Morgunblaðið - 16.10.1940, Side 2
2
MORGUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 16. okt. 1940.
Sjóorusta í Miðjarðarhafi:
3 ítölskum herskipumsökt
Beitiskipið „Ajax“ (7 þús. smál.).
Sigur ,Ajax6, skips-
ins sem barðist
gegn ,Graf Spee6
BEITISKIPIÐ „AJAX“, sem tók þátt í sjóor-
ustunni við „Graf Spee“ í vetur, lagði til
atlögu við ítölsk herskip í Miðjarðarhafi nú
um helgina og sökti 3 ítölskum tundurspillum.
í tilkynningu breska flotaforingjans í Miðjarðarhafi,
þar sem frá þessu er skýrt, segir, að flotinn hafi enn
farið um austanvert Miðjarðarhaf og miðbik hafsins, án
þess að hitta ítalska aðalflotann. En á laugardaginn hefði
beitiskipið „Ajax“ sjeð 3 ítalska tundurspilla um 80 mílur
suð-austur af Sikiley.
Beitiskipið lagði þegar til orustu við tundurspillana, sem
voru hver um sig tæpar 700 smálestir og sökti tveimur þeirra
þegar í stað. Þriðji tundurspillirinn laskaðist, en komst undan.
Síðar hitti „Ajax ‘ stórt ítalskt beitiskip sem hafði fylgd
fjögurra tundurspilla. Tókst þegar orusta, og laskaði Ajax einn
tundurspillirinn. En hin skipin komust undan í náttmyrkrinu.
Síðar um nóttina kom breska beitiskipið „York“ á vett-
vang, þar sem ekki var vitað hve stór ítalska flotadeildin var,
sem Ajax átti í höggi við. _____________
Stalin var ekki
skýrt frá áformi
Hitlers fyrirfram
150-180 þús. manna
þýskt herlið í Rúmeníu
SVO VIRÐIST, sem óvissan um afstöðu Rússa
marki aðallega fregnirnar hina síðustu at-
burði á Balkanskaga. Hin opinbera rússneska
frjettastofa, Tass, gaf í gær út tilkynningu, þar sem
segir, að það sje ekki rjett að Sovjetstjórninni hafi verið
tilkynt fyrirfram um herflutninga Þjóðverja í Rúmeníu,
eða fengið skýringu á því, í hvaða tilgangi þeir væru
gerðir. i
SVAR TIL „POUTTKEN“
Tilkynning Tass-frjettastofunnar er birt, sem svar
við fregn í „Politiken“, þar sém skýrt var frá því, að
þýska stjómin hefði gert Sovjetstjórninni kunnugt um
áform sín fyrirfram. En í tilkynningunni er hinsvegar
ekkert minst á þá yfirlýsingu þýsku stjórnarinnar, sem
birt var í Berlín í síðustu viku, þar sem skýrt var frá
því, að öllum vinsamlegum ríkisstjómum hefði verið skýrt
fyrirfram frá áformi Þjóðverja í Rúmeníu.
önnur opinber tilkynning sem Tass-frjettastofan birti í
gær, bendir hinsvegar til þess, að sovjet-stjórnin ætlar ekki
að binda hendur sínar á neinn hátt, heldur vera fyrst um sinn
óháður áhorfandi að því sem gerist á Balkanskaga.
í tilkynningu þessari er^það borið til baka að ráðgert sje,
að stofna bandalag milli Grikkja, Tyrkja, Breta, Júgóslafa og
Rússa.
BANÐARÍKIN OG RÚSSAR
I New York gengur sá orðrómur, að sendiherrar Tyrkja
©g Bandaríkjanna í Moskva, hafi ræðst við um helgina. En
engin staðfesting hefir fengist á þessari fregn.
New York fregnir herma einnig að Sumner Welles, að-
stoðarutanríkismálaráðherra Bandaríkjanna og Oumansky
sendiherra Rússa í Washington hafi ræðst við ítarlega nú um
helgina, og að árangurinn af viðræðum þeirra hafi orðið, að
búast megi við að ýms smávægileg ágreiningsmál, sem valdið
hafa örðugleikum í sambúð Rússa og Bandaríkjanna undan-
farið verði jöfnuð.
Þegar birti af degi sást frá
„Ajax“ og „York”, hvar ítalsk-
ur tundurspillir fór með tundur-
spillirinn, sem laskast hafði
kvöldið áður í eftirdragi. —
Dráttarskiþið slepti þegar drátt
artauginni og flýði, skildi lask-
aða turidurspillinn eftir. —
Sjóliðarnir um borð í tundur-
spillinum fengu V2 tíma til
þess að fara í bátana, en síðan
var skipinu sökt með fallbyssu-
kúlnm;
Tundurspillir þessi var 1620
smálestir, einn af nýjustu og
bestu tundurspillum ítala.
1 viðureignum þessum varð
aðeins lítið manntjón á „Ajax“
og skipið laskaðist lítillega, en
ekki alvarlegra en svo að það
getur haldið áfram siglingum
og tekið þátt í orustum. „York“
laskaðist ekkert.
Eftir viðureignirnar gerðu
ítalskar flugvjelar loftárásir á
bresk herskip í Miðjarðarhafi
í 4 klst. ítalir segjast hafa sökt
1 flugvjelamóðurskipi og 1
beitiskipi. En sannleikurinn er
sá, segir breski flotaforinginn,
að ekkert skip laskaðist, en aft-
ur á móti voru 4 flugvjelar
skotnar niður.
Útlánsdeild Bæjarbókasafnsins í
Austurbæjarskólanum er nú tekin
til starfa — og er opin virka daga
kl. 7—8 síðd. og sunnudaga kl.
