer, er einn af peim beztu mönnum, sem
jeg pekki. Fyrir hans tillögur komst jeg
hjer í kunningsskap við hina helztu menn
staðarins, og pó á öðrum stöðum hafa sjald-
an peir »hægri« menn veitt mjer mikla hlut-
deild, sem eigi er von, pví allir pjóðháskóla-
menn og málvinir lijer, hverja jeg helzt aðhyll-
ist, eru ákafir vinstri menn. Og Sandberg fór
með mjer gamansferð upp til Sarpsborgar við
Sarpsfoss, sem liggúr í austurkvísl Glaumu 1
mílu ofan við Friðriksstað. Og pað vargam-
an að sigla upp ána og sjá hina inndælu
akra og ilmandi runna á milli hiung, rauð-
pökuðu verksmiðja og voldugra viðarkasta,
sem láu í 6 álna liám röðum við ána. Já
hjer var eigi vandræði með við, en gamanið
dróg af mjer, pví mjer sveið í augum pessi