Morgunblaðið - 22.05.1971, Blaðsíða 19

MORGUNBLA.ÐEÐ, LAUGARDAGUR 22. MAÍ 19T1
19
Gestur ríkis-
stjórnar Kanada
RÍKISSTJÓRN Kanada hefur
boðið Hallgrrími Fr. Hallgrima-
syr.i, sem verið hefur ræðismað-
ur Kanada á Islandi undanfarin
15 ár í heimsókn til Kanada
ásamt konu sinni. Halda þau
hjón utan á morgun ogr dveljast
ytra í 4 vikur.
Hallgrímur sagði í viðtali við
MbL í gær að ferð þessi yrði
nokkuð erfið því að ætlunin
væri að hann kæmi við í flest-
um fylkjum Kanada og ræðir
Hallgrímur m.a. við 6 forsætis-
ráðherra og mun viðræðuefnið
íslenzk-kanadisk samskipti. Ferð
in hefst á Nýfundnalandi og
verður svo haldið þvert yfir
meginlandið og lýkur ferðinni
við vesturströndina.
— Hvaðan er
Esjan fallegust?
Framh. af bls. 17
kjörtímabili hlýtur að vera það
að fá lagðan veg i gegnum
Kjósarskarð, sem tengir saman
Kjósina og Þingvallavegi nn um
Sfiíflisdal. Þar mundi áreiðanlega
opnast nýr hringur sem yrði vin
sæll hjá íhúum höfuðborgarsvæð
isins og öðrum ferðaiöngum að
sumarlagi.
1 Asgarði tóku á móti okkur
forystumenn Sjálfstæðismanna í
Kjósarsýslu og voru þar fremst-
ir í flokki Ólafur Andrésson,
oddvití og Gísli Andrésson,
hreppstjóri, en þeir eru báðir
bræður Odds Andréssonar. Þar
kom í ljós, að vandamál Kjós-
verja eru rafmagn og gagn-
íræðaskóli. Af einhverjum ástæð
um er ólag á rafmagninu í
Kjósinni með þeim afleiðingum,
að rafmagnið fer stundum af í
sólarhring eða meira og þessu
hefur efcki fengizt kippt í lag.
Þá vantar einnig gagnfræðaskóla
og þurfa að senda umglinga sína
í skóla niður í Mosfellssiveit, en
af þvi er auðvitað augljóst óhag-
ræði. Ólafur Andrésson gat þess,
að mikil laxveiðihlunnindi væru
í hreppnum, en í sumum tilfell-
um ættu aðkomumenn þau hlunn
indi og þyrftu ekki að greiða op-
intoer gjöld til sveitarfélagsins af
þeim tekjum, sem þeir hefðu af
þeim. Þannig væri ein jörðin,
sem Iaxveiðihíliunnind'i fylgja í
eigu utansveitarmanna og tæki
hún fjórðung af laxveiðitekjum
í héraðinu. Þeir I Kjósarsýslu
sögðust gjarnan vilja fá olíu-
ihreinsunarstöð í Kjósina og
nefndu þar til Hvítanes í Hval-
firði.
FERHALOK í FÓLKVANGI
Við Kiðafell kvaddi Hjalti Sig-
urbjömsson okkur, en í staðinn
slógust þeir í förina hinir ötuiu
bændur í Brautaxholti, bræðum-
ir Páll og Jón Ólafssynir. Um
leið og við ókum yfir brúna á
Kiðafelisá, sagði Páli í Brautar-
holti, að sú brú væri hæfctuleg
og sagði þá einhver frambjóð-
andinn við annan: „Skrifaðu
brú“! Þeir Brautarholtsbræður
ðku með okkur um hluta aif Kjal
amesinu, sýndu okkur Borgir í
Brautarholtslandi, en þar fyrir
neðan hafa starfsmenn Loftleiða
keypt landsklka og byggt sum-
arbúðir, en siðan var ekið í Fólk-
vang, ‘félagsheimili þeirra Kjal-
nesinga. Þessari frambjóðenda-
ferð lauk með sérstáklega mynd-
ariegri móttöku í Fólkvangi, sem
komurnar á Kjalarnesi stóðu fyrir
en þar voru saman komnir ýmsir
framámenn Sjálfstæðisfllokksins í
Kjalarnesi og skal af þeim hópi
aðeins nefnd ljósmóðir þeirra
Kjalnesinga í hállfa öld, Oddný
á Esjubergi. Frá Fólkvangi hélt
hver til síns heima eftir vel skipu
lagða ferð undir fararstjórn Jó-
hanns Petersens úr Hafnarfirði
en á morgun leggja frambjóð-
endurnir og fyagdarlið þeirra enn
tand undir fót og nú um syðri
hlata þessa viðfeðma kjördæmis.
