Ísland - 05.08.1898, Qupperneq 1
II. ár, 3. árslj.
Reykjavík, 6 ágúst 1898.
31. tölublað.
Auglýsing
ura
Holdsveikraspítalann
í Laugarnesi.
Yfirstjórn holdsveikraspítalans í Laugar-
nesi gerir hér með, sarakv. 13. gr. Iaga 4.
febr. 1898, um aðgreining holdaveikra frá
öðrum mönnum og flutniag þeirra á opia-
beran npítala, kunuugt öllum almenningi
og sér í lagi héraðsiækaum og aukalækn-
um, og sveitar- og bæjarstjórnum, að spí-
tali sá handa holdsveikum mönnum, sem
verið er að byggja í Laugarnesi við Reykja-
vík, verður fullger og tii afnota 1. októ-
ber næstkomandi.
Frá þeirn degi verða holdsveikir menn,
sem yfirstjórn spítalans hefur veitt inn-
töku á spítalann, teknir til hjúkrunar þar.
Umsóknir um itmtöku á spítalann, skulu
stýlaðar til spítalalæknisins, en sendar
hlutaðeigandi héraðs- og aukalækni, sera
ritar á þær álit sitt og sendir þær siðan
til spítalalæknisins. Þegar beðið er um
inntöku fyrir holdsveikan mann samkvæmt
7. og 8. gr. fyrnefadra laga, skal hlutað-
eigandi sveitar- eða bæjarstjórn semja og
undirskrifa umsóknina, en annars semur
sjúklingurinn umsókuina sjálfur eða fjár-
ráðamaður hans, sé hann eigi fullveðja,
sbr. 4. gr. i lögum 4. íebr. 1898, um út-
búnað og ársútgjöld spítala handa holds-
veikum mönnum.
Umsóknir, sem ritaðar eru fyrir 1. októ-
ber þ. á,, skulu sendar meðundirrituðum
héraðslækni Gluðmundi Björnssyni í Reykja-
vík.
í umsókninni skal standa fullum stöf-
um skírnarnafn hins holdsveika og föður-
heiti, aidur, fæðingarstaður og heimili; só
sjúklingurinn fulltíða, skal þess getið,
hvort hann sé giftur og hvort hann eigi
börn. Ennfremnr skal að svo miklu leyti
sem unt er, gera grein fyrir þvi í um-
sókninni, hvort holdsveikin sé hnúíótt eða
slétt og á hvaða stigi hún sé. Þess skal
einnig getið, hvort sjúklingurinn hafi eða
hafi áður haft nokkurs konar geðveiki, og
að lokum, hvort nokkrar sérstakar ástæð-
ur mæli með eða móti inntöku hans á
spítalann.
Hver holdsveikur maður nkal hafa með
sér tvennan sæmilegan alfatnað, þegar
hann kemur á spítalann, þar með talinn
nærfataaður. Ef sjúklingurinn deyr á spí-
talanum, eignast spítalian föt hans. Ef
eitthvað vantar í föt hins holdsveika, þeg-
ar hana kemur, eða álíti ráðamaðar eitt-
hvað g.f honum miður nýtilegt, þá ber að
útvega það, sem á vantar, á kostnað þess,
er sótti urn inntöku á spítaiann.
Engcm má senda á spítalann, nema feng-
ið sé leyfi yfirstjórnarinnar til inntokunnar.
Yfirstjórn holdsveikraspítalans.
Reykjavík, 27. jíili 1898.
J. Havsteen. J. Jónassen.
G. Björnsson.
Kaupendur eru beönir
aöminnastþess, aögjald-
r
dagi ,Islands‘ var 1. júlí.
Minnisspjald.
Landsbankinn opinn dagl. kl. 11 árdegis til 2 siödegis. —
Bankastjóri við kl. II1/,—l1/,. — Annar gæslustjóri við
kl. 12—1.
Söfnunarsjóðurinn opinn í barnaskðlanum kl. 5—6 slð-
degis 1. mánud. í kverjum máuuði.
Landsbókasafnið: Lostarsalur opinn daglega frá kl. 12—
2 siðd.; á mánud, mvkd. og ld. til kl. 3 sd. — Útlán
sömu daga.
Forngripasafnið opið mvkd. og ld. kl. 11—12 árdegis.
