Morgunblaðið - 03.11.1950, Blaðsíða 11

I Föstudagur 3. nóv. 1950
MORGVNBLAÐIÐ
íf
- VOTHEYSVERKUN
Framh. af bls. 10
trú á votheysverkunina, að
það svari tilgangi að byggja
þær. Að temja sjer svo tökin
við votheysverkunina, að hún
falli í ljúfa löð í starfi bónd-
ans og annara er við heyskap-
inn sýsla, svo að sú trú og
reýnsla hverfi með öllu, að vot-
heysverkunin sje erfið og sá
heyskapur torsóttari og leiðari
en þurrheysskapurinn. Til þess
að þetta megi verða, þarf t. d.
svo fjölmargt að laga varðandi
skipan peningshúsa og annara
útihúsa, að það eitt er ærið
verkefni, sem því miður verð-
ur ekki af hendi leyst, nema
að litlu leyti á næstu 5 árum.
Stóraukinn votheysverkun er
iiður í markvissri þróun
frekar en átak en valda megi á
skammri stundu. Það sem því
ríður mest á, er að marka þessa
þróun og tjalda öllu til, að vel
og ört sækist. Til þess þarf hug
heila starfsemi ráðamanna, leið
beinenda og fjelagssamtaka
bændanna sjálfra.
Töðufengurinn er nú nærri
1.600.000 hestar á ári — úthey
inu sleppum vjer, það má
liggja á milli hluta. Votheys-
hlöður yfir 800.000 hesta heys,
þurfa að vera um 400.000 rúm-
metrar, ef reiknað er, að 2 hest
ar sjeu í rúmmetranum. Talið
er, að votheyshlöður sem til
•Stúlb
a
= óskast hálfan eða allan daginn.
| Sjerherbergi. Uppl. á Snorra-
1 braut 71 uppi.
piiiiillliiHuiitimiiiiiiiiimimiiiHiiMiiMMtircfitiiiniMi
tfimiufiiiiMiiiiiMiimiiiiimmiiiiiiiiMrrririmmMiiiiM
1 Enskur
I Ford
r
1 S—7 manna til sðlu á Spítala- i
= stíg 5 kl. 4—8 í dag.
e
CriiilllllMiMiimMMiiiiiiiiiiMmmiiiimmmiiimiMMiii
iiiiiiiiiiiiiiiiiirimiKiii i
Sendiferðabíll
2ja tonna, vel yfirbyggður, til
'sölu. Skipti á minni bíl feoma
til greina. Til sýnis frá kl. 4—7
í dag, við Leifsstyttuna.
t'tllllfll 11111111111111II IIIIIMtlMlimillflllllfMMM IIII
iiMiiiiMimmimriii
Usfea eftir ca. 10—12 ferm.
fyrir smáiðnað. Tilboð merkt: 1
„Húsnæði — 209“ leggist inn á í
1 afgr. blaðsins.
CilMIIIIIIIIIIMMIMIIIIIIIIIIimillMIIIMIirilMllrlflMIIMIIIIIII
priiiiiiiiiiiiiiiiiimimimiiiiiiiiiMMiiiiMiiiriiimiiiiiiiiiii
Rifvjel
| „Evrest!! sem ný til sölu. Til- i
| boð merkt: „Ritvjel — 213“ send l
| ist afgr. Mbl. fyrir laugardags- =
| kvöld.
E i
OfllllllllllfllllllllimillMIIIIIIIIIIIIIMIMIIMMIMMimillllMI
fiiiliiiiliimiiiiiiiiiiiiiiiiiimimiimimifiirfiMiMiiiiiMiii
Dívanviðgerðir (
: bestar og ódýrastír. — Divanar j
: ávallt fyrh liggjandi allar stærðir. E
— Haga —
tiiiMiliiiiiuiiiiiimiiiiiijiiiiiiiiiiiimiiiiimiriiiiiiiiiiiiiii
eru, sjeu rúmlega 100.000
rúmm. Vantar þá rúm er nemur
300.000 rúmm., að viðbættu
sigrúmi í hlöðunum, eða alls
votheyshlöður sem eru um
375.000 rúmm.
