Morgunblaðið - 11.06.1931, Blaðsíða 5

Jh’íuitudag 11. júuí 1931.
5
Danmerkurfðr Harlakórs. H. F. U. M.
Ágittar Tiðtttkar. — Anagjnleot sttnguðt
1 fyrrakvöld kom Gulil'oss með
Karlakór K. F. U. M. Var hinum
vinsœlu söngmöimum vel íaguað
fi i bæjarbúum, er þá bar að landi.
l:m i'örina hafa litlar fregnir
borist hingað, síðan söngmemurnir
ijetu úr höfn hjeðan þ. 19. maí.
Hefir það m. a. komið til af þvi,
að blaðadómar um söngmótið voru
mjög fáorðir, vegna þess, að hjer
var um heimboð að ræða — söng-
fjelagið danska Bel Canto bíuð
hinum fjórum söngfjelögum frá
Norðurlöndum til Hafnar, og voru
söngkórarnir sem þangað komu
gestir Bel Canto meðan þeir
dvöldu þar.
í gær hafði Mbl. tal af Pjetri
Halldórssyni formanni fararinnar
og sagðist lionum frá ferðinni á
þessa leið:
Við komum til Hafnar að morgni
þ ss 26. maí.
— Áhafnarbakkanum, þar sem
Gullfoss lagðist að landi var
stjórn Bei Canto söngfjel. og fólk
]>að alt, er tók að sjer að sjá um
gistingu lianda okkur, á meðan
við dvöldum í Höfn. Gekk það alt
mjög greiðlega að skifta söug-
mönnunum niður á gistiheimilin.
Næstu tvo dagana hjeldum við
söngæfingar í hátíðarsal K. F. U.
M. í húsi fjelagsins við Gauta-
götu. \';i r «okkur þar mæta vel
tekið.
Öveinn Björnsson sendiherra bauð
4
okkur heim, daginn eftir að við
lionmm til Hafnar. Bauð' hann og
stjóru Bel Canto. Feugum við þar
tækifæri til þess, að þakka konum
Jive vel hann hafði greitt götu
okkar.
Föstudaginn 29. maí að morgni
fórum við ásamt BeJ Canto söng-
fjelaginu til móts við t’inska kór-
inn „Muntra Musikanter“ frá
Helsingfors og norslca kórinn,
„Guldbergs akademiske Kor“.
Svíamir komu seinua um daginn.
— „Orphei I)rángar“ frá ITppsöl-
um.
Kl. 1 þann dag mættust allir
aðlcomu kóraruir í Oddfellow-höll-
inni í Breiðgötu ásamt. Bel
Canto söngfjelaginu og „Stúdent-
ersangforeningen“. Þar var haldin
hin fyrsta sameiginlega söngæf-
ing.
Um kvöldið var fyrri samsöng-
ur mótsins fyrir troðfullu húsi í
Oddfellow-liöllinni. Þar söng hver
Jcór sinn þátt söngskrárinnar. en
síðast sungu alJir kantötu er tón-
slcáldið Carl Nielsen liafði ort
fyrir þetta tækifæri.
Eftir samsönginn gengu alJir
söngmennimir til veislu í gilda-
skálum Angleterre hótelsins. Þar
voru auk þeirra margt heiðurs-
gesta, svo sem kenslum.ráðherra
Dana, yfirforseti Búlow, horgar-
stjórarnir Kaper og Hedebol,
sendiherrar allra Norðurlanda í
Höfn o. m. fl. Setið var undir
borðum t'rá kl. 11 til kl. 2 um nótt-
iua. Þar voru margar ræður haldn-
ar.
Formenn lcóranna hjeldu sina
ræðuna hver. Sendiherra Svía I þúsunda.
talaði f. h. sendiherranna sem við- Strax eftir
Laugardaginn 30. maí var sarn-
eiginleg söngæfing fyrir alla kór-
ana haldin lcl. 10 í Oddfellow-köll-
inni.
Að æfingunni lolcinni fóru allir
söngmennirnir, um 200 að tölu sjó-
Jeiðis til Helsingjaborgar. Á leið-
inni var snæddur árclegisverður.
\'ið það tækifæri var söngstjórum
og fararstj. afhent heiðursskjal
með tilkyiniingu um að þeir væru
kjörnir heiðursfjelagar Bel
Canto.
Er til Helsingjaborgar kom,
gengu allir söngmennirnir íylktu
liði upp í kastalann sem þar er,
Takti koma þessi mikla athygli.