StG.
Saiuvinnumyndin,
sem fer í
(Ljósm.
Álftamýrarskóla.
Mbl.: Sv. Þorm.)
Sýning Myndiistar-
skólans við Freyjugötu
SÝNING á verkum nemenda
Myndlistarskólans við Freyju-
götu verður haldin í skólanum
í dag og á morgun frá klukkan
14—22 báða dagana i Ásmundar-
sal. Aðgangur er ókeypis.
— Gomulka
Framh. af bls. 1
í fyrra, hefur nú aðeins eina op
inbera stöðu með höndum. Hann
er ennþá þingmaður, en óvíat,
hve það verður lengi. Gomulka,
sem nú er 66 ára, hefur verið
sagður veikur á sjúkrahúai, allt
frá því að valdaferli hana lauk
skyndilega um síðustu jól.
— Salt-viðræður
Framh. af bls. 1
flaugastöðvunum í Evrópu inn í
samninga á þesisu stigi.
Bandaríkin hafa haldið því
fram að þar sem vamareldflaug
ar séu bein afleiðing árásareld-
flauga, beri að taka þær síðar-
nefndu með, og á þetta hafa
Sovétríkin nú fallizt.
Það er þó enn mikið starf
fyrir höndum og þótt sam-
komulag næðist um þessi atriði
yrði það óhjákvæmilega nokkuð
takmarkað, því ef vel ætti að
vera yrði að vera sérstök klausa
um flaugar sem flytja margar
sprengjur (fjölsprengjuflaugar),
sem senda má á mismunandi
skotmörk. Og þótt auðvelt sé að
fylgjast með byggingu nýrra eld
flaugastöðva, úr gervihnöttum,
er ekki eins auðvelt að fylgjast
með hversu margar sprengjur
eru í hverri eldflaugatrjónu. —
Eins og nú stendur er þó fyrir
mestu að ísinn hefur verið brot
inn og vonandi verður þróunin
í samkomulagsátt hraðari hér
eftir.
Eru þarna verk eftir nemend-
ur úr 6 barnadeildum skólans og
5 fullorðinsdeildum hans. Eru
þarna samvinnuverk, sem 11
unglingar hafa gert, og á eitt
þeirra að fara í Álftamýrarskóla.
Er það 3ja myndin af fimm, sem
fara eiga í Álftamýrarskólann
frá Myndlistarskólanum. Skól-
inn hefur áður gert mynd fyrir
Dalbrautarheimilið, sem heitir
„örkin hans Nóa“.
Margt er þama annarra mynda,
bæði teikningar og málverk og
urmull af keramikstyttum og
mósaíkmyndum og eru þar ná
lægt fjögur hundruð myndir
samtals.
Börn og unglingar í skólanum
í vetur voru 115, frá 5—14 ára,
en fullorðnir 75. Er þetta heldur
meiri nemendaf jöldi en í fyrra.
Hringur Jóhannsson hefur
annazt kennslu fullorðinna en
Katrín Briem og Ragnar Kjart-
ansson eru aðrir kennarar skól-
ans.
Aðalfundur skólans var haid
inn nýlega og er hin nýkjörna
stjórn hans sem hér segir:
Ragnar Kjartansson, Kjartan
Guðjónsson, Jóhannes Jóhannes
son, Jón B. Jónasson og Baldur
Óskarsson.
— í*ungir dómar
Framh. af bls. 1
anna segir, að ákærðu hafi haft
samband við Mark Dymsjits, Ed
uard Kusnetsov og aðra úr þeim
11 manna hópi, sem í vetur voru
dæmdir til óvenjulega harðra
refsinga fyrir tilraun til flugvél
arráns.
Þar segir ennfremur, að niu
menningarnir hafi í heilt ár
unnið að áformum um að fara
úr landi í rændri flugvél. Hafi
þeir þannig gert áætlanir um að
ráðast á áhöfn flugvélarinnar
með kylfum, öxum og fleiri
vopnum og um Michael Koren-
blit var sagt að hann hefði
mælt með því ennfremur, að
beitt yrði skotvopnum.
Ákærðu hafi haft áform á
prjónunum um að ræna 12 sæta
flugvél í Leningrad og fljúga
henni til Svíþjóðar, en einnig
hafi þeir ráðgert að ræna þotu
í áætlunarflugi milli Leningrad
og Murmansk.