MfSSTÓRAR VOTHEYS-
HLÖÐUR
Hringlöguð vothevshlaða,
sem er 3 m í þvermál og 5 m
á hæð, er alls 35 rúmm, og
tekur, þegar gert er ráð fyrir
sigi, um 56 hesta. Utlent efni í
hana er talið að kosta með nú-
verandi verðlagi rúmlega
4.000 krónur eða 115 kr. á
rúmm., og 72 krónur á heyhest-
inn.
Sje votheyshlaðan 3,5 m að
þvermáli og 6 m á hæð, er hún
alls 57,6 rúmm., og tekur um
100 hesta af heyi. Útlent efni
í hana kostar um 5.200 krónur
eða 90 kr. á rúmm., og um 52
kr. á heyhestinn.
En sje hlaðan 4 m í þvermál
og 7 m á hæð, verður hún alls
88 rúmm., og tekur um 150
hesta. Útlent efni kostar um
6.700 krónur, eða um kr. 76.50
á rúmm og um 45 kr. á hey-
hestinn.
í þessum kostnaðaráætlun-
um er gert ráð fyrir um 50 km
landflutningi á útlendu efni.
Tölurnar sýna ljóslega að
það er neyðarráð að byggja
minni votheyshlöður en 3.5 m
í þvermál og að minnsta kosti
allt að 6 m háar. Rúmið í 3 m
hlöðunni verður langdýrast,
sem vonlegt er, og svo má með
sanni segja, að ef farið er að
byggja votheyshlöður svo um
munar, sje lítil lausn í því að
hyggja hlöður sem ekki taka
nema 50 til 60 hesta. Hundrað
hesta hlaða er sannarlega lág-
málið svo að segja á hverju
býli, og það er þá jafnvel betra
þótt hún sje ekki fyllt að fulln
fyrstu árin, heldur en að leggja
í kostnað við 50 hesta hlöðu,
sem brátt er langt of lítil. •
HLÖÐUÞÖRFIN
Ef byggðar væru t. d. um
3000 votheyshlöður 3,5x6 m
og um 2300 hlöður 4x7 m,
myndu þær — ásamt votheys-
hlöðunTlm sem til eru — rúma
Um helming af töðufengnum
eins og hann gerist nú.
Útlent efni í þessar bygging
ar myndi kosta um 31 millj. kr.
með núverandi verðlagi, miðað
við flutning um 50 km vega-
lengd á lándi.
í þessu reikningsdæmi er
ekki gert ráð fyrir að móta-
kostnaður á hlöðu verði meira
en 500 krónur, því að gert er
ráð fyrir fjelagsframkvæmd
við byggingar og færanlegum
mótum.
Það er fróðlegt að virða slíkt
dæmi, sem þetta fyrir sjer, fróð
legt og gagnlegt, jafnvel þótt
ekki sje ráð fyrir gert að lyfta
slíku taki á skömmum tíma,
sökum þess hve margar stoðir
þurfa að renna undir þá bún-
aðarbreytingu, sem það er að
skipa votheysverkuninni full-
an sess við hlið þurrheysverk-
unarinnar um allar sveitir vors
strjálbýla lands.
Það er á þessu sviði, sém svo
mörgum öðrum, að endanlegt
mark verður aldrei sett, og
verkeínin eru, sem betur fer,
óþrjótandi. Allir fara ekki
eina leið nje stefna jafnhátt.
Einn byggir turn, annar gref-
ur gryfju og sá þriðji gerir ef
til vill ekki neitt. En þeir sem
vilja þróun og vilja móta hana
og leiða, verða á hverjum
tíma að gera sjer grein fyrir
því, hvað best megi gagna og
liklegast sje til góðs og varan-
legs árangurs.
Álykfanir fjinp BSRB um rfeffindi 05 skyld
ur opinberra slafsmanna 03 dýrfíðarmál
Á 13. ÞINGI Bandalags starfs-
manna ríkis og bæja voru eftir-
farandi tillögur samþykktar
um rjettindi og skyldur opin-
berra starfsmanna og í dýrtíð-
málum:
TILLÖGUR STARFS-
KJARANEFNDAR
, I-
1 Þar eð frumvarp til laga um
rjettindi og skyldur opinberra
starfsmanna hefir enn ekki ver
ið lagt fram á Alþingi, en hins-
vegar vitað, að það mun nú full-
búið til prentunar, og gera má
ráð fyrir að það verði lagt fram
á Alþingi því, er nú situr, legg-
ur starfskjaranefnd til, að
þingið kjósi 5 manna milli-
þinganefnd til þess í samráði
við Bandalagsstjórn að fjalla
um frumvarp þetta og afla sjer
í því skyni allra fáanlegra upp-
lýsinga og gagna um þessi efni
frá einstökum starfshópum og
gefi þeim kost á að gera tillög-
I ur til nefndarinnar. Nefndin
! skal hraða störfum sínum sem
mest og leggja niðurstöður sína
I l'yrir stjórn Bandalagsins, sem
síðan ákveður, í samráði við
nefndina hvort kalla skuli sam-
an aukaþing um málið.
