Morgunblaðið - 23.01.1960, Blaðsíða 12

12
MORCUNBLAÐ1Ð
Laugardagur 23. jan. 1960
, • Æ
mmsmmmim
J
OÞmjA
hetSu molast mélinu smærra. En
jafnvel þótt mér yrði bylt við
þessar náttúruhamfarir, þá varð
mér þó enn verr við, þegar
gamli maðurinn greip hendur
minar og kyssti þser í þakklátri
auðmýkt og umkomuleysi sínu.
Eftir djúptæka geðshræringu
verður svefninn líka djúpur og
þúngur. Það var ekki fyrr en ég
vaknaði morguninn eftir sem
mér skildist fyllilega hversu
sljór og ruglaður ég hafði verið,
bæði sökum hitamollunnar sem
var undanfari þrumuveðursins
og hins ofhlaðna andrúmslofts
samtals okkar kvöldið áður. Þeg
ar ég vaknaði var því líkast sem
mér skyti upp úr einhverju ómæl
anlegu djúpi og í fyrstu litaðist
ég forviða og ráðvilltur um í her-
berginu mínu og reyndi árangurs
laust að rifja það upp hvenær og
hvernig ég hefði sofnað þessum
djúpa svefni. En það var enginn
tími til nákvæmrar íhugunar
vegna þess að með þeim hluta
hugarins sem starfaði eðlilega, ef
svo mætti segja, eins og hjóltönn
í hernaðarvél, alveg óháð sjálf-
um mér, minntist ég þess að sér-
stök æfing hafði verið fyrirskip-
uð í dag.
Neðan úr bakgarðinum heyrð-
ist lúðrahljómur og hófaspark í
hestum og mér skildist á því
hvernig þjónninn minn kepptist
við störf sín, að kominn væri tími
til að rísa úr rekkju. Ég klæddi
mig því í skyndi í einkennisbún-
inginn minn, kveikti mér í vindl
ingi og þaut niður stigann, út í
bakgarðinn.
Andartaki síðar lagði riddara-
liðsdeildin, sem beðið hafði eftir
mér, af stað.
Þegar maður er á ferð, sem
hluti í riddaraliðsflokki, hættir
maður að vera til sem sérstakur
einstaklingur. Glymjandi hófa-
skellir varna því, að maður hugsi
skýrt eða dreymi dagdrauma og
þegar við riðum þannig áfram á
hröðu brokki, hafði ég gleymt
öllu nema þeirri staðreynd, að
við vorum hér á ferð einn feg-
usta sumardag sem hugsast gat.
Regnið hafði þvegið hvert ryk-
korn og hvern skýhnoðra af loft-
inu. Sólargeislarnir voru hlýir, en
samt var loftið laust við alla
þreytandi hitamollu. Hver útlína
landslagsins sást mjög greinilega.
Lengst í fjarska var hvert hús,
hvert tré, hver akur jafn raun-
verulegt og áþreifanlegt fyrir-
brigði og maður hefði haldið á
því í hendinni. Hver blómavönd
ur í sveitahússglugga, ,hver
reykjarhringur fyrir ofan hús-
mæni virtist sanna tilveru sína
og staðfesta með hinum skæru og
hreinu litum. Ég þekkti naumast
aftur þennan leiðinlega þjóðveg,
sem við riðum um, viku eftir
viku, með sama hraða, í sömu er-
indum, svo miklu grænna og
gróskumeira var hið nýmálaða
laufþak, sem hvelfdist yfir höfð-
um okkar. Mér fannst ég vera
svo dásamlega ungur og áhyggju-
laus, þar sem ég þeysti í farar-
broddi eftir veginum. Nú fann ég
ekki lengur til óróleikans, kjark-
leysisins, óvissunnar, sem hafði
veikt taugar mínar síðustu daga
og vikur og sjaldan held ég að
ég hafi framkvæmt skyldur mín-
ar með betri árangri en einmitt
þennan bjarta og sólríka sumar-
morgun. Allt gekk vel og auð-
veldlega. Allt heppnaðist og allt
gerði mig hamingjusaman. Him-
ininn og akrarnir, frýsandi hest-
arnir, sem hlýddu auðmjúklega
hverjum þrýstingi fótarins og
hverri hreyfingu beizlistaum-
anna og jafnvel mín eigin rödd,
þegar ég kallaði skipunarorð til
manna minna.
