Lesbók Morgunblaðsins - 09.10.1982, Blaðsíða 7
líktust torfbæjunum gömlu, og
voru græn tún kringum þá. Víða
voru húsdýr á beit: hestar, kýr
og kindur. En þetta var allt önn-
ur sveit en sú, er Jonni hafði
daglega fyrir augum, og miklu
þéttbýlli.
Litla stúlkan tók nú í hönd
hans og leiddi hann upp að hús-
inu. Þar var garður fyrir fram-
an, með blómum og blómstrandi
trjám, og varð Jonna starsýnt á
alla þá dýrð, sem þar birtist
honum. En húsið var ekki ósvip-
að bústað foreldra hans í
Reykjavík: tvær hæðir með
flötu þaki. I dyrunum stóð ung
kona, mjög fagurlega klædd, í
litskrúðugum kjól og með gullna
slæðu um hárið, sem var ljós-
brúnt. Hún brosti til Jonna og
bauð hann velkominn. „En gam-
an að þú skulir sjá okkur og
heyra," sagði hún. „Það er orðið
nokkuð sjaldgæft upp á síðkast-
ið, að mennskir menn hafi sam-
band við okkur.“
Honum var nú boðið inn í
stóra og fallega stofu, þar sem
öllu var mjög smekklega fyrir
komið. Börnin settust hjá hon-
um í hvítan sófa, en konan fór
fram og kom að vörmu spori aft-
ur með rauðleitan drykk í fögru
glasi. „Þetta skaðar þig ekki,
vinur," sagði hún. „Það er bara
berjasafi."
Drykkurinn var ákaflega
ljúffengur og Jonni þambaði
helminginn úr glasinu þegar í
stað. Konan settist á stól,
skammt frá þeirn, og horfði á
hann brosandi. „Eg veit að hún
móðir þín sér okkur líka,“ mælti
hún eftir stundarþögn. „En hún
er nú helst til fullorðin til að
heimsækja okkur á sama hátt
og þú. Það er allt hægra fyrir
börnin."
Jonni hugsaði sig um, það
voru margar spurningar að
brjótast í honum, en hann þorði
naumast að bera þær upp. Þó
sagði hann loks: „Eruð þið alveg
svona — ég meina — raunveru-
leg, eins og við?“
Huldubörnin hlógu og konan
brosti góðlátlega. „Það er von að
þú spyrjir — og reyndar hafa
krakkarnir mínir spurt mig að
því sama, bæði um ykkur og
annað fólk, sem við sjáum
álengdar, en getum ekki haft
mikið samband við, vegna þess
að það er á annarri bylgjulengd
í tilverunni." Hún laut snöggv-
ast höfði íhugandi, en hélt svo
áfram: „Þú veist hvernig það er
með útvarpið hjá ykkur — og
reyndar er þetta alveg eins hjá
okkur líka — að þú getur náð í
tal og hljómlist á mörgum
bylgjulengdum, sem snerta ekki
hver aðra, en eru þó allar raun-
verulegar, ef þú aðeins hefur
tæki til að nálgast þær. Ég sé að
þú ert skír drengur og vafalaust
hefur þú einhverntíma hugsað
um það, hvernig þetta væri
mögulegt. En það er víst ósköp
einfalt, þó að ég geti ekki gumað
af að skilja það til hlítar. Og
svona er þetta með tilveruna,
hið dásamlega ríki Guðs. Hún er
full af lífverum, sem við sjáum
hvorki né heyrum, sökum þess
að þær eru á öðrum bylgju-
lengdum en við. Fyrir okkur
hérna eruð þið líka Huldufólk,
því að flest okkar sjá ykkur alls
ekki, og þegar best lætur eruð
þið aðeins skuggar. Þannig er
þessu einnig varið um mikinn
fjölda af fólki og þjóðum, sem
við vitum um, en höfum lítið eða
ekkert samband við. Það eru
líka manneskjur, þótt sumar
þeirra hafi aðra siði og hugsi á
annan hátt en við. Okkar dag-
lega líf er ekki ósvipað því, sem
gerist hjá ykkur, eins og sumum
af ykkar kynþætti hefur verið
kunnugt um aldir. Við eigum þó
ekki í eins miklum erfiðleikum
og þið; til dæmis er veðráttan
miklu mildari í okkar heimi og
margt með nokkuð öðrum hætti,
engar styrjaldir eða illdeilur
manna á meðal, meiri ástúð og
velvilji. En við byggjum sama
hnöttinn og sömu slóðir og þið,
enda þótt við höfum orðið að
flýja af hólmi, þar sem þéttbýli
ykkar er mest. En það kemur til
af því, að mikill gauragangur í
ykkar veröld getur haft dálítil
áhrif á okkar heim, og við erum
friðsamt fólk."
