Morgunblaðið - 19.12.1940, Blaðsíða 3

Fimtudagur 19. des. 1940.
M O R G U ín M'L A L I Ð
3
Meö 5900 tonna skip í eftir-
ðragi í roki og stórsjó
/ ijr' i. i... .
Frækileg björgun
togarans
9J
Hafsteins“
T
'OGARINN HAFSTEINN er nýkominn frá Eng-
landi, en það var hann, sem bjargaði á dögun-
um ensku flutningaskipi, er var í neyð, og dró
til hafnar.
TíðindamaSur Morgunblaðsins átti í gær tal við Odd E. Krist-
ijisson stýrimann, en hann hafði á hendi skipstjórnina á Hafsteini
þessa ferð og fekk hjá honum eftirfarandi upplýsingar um björg-
unina:
W W
Omurleg veiði hjá
togurunum
Fara út með hálffermí. En
fá svípað verð og
Samtal við Kjartan Thors framkvæmdastjúra
HVAR halda togararnii’ sig nú aðallega og
hvernig gengur þeim að fiska? spurði tíð-
indamaðui' Morgunblaðsins í gsar Kjartan
Thors, formann Fjelags ísl. botnvörpuskipaeigenda.
— Togararnir eru mjög dreifðir, en allir fvrir vestan Reykja-
nes. Sumir eru í Faxaflóa, aðrir út af Breiðafirði og enn aðrir á Horu-
banka, svarar Kjartan Thors. En þeir hafa allir sömu sögu að segja:
Yeiðin gengur ömurlega.
-— Á fimtudagskvöld, 5. þ. m.
heyrðum við neyðarkall frá skipi
og vorum við þá staddir ca. 180
sjóni. suður af Vestmannaeyjum.
Neyðarkallið hjelt stöðugt áfram.
•Við hjeldum í áttina til kallsins.
Um kl. 11 á föstudagskvöld
komum við að skipinu, sem neyð-
arkallið sendi. Það var um 200
sjóm. NNV af Barrow Head. Þá
vár versta veður, stormur og stór-
sjór. Við gátum þá ekkert, að-
hafst. Veðrið hjelst næstu nótt.
Við hjeldum okkur í námunda við
skipið.
Þetta skip, sem hjer var í nauð-
um statt, var enskt flutningaskip,
„Empire Thunder“, frá New-
castle, 5900 tonn að stærð. Skipið
var alveg nýtt; var þetta fyrsta
ferð þess. Það var á leið til Kan-
ada og hafði engan farm. Aðal-
vjel skipsins hafði brotnað og var
skipið því ósjálfbjarga með öllu;
rak fyrir sjó og vindi. Á skipinu
var 40 manna áhöfn. Skipið hafði
á annan sólarhring verið að senda
ut neyðarkall, án þess að nokkur
hjálp kæmi.
Á laugardagsmorgun var byrj-
að að vinua við skipið. Véður var
enn óhagstætt, norðan rok og mik-
ill sjór. Við skutum rakettum yf-
ir skipið, en vegna storms og sjó-
gangs vildi línan slitna. Það var
ekki fyr en í 5. sinn, að tókst að
draga línuna milli skipanna.
Um kl. 11 y2 á laugardag byrj-
uðum við að draga skipið. Veður
var slæmt, en vindur fremur hag-
stæður. Ferðin gekk nú vel allan
laugardag og fram á miðjan dag
á sunnudag. En- þá gekk vindui'-
inn til SV og hvesti mjög. Höfð-
um við nú alís ekki að draga hið
stóra skip, sem tók svo mjög á
sig. Ráku bæði skipin og í áttina
til lands. Horfði því mjög illa um
hjörgunina. Gekk þannig til frá
hádegi á sunnudag til kvölds.
En á sunnudagskvöld hreyttist
vindstaðan og gekk til vesturs.
Gátnm við nú farið að draga aft-
nr.
Upp frá því gekk alt vel og nm
kl. 2 á mánndag komum við með
skipið til hafnar. Tókst, björgun-
in að óskum.
Um björgunarlaun er ekki á-
kveðið enn.
Starfsfðlkiö
hetir sjerstakt
samkomuhús
Framkvæmdir
Einari í Eyjum
Eigandi Hraðfrystistöðvar Vest
mannaeyja, Einar Sigurðs-
son, hefir nýlega látið byggja
samkomu- og skemtihús fyrir
starfsfólk sitt. Hús þetta er hið
vandaðasta í alla staði.