Nú er það með hina fullkomnu
hamingju, eins og allar aðrar teg-
undir andlegrar vímu, að hún
svæfir skynjunina. Unaður líð-
andi stundar lætur mann gleyma
hinu liðna. Og þegar ég, að liðn-
um þessum hressingarstundum á
hestbaki, gekk hinn gamalkunna
veg heim til Kekesfalva, mundi
ég aðeins mjög óljóst eftir at-
burði næturinnar. Ég naut í rík-
um mæli áhyggjuleysisins og
hamingju annarra, því að þegar
maður er hamingjusamur sjálfur,
getur maður aðeins hugsað sér
alla aðra eins hamingjusama.
Og sjá, ekki hafði ég fyrr barið
á hinar gamalkunnu dyr hallar-
innar, en Josef, sem venjulega
var svo auðmjúklega ópersónu-
legur, bauð mig velkominn með
innilegum fögnuði. — „Leyfist
mér að fylgja hr. liðsforingjan-
um upp í turninn", sagði hann
með ákefð. — „Ungu stúlkurnar
bíða þar uppi“.
En hvers vegna voru hendur
hans svo óþreyjufullar? Hvers
vegna virtist hann fagna svo
mjög komu minni? Hvers vegna
var hann svona nærgöngull og
stimamjúkur? Hvað gekk eigin
lega að honum? Ég gat ekki var-
izt undrun, þegar ég lagði af stað
upp hringstigann, sem lá upp á
turnþakið. Hvað gekk eiginlega
að Josef gamla í dag? Hann
brann af óþolinmæði eftir því að
koma mér upp á turnsvalirnar,
eins fljótt og mögulegt væri. —
Hvað hafði komið ’fyrir blessað-
an gamla manninn?
En það var gott að finna sig
hamingjusaman, líka gott þenn-
an bjarta júní-dag að klifra upp
hringstigana á ungum styrkum
fótum og sjá út um gluggana, nú
í norðri, nú í austri, nú í suðri og
nú í vestri, hið sumarlega lands-
lag svo langt sem augað eygði.
Loks, þegar ég átti aðeins tíu eða
ellefu tröppur ófarnar, kom fyr
ir atvik, sem olli því að ég nam
skyndilega staðar. Á móti mér
barst nefnilega veikur ómur af
fjarlægri dans-tónlist, þar sem
greina mátti hvella fiðlutóna,
djúpan cello-leik og skærar
kvennaraddir. Hvaðan kom þessi
tónlist, svo nálæg en þó svo fjar
læg, svo dularfull en þó svo ver-
aldleg? Var hljómsveit að leika
einhversstaðar í nálægu veitinga
húsi og bar vindurinn hina veiku
hljóðnandi tóna lagsins yfir til
mín? En á næsta andartaki skild
ist mér að tónar þessarrar ósýni-
legu hljómsveitar komu ofan frá
þaksvölunum, úr ósköp venjuleg
um plötuspilara. „En hvað ég get
verið heimskur", hugsaði ég með
mér — „að búast við kraftaverk
um ails staðar í dag. Auðvitað
hefði verið ómögulegt að koma
heilli hljómsveit fyrir á svona
mjóum svölum". En eftir nokk-
ur skref fór ég aftur að efast. -
Auðvitað var verið að leika a
grammofón þarna uppi. En radd
irnar, þessar raddir eru of hrein-
ar, of eðlilegar til þess að geta
komið úr litlum, suðandi kassa.
Þetta eru raunverulegar raddir
ungra stúlkna, titrandi af ungæð
islegri ofgnótt.