Bœjarstjórnar-fundir 1. og 3 fmtd. i mán., kl. 5 siðdegis.
Fátœkranefndar-fundir 2. og 4. fmtd. i mán., kl. 5 siðd.
Náttúrugripasafnið (i Gtasgow) opið hvern sunnudag kl.
2—3 siðdegis.
Ókeypis lækning á spitalanum á þriðjud. og föstud. kl.
11—1.
Ókeypis tannlækning lijá tannlækni V. Bernhöft (Hótel
Alexandra) 1. og 3. mánudag I mánuði hverjum.
Þjóðhátíðin
í Ileykjavílt 2. ágúst 1898.
Þogar menn vöknuðu á hátíðardags-
morguninn mun flestum hafa orðið að Iíta
ti! veðursing. Því það hafði verið dynj-
andi regn undanfarandi daga og aldrei
verra en kveldið fyrir hátíðina. En þenn-
an morgun var veðrið gott, himininn þó
skýjaður, svo að ekki sá sól fyrri hluta
dagsius. Um morgunian var kyrrt, en
hvessti á norðan eftir því sem á daginn
leið og undir sóisetur ujn kvöldið var
komian stormur, hvass og svalur.
Uudanfarandi daga hafði drifið að múg
og margmenni úr nærsveitunum, austan
yfir fjall. ofan úr Borgarfirði og sunnan
af Reykj&ruesi.
K!. 9 um morguninn söfuuðust menn
sam&n suður á Skildiuganesmelunum til
að horfa á
Kappreiðarnar.
Höfðu hastarnir, sem áttu að taka þátt
í þeim, verið æfðir þar nokkur kvöld á
midan. En illa var látið af þeirn æfing-
um, sagt, að sumir hestarnir hefðu verið
þvæidir svo, að þeir komu þaðan hálf-
uppgefnir. Útbúnaðurinn á skeiðbrautinni
var betri on í fyrra, brautiu breiðari, svo
að þar var nú fullrúmt fyrir veðreiðarnar
og áhorfendurnir áttu hægra með að sjá
hlaupið.
Veðreiðarnar fóru svo:
Fyrir skeið fékk 1. verðlaun, 50 kr.,
bleikur hestur, sem Magnús Stephensen,
sonur M. St. landshöfðingja á, en Jakob
Havsteen skólapiitur reið. 2. verðlaun,
30 kr., fékk bleikskjóttur hestur, sem Eyj-
ólfur Erlondssou í Miklaholti í Biskups-
tungum á; honum reið Erlendur Erlends-
sou frá Miklaholíi. 3. verðlaun, 20 kr.,
fékk brúun hestur, som Hannes Ó. Magu-
ússon á og reið honum Helgi í Garðaholti,
hestadrengur hér í bænum. Skeiðbrautin
var 140 faðmar og raun fljótasti hesturinn
hana á 25 sekúndum.
Skeiðhestarnir voru reyndir í tveim
flokkum. í öðrum flokknum var lang-
fremstur brúnn hestur, sem Jörgen Han-
sen kaupmaðnr í Hafn&rfirði á, en ö-uðjón
bóndi á Bessastöðnm reið. Sá hestu? hljóp
upp af skeiðinu rétt áður eu að markinu
kom og fékk því ekki að vera með þogar
fljótustu hestarnir voru reyndir síðast.
Fyrir stökk fékk 1. verðlaun, 50 kr.,
brúnskjóttur hestur, sem Elís Magnússon,
verzlunarraaður hór í bænum á og reið
sjálfur. 2. verðlaun, 30 kr., fékk grár
hestur, sem Björn kaupm. Kristjánsson á,
en Björn Þorláksson hreppstjóri á Álafossi
reið. Sá hestur fékk hæstu verðlaunin
við veðreiðarnar i Árnessýsla í vor. 3. verð-
launin, 20 kr., fékk biúna hestur, sem
Ruuólfar bóndi í Saltvík á Kjalaraesi á,
en Jóhaim frá Holti reið, hestadrergur
hér í bænum,
Brautin, sem stökkhestarnir hlupu, var
158 faðmar og hljóp fljótasti hesturinn
hana á 22 sekúndum. Annais var mjög
lítill munur á tveim fyrstu stökkhestunum,
sá fyrri að eins hanslengdinni fram&r.
