Lesbók Morgunblaðsins - 05.05.1990, Blaðsíða 3

LESBOE
m ® ® [ö] m [nj 11 e r*j © ® m ® a
Útgefandi: Hf. Árvakur, Reykjavík. Framkvstj.:
Haraldur Sveinsson. Ritstjórar: Matthías
Johannessen, Styrmir Gunnarsson. Aðstoð-
arritstjóri: Björn Bjarnason. Ritstjórnarfulltr.:
Gísli Sigurðsson. Auglýsingar: Baldvin Jóns-
son. Ritstjórn: Aðalstræti 6. Sími 691100.
Forsíðan
er mynd eftir finnska listamanninn Olli Lyytikainen,
og birt í tilefni sýningar á verkum hans í Listasafni
íslands. Lyytikáinen var óskólað náttúrubarn í list-
inni, hamslaus í líferni sínu og dó af völdum of-
drykkju fyrirþremur árum, aðeins 37 ára. Helmingur
verka hans eyddist í eldsvoða, en meðal þess sem
eftir stendur, eru margar perlur. Um þenna sérstæða
Finna er nánar fjallað á bls 8-9.
Hernám
íslands 10. maí 1940 markaði tímamót og á sínum
tíma yfirskyggði atburðurinn allt annað hér, sem sést
af 50 ára fréttasíðum úr Morgunblaðinu, sem birtar
eru ábls. 2 og4—6.
Malta
er auðug af sólskini og góðhjörtuðu fólki og eyjan
er ferðamannastaður, sem lítið hefur verið sinnt hér
til þessa. Björn Jakobsson, sem seztur er að á Ítalíu,
hefur verið á Möltu við að koma á ýmisskonar íslenzk-
maltverskum samskiptum, segir frá Möltu í Ferða-
blaði Lesbókar.
Hermann
Pálsson fyrrum prófessor í Edinborg heldur áfram að
rýna í forn fræði og í þetta sinn gaumgæfir hann
Vopnfirðinga sögu og viðureign þeirra Geitis og
Brodd-Helga, sem var slíkur ójafnaðarmaður, að hann
hélt enga samninga og fórst illa við alla, sem hann
hafði einhver samskipti við.
GRÍMUR THOMSEN
Þorbjörn kólka
- BROT-
Á áttæríngi einn hann rerí,
ávallt sat á dýpstu miðum.
Seggur hafði’ ei segl á kneri,
seigum treysti’ hann axlaliðum.
Enginn fleytu ýtti úr sandi,
ef að Þorbjörn sat í landi.
Vissu þeir, að veðurglöggur
var hann eins og gamall skarfur,
hjálparþurfum hjálparsnöggur,
í hættum kaldur bæði og djarfur.
Forustu garpsins fylgdu allir,
en — flestir reru skemmra en kallinn.
Spölur er út að Sporðagrunni, —
Spákonufell til hálfs þar vatnar,
og hverfur sveit í svalar unnir, —
sækja færri þangað skatnar.
Einn þar færi’ um gildar greipar
í góðu veðrí Þorbjörn keipar.
Sér hann, upp að sorta dregur
suður yfir Kaldbakstindi,
hankar uppi, heim er vegur
helzt til langur móti vindi.
Tekur Þorbjörn þá til ára.
Þykknar loft og ýfist bára.
Á Olbogamið er inn hann kemur,
ofsarok af landsynningi
sópar loft og sjóinn lemur
saman upp í skaflabingi.
Ein þar hrökklast ferðlaus ferja,
fyrðar uppgefnir að beija.
Tók hann skipið í togi’ á ettir.
Tveimur árum hlýddu bæði.
Fótinn annan fram hann réttir.
Fleyin óðu á bægslum græði.
Bólgnar skafl til beggja handa.
Bognir menn í austri standa.
Göður fyrir
ekkert-gerðin
Lengi vel þótti það sjálfsögð
staðreynd að mannskepn-
an raðaði sér nokkurn veg-
inn jafnt á þessi tvö kyn
sem fyrir liggja. Öllum var
það ljóst að þessi kyn voru
ekki alveg eins, og flestir
gerðu sér ekki mikla reglu
vegna þess heldur sáu í þessum mun tals-
verða möguleika, jafnvel skemmtilega
möguleika.
A síðustu árum hefur það hins vegar
orðið að sérstakri íþróttagrein að hvort kyn-
ið rembist við að skilgreina hitt og er þá
stundum ekki smátt skammtað. í allri þess-
ari skilgreiningaráráttu er náttúrlega ekki
ein báran stök og ljóst orðið að þessi tvö
kyn eru stórlega varasöm, einkum hvort
öðru.
Nu fyrir skemmstu barst mér í hendur
nýtt eintak af tímaritinu Vikunni, því gamla
blaði sem samt ætlar að verða eilíft eins
og Frónkex. Þar fann ég grein sem ég las
með mikilli athygli enda þykir mér sem
körlum beri skylda til að fylgjast vel með
skilgreiningum á þeim. Grein þessi heitir
„Stelpur, hvar er hinn trygga og feimna
mann að finna?“
Þetta er þýdd grein af Bryndísi Hólm en
ekki er getið úr hveiju þýtt var. Á þessum
dýrlegu orðum hefst svo greinin um karl-
menn vorra tíma:
„Jæja, loksins er komin til ný tegund af
karlmönnum! Þið Irafið örugglega allar séð
eitt eintak. Hann er þessi manngerð sem
þið vinnið með, farið út á lífið með eða
eyðið lífinu með. Hann er hinn nýi óskuld-
bundni maður."