II.
13. þing BSRB telur óviðun-
andi að ýmsum starfshópum
hafa enn ekki verið settar starfs
reglur, þrátt fyrir ítrekaðar
óskir viðkomandi stjettarfje-
lags. Og skorar því á hlutaðeig-
andi stjórnarvöld að láta ekki
lengur undir höfuð leggjast að
verða við þessum sjálfsögðu
óskum.
III.
13. þing BSRB, varar eindreg
ið og alvarlega við þeirri hættu,
sem fólgin er í því, að fjár-
veitingavaldið breyti starfskjör
um opinberra starfsmanna, með
því að bindá skilyrðum rjett-
mætar uppbætur á laun þeirra,
eins og gert var á fjárlögum
ársins 1950 og ráðgert er í frum
varpi til fjárlaga ársins 1951,
að því er varðar vinnutíma
nokkurra starfshópa. Jafnframt
vítir þingið þá aðferð, sem í
upphafi var viðhöfð um breyt-
ingu þessa, er ráðstöfunin var
ekki borin undir samtök starfs-
manna, þrátt fyrir skýlaus á-
ákvæði 35. gr. launalaga. Slík-
ar aðferðir eru freklegt brot á
viðurkenndum rjettindum
starfsmanna og ekki vænlegar
til gagnkvæmt trausts milli
ríkisvaldsins og launþega.
Jafnframt lýsir þingið því yf-
ir, að opinberir starfsmenn eru
reiðubúnir til að hafa samvinnu
við framkvæmdavaldið um all-
ar heilbrigðar tillögur, er miða
að auknum sparnaði og hag-
kvæmari rekstri ríkis og bæj-
arfjelaga.
'IV.
13. þing BSRB skorar á ríkis-
stjórnina að gefa bandalaginu
nú þegar kost á því að f jalla um
frv. til laga um rjettindi og
skyldur opinberra starfsmanna
og leggja rfumvarpið þegar að,
því loknu fyrir alþingi til af-
greiðslu.
Við afgreiðslu frumvarpsins
værði þess gætt, að ekki verði
í neinu skertur sá rjettur í þess-
um efnum, er opinberir starfs-
menn hafa nú.
V.
13. þing BSRB leggur ríka
áherslu á það, að numin verði
úr gildi lög nr. 33 frá 1915 um
verkfall opinberra starfsmamia,
en rjettur þeirra gerður sam-
bærilegur við þann rjett, er önn
ur stjettasamtök njóta í þeim
efnum.
í mþn. samkvæmt till. starfs-
kjaranefndar voru kjörnir
Andrjes G. Þormar aðalgjald-
keri, Eyjólfur Jónsson fulltrúi,
Hjálmar Blöndal skrifstofu-
stjóri, Karl Halldórsson toll-
vörður og Jónas Jósteinsson yf-
irkennari.
DÝRTIÐARMÁL
13. þing BSRB, skorar á Al-
þingi og ríkisstjórn að gera án
tafar allar þær ráðstafanir, sem
tiltækar eru, til þess að stöðva
áframhaldandi verðbólgu í land
inu og koma á jafnvægi milli
verðlags og launa. Bendir þing-
ið í þeim efnum m. a. á eftir-
farandi úrræði, er það telur að
koma munu að gagni.
1. Ýtrustu ráðstafanir verði
gerðar til þess að auka fram-
boð á nauðsynjavörum, þar sem
vöruskorturinn á mikinn þátt í
dýrtíðinni. Jafnframt sje inn-
flutningur óþarfavarnings ann-
að hvort afnuminn með öllu eða
mjög hátt tollaður.
