Morgunblaðið - 27.03.1975, Blaðsíða 11
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 27. MARZ 1975
59
frumverkið hans vakti það mikla
athygli einhvers, að hann hrein-
lega tók það ófrjálsri hendi?
— Það hefur aldrei hvarflað að
mér að myndinni hafi verið stolið
vegna listræns gildis hennar. Ég
held að það hafi verið barnaskap-
ur og sá ógurlega eftir henni og
geri enn.
— Hvernig þróaðist þetta með
þér, ef hægt er að spyrja slíkrar
spurningar?
— Ég veit ekki hvernig á að
svara henni. Ég hef frá upphafi
reynt að gera eitthvað, sem tákn-
aði eitthvað, að lesa mætti eitt-
hvað út úr verkum mínum. Sig-
urður fer nú fram og sækir verk,
sem hann gerði árið 1953 og sýnir
þroskastig mannsins í tilraunum
hans til að ferðast um himingeim-
inn. Maðurinn er kominn nokkuð
áleiðis upp þroskastigann, en er
enn jarðbundinn með örfinni
keðju, þar sem hann stendur á
stalli nokkuð fyrir neðan himin-
tunglin. Hann hefur sigrast á
aðdráttaraflinu að vísu, en er
ekki kominn út fyrir himinhvolf-
ið. A þeim tímum voru tilraunir
vísindamanna að senda mönnuð
geimför út í heiminn að komast á
framkvæmdastigið og 1958 skutu
Rússar svo Yuri Gagarin með
Sputnik á braut umhverfis jörðu.
— Hvenær seldir þú fyrsta
verkið?
Sigurður hlær við og segir. —
Þegar ég fékkst við þetta í upp-
hafi og var alltaf að reyna að
finna tíma til að geta búið til
styttur, var ég í raun og veru að
leita að tíma til að leika mér, því
að ég gat ekki hugsað mér neitt
skemmtilegra og hugsaði ekki um
að reyna að selja verkin. Ein-
hvern veginn frétti þó Guðmund-
ur á Mokka af því að ég væri að
föndra við þetta og hann bauð
mér að sýna á Mokka. Ég hafði
alls ekki hugsað mér að fara út í
sýningu og mig minnir að hann
hafi þurft að leggja töluvert að
mér til þess að sannfæra mig, en
það varð úr að ég setti upp sýn-
ingu þarna á nokkrum höggmynd-
um og málverkum, en ég fékkst
svolítið við að mála og hafði verið
einn vetur hjá vini mínum Herði
Ágústssyni til að læra að fara með
liti. Það merkilega gerðist svo, að
ég seldi 6 járnmyndir og 1 mál-
verk og 1 vatnslitamynd.
— Þú segir það merkilega gerð-
ist, kom þér á óvart að þú skyldir
selja?
— Já og nei. Það kom mér á
óvart að Konráð á Sögu skyldi
sýna mér þann sóma að kaupa af
mér 4 myndir til að setja upp á
Sögu og þannig örva mig alveg
óumræðilega til að halda áfram 'á
þessari braut. Það var mér ómet-
anlegt að finna slíkan áhuga á
myndum mínum og ég hef alltaf
haldið mikið upp á Konráð vin
minn síðan.
Landvættirnir (Mynd i einkaeign)
— Hvernig varð þér í raun og
veru við?
— Ég get sagt þér það, að í
fyrsta skipti, sem ég varð var við
að menn vildu kaupa af mér, varð
ég svo óumræðilega glaður, að ég
vildi helzt faðma þá að mér og
gefa þeim verkin. Þannig er ég
enn í dag, en auðvitað þróaðist
metnaður minn í þá átt að vilja fá
viðurkenningu á því að list mín
væri einhvers virði. Og fyrir lista-
mann er greiðsla fyrir listaverk
viðurkenning og gæðamat á þeirri
orku og vinnu, sem hann leggur í
sköpun verkanna. Mér finnst þó
leitt til þess að hugsa hve mynd-
höggvari á miklu erfiðara með að
sjá sér farboróa með list sinni en
t.d. málari. Ef litið er á þann
vinnustundafjölda sem mynd-
höggvari leggur í eitt verk og þá
vinnu, sem málari leggur í eina
mynd þá held ég að vinna mynd-
höggvarans sé miklu meiri. Hins
vegar er verðið á verkunum mjög
álíka.
Sigurður Steinsson i vinnustofu sinni
Helgi Magri. Siglingin inn Eyjafjörð (Mynd ! einkaeign)
— Hvernig stendur á því að
fólk kaupir miklu fremur mál-
verk en höggmyndir til að prýða
heimili sín?