Það hefur skipt miklu í
þessu máli, að ákærðu höfðu
undir höndum fjölritara, en til
slíks þarf leyfi í Sovétríkjun-
um. í dóminum segir, að hann
hafi átt að nota til þess að
breiða út óhróður um stefnu Sov
étstjórnarinnar.
90 manna söng-
mót á ísafirði
í DAG verður samsöngur í Al-
þýðultúsinu á ísafirði. Stendur
Samliaind vestf. kirkjukóra fyrir
honum, en þátttakendur eiru
fjórir kirkjukórar af sambands-
svæðinu, kirkjukór Patreksfjarð
ar, Suðureyrar, Bolungarvíkur
og Sunnukórinn á ísafirði.
Þessi samsöngur er haldinn í
tilefni 90 ára fæðingarafmælis
Jónasar Tómassonar, tónskáids,
en hann var fæddur 13. april
1881. Jónas var mikill unnandi
tónlistar, svo sem kunnugt er,
enda stofnandi og stjórnandl
ýmissa kóra á Isafirði, leiðbeitir
andi um söng og organleikari í
Isafjarðarkirkju á sjötta tug
ára. Hann stofnaði einnig Sam-
band vestfirzkra kirkjukóra og
var formaður þess fyrstu tutt-
.ugu árin.
Á söngmótinu syngja kóram-
ir sameiginlega fimm lög eftir
Jónas, en auk þess syngur hver
kór nokkur lög eftir ýmisa höf-
unda. 1 söngmótinu munu taka
þáitit um 90 manns.
— Yf irvinnubann
Framh. af bls. 32
arsson, formann V.R. um það
hvers vegna félagið hafi sett á
yfirvinnubann. Han svaraði:
—- Frá þvi er samningar voru
fyrst formlega gerðir um laun
og kjör verzlunarfólks, hafa
verið samræmd ákvæði um dag-
vinnutíma þessa fólks og lokun-
artíma verzlana. Eru þessi
ákvæði enn í gildi. Fyrir nokkr-
um árum varð þess vart, að ein-
staka kaupmenn virtu ekki
ákvæðin og báru fyrir sig breyt-
ingar á reglugerð Reykjavikur-
borgar um lokunartima verzl-
ana og auknar kröfur neytenda
um meiri þjónustu. V.R. mót-
mælti þegar að gerðir samning-
ar væru ekki virtir og hefur átt
ásamt aðilum frá kaupmönnum
þátt í því á undanförnum árum,
að samþykkt yrði ný reglugerð
af hálfu borgaryfirvalda í þess-
um málum, sem allir aðilar gætu
vel við unað. Það hefur því mið-
ur ekki tekizt, en nú er komið
i slíkt óefni hvað vinnutíma
fjölda verzlunarfólks áhrærir, að
óhjákvæmilegt er að grípa i
taumana og tryggja það, að gild-
andi samningar séu haldnir.
— Hvers vegna vinnubann?
Fá félagar V.R. ekki yfirvinnu-
greiðsiu ?
— Við þerum ekki brigður
á það, að fólkið fái greitt
fyrir vinnu sína. En þegar í slíkt
óefni er komið, að verzlunar-
fólks þarf að vinna 60 til 70
klukkustundir i viku, þá er óhjá
kvæmilegt, að eitthvað sé að
gert á félagslegum grundvelli,
því að hafa ber í huga, að fyrir
hvern einstakan starfsmann er
erfitt að neita viðkomandi vinnu
veitanda að standa í búðinni á
sama tima sem kaupmaður í
næstu búð stendur ef til vill
sjálfur og getur þess vegna haft
opið. En að sjálfsögðu er það
brot af hálfu beggja aðila, verzl-
unarmannsins og kaupmannsins,
að haga ekki vinnu í samræmi
við samninga þeirra samtaka,
sem þeir eru aðilar að.
Kappreiðar Gusts
á. Kjóavöllum — Blómaskálinn
sigraði í firmakeppni félagsins
HESTAMANN AFELAGIÐ Gust
ur gekkst í fyrsta siun fyrir
firmakeppni laugardagian 15.
maí á Kjóavöllum. Þrjátíu og
fimm fyrirtæki tóku þátt í
keppninni.
Fyrstu verðlaun hlaut Blóma
skólinn í Kópavogi, en fyrir
hann keppti Kári, 6 vetra, eig
andi Hreinn Ámason. önnur
verðlaun hlaut Apótek Kópavogs
en Neisti Gyðu Gunnlaugsdótt-
ur keppti fyrir það. Þriðju verð
laun hlaut ísleifur Jónsson h.f.
og keppti Stjarni Héðins Skúla
sonar fyrir það.
Dómnefnd skipuðu þeir Krist
inn Hákonarson, fyrrv. yfirlög-
regluþjónn í Hafnarfirði, Jón M.