2. Innflutningur á brýnustu
nauðsynjavörum til manneldis
og hráefni til framleiðslu slíkra
vara í landinu sje alvarlega ó-
háður gjaldeyris- og innflutn-
ingshömlum en eftirlit haft með
því, að slíkar vörur sjeu keypt-
ar á hagkvæmasta innkaups-
verði. Jafnframt verði tollur á
nauðsynjavörum lækkaður til
stórra muna.
3. Gerði verði ráðstafanir til
þess'að neytendur eigi þess kost
að kaupa meira en nú er af því
efni til fatnaðar, sem inn er
flutt, en þurfi ekki að kaupa
það sem tilbúinn fatnað. Hlið-
stæðar ráðstafanir verði gerð-
ar hvað snertir skömmtunar-
vörur.
4. Rannsókn fari fram á dreif
ingarkostnaði landbúnaðarvara
og á milliliðakostnaði verslun-
ar með varning tilbúins í land-
inu sjálfu.
5. Verðlagsgrundvöllur land-
búnaðarvara verði endurskoð-
aður og leitast verði við, að ná
samkomulagi á milli bænda og
launþega um sanngjarnt hlut-
fall milli kaupgjalds óg afurða-
verðs, sem síðan sje haldið
föstu.
6. Að fjárfestingu þjóðarinn-
ar sje fyrst og fremst beint í
þau fyrirtæki, sem öruggt má
telja að skapi útflutningsverð-
mæti' eða spari gjaldeyri til
stórra muna. Verði gerðar þjóð-
hagsáætlanir um þessi efni með
líku sniiði og í nágrannalönd-
um vorum.
7. Fjárfesting til bygginga í
bæjum sje fyrst og fremst. mið-
uð við þarfir byggingasam-
vinnufjelaga og verði þeim veitt
tæknileg aðstoð til þess að
byggt verði sem ódýrast og hag-
kvæmast.
8. Skattheimtu verði breytt
þannig, að tekið verði upp hlið-
stætt staðgreiðslukerfi og tíðk-
ast í ýmsum löndum, t. d. Sví-
þjóð.
9. Við endurskoðun skatta-
laga verði persónufrádráttur
stórhækkaður frá því sem nú
er. —
13. þing BSRB ítrekar mjög
ákveðið samþykktir fyrri Banda
lagsþinga um það, að ekki sjeu
gerðar mikilvægar ráðstafanir
í efnahagsmálum, er hag laun-
þega snertir, án þess að haít
sje samráð við samtök þeirra.
13. þing BSRB, væntir þess,
að ríkisstjórn og Alþingi geri
nauðsynlegar ráðstafanir til
heftingar verðbólgunni eftir öll-
um hugsanlegum leiðum. Sjeu
slíkar ráðstafanir ekki gerðar,
lýsir þingið yfir því að það
krefst mánaðarlegra launahækk
ana til handa opinberum starfs
mönnum til samræmis vi’ð
hækkun á vísitölu framfærslu-
kostnaðar.
I Ný Vitos |
| Sokkaviðgerðarviei 1
I til sölu. Tilboð sendist afgr. =
| Mbl. fyrir þriðjudagskvöld nierkt =
I „Vitos — 210“. =
Pels til sölu
Sem nýr pels no. 44 til sölu og
kápa á 12—14 ára, Hjallaveg 32.
IIIIIIIMIMMMIMIIMI
ItMIMIIMIIMMIMMIMIMII
ÁLFAFELL
Hafnarfiiði. Sími 9430.
Iililiiiliinilllil
iiiiililimiiiiiMii'tooiiiiiiiinmi
| Amerískar
= kápur, kjólar o. fl. til söiu Lauf-
= ásveg 19, efstu hæð til vinstri.
■1111111111111
| 3ja herbergja íbúð )
= til sölu á I. hæð í húsi við Óðins =
I götu. Uppl. gefur
Hannes Einarssora
i fasteignasali |
= Óðinsgötu 14 B. Sími 1873. -=

= Nýleg
Iiuillllillll
i ásamt vesti á háan og grannan =
= mann, til sölu Laugaveg 46 B. 3
Mikil útborgun
4ra—6 herbergja ibúð eða lítið
einbýlishús óskast til kaups,
helst á hitaveitusvæði. Tilboð
leggist í pósthólf 987“.
Píanó ]
I Vandað þýskt piano til sólu. =
jTilboð óskast Uppl. Suðurgötu 35. =
I>1111111111111111111111111111IIIlllllMMIIMMMIMIIMIMIIIMM HlJ