„Hafið þið skóla, svona eins
og við?“ spurði Jonni. „Og
kannski kirkjur og samkomuhús
og allt svoleiðis?"
„Mikil ósköp,“ ansaði konan
brosandi. „Auðvitað höfum við
skóla, bæði fyrir börn og full-
orðna. Og kirkjur — ja, maður-
inn minn er nú til dæmis prest-
ur.“
Jonni roðnaði ósjálfrátt út af
hugsun sinni, en lét hana samt í
ljós: „Þið trúið þá á Guð?“
spurði hann eilítið hikandi.
„Lesa börnin kannski bænir —
Faðirvorið og svona?"
Konan varð nú alvarleg á
svipinn. „Vissulega trúum við á
Guðdóminn," svaraði hún. „Og
maðurinn minn, sem er mikill
dulfræðingur, hefur sagt mér að
allar skynsemi gæddar mann-
eskjur, hvar sem er í tilverunni,
trúi á hinn sama Guð, enda þótt
við séum hvert öðru hulin. Hann
nær til okkar allra, því að andi
Hans er í öllu og allsstaðar
nálægur, bæði á þessum hnetti
og öllum öðrum."
„Er þá fólk á öðrum hnött-
um?“ spurði Jonni og lyftist nú í
sætinu, því að hann hafði lesið
talsvert af geimferðasögum og
hafði mjög mikinn áhuga á
þeim.
„Já,“ ansaði konan. „Okkur er
kennt að tilveran sé endalaus í
allar áttir rúms og tíma, að sól-
irnar séu óteljandi og að nálega
hverri þeirra fylgi hnettir,
byggðir lífverum á mismunandi
þroskastigi og bylgjulengdum.
Við fáum líka stöku sinnum
heimsóknir frá öðrum tilveru-
sviðum. Það eru menn, en svo
vitrir og háþróaðir að við erum
lík smábörnum í samanburði við
þá. En það sem þeir hafa sagt
okkur er ritað á bækur, sem
okkar vitrustu menn lesa og út-
skýra fyrir alþýðu manna.“
„Þær bækur væri gaman að
sjá!“ sagði Jonni áfjáður.
„Þú myndir nú, því miður
ekki hafa neitt gagn af þeim,“
mælti konan. „Bæði eru þær
mjög þungskildar og svo gætir
þú alls ekki lesið þær. Við höf-
um nefnilega okkar á meðal
annað tungumál en þið.“
„Nú, er það?“ sagði Jonni. „En
þið kunnið samt íslensku."
Það brá fyrir glettni í svip
konunnar. „Nei,“ svaraði hún.
„Þótt þér virðist að við tölum
við þig með orðum, þá er það
ekki beinlínis þannig. Að vísu
notum við okkar mál, en um leið
sendum við þér hugsanir okkar,
sem þú svo skynjar í orðum
þinnar eigin tungu. Þið kallið
þetta hugsanaflutning — og við
lærum það í barnaskólunum;
nánir vinir og elskendur ræðast
hér oft við á þennan hátt. En nú
skal ég lofa þér að heyra okkar
mál.
Jonni starði stóreygður á
nýju leikfélagana sína, er þeir
tóku að tala við mömmu sína á
mjög hljómfögru, en alveg
óskiljanlegu tungumáli. Loks
litu þau öll til hans brosandi, og
konan mælti: „Svona röbbum
við nú saman hversdagslega. En
þetta skiljið þið ekki, og því
miður eru fáir ykkar á meðal
sem við getum talað við með
hugsanaflutningi. Allmargir
geta séð okkur, að minnsta kosti
í svip, en heyra alls ekki til
okkar, vegna þess að við náum
ekki sambandi við hugi þeirra.
Þú og móðir þín eruð meðal
þeirra fáu er geta bæði séð
okkur og heyrt, og það finnst
okkur öllum mjög skemmtilegt."