í húsinu er stór samkomusalur,
leikfimissalur, svo og gufu- og
steypiböð. Mjög láta allir vel ai
öllu fyrirkomulagi og tilhögnn,
einkum af gufubaðinu, sem mmi
vera eitt hið fullkomnasta hjer 4
landi. í sambandi við hús þetta
rekur Einar veitinga og fæðis-
sölu fyrir starfsfólk sitt og eru
veitingar og fæði selt mjög vægu
verði.
Hjá starfsfólki sínu er Einar
mjög vinsæll fyrir þessar fram-
kvæmdir, sem rnunu vera einstak-
ar í sinni röð hjer á landi.
1000 króna gjOf
til hjálpar
blíndum
orsteini Bjaimasyni í Körfu-
gerðinni voru í gaer af-
hentar ÍOOO — eitt þúsund —
krónur, sem er gjöf til hjálpar
blindum.
Gjöfin er til minningar um
gamlan og kunnan Reykv^king,
Jónas Gottsveinsson, er andað-
ist á Elliheimilinu 27. ágúst s.l.
Gefandinn vildi ekki láta nafns
síns getið.
Svo sem kunnugt er,- heldur
Kjartan áfram, eru lokuð aðal-
fiskimið togaranna um þenna tíma
árs, eu það eru djúpmiðin fyrir
Vestfjörðum og Halinn. Vei'ða
togararnir þessvegna nú að vera
á miðum, sem þeir aldrei eru ann-
ars á, þennan árstíma og fiskur
afartregur allsstaðar. Togararnir
verða nú að sætta sig við að fara
út með hálffermi. ,
— Og hvernig gengur salan í
Euglandi?
— Það vii-ðist svo sem fiskverð-
ið í Englandi byggist nú aðallega
á aðflutningnnm frá íslandi. Eft
ir lokun fiskmiðamia hjer, sem
varð þess valdandij að togararn-
ir vei’ða nú að sætta sig við að
sigla út með hálffermi, fá þeir
sama eða svipað verð og áður fyr-
ir fiskinn. M. ö. o. Bretar fá ná-
lega helmingi minni fisk fyrir
sama verð og áður.
— Gengur ekki illa hjá skip-
um, sem kaupa hátafisk, að fá
f ullf ermi ?
— Jú; það er yfirleitt tregt hjá
hátunum. Aðalfiskkaupin voru við
ísafjarðardjixp, en nxx eru báta-
miðin þar einnig lokuð. Hinsveg-
ar er afli tregur á báta hjer í
Faxaflóa og einnig fyrir Norður-
landi. Um Austfirði er ekki að
ræða, enda aðalmiðin þar einnig
lokuð.
— Fiskverðið hefir hækkað
mjög hjer innanlands, er ekki
svo?
— Jú. Fyrir stríðið var verðið
á þorski úr bátunnm 8 aura kg.
Eftir að stríðið braust xxt hækk-
aði verðið hrátt; var svo smá-
hækkandi og var 27 aura áður en
veiðihannið kom fyrir Yeturlandi.
Nú heyri jeg sagt, að verðið sje
komið upp í 50 aura fyrir ýsu
og þorsk.
— Hvenær búist þjer við, að
fiskur komi hjer í Faxaflóa?
— Vénjan er sú, að togarar fá
ekki fisk svo neinu nemi í Faxa-
flóa fyr en kemur fram í miðjan
janúar. Stundum ekki fvr en í
lok janúar eða í byrjun febrúar.
— En ufsinn, hvenær kemur
hann 4 miðin hjer við Suðurland?
— Það er ekki fyr en í febrú-
ar.
Atkvæði
prestanna
talin í dag
Talið í lestrarsal
Alþingis
Atkvæðin í prestsko&ningun-
um verða talin í dag. Fer
talningin fram í lestrarsal Al-
þingis og hefst klukkan 9 árd.
Byrjað verður að telja at-
kvæðin, í Nessókn og þar næst
í Laugarnessókn.. Ætti þeirri
talningu að verða lokið um há-
degi. En klukkan 1 hefst svo
talningin í Hallgrímssókn.