Því skal ekki leynt hér að ég las greinina
a.m.k. með öðru auganu til að komast að
því hvernig konur vilja hafa karla sína. Það
getur alltaf komið sér vel. Ég komst að því
að hér var verið að lýsa hættulegri tegund,
þfeijandi og óalandi gerð karlmanna.
„Hann er mjög ástríðufuliur og tekur öil-
um áskorunum, líkamlegum jafnt sem and-
Iegum. “
Því er ekki að leyna að nú fóru vandamál-
in að hrannast upp. Þetta með að vera
ástríðufullur fannst mér ég skilja — en með
líkamlegar og andlegar áskoranir — það var
öllu verra. Að vísu þóttist ég sjá að þetta
væri fögur íslenska og fór að gæla við þá
hugsun að í stað einhvers hallærisins í Eg-
ils sögu stæði svo: „Ljótur hinn bleiki ávarp-
aði Egil: „Ég vil nú skora á þig líkamlega
að þú beijist við mig..Svona er nú
hægt að komast fallega að orði með hvaða
hætti konur senda körlum líkamlegar og
andlegar áskoranir og ég fór að verða von-
daufur um að ég yrði stórum fróðari af lestr-
inum heldur héldi áfram að vera sami hall-
ærisgæinn eins og hingað til. Samt gafst
ég ekki upp. Litlu síðar las ég eftirfarandi
um kynbræður mína:
„í fyrstu virðist þetta vera þessi mann-
gerð sem auðvelt er að elska — en í raun
er málið ekki svo einfalt. Konur, sem eru í
tygjum við slika menn, sjá að oft er fiagð
undir fögru skinni. Hlýtt hjarta og hlýr
líkami munu ekki breyta þeirri staðreynd
að slíkir menn hafa kalda fætur. Ef við
ætlum að finna menn með kalda fætur verð-
ur við að þekkja einkenni þeirra."
Þetta er fagurt tungutak en skapar því
miður nokkur vandamál. Að vísu get ég
ekki státað mig af þvi að nokkur maður
segi um mig að oft búi flagð undir fögru
skinni — og á ég það vandamál við þann
sem forðum daga tróð mér í skinnið. Hins
vegar þykir mér horfa öllu óvænlegar með
hitalögnina. Ég held að hjartahlýindi mín
séu svona í meðallagi og líkamshiti sömu-
leiðis. En ég verð að viðurkenna að fyrir
kemur að mér verður ansi kalt á fótunum.
En ég á bara í nokkrum vanda með að
skilja af hveiju konur vilja endilega snuðra
uppi karla sem sífellt er funheitt á fótum.
I þessari lærdómsríku grein kemur fram
að til eru alls þijár gerðir karla sem ekki
þola langtíma skuldbindingar og konur eru
stórlega varaðar við — líklega af því að þær
eru í sífelldri leit karla sem hafa mikinn
áhuga á langtíma skuldbindingum. Þessar
eru gerðirnar:
1) „Hann dugar alveg“-gerðin.
2) „Þessi yndislegi í dag, farinn á
morgun“-gerðin.
3) „Ekki góður fyrir neitt“-gerðin. (Ég
bið lesendur að virða fyrir sér hina fögru
þýðingu orðanna ensku „good for nothing").
Um þriðju gerð karlmanna „Ekki góður
fyrir neitt“-gerðina, sem hlýtur einna verstu
dóma greinarhöfundar, stendur þetta:
„Hann getur ekki verið í ástarsambandi
-og hann getur varla sagt orðið „samband“
án þess að vera að kafna. “ (Nú geta menn
velt því fyrir sér hvemig færi ef forstjóri
SÍS teldist til þessarar hættulegu gerð karl-
manna.)
Mér þótti líka athyglisverð lýsing á 2.
gerð karlmanna sem ekki eru fyrir langtíma
skuldbindingar:
„Þegar hann er of nálægt konum finnst
honum sem hann sé að missa hluta af sjálf-
um sér.“
Þetta er skemmtilegt. Allir kannast við
þetta — nema mér þykir sögnin „að missa“
ekki verulega heppileg. Enda var skaparinn
svo líknsamur að ganga svo frá málum að
þessi umræddi hluti mannsins kemur von
bráðar í leitirnar að mestu óskaddur — og
svo hafa menn bara gaman af þessum
„missi“ — en það er nú önnur saga.
Að lokum skora ég á Bryndísi Hólm,
þýðanda greinarinnar, líkamlega og andlega
að láta ekki deigan síga en halda ótrauð
áfram að þýða lærdóma af þessu tagi okkur
karimönnum til ómetanlegs gagns.
ÞÓRÐUR HELGASON
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 5. MAÍ 1990 3