Til Hafnar komum við kl. 6 um
kvöldið. En það lcvöld var okkur
boðið á hátíðasýningu í kgl. leik-
liúsinu. Þar var leikin Carmen.
Sunnudaginn kl. 2 héldu for-
inenn og söngstjórar aðkomukór-
aima stjórn Bel Canto veitslu.
Þar var og boðið nokkrum öðr-
um gestum Þar var sú ákvörðun
tekin, að slíkt söngmót Norður-
landa skyldi haldið framvegis 5.
Jivert ár framvegis. Kom þar fram
mjög eindregin ósk um það, að
næsta mót yrði haldið hér í
Reykjavík að 5 árum liðnum. .
Á suiinudagslcvöldið var annar
samsöngur mótsins í ráðhús-höll
inni. Þar sungu allir söngflokkarn
•ir sameiginlega.
Eftir þann samsöng bauð borg-
arstjórn Hafnar öllum söngmönn-
um til veislu í sölum ráðhússins,
þangað voru og allir gestgjafar
söngmaunanna boðnir. I veislunni
voru 700 manns og stiginn dans
fram eftir nóttu, í miklum glaum
og gleði. Með veislu þessari lauk
söiígmótinu.
\'ið torum ekki frá Höfn fyrr
en á miðvikudagsmorguu. Á mánu
dag skruppum við til Sölleröd, og
sungum þar nokkur lög fyrir sjúk-
lingana á heiJsuhæJi Pjeturs Boga-
sonar.
Á þriðjudagskvöld lijelt íslend
ingafjelag olckur samsæti í húsi
Stúdentafjelagsins. Þar var nia-rgt
manna. Þar kom ]>að greinilega
í Ijós, að við þurftum engar á-
byggjur að ’ hafa af því, að
Hafnar íslendingar bæru kinn-
roða fyrir framlcomu okkar og
siing á mótinu. Þvert á móti. Yið
fengum margfalda vitneskju um
það, að koma okkar til Hafnar
var löndum þar óblaudið- ánægju-
efni.
í samsæti þessu, sem að öllu
leyti var liið pi’ýðilegasta, flutti
Pjetur Bogason læknir drápu til
olckar. Kom það þar greinilega
Ijós. sem fáum áður var kunnugt
um, að Pjetur er skáld gott, enda
á hann til þeirra. að telja.
Yfirleitt, segir P. H. getur karla
lcór K.F.U.M. verið mjög ánægðui-
með för þessa, sem var að mínu
áliti hin ágætasta. Söng okkar
var, eftir því sem við best vitum
mætavel tekið. Báðum samsöngv
unum var útvarpað, svo áheyr
endur okkar hafa skift tugum
er liingað kom 1924. Sagði hann
að liann, ásamt „Handelsstandens
Sangforéning“ í Ósló, liafi hlýtt
ó útvarpið, en uudir eins og við
íslendingarnar höfðum lokið okk-
ar söngvaþætti, liefði liann sent.
símskeytið, með ]>;ilcklæti til okkar
fyrir ágætan söng.
Voru samverúdagar okkar við
hina mörgu og prýðilegu söng-
menn frændþjóða vorra á Norð-
urlöndum þessa daga í Kaupm.-
liöfn hinir unaðslegustu á allan
hátt, og munum vjer allir ís-
lendingarnir geyma um veru okk-
ar allra í Höfn þessa daga, á-
nægjulegar endurminningar _sem
seint mun fymast — og þakklæti
til allra gestgjafa olckar og liinna
mörgu og góðu vina, sem vjer
liöfum eignast í þessari ánægju-
It'gu för, sem mun olckur öllum
ógleymanleg.
byggja hús hjer í Reykjavík. — Landsbanlcans nægilegt fje. Þessa
tíelgi Briem og Jónas frá Hriflu slcyldu rækti stjórnin þannig, æð
svo má lcalla nú, að veðdeild Lands
staddir voru.
Yeislan stóð frani undir morgun.
fyrfi samsöliginn
fekk söngstjóri okkar skeyti frá
Leif Halvorsen, söngstjóra í Osló,
Terðlaglfl
i Reykjavlk.
Rógur Tímamanna.
lvafa að vísu verið að gaspra um
miljónafje, sem færi lijer á ári í
liúsaleigu. En þessir fáráðlingar
látast elclci skilja ]>að, að eigi verð-
ur bætt úr hárri húsaleigu með
neinu öðru móti en auknn hús-
næði. En til þess að fó aukið hús-
næði í bænum þarf að byggja ný
liús. Og til þess að hægt sje að
byggja ný liús, þarf peninga, en
þeir t'ást ekki nema til sje veðlána
stofnun, sem lánar fje út á húsin.