6—7 síðd.
Sigrid Undset í
Bandarikjunum
Sigrid Undset, norska skáld-
konan, er nú komin til
Bandaríkjanna, en til þess að
komast þangað varð hún að
fara yfir Rússland, Síberíu og
Kyrrahaf.
Hún mun nú héfja fyrir-
lestraferð um Bandaríkin og
segja frá innrás þýslca hersins
í Noreg.
Sendiherrar
á ferðalagi
Lothian lávarður, séndiherra
Breta í Bandaríkjunum,
lagði í gær af stað með flugvjel
frá New York, áleiðis til London.
I London er gefið í skyn, að för
hans sje á engan hátt óvenjuleg.
Joseph Kennedy, sendiherra
Bandaríkjanna í London, er á för-
um vestur um haf, í stutta heim-
sókn.
Þrír farþegar á Esju fengu a'o
koma í land í gærkvöldi, sendi-
herrafrú Georgia Björnsson, Finn-
ur Jónsson alþm. og hr. cand polit.
Klemens Tryggvason. Þau höfðu
sendisveitarvegabrjef.
Von Schulenburg, sendiherra
Þjóðverja í Moskva hefir dval-
ið heima í Þýskalandi nú um
nokkurt skeið. Hann hefir nú
verið sendur til að taka upp
aftur störf sín í Moskva og
kom hann þangað í gær.
Fregn, sem barst frá Buka-
rest í gær um að þýskir hers-
höfðingjar hefðu sagt við
rúmenska jórnvaravarðliðs-
menn að herflutningunum í
Rúmeníu væri stefnt gegn
Rússum, en til átaka myndi þó
ekki koma fyr en síðar, hefir
ekki verið staðfest. — Einnig
munu fregnir, sem borist höfðu
til London um að rússneskt
herlið væri komið yfir rú-
mensku landamærin hjá Bess-
arabíu, vera gripnar úr lausu
lofti.
Fimtán þúsund þýskir her-
menn dulbúnir sem ferðamenn
eru sagðir vera komnir til Rú-
meníu en hjer er einnig um
óstaðfesta fregn að ræða.
150—180 ÞÚS.
Það er tiú talið, að 10
'til 15 þýsk herfylki sjeu
komin til Rúmeníu eða um
150—180 þús. manns.
Sjerfræðingur breska blaðs-
ins Yorkshire Post í hermálum
skrifar:
„Hægri herarmur öxulsríkj-
anna á Balkan hefir verið að
koma sjer fyrir síðan
um síðustu helgi, þegar tvö
þýsk herfylki lögðu undir sig
hernaðarlega mikilvæga staði
í Rúmeníu.
Flutningur þessara herfylkja
bæði eftir Dóná og með járn-
brautum virðist benda til þess
að þeim sje stefnt til sóknar
austur á bóginn, í áttina að
rússnesku landamærunum.
FRAMH. Á SJÖTTU SÍÐU.
—- Rússar —
stöðugt viðbúnir
Timoschenko, yfirmaSur
„rauða hersins“, segir
í rússnesku herfræðitímariti,
sem út kom í gær, að um-
hverfis Rússland sjeu eintóm
auðvaldsríki, sem sjeu stöð-
ugt að reyna að einangra það.
Kjörorð „rauða hersins“
hljóti því að vera, „að vera
ávalt viðbúinn“.
166 smálestum
af sprengiefnl
varpað á
Lnndon"
— segja Þjóðverjar
Deutsches Nachrichten-
buro“ skýrir frá því aS
eldarnir sem kveiktir voru í
London í loftárásunum í fyrri-
nótt hafi verið meiri heldur
en kviknað hafi þar nokkru
sinni, frá því að loftárásimar
byrjuðu. Þjóðverjar segjast
hafa varpað niður 147 smálest-
um á London í fyrrinótt, en
19 smálestum í fyrradag, svo
að alls hefir verið varpað á
London á einum sólarhring 166
smálestum af sprengiefni.
í gær hófu Þjóðverjar loftárás-
irnar í býtið um morguninn og
gerðu 5 atrennur þar til nætur-
árásin hófst, um líkt, leyti og
venjulega.
f loftbardögum í gær segjast
Þjóðverjar hafa skotið riiður 31
breska flugvjel, en mist sjálfir 5.
En Bretar segjast hafa skotið
niður 9 þýskar, en mist sjálfir 10
flugvjelar.
Er vakin athygli á því í London,
að Þjóðverjar hafi aðallega sent
orustuflugvjelar yfir Ermarsund
í gær, nema í fyrstu árásinni kl.
9 um morguninn, er nokkrar
Sprengjuflugvjelar komust yfir
London. Yarð þá nokkurt tjón í
suður og austurhluta borgarinnar.
En Bretar gerðti í fyrrinótt loft-
árásir á olíuvinslustöðvar víðsveg-
ar í Þýskalandi, og einnig á Berlín
og innrásarborgirnar við Ermar-
sund. Segja Bretar að tjón hafi
orðið mikið í Berlín, þ. á. m. á
járnbrautarteinum á Lehrterbraut-
arstöðinni, á járnbrautarteinum
við Tempelheferflugvöllinn, í Dan-
zigerstrasse og víðar.
Árás var einnig gerð á Ham-
borg, Bremen, Magdeburg og á
Le Havre í Frakklandi, en sú
árás var afar hörð, segja Bretar.
Mótmæli Itala
T Rómaborg er það borið til
-*• baka að þýskar hersveitir
sjeu komnar til Egyptalands til
þess að fá þar æfingu í ný-
lenduhernaði.