Þótt Jonni litli væri greindur
piltur, fór sumt af því, er konan
sagði, fyrir ofan garð og neðan
hjá honum. En er hann hafði
setið þarna nokkuð langa stund,
sagði hún, að nú yrði hann að
fara aftur í líkama sinn, því að
þetta væri honum ekki eðlilegt
ástand og mætti aldrei gera of
mikið af því. Hún brýndi einnig
fyrir börnum sínum að vera
varkár í samskiptum við Jonna:
„Þið getið leikið ykkur saman,
en munið það, að hann sér ekki
yfirborð síns eigin heims, þegar
hann er með ykkur, og getur því
hæglega dottið og meitt sig, ef
ekki er farið varlega." Hún
brosti elskulega við drengnum
og bætti við: „Þú skalt ekki
hreyfa þig mikið, aldrei hlaupa,
og þreifa fyrir þér með tánum,
þegar þú gengur. — Nú, ein-
staka sinnum skal ég svo lofa
þér að heimsækja mig og þá get-
urðu brugðið á leik með krökk-
unum mínum; við erum nefni-
lega miklu léttari á okkur en
þið.“
Stuttu síðar vaknaði Jonni
svo aftur í sínum mennska
skrokk, á grasflötinni fyrir
framan hús Huldufólksins.
Börnin sátu þar enn hjá honum,
vel sýnileg, og horfðu á hann
brosleit. Hann var eilítið utan
við sig fyrst og vissi ekki al-
minnilega hvort að hann hefði
dreymt þetta eða upplifað það
raunverulega. En börnin, er
virtust skilja hugsanir hans,
fullvissuðu hann um að víst
hefði hann verið inni í húsinu
með þeim og mömmu þeirra.
Síðan kvöddu þau hann með
kærleikum og andartaki síðar
voru þau horfin. Jonni sá nú að-
eins kletta og hamrastalla, þar
sem áður var blómskrýdd byggð
Huldufólksins.
Þegar hann kom heim, sagði
hann móður sinni allt af létta.
Hún horfði á hann með móður-
legri ástúð, og er hann lauk máli
sínu, mælti hún: „Þú ert ham-
ingjubarn, að fá að koma inn í
Álfheima. Það hef ég aldrei
fengið og hef sennilega ekki ver-
ið fær um það. En ég lék mér við
börn Huldufólksins, þegar ég
Framhald á bls. 16
René Willien
Kötturinn
Hlæ þú ekki
þótt þú sjáir mig við brunninn
að ausa upp vatni
í stað eiginkonu minnar.
Því að ég----
ekki er ég kvæntur maður.
Einsamall hef ég lifað lífi mínu
öllu
algerlega frjáls
eins og fugl í skógi.
Og þess vegna
er ég enn ekki orðinn gamall
ekki verulega gamall
með 80 ár mín að baki.
Fyrst var það
Katrín sem elskaði mig,
en giftist svo þessum Chandalíon,
þar næst Melanía
sem stakk af til Frakklands
daginn áður en
brúðkaup hennar átti að standa
— með Súlpitíon.
Þá var það Jósefína
sem sagði um mig
við einn piltinn úr þorpinu okkar:
„Það er eingöngu vegna peninganna hans
sem ég vil giftast honum.“
Og
þegar mér barst það til eyrna,
sagði ég þetta við Jósefínu:
„Skiptu um talsmáta
og skiptu um mannsefni.“
Sérðu,
skjólan mín
er full af vatni,
og ég geng heimleiðis
til að elda mér pótenta — haframélsgraut —
mjög svo gómsætan.
Komdu með mér,
aldrei hefur þú borðað haframélsgraut
svo smekklega tilreiddan.
Þú og ég
og kötturinn minn
sem býr hjá mér
hann verður með okkur,
ekki er hann eins kjöftugur
og kvenmaður,
ekki eins forvitinn,
ekki eins matgráðugur
og kvenmaður.
Og á nóttinni
vermir hann fótleggi mína
með feldinum sínum,
sem er fínlegri,
mýkri,
hlýrri
en feldur nokkurrar eiginkonu - - -
Jerzy Wielunski frá Póllandi þýddi á íslensku
úr valdostönsku niáli.
Gudmundur Daníelsson hreinskrifaði, í tilefni
af kvennaárinu og ári aldraðra.
7