Ég stanzaði og hlustaði með
meiri athygli. Hin skæra sopran-
rödd var rödd Ilonu, falleg, sterk
munaðarleg, mjúk eins og armar
hennar. En hin röddin, hver var
hún? Einhver sem ég þekkti ekki
Bersýnilega hafði Edith boðið ein
'hverri vinstúlku sinni og ég fann
til ómótistæðilegrar löngunar til
að sjá þessa kvakandi svölu, sem
svo óvænt hafði birzt í turninum
okkar. Því meiri varð furða mín
þegar ég kom upp á svalirnar og
uppgötvaði að þar voru aðeins
stúlkurnar tvær og að það var
Edith sem var hlæjand og kvak-
andi með algerlega nýrri röddu,
frjálslegri, fjörlegri, silfurskærri
röddu. Ég varð alveg undrandi,
vegna þess að slík ummyndun frá
einum degi til annars varð að
mínum dómi mjög óeðlileg. Að-
eins heilbrigð, sjálfsörugg mann-
eskja gat sungið svona glaðlega.
Hins vegar var það ekki hugs-
anlegt að sjúklingnum hefði batn
að nema því aðeins að raunveru-
legt kraftaverk hefði gerzt frá
því kvöldið áður. Hvað hafði
haft slík áhrif á hana? Hvað
hafði stigið henni svo til höfuðs,
að þessir sælufullu, öruggu tón-
ar gátu brotizt frá vörum henn-
ar, frá sál hennar? Ég get með
naumindum lýst fyrstu tilfinning
um mínum: Það voru óþægindi,
eins og 'ég myndi hafa fundið til,
ef ég hefði komið að stúlkunum
óvörum og nöktum, því að annað
hvort hafði Edith leynt fyrir mér
sínu sanna eðli, fram að þessu,
eða — en hvernig og hvers-
vegna? — hún hafði orðið að al
gerlega nýrri manneskju um
nóttina.
Mér til enn meiri furðu sýndi
hvorug stúlkan nokkur merki um
fát eða vandræði, þegar þær Sáu
mig.
„Komið þér hingað", kallaði
Edith til mín. — „Stanzaðu
grammófóninn undir eins“, skip
aði hún Ilonu og benti mér svo
að koma nær.
„Loksins, loksins. Ég er búin
að bíða eftir yður í margar aldir.
Verið þér nú fljótur, segið mér
allt, allt, hvert einasta orð...
Pabbi ruglaði öllu svo saman, að
ég skildi ekkert af því sem hann
sagði. .. Þér vitið hvernig hann
Skáldið ocf mamma litla
1) Sjáðu þennan fallega bíl: Finnst þér
hann ekki fallegur?
2) Jú, og sterkbyggður, ef tillit er
tekið ....
3) . . . til þessa fjölda baðfatakvenna,
sem standa á vélahúsinu !
m
a
r
L
ú
ó
A meðan þið stúlkurnar þvoið
upp, förum við að svipast um
eftir einhverju í matinn.
veiðistöng né byssu?
Jæja? og hverju gætum við
náð þegar við höfum hvorki
Baldur, það er fullt af bláberj-
um hér.
Og við leggjum snörur fyrir
héra, náum skjaldbökum, tínum
sveppi og korn.
Þetta hljómar ágætlega. Þarna
fékk ég gott efni til að skrifa
um.
Súsanna hefur rétt fyrir sér.
Þetta er prýðis efni í blaðið. Og
ég verð að taka myndir af þessu.
er, Þegar hann er æstur. Hann
getur aldivi sagt manni neitt f
samhengi. .. Hugsið þér yður
bara, hann kom upp í herbergið
mitt um miðja nótt. Ég gat ekki
soíið í svona voðalegu ofviðri og
mér var kalt, vegna þess hvað
mikill súgur kom inn um glugg-
ann o ég treysti mér ekki til að
fara á fætur og loka honum. Ég
var að óska þess alla nóttina að
einhver vaknaði og kæmi til mín
og þá heyrði ég skyndilega fóta-
tak sem færðist nær og nær. —
Fyrst varð ég hrædd, því að
þetta var klukkan tvö eða þrjú
um nóttina. En svo kom pabbi
inn í herbergið og ég ætlaði varla
að þekkja hann, vegna þess hve
ólíkur hann var sjálfum sér. —
Hann kom beint til mín og var
alveg frá sér numinn af gleði. ..
