Lesbók Morgunblaðsins - 22.08.1998, Blaðsíða 7

ATHYGLISVERT nútímaverk eftir Þjóðverjann Oliver Bukowski.
þó einstök augnablik sýningarinnar séu svo
sláandi að áhrifunum verði varla komið í orð,
þau hitta beint í hjartastað.
„Ekkert líffæri bregst jafn nákvæmlega
við og hjartað," segir Nekrosius. Trúr þess-
ari hugmynd um tilfinninganæmi hjartans
segist hann setja upp Hamlet af líffræðilegri
innri þörf. „Eg vil líka uppgötva sjálfan mig
og spyrja alls kyns spurninga um tilveru
mína. Auk þess vil ég vera viss um að ég sé
ekki orðinn gamall og kalkaður," segir
Eimuntas Nekrosius sem er fæddur 1952 og
því enn á besta aldri að séð verður.
Þaulæfður spuni
Frá San Fransisco kom leikhópurinn True
Fiction Magazine og fyllti borgarleikhúsið
þau tvö kvöld sem sýnt var. Leikhópurinn
gefur sig út fyrir að spinna sýningar sínar af
fíngrum fram, ekkert er undirbúið, allt getur
gerst. I upphafi sýningar biðja leikendur
áhorfendur um að leggja sér til eitt orð og
síðan er spunnið í kringum þetta orð. Þess
skal fyrst getið að sýingin var hin besta
skemmtun, fyndin og vel unnin, leikendurnir
afskaplega liprir og snjallir í að sýna ótal
persónugerðir og tengja saman ólíkustu at-
riði. Það var hinsvegar jafnljóst að flest ef
ekki öll atriðin voru þaulæfð, ef ekki frá upp-
hafi til enda þá a.m.k. ramminn og persónu-
gerðirnar voru greinilega teknar af lager,
allir leikendur vissu hvað til stóð, óvissa hins
hreina spuna lá aldrei í loftinu.
Sitt aff hverju
KOM leikhúsið í Helsinki er eitt
þekktasta leikhús/flokkur Finnlands og hef-
ur komið fram með fjölmargar glæsilegar
sýningar á nær 30 ára starfstíma sínum.
Opnunarsýning Norrænu leiklistardagana
var sýning á Glæpi og refsingu eftir
Dostojevskí í leikgerð og leikstjórn Pekka
Milonoff. Þetta reyndist þunglamaleg sýn-
ing sem náði engum tökum á undirrituðum
sem vissulega skilur ekld finnsku og var því
sérlega lítið snortinn af sálarbrjáli Ra-
skolnikoffs og beið til einskis eftir því að
glæpurinn hefði einhverja refsingu í för
með sér.
Önnur sýning af sérlega ódramatískum
toga kom frá Noregi; leikgerð á Ijóðrænni
sögu Tarje Vesaas Fuglunum í leikstjóm
eins af yngri og athyglisverðari leikstjórum
Norðmanna, Ole Anders Tandberg. Sýningin
hefur hlotið mikið lof í Noregi fyrir mynd-
ræna fegurð og fallega tónlist sem hún á
vissulega vel skilið en sagan er eins óleikræn
og framast má verða og nær aldrei að lifna í
höndum leikenda sem eru í þeim hlutverlcum
að draga upp hverja smámyndina af annarri
án þess að fá nokkurt tækifæri til að kveikja
dramatískt líf á sviðinu. Þessi sýning varð til
umhugsunar fyrst og fremst fyrir það að hún
var efnislega í fullkominni mótsögn við efni
málþings sem var hluti af dagskrá Norrænu
leiklistardaganna og bar yfirskriftina Nor-
ræn samtímaleikritun.
Öllu athyglisverðari var sýning borgar-
leikhússins í Turku á leikriti eftir ungan
þýskan höfund Oliver Bukowski. Uppruna-
legur titill verksins kom reyndar hvergi fram
en var á finnsku Tokioon menossa. Kröftug
og vel unnin sýning í leikstjórn Maarit
Ruikka um lítinn hóp af ungu fólki sem lent
hefur utan þjóðfélagsins. Tilraunir þess til að
beita hefðbundnum réttlætisreglum innan
hópsins verða í senn bæði hlægilegar og
sorglegar.