Guðmundsson, Reykjum og
Haukur NieLsson á Helgafelli.
Á morgun, sunnudaginn 23.
maí verða kappreiðar félag3ina
á Kjóavöllum, og eru um 70
hestar skráðir til keppni.
Ýmis nýbreytni verður í fram
kvæmd kappreiðanna svo sem
keppni í hindrunarhlaupi og 3000
metra þolhlaupi. Þá verður
framkvæmd á dómum góðhesta
með breyttu formi. Þar dæma
sex dómarar og gefa þeir eink
unn hver fyrir sig. Aðeins einn
dómaranna stígur á bak hestun
um og gefur fyrir geðslag og
vilja.
Góðhestar verða dæmdir í dag
kl. 15, að Kjóavöllum.
Þá mun reiðskóli félagsins,
sem rekinn er í samvinnu við
Æskulýðsráð Kópavogs, starfa
eins og undanfarin ár og hefst
hann mánudaginn 21. júní og
starfar til júlíloka. Kennslan fer
fram á Kjóavöllum eins og
síðasta ári.
— Hvers vegna ekki vakta-
vinnuf yrirkomulag ?
— V.R. er jafnan reiðubúið til
viðræðna um það sem getur orð-
ið verzluninni, fólkinu og neyt-
endum í hag. Ég vil vekja at-
hygli á því, að félagið hefur gert
vaktavinnusamninga til þess að
mæta þörfum neytenda, t.d. í
sambandi við vaktavinnufyrir-
komulag i apótekum, flugaf-
greiðslum o.s.frv. Enn hafa eng-
ir vaktavinnusamningar verið
gerðir í hinni almennu verzlun.
Hugsanlega er það það sem
koma skal, sagði Guðmundur
H. Garðarsson, en á meðan það
er ekki fyrir hendi, höldum við
okkur við gerða samninga eins
og aðrar stéttir.
Hjörtur Jónsson, formaður
Kaupmannasamtaka Islands,
sagði um þessi mál, er Mbl.
hafði samband við hann í gær:
— Þessi mál hafa lengi verið
vandræðaástandi og við höfð-
um vonað að þau myndu leysast
með nýrri reglugerð, en dregizt
hefur að koma henni á. Ég held
varla að endanleg lausn fáist á
málinu fyrr en slík reglugerð
hefur verið sett.
- Geta félögin ekki samið um
málið sín í milli?
— Æskilegast væri að við réð-
um fram úr þessu, kaupmanjia-
samtökin annars vegar og V.R.
hins vegar, en samtök kaup-
manna eru ekki það voldug sem
þau ættu að vera, að unnt sé að
leysa málin á þann veg.
— Hvað er helzt því til fyrir-
stöðu?
— Hvað okkur varðar vantar
t.d. mikið á að allir kaupmenn
séu í samtökum okkar og er það
raunar fyrsta skilyrðið til jjess
að við getum samið fyrir hönd
okkar manna og haft vald á
málinu. Samningarnir við VR-
hafa verið öðrum þræði byggðir
á reglugerð, sem gilt hefur hér
i borginni og við hana hefur
verið stuðzt um lokunartíma og
margt fleira. Ég er þeirrar skoð-
unar að það verðum við að gera
áfram. Vaktavinnutaxti gæti
leyst þetta mál og er ekki óiík-
legt að þar gæti lausnin einmitt
verið, en á það verður þó að líta
að takmörk eru fyrir því hve
verzlunarstéttin og kaupmenn
geta átt langan vinnudag.
Vinnutími þeirra verður að mið-
ast við aðrar stéttir og hann
verður að vera hóflega markað-
ur — og það myndi reglugerð
gera. Sambandið milli okkar og
V.R. hefur verið vinsamlegt. Við
höfum reynt hvor í sínu lagi og
sameiginlega að leysa málið og
ég lit á það sem tímabundið
ástand, sem lausn fæst á áður
en langt um líður. Á meðan
þetta bann er við líði, geri ég
ráð fyrir að menn loki verzl-
unum sínum fyrr eins og gert
var ráð fyrir í síðustu samn-
ingum eða þá að kaupmenn
standi sjáifir við afgreiðslu
ásamt fjölskyldum sínum.
Að lokum sagði Hjörtur Jóns-
son að tafir þær, sem orðið
hefðu á lausn þessa máls væru
m.a. þær að ekki hefði náðst
samstaða með Reykjavík og ná-
grannasveitunum um reglugerð-
arform, en hann byggist við því
að Reykjavíkurborg yrði að
hafa forgöngu um lausn máls-
ins.