Lesbók Morgunblaðsins - 11.05.1969, Blaðsíða 12

Stórkostleg reynsta
Framhald af bls. 9.
Sér í lagi, bar s?m fyrstu niS-
urstöður náttúruvísindanna eru
mjög samstæSar niðurstöðum
fornra dulvísinda, og reynslu-
vissu trúarinnar. Hins vegar á
hver sannur trúmaður sín dul-
vituðu leyndarmál. Hvert manns
hjarta talar á sínu eigin máli
við guð sinn, eins og það
elskar samkvamt eigin lögum.
Já, vel á minnst: H> ao
jm þessa bænahringi vkkar,
sem stofnaðir hafa verið að
undanförnu?
Þeir eru ekki til umræðu.
Þeir eru einkamál þeirra, sem í
þeim vinna.
Þú verður nú samt að
segja mér eitthvað um þá: þú
kemst ekki hjá því. Hvort
tveggja er, að þú þekkir í mér
frekjuna, og að ýmislegt er um
þá sagt — þa.i veiztu.
Ég get gjarnan farið nckkr
um orðum um þetta starfssvið.
Það er bæði gamalt og nýtt.
Kjarni þess er bænin. En iiún
er eitt af okkar viðkværrustu
og fegurstu viðfangsefnum, og
því vandrædd. En þó er hún
jafnframt eitt stórkostlegasta
aflið, sem mannkynið ræður yf-
ir.
Ef ég mætti skjóta svona
aukaspurningu sinní, Ólafur —
og ekki algjörlega að ástæðu-
lausu: Eru þessir bænahringir
að nokkru minnsta levti í and-
stöðu við þjóðkirkiuna?
Nei, síður en svo. Þegar
búið er að skipuíeggja þá víða
og vandlega, munu kirkjurnar
fyllast, því ég treysti á sam-
starf fólksins og prestanna.
Þetta eru heimilisguðþjónust-
ur í einföldu, iifandi formi.
Segðu mér svo meira um
það heillandi umræðuefni, trúna
og tilbeiðsluna.
Starfhæf trú er djúpstæð
ur hæfileiki, mikilvæg gáfa.
Hún er vitund um Guð. og
hvernig hægt sé að ná sam-
bandi við hann, og vinna með
honum gjöra vilja hans. Því
dýpri og öruggari sem þessi
vitund er, því hreinni er lotn-
ingin og tilbeiðslan einlægari.
Mættum vér fá meira að
heyra?
Ástúð mannsins er út-
geislun, hinir guilnu logar and
ans í fornum og nýjum ski'ln-
ingi. Kærleikur mannsins er
hin raunverulega fjölkunnátta,
sem tengir mannssalina við al-
heimsins eilífa Guð. Bænin og
bænheyrslan er faiin i þessu
ódauðlega samhreimi og sam-
starfi — engu öðru. Sá sem lifir
þessa reynslu, lifir trú sína.
Hver, sem lifir þessa trúar-
reynslu, ætlast hvorki til launa
né þakklætis. Hann lítur á til-
veru sína sem gjöf — Starfs-
krafta sína sem gjöf. Og öðl-
ist menn þakkir og laun frá
náunganum, er það allt saman
gjöf. Starfið er sjálfskylda —
Ijúf og innileg þegar hið innra
ljós skín gegnum blekkingar
þess stundlega og árar.gur starfs
ins gjöf og hamingja — ein
sjálfskylduraun, sem felur laun
in í sér. Þetta hafa sanntrú-
aðir menn ævinlega skynjað og
skiiið, ef ekki með heila og
skynsemi, þá með hjarta og
samvizku. Og þetta hafa and-
ans höfðingjar innan kirkj-
unnar og utan einnig ævinlega
skilið. Þess vegna sagðist séra
Páll elska s-'.nleikcUir. meir en
kirkjuna. -ess vegna sá séra
Jakob Guð í ljósgeislanum,
regndropanum. blóminu og
mannssálinni. Þess vegna eisk-
uðu þeir séra Jónas og séra
Matthías konung kærleikans. en
afneituðu „lærdómnum Iióta“.
Þess vegna kenndi séra Magn-
ús börnunum trú, en ekki trú-
fræði. og bess vegna ráðlagði
séra Haraldur náunga sínum að
taka eigin reynslu fram yfir
ritningarstaði. Þeir Islendingar,
sem lifa trú sína, elska og
virða þá drottinsbjóna, sem
boða Jesú guðspjallanna, en
ekki úrelta guðfræði — og
kenna börnunum trú, en ekki
trúfræði.
Jæja, vinur minn, mikið
og margt og merkilegt segir
þú. En einhvern tima verðum
við þó víst að hætta. Gaman
væri samt svona í lokin að fá
að heyra eitthvað um upp-
runa andlegs lífs þíns á iörðu.
Faðir minn las húclcstra
fyrsta áratuginn, sem ég man
eftir mér. Hugvekjur séra Páls
Sigurðssonar var hús^estrar-
bókin. Pabbi var afbragðsles-
ari (hafði drjúga leikarahæfi-
leika og var hrókur alls fagn-
aðar). Þó var hann aivörumað-
ur. Hugvekjurnar las har.n af
innileik og myndugleik enda
mjög snortinn af þeim frjálsa
hugblæ, er einkenna ræður
séra Páls. Sá ferski blær
mun hafa seytlað inn í vit-
und mína. Enn man ég nokkur
kjarnyrði Páls crðrétt frá
þeim árum. Móðir mín var við-
urkennd gáfukona, og trúhneigð
var hún. Sálmurinn „Ó, þá náð
að eiga Jesúm“ var hennar
hjartfólgnasti sá1 m u r, að ég
held. Foreldrar mínir voru
sönghneigð og söngelsk og syst
kini mín einnig. Söngur —
sálmasöngur ómaði heima marga
bemskudaga mína, ég held að
þau áhrif hafi alltaf lifað hið
innra með méi. Enn í dag töfr-
ar tónlistin mig — einkum
sálmasöngur — inn í æðri
heima.
Ég barðist við lungnaberkla
á átjánda og nitjánda ári. Las
ég þá nokkuð um dulspekileg
efni og braut heilan mjög um
leyndardóma trúarirmar og ræt
ur trúarbragðanna. Ungur tók
ég sjálfstæða cg frjálsa afstöðu
til þeirra, sem byggðist fyrist
og fremst á ýtarlegum lestri
guðspjallanna og á minni eig-
in reynslu — trúarreynslu. sem
hófst undarlega snemma. Þó hef
ég ávallt leitazt við að líta á
annarra reynslu og annarra
sjónarmið og taka mið af þeim.
Það er fávíslegt að stinga höfð-
inu í sandinn, þegar óvenju-
leg reynsla einstaklinga blasir
við. f öllum greinum koma
fram sérkennilegir og undar-
legir menn. Reynsla þeirra er
stundum einskonar uppkast for-
sjónarinnar að nýjum alls-
herjar reynslusannindum.
Sá einn maður er vitiborinn,
sem getur sett sig í annarra að-
stöðu og afstöðu, og horft á
viðbrögð einstaklinga og heild
frá tveim andstæðum sjónar-
miðum og tekið mið af báