Rökkur : nýr flokkur - 01.06.1971, Qupperneq 19

17
saga og ný. Hvað sem öðru líður, verður því aldrei með rökum
neitað, að hann var gæddur frábærri skapandi skáldgáfu, þeirri
frásagnarsnilld, er hreif hugi lesenda og hélt þeim föstum til sögu-
loka. Um vald á enskri tungu hefur hann verið borinn saman við
Shakespeare, þótt málfar þeirra væri ólíkt, en stíltöfrar Dickens
voru slíkir, að hann talaði bæði til huga og hjartna lesenda sinna.
Kímnigáfa hans — skopskyggni — var einstæð, og lýsir það sér
eftirminnilega í hinum fjölmörgu og ljóslifandi mannlýsingum
hans af því tagi. Allt hið framantalda hefur átt sinn mikla þátt í
víðtækum og varanlegum vinsældum hans. En hér kemur einnig
fleira til greina.
Upp úr jarðvegi hugsjónaástar hans og réttlætiskenndar spruttu
harðskeyttar árásir hans á þjóðfélagsmein samtíðar hans á mörg-
um sviðum. Hvað eftir annað gerðist hann djarfmæltur formæl-
andi umbóta, er horfðu almenningi til heilla. Þjóðfélagsleg ádeila,
beint og óbeint, er hin þunga, ólgandi undiralda í flestum bók-
um hans. Og þessi eldheiti umbótahugur, samhliða frábærri og lif-
andi frásagnargáfu hans, hefur hrifið hugi lesenda kynslóð eftir
kynslóð, eigi aðeins í hinum enskumælandi heimi, heldur einnig
miklu víðar um lönd, og gerir það enn.
(Við ritun þessarar greinar hefur höf. stuðzt við ýmsar bækur
um enskar bókmenntir, sem komið hafa út á síðari árum, og við
alfræðirit. Allmargar af helztu skáldsögum Dickens hafa verið
þýddar á íslenzku, smbr. Bókaskrá Gunnars Hall, Akureyri 1956).
Til Stjarna.
Þótt væri ég á lífi leiður,
lundin stirð, og heimur þver, —
fannst mér allt af himinn heiður
í haganum hjá þér.
2