Slílc veðlánastofnun hefir verið
til hjer þar sem er veðdeild Lands
bankans. Ef að þessari veðlána-
stofnun liefði verið sýnd rækta-r-
semi, væri húsnæðisvandræði og
húsaleiguokur elclci til hjer í bæn-
um.
Alþingi lagði fyrir „Framsókn-
ar“-stjórnina, að útvega veðdeild
bankans sje lokuð. Veðdeildar-
flolclcar eru að vísu til á pappím-
um, en þeir sem sækja um lán úr
vc-ðdeildinni fá aðeins brjefin, og
verða sjálfir að sjá um sölu þeirra.
Vitanlega er það ólcleift fyrir all-
an almenning, að koma brjefum
þessum í verð og væri eins gott
að lolca. alA^eg veðdeildinni.
Reylcvíkingar eiga nú að minn-
ast þess, hvernig Tímastjómin
liefir farið að ráði sínu með veð-
deild Landsbankans. Hún hefir
lokað veðdeildinni, og þar með
stöðvað allar bygginga.r í bænum.
Afleiðingin verður sú, að húsaleig-
an Jækkar ekki og stórkostlegt at-
vinnuleysi er fyrirsjáanlegt.
Munið þetta, kjósendur í Reykja
vík!

Fólkiö, læknarnir 09 stjórnin
Eftir JGuðm. Hannesson.
Niðurl.
held að það sje óþarft að
henni aðalatriðið, að kúga læknana
og hafa pólitískan hagnað af öll-
Málalið stjómarinnar hefir ver-
ið að gaspra. um það undanfarið,
að Reykjacik væri óslcaplegt dýr-
tíðarbæli, sem væri að sliga landið.
Kafa Tímamenn sagt, að vömverð
væri hjer liærra en annars staðar/
og að verðlækkun sú, sem verið
hefði undanfarið erlendis, liefði
lítið sem ekkert gætt hjer, því
að kaupmenn styngju gróðanum í
sinn vasá. |
Þessi rógur um kaupmenn í
Reykjavík hefir verið eitt aðal-
kosningaprógramni Helga. Briem
bankastjóra og hefir . Jóuas frá
Hriflu þar lagt dyggilega á ráðin.
Reikningur Landsbankans fyrir
árið 1930 er nýkomin út. Framan
við reikninginn birtist að vauda
fróðlegt yfirlit yfir afkomu at-
vinnuveganna og ríkisbúskaparins.
jiessu yfirliti er m. a. sagt nokk-
uð frá verðlaginu hjer í Reykja-
vík og það borið saman við verð-
agið í nágra-nnalöndunum. Þar
segir t. d. að smásöluverðvísitalan
London hafi í desembennánuði
ræða \ þetta sinn um það uppá-. nm veitingum. Það átti að draga
tæki stjórnarinnar, að auglýsa lælcnaembættin niður í stjórnmála-
ekki læknaembætti. Öllum hlýtur sorpið og fegra. svo þetta athæfi
að vera ]>að ljóst' að þetta er til ^ með nolclcmm áskornnum.
ills eins, jafnt fyrir almenning I —- Hvað á þá að segja um for-
lælcna. Óþarft er það og, að gangsrjett yngstu lækna til em-
fara út í sakamálsraimsókn þá,' bætta? Það kann að vera, að surair
dómsmálaráðherrann Ijet hefja haldi þá betri lækna en þá sem
gegn nokkurum læknum, en ljet j eldri eru. Það lcaun sa-tt að vera
svo falla niður í iniðju kafi. Auð-: iim löng og erfið ferðalög, en ann-
vitanlega var þar'ekki um annað I ars mmi því fara fjarri. Ekki
að ræða en heimskulega ofsólcn.
Það erú einkum tvö atriði, sem
stjórain hefir borið fyrir til þess sjeu, og ekki þykir óvani iðnaða.r-
að rjettlæta sína-r gerðir, og vert maðurinn fremri þeim, sem vanur
væri að fara nokkrum orðum um.'ei. Svo er og með hvera góðan
Ilið fyrra er, að facra skuli eftir ^ lækni. Þó-.haun gleymi sumu af
óskum hjeraðsbúa (áskorunum skólalærdómnuin, þá æfist hann í
leirra) við veitingú embætta, hið öllu liversdagslegu og verður fær-
síðara, að ungir læknar skuli sitja ari maður eftir nokkurra ára starf.