Ekkert nýtt
i bankamálinu
Sakadómari hjelt í gær áfram
yfirheyrslum í máli Signrð-
ar Sigurðssonar bankamanns.
Ekkert nýtt kom fram í málinu.
Rannsókn heldur áfram.
JÚLÍANA PRINSESSA
HJÁ ROOSEVELT.
Fregnir frá Washington herma,
að Júlíana Hollandsprinsessa
sje komin þangað í þriggja daga
heimsókn til Roosevelts í „Hvíta
húsinu“ j
Dagsbrúnar
menn mega akki
njóta styrksins!
T gærkvöldi var haldinn fundur
í trúnaðarráði Dagsbrúnar.
Þar báru Sjálfstæðismennirnir i
stjórn Dagsbrúnar fram hvohljóð-
andi tillögu:
„Trúnaðarráð Dagsbrúnar telur með-
limi í'jelagsins eiga fulla kröí'ú á styrk
úr „Styrktarsjóði verkamaaina- og sjó-
mannafjelaganna í Reykjavík“t eftir
sömu reglum og meölimir annara verka
lýðsfjelaga, enda greiði Dagsbrún lög-
boðið iðgjaild til sjóðsins. Fáist þessu
ekki fram komið, felur trúnaðarráð
stjóm fjelagsins að lilutast til um það
við Bæjarstjórn Reykjavíkui’, að styrk-
ur sá, er bún veitir í þessu skyni, renni
til Dagsbrúnar til úthlutunar ’með|l
D agsbi’únarmanna.
Jafnframt samþykkir trúnaðarráð að
veita. bágstöddum fjelagsmönnum Dags-
brúnap’ styrk úr fjelagssjóði, er sam-
tals nemni alt að þeirri upphæð, sem
fjelaginu ’hefði borið að greiða í
„Stvrktai'sjóð verkamanna- og sjó-
mannafjelaganna í Reykjaví“, fyrir ár-
ið 1940, og felur styrkvéitingapiefnd
fjelagsins að annast úthlutuii styrks-
ins“.
Tillagan var samþykt með 30:15
atkv.
Sjóður sá, sem hjer um ræðir,
er frá togarasölunni 1917. Stofn-
fje sjóðsins má aldrei skerða, en
90% af ársvöxtum höfuðstólsins
og öðrum tekjurn sjóðsins, má ár-
lega verja til styrktar fjelágs-
mönnum í sjómanna- og verka-
mannaf jelögum (karla og kvenna)
í Reykjavík. Var þessxx lengi sltift
þannig, að Sjómannaf jelag Reykja
víkur fekk 1/3, vérkakvennafje-
lagið Framsókn 1/3 og Dágsbrún
1/3. Fje það, sem árlega kom til
ixthlutunar, skifti þúsuiidunx króna
fvrir hvert fjelag.
En eftir að Dagsbrún sagði sig
úr Alþýðusambandinu, þóknaðist,
þeim herrum, Alþýðuflokksbrodd-
unum, að svifta Dagsbrún . sínum
hluta styrksins. — Af þeim
sökum hafa verkamenn Dagsbrún
ar farið á mis við styrk úr sjóðn-
um síðxxstu árin.
Broddar Alþýðuflokksins reyndu
á trúnaðarráðsfundinum x gær að
fá tillögu Sjálfstæðismanna felda,
en tókst það ekki. Sýna þeir enn
hug sinn til verkamanna. . ,
Á trúnaðarráðsfundinum í gær
bar Haraldur Guðmxmdsson fram
svohljóðandi tillögu;
„Tinxnaðarráðsf'Undur 19. desember
átelur það, að meiiihluti fjelagsstjóm-
ar hefir ákveðið að leggja fyrir til alls
herjaratkvæðagreiðslu tillögu um að
Dagsbrún gaugi ekki í Alþýðusam-
bandið, án þess fyrst að bera málið
undir trúnaðarráð, og að saini meiri-
hluti hafi ákvéðið að mæla með til-
lögunni á kjörseðlinum í nafni stjóm-
arinnar",
Tillagan var feld með 31:19
atkv.
Er þess að vænta, að verkamenn
styðji; stjórn Dagsbrxinar og meiri
hluta trúnaðarráðs í þessu máli
og fjölmenni á kjörstað við alls-
herjaratkvæðagreiðslnna í fjelag-
inu. ; (