Tvær sýningar sem eru íslenskum leikhús-
unnendum vel kunnar voru hiklaust meðal
þess besta sem í boði var. Sýning sænska
Riksteatem á Irenas nyja liv naut verð-
skuldaðra vinsælda. Þessi sýning þarf tæp-
lega kynningar við því hún var eitt af best
sóttu atriðunum á Listahátíð í Reykjavík í
vor. Ormstunga - Astarsaga kom, sá og sigr-
aði, og virðist orðin pottþéttur réttur á al-
þjóðlegar hátíðir þar sem leikendurnir tveir,
Benedikt Erlingsson og Halldóra Geirharðs-
dóttir, hafa bætt í sýninguna ýmsum enskum
athugasemdum svo enn auðveldara en ella er
fyrir áhorfendur að fylgjast með. Var greini-
legt að ýmsir hinna erlendu gesta höfðu hug
á að fá Ormstunguna á hátíðir nær sér í
framtíðinni.
Danskúnst
Finnar hafa lengi staðið í fremstu röð
danslistarinnar á Norðurlöndum og buðu
upp á nokkrar danssýningar frá liðnu leikári.
Sú þeirra sem mesta umfjöllun hefur fengið
var 108 Db, sýning Dansflokks Borgarleik-
hússins í Helsinki og danshöfundurinn
Kenneth Kvamström er sagður sá athyglis-
verðasti í Finnlandi nú um stundir. Sýningin
var gríðarlega vel unnin og tækni dansar-
anna mikil. Teknótónlistin sem dansað var
við var örugglega ekki öllum jafn geðfelld,
enda óhemju hátt stillt og líklegt a.ð titill sýn-
ingarinnar sé þannig til kominn. Ást, þrá og
ástríða vom sögð tilfinningalegt hreyfiafl
sýningarinnar en mesta aðdáun vakti þó
greinilega tæknileg geta og líkamlegur
kraftur dansaranria.
Úlileikhús
Finnar em þekktir fyrir útileikhús á
sumrin og láta ekki á sig fá þótt veðrið geti
bragðið til beggja vona. Þeir mæta til leiks
vel búnir með peysur, púða og regnslár og
sitja svo hinir ánægðustu undir bemm himni
og horfa á leikrit í allt að 4 klukkutíma.
Ein slík sýning var í boði meðan á hátíð-
inni stóð og var reyndar ekki hluti af form-
legri dagskrá en reyndist vinsælli en margt
annað sem í boði var. í garði í útjaðri borgar-
innar hefur verið byggt heilmikið leiksvið
sem er þannig útbúið að 800 áhorfendur sitja
á hringsviði sem snýst hljóðlega fyrir vélar-
afli og allt umhverfis er leikið. Leikritið var
finnskur alþýðuleikur byggður á sögum frá
Karelíu í upphafi aldarinnar, rómantísk
þroskasaga ungra manna og kvenna í karel-
ísku sveitaþorpi. Mjög fjölmenn sýning sem
vakti til umhugsunar um skemmtigildi leik-
hússins, að natúralísk umgjörðin og róman-
tísk sagan yrði heldur þunnur þrettándi, en í
þessu samhengi gekk sýningin ágætlega upp
og reyndist hin besta skemmtun. Á undar-
legan hátt virtust þessi sýning og Hamlet
snúa bökum saman og benda hvor á sinn
gjörólíka hátt á þann kjama leikhússins að
allt á sér sinn stað og sinn tíma, áhorfendur
og leikendur verða sammála um leikreglurn-
ar og leggja upp með sömu hugmyndir um
framhaldið.
ÓVENJULEGT lokaatriði f Hamlet. Faðir hans draugurinn syrgir son sinn látinn.
Jennifer Jason
LEIGH
Albert
FINNEY
Ben Maggie
CHAPLIN SMITH
11 Oíl WD'IITlft
1=
Washington Torg
+
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 22. ÁGÚSTI998 7