fyrir eldri. I 1 -að er fyrst eftir fimtugs aldur
Ef það hefði verið alvara stjórn-' sem alvarleg hætta er á afturför-
arinnar, að fara að óskum lijer- inni, og endast þó sumir lælcnar
aðsbiía, eða rjetta.ra sagt meiri miklu lengur. Oftast munu mið-
lduta þeirra, þá var það sjálfsagt aldra lælcnar færastir í allan sjó,
að lögleiða kosningu laskna, og ef þeir liafa reynt að fylgjast með
láta. almenning velja um alla um- tímanum, svo jafnaðarlega er sú
síðastliðnum verið 153 (miðað við
100 fyrir ófrið); í Reykjavík var
smásöluverðvísitalan á sama tíma
196. Þessi vísitala er að vísu tals-
A'ert Jiærrij en það liggur í því að
innlenda varan hefir ekki lækkað
neitt svipað við útlendu vöruna.
Um þetta segir svo í skýrslu Lands
bankans: „Utl. vörur eru fallnar
mest í verði; var verðvísitala
þeirra, út af fyrir sig, í desember
158, en verðvísitala innlendra vara
var í desember 214“.
Af þessu er ljóst, að smásölu
verðið í Reykjavík á útlendri
vöru er hlutfallslega eins lágt og í
London, og er þar með fullkomlega
lmelct rógi Tímamanna um okurá
lagningu kaupmanna í Reykjavík
Innlenda varau hefir elcki lækkað
í lilutfalli við útlendu vömna. og
vissulega keraur það úr hörðustu
átt þegar „bændastjórnin“ og
hennar málalið er að rægja kaup
mcnn í Reykjavík fyrir okurverð
á þessari vöra.
En það er eitt í sambandi við
,,dýrtíðina“ í Reykjavík, sem Tím
inn forðast að minnast á, og það
eru erfiðleikamir sem eru á því að
þ.vkja
j)e 11'
bestir sjómenn, sem
sjaldan hafa á sjó koniið, þó nngir
sækjendur eða úrval þeirra. Stjórn stefna röng, að láta yngstu lækn-
in vilcli þó ekki fara þessa ein- ' ana sitja fyrir.
földu leið, lieldur notaði hún á-' Það er eins og sumir haldi, að
skoranir, sem. smalað var saman v.jer fáum yngri lækna í landinu,
áður en lijer&ðsbúar höfðu hug-1 ef yngstu læknarnir gengju fyrir
mynd um hverjir í boði væru. Það öðruin við embættaveitingar. Auð-
var auðvitanlega lítill galdur fyrir ^ vitað er þetta heimska ein, meðan
flesta lækna., að safna slíkum á- elcki er fundið upp á því að reka
skorunum, þó sá stæði langbest eldri lækna- úrembættum. Munur-
að vígi, sem settur var í lijeraðið, iiin verður aðeins sá, að læknarnir
en þetta var nú látið heita almenn-' sitja fastir þar sem þeir eru komn-
ingsóslc. Á þennan hátt gat st.jóra- ir. Læknir, sem vilst het'ir í erfitt
in fengið átyllu, til þess að veita útkjálkahjerað yrði þá að sitja
embættið hverjum, sem henni sýnd ])ar til ellidaga og ferðast meðau
ist og livað sem landlælcnir sagði,1 lcraftar endast, en betri hjeruðin
ef liann þá annars var spurður.1 gengju til yngstu, lítt æfðu lækn-
Að þetta hafi verið aðalatriðið; anna. Eftir sem áður yrði aldui'
fyrir stjórninni, kom og Jjóslega ; íslensku læknanna nákvæmlega
fram við veitingu Keflavíkur, ! binn sami og með gömln veitinga-
Eskif jarðar. Hornafjarðar o'. s. i aðferðunuin.
frv. í þessum hjeruðum dajtt stjórn ■ Þessi nýja veitingajregla er því
inni síst í hug, að spyrja um vilja J annað hvort heimska ein, eða hel-
kjósenda. Og eitt hjeraðið veitti j ber fyrirsláttur.
liún lækni, sem aldrei hafði nm j Jeg geng að því vísu, að ein-
iað sótt! liver breyting verði á stjóminni
Það væri Mtt skiljanlegt, hvað
stjórninni gæti gengið til þess að
fara þvert á móti vilja almennings
og lækna, Irrjóta bág við allar
venjur og sanngirni, ef það kæmi
ekki hvar vetna fram, að það er
við kosningarnar. Jeg hefí þó vilj-
að útlista þetta mál með fám orð-
um, ef einhverjir skyldu halda, að
noklcurt vit væri í háttalagi gömlu
stjórnarinnar ga.gnvart læknunum.