Kl. II1/* söfnuðust menn saman á flöt-
inni sunnan við dómkirkjuna, skipuðu sér
þar í „prosessíu" undir ýmsum merkjum
og héldu svo til hátíðastaðarins
Á Landakotstúnínu,
en á undan gekk hornleikaraflokkur frá
Heimdalli og blés á Horn. Þar á túninu
voru tjöld reist til og frá, alls 15, og fóru
þar fram veitingar. Þar var og reistur
ræðupallur og danspallur stór, en fánar og
veifur blöktu alt í kring.
Formaður hátíðanefndarinnar, Jón Ólafs-
son ritstjóri, setíi hátíðina klukkan 12 og
mælti um leið nokkur orð fyrir konungs
minni, en á eftir iék hornalið Heimdellinga
þjóðsöng Dana: rKong Kristjan" o.s.frv.
Þá sté Þórhallur lektor Bjarnason i
ræðustólinnn og mælti íyrir minni íslands,
en á eftir var sungið þetta kvæði, er
Benedikt Giöndal hafðl ort:
Þú fagra, gamla fósturláð,
vér færum þér nú kvæði,
og þér eé einlæg elska tjáð
og allskyns lán og gæði!
Þú stendur enn og stöðugt ert
í stímabraki drauma,
þó margt á þér sé blátt og bert
og brim við harða strauma.
Hvað oft var þér oi þulið lof
um þínar æfistundir!
þó eumum þætti sagt um of
og syngi iastið undir;
þeir sáu ekkert utan snjó
og ótal drauga-hræður,
en gleymdu því sem góður bjó
sá guð sem öiiu ræður.
Vér unnum þér þó ei þú sért
i ánauð hverja tekin,
þó fossinn ei við bjargið bert
í búnaðinn sé rekinn;
í frelsi skal hann falla æ,
á fornar stundir minna
og syngja undir sumarblæ
um syadir barna þinna.
Hann minni okkur altaf á
að ei vér séum hálfir,
og hvetji oss úr gljúfra gjá
að gera eitthvað sjálfir,
og líta ekki altaf út
né altaf liggja’ á grúfu,
svo hér sé ekki heipt né sút
og Hrapp’r á hvcrri þúfu.
Yér fiýjum þig ei, fagra land,
þótt fátækt sért og hrakið;
þér verður búið betra staud
og betur fjörið vakið;
og þér sé einlæg elska tjáð
og allskyns lán og gæði,
þú fagra, gamla fósturláð,
sem færð nú þetta kvæði.
Þá mælti Guðmundur héraðslæknir Björns-
son fyrir minni Reykjavikur og var síðan
sungið kvæði eftir Guðmund Guðmundsson
stud. med., sem hér fylgir:
Reykjavík, maklega má
þín minuast á fagnaðarstuudu
löngum þó fremur en lof
last hafi’ um þig verið sagt!
Satt er það, sárt er það vist
hvað sárfáir erum og snauðir.
— Kvlðum ei komandi tíð:
kemur með þekkingu vald!
Aldrei því útbyrðis skal
oss öibyrgðin kasta, þvi betur
aflvöðv&r stælast við stríð,
— stríðið, það eykur vort þrek.
Satt er að hér eru holt
og hrjóstrugt, eu þó er hér fagurt,
brosir við blágrýti rós,
blasa við Ijómandi tún.
Aldrei ég sólarlag sá
um sumarkvöld fegurra eu hérna,
þegar í lognblíðu lék
Ijómi’ yfir vogum og hlíð,
Satt hefur sólgyðjan tjöld
í sumar á Skarðsheiðar-tindum
Esjuna hýrbrosa hún
hjúpar í purpuralín.
Þaðan um loft, yfir lög
hún léltfleygu geislana sendir,
til þess að vekja í Vík
vonirnar góðu hjá oss.
Úti við Arnarhól slær,
á ölduaum Ijósbláu, kviku,
hörpuna hafmær og skært
hijóma þar ljóðin í dag.
Leika sér íjósálfar glatt
og léttstigir dansa og hlaupa
niður við tjörn, yfir túu
til þess að glæða vort líf.
Vaki þá Víkverjar nú! —
til vor er nú geisiunum snúið.