Þér hefðuð bara átt að sjá hann.
Hann bæði hló og grét í einu. ..
Hugsið þér yður bara pabba hlæj
andi, hlæjandi hástöfum og glað-
legan og dansandi, fyrst á öðrum
fæti, svo á hinum, eins og stór
skólastrákur. Og svo þegar hann
byrjaði að segja mér alla söguna,
varð ég svo undrandi, að ég vissi
ekki hvað ég átti að halda. ..
Ég hélt að annað hvort hefði
pabba dreymt þetta allt, eða mig
væri sjálfa að dreyma. En svo
kom Ilona líka upp oi við mös-
uðum saman og hlógum alveg til
morguns. .. En nú verðið þér að
segja okkur allt .. segja okkur
.. hver þessi nýja lækning er“.
Alveg eins og þegar stór og
aflmikil alda byltir sér yfir mann
og maður skjögrar til og .reynir
árangurslaust að standa á fótun-
um, þannig reyndi ég nú án
árangurs að berjast gegn þeirri
lamandi skeliingu, sem greip
mig.
Þessi síðustu orð stúlkunnar
höfðu þegar leitt mig í allan sann
leika. Það var ég, ég einn, sem
hafði blásið henni þessarri ástæðu
lausu trú á lækningu í brjóst.
Kekesfalva hlaut að hafa sagt
henni það sem dr. Condor hafði
trúað mér fyrir. En hvað var það
sem Condor hafði raunverulega
sagt mér? Og hvað var það sem
ég' hafði látið hafa eftir mér? —
Condor hafði í raun og veru gætt
mjög mikillar varkárni í orðum
sínum og ég, hvað gat ég, hejmsk
ur þræll minnar eigin meðaumk
.....$parið yðuj hlaup
S noilji margra vta-zltuia'-
WkUML
ð ÖUUM
«DUM!
- Austurstræti
ajútvarpiö
Laugardagur 23. janúar.
8.00—10.00 Morgunútvarp (Bæn. —
8.05 Morgunleikfimi. — 8.15. Tón-
leikar. 8,30 Fréttir. — 8,40 Tón-
leikar. — 9.10 Veðurfregnir. —
9.20 Tónleikar).
12.00 Hádegisútvarp.
12.50 Oskalög sjúklinga Bryndís Sig-
urjónsdóttir).
14.00 Laugardagslögin. — (16.00 Frétt-
ir og veðurfregnir).
17.00 Bridgeþáttur (Eiríkur Baldvins-
son.
1270. Skákþáttur (Baldur Möller).
18.00 Tónleikar: Píanókonsert í F-dúr
eftir George Gershwin (Leonard
Pennario og Sinfóníuhljómsveitin
í Pittsburgh leika; William Stein-
berg stjórnar).
18.25 Veðurfregnir.
18.30 Utvarpssaga barnanna: „Siskó á
flækingi“ eftir Estrid Ott; XXIII.
lestur (Pétur Sumarliðason kenn-
ari.
18.55 Frægir söngvarar: Victoria de los
Angels syngur spænsk lög; —
Renato Tarrago leikur með á
gítar.
19.35 Tilkynningar.
20.00 Fréttir.
20.30 Leikrit: „Leysinginn" eftir J.
Pudney. Þýðandi: Helgi J. Hall-
dórsson. — Leikstjóri: Ævar R.
Kvaran. Leikendur: Helgi Skúla-
son, Helga Bachmann, Guðbjörg
t»orbjarnardóttir, Inga Þórðar-
dóttir, Jón Aðils og Flosi Olafs-
son.
21.45 „Vor 1 Vínarborg“: Robert Stolz
og hljómsveit hans leika létt Vín-
lög og valsa.
22.00 Fréttir og veðurfregnir.
22.10 Þorradans útvarpsins, þ. á. m.
leikur JH-sextettinn gömlu dans-
ana. Söngvari: Sigurður Olafsson.
02.00 Dagskrárlok.