Lesbók Morgunblaðsins - 31.01.1932, Blaðsíða 5
LESBÓK MOKGUNBLAÐSINS
86
Sjaljapin.
Síðan liljóm- og söngvakvik-
myndir komu til sögunnar hafa
margir af helstu listamönnum á
því sviði sjest á kvikmyndum. Og
á þessu ári á rússneski söngvarinn
Sjaljapin að leika í kvikmynd, sem
á. að lýsa æfiferli hans. Hefir
Charlie Chaplin tekið saman efni
myndarinnar. Hjer á myndinni
sjest Sjaljapin sem Don Quixote
og ætlar hann einnig að leika það
hlutyerk í kvikmynd.
vanur að hitta hann við mið-
degisteið, því að hann bjó í sama
húsi og borðaði við sama borð og
læknisfræðinemi, sem var mikill
vinur minn. Gamli maðuriun var
vanur að sitja við borðendanu, og
jafnskjótt og husmóðirin hvarf úr
stofunni, talaði hann illa um liana
fyrir súginn, sem ltom undir hurð-
ina og ljek um öklana á houum.
Hann lýsti því yfir, að hann mundi
fara, ef hún bætti ekki úr þessu.
Þá fekk hann sjer tebolla, og eftir
fyrstu sopana fór hann að muldra
sívaxandi runu af ókvæðisorðum.
„Jeg hefi ekki einu sinni, heldur
hundrað siunum sagt þessari konu,
hvernig á að búa til te‘ , sagði
hann reiðdega. „Það er eklti hægt
að búa til gott te, nema maður
skoii tepottinn fyrst með heitu
vatni. Hún veit það eins vel og
jeg, en hún vill ekki gera það.
Jeg er stundum að hugsa um það,
hvort hún er þessi letihrúga eða
hún gerir þetta til að skaprauna
mjer.“ Hann stakk skeiðinni í
bræði ofan í bollann og tók burt
nokkur telauf, er flutu þar. „Jeg
vil hvorki heyra nje hafa sjálfur
stóryrði, Lynd“, sagði hann, og
augabrýrnar úfnuðu, „en þessikona
er dækja.“ Hún kom inn í stof-
una rjett í þessum svifum með
smjörhníf, sem hún hafði gleymt.
Svipur gamla mannsins breyttist
samstundis í smeðjulegt fagnaðar-
bros. „Jeg var einmitt að litast
um eftir smjörhnífnum, frú
Triggs“, skríkti liann í nokkuru
fáti; „þakka yður kærlega fyrir“.
Þegar hún svo var farin út aftur,
dró liann augað í pung til oltkar,
milli vonar og ótta, og sagði: —
„Haldið þið að liún hafi heyrt það
sem jeg sagði?“ Jafnvel þó að
hún hefði nú heyrt það, þá held
jeg ekki að hún hefði rekið hann
burt — hún fyrirleit hann ofmikið
til þess að hirða um hvað hann
sagði.Aldrei hefi jeg heyrt meiri
fyrirlitningu í konurödd en einu
sinni, þegar læknisfræðineminn
hreyfði ]iví, að Brown kynni ein-
livern daginn að gifta sig og fara
frá henni. „Guð minn gó'iur,1*
sagði hún, eins og þetta væri óðs
manns hjal, ,,hver mundi vilja eiga
hann?“
Aumingja maðurinn, mjer liætti
nú löngum sjálfum til að fyrirlíta
hann. En síðan þetta var, hefi jeg
verið ]>arna í Buckingham hji rað-
inu, og þegar jeg nú luigsa aftur
til bans, þ‘á elska jeg liann eins
og bróður minn.
G. F. þýddi.
-----
Veiðihaukar.
Framli.
að vildi altaf brenna við, að
fálkafangararnir versluðu við lands
menn. Gegn þessu var gefið út
bann á bann ofan, og í tekstan-
uin frá 1619 § 10 er bann þetta
tekið sjerstaklega fram. í kgsbr.
1636 er ]>að boðið, að fálkafang-
arar skuli kærðir og hin keypta
vara dæmd upptæk og fálkar, en
veiðirjettinum skuli þeir þó alt
að einu halda. Svo skyldu þeir
og frainvegis fara með skipum
verslunarinnar og þeim refsað, er
ekki hlýddu því, sem og þeim
kaupmönnum, er ekki vildu flytja
þá. Að svifta fálkafangara veiði-
leyfi hefði verið talið óvinsamlegt
verk gegn þeim höfðingja, sem fá
átti fálkana, og væri það Engla-
konungur gat það orðið Danakon-
ungi dýrt tiltæki. En einokunar-
kaupmönnum voru fálkafangar-
arnir þyrnir í augum og hefir það
með fram orðið ástæðan til þess
að konungur hættir að selja veið-
ina á leigu, en mestu hefir þó
láðið um það, að íslenskir fálkar
,voru æ að verða eftirsóttari og
konungi meira virði en peningar,
að geta miðlað öðrum þjóðhöfð-
ingjum fálkum að gjöf, ríkinu, sjor
sjálfum og ætt sinni til trausts
og halds.
rið 1649 sendir Danakonungur
í fyrsta sinni sína eigin menn ti|
veiða, og var ætíð mikil áhersla
á það lögð, að þeir veiddu sem
mest. (M. Ket. III, G0, 63, 109,
142). Að ltonungi hafi verið mik-
ið í mun að komast yfir fálka
sýnir ]>að, að í sama brjefinu sem
hann skipar Henrik Bjelke til að
taka hollustueiðana af íslending-
mn, segir hann, að ]>að sje hans
náðugasti vilji og skipun, að höf-
uðsmaðurinn annist um, að í land-
inu verði veiddir svo margir fálk-
ar sem framast er unt, og safnað
svo miklum æðardún er verða má.
(M. Ket. III, 87). Þessi siður að
sonda hingað danska veiðimenn
stóð þó ekki lengur en fram um
eða yfir 1670, en í þess stað er
sú regla tekin upp, sem æ lijelst
síðan, að islenskir menn stunduðu
veiðina og með því móti urðu
fálkaveiðarnar nokkur tekjugrein
fyrir landsmenn.
Landinu var skift í fálliaveiða-
umdæmi og fálkafangari skipaður