— Það er ákaflega skiljanlegt
að þegar fólk flytur inn í nýja
íbúð eða hús og allir veggir eru
auðir að það byrji á því að kaupa
málverk, því að eitt málverk get-
ur gerbreytt köldum vegg i
hlýjan, en það gerir höggmyndin
síður. Ég viðurkenni einnig að
höggmyndir eiga betur við úti. Sá
maður sem kaupir höggmynd til
að prýða íbúð sína er yfirleitt
orðinn mjög vel stæður. Yfirleitt
hafa stofnanir og fyrirtæki verið
helztu kaupendur höggmynda.
Hins vegar hefur þetta breytzt
nokkuð á undanförnum árum og
höggmyndir seljast nú meira á
sýningum og hvað sjálfan mig
snertir hafa nokkrir menn beðið
mig um að gera fyrir sig myndir
til að skreyta garða sína með, án
þess aó reynt sé á það hvort þeir
geri sér grein fyrir hvað það
kostar.
— Hefur þú kynnt þér mikið
höggmyndalist?
— Ég hef þurft að ferðast tals-
vert til útlanda i sambandi við
starf mitt og þá hef ég notað hvert
tækifæri til að skoða söfn og
kynna mér listina. Hins vegar hef
ég ekkert gengið í skóla, nema
þennan vetur, sem ég var hjá
Herði Ágústssyni, eins og ég sagði
áðan. Það sem hefur glatt mig
mest i sambandi við utanferðir
mínar, er að ég hef hvergi séð
myndir, sem líkjast mínum og sá
neisti sem er í mínum verkum,
hann er minn eigin. Það tel ég
mér mest til ágætis.
— Hvernig verður neistinn til?
— Ég fæ minn innblástur, þeg-
ar ég stend, sit eða ligg með lokuð
augu og úr því skapar eitt mótívið
annað.
— Hvernig hefur þér liðið,
þegar þú á söfnum erlendis hefur
staðið frammi fyrir verkum hinna
ódauðlegu meistara?
— Sköpunarmátturinn í huga
mannsins er slíkur, að hann verð-
ur að tjá sig til að geta lifað lífinu.
Auðvitað finnur maður stundum
til vanmáttar frammi fyrir ódauð-
legum verkum, en listin hefur
alltaf haldið áfram að þróast því
að þótt meistararnir hafi náð full-
komnun á einni braut hafa arf-
takarnir fundið sér nýjar, annars
hefði listaþróunin fyrir löngu
staönæmst. Listin breytist alltaf
með breyttum tímum.
— Það er nú farið að líða að
lokum í þessu spjalli okkar og ég
er ekki enn farinn að spyrja þig
að hverju þú sért nú að vinna sem
átti nú að vera upphafið að viðtal-
inu?
— Það vill svo til, að það sem ég
hef verið að vinna að undanfarna
mánuði, er í nánum tengslum við
heimabyggð mína. Þannig er mál
með vexti, að Árni Johnsen kom
að máli við mig fyrir rúmu ári
siðan og fór þess á leit við mig
fyrir hönd hóps af fólki, aó ég
gerði drög aó útihöggmynd sem
kynni að verða sett upp í Eyjum.
Var stefnt aó því að það gæti
orðið i maí á þessu ári. Ég var
lengi að glíma við þá mynd, því að
mér fannst þurfa að sameina svo
marga táknræna hluti í henni,
sjómennskuna#' gosið, skipin
o.s.frv. Ég er nú búinn að afhenda
frummyndina, en er þó ennþá
með hana í huganum, finnst ég
ekki alveg búinn að fullvinna
hana og þarf að fá hana til min
aftur. Auk þess er ég að undirbúa
þátttöku í samsýningu Mynd-
höggvarafélags Reykjavíkur sem
haldin verður á Suðurnesjum í
sumar. Þá er ég einnig að huga að
þeim verkum, sem menn hafa
beðið mig um að gera fyrir garða
sína, eins og ég sagði þér áðan.
— Nú ert þú framkvæmdastjóri
fyrir Tækniveri H/F og hefur
alltaf verið önnum kafinn í brauð-
stritinu. Hvernig hefur sambúð
listamannsins og athafnamanns-
ins verió?
— Ef ég hefði haft aðstöðu til
að helga höggmyndalistinni líf
mitt hefói ég gert það, en ég er
hræddur um að ég hafi alltaf
syndgað gagnvart sjálfum mér og
öðrum i sambandi við það sem ég
varð að gera með þvi sem ég vildi
gera. Ég hef aldrei verið mikill
kaupsýslumaður, en ágætis
reddari. — ihj.
Efri myndin
Sigrastá aðdráttaraf linu Hún stendur fyrir framan Sundlaug Kópavogs.
Neðri myndin
Járnhausinn,sú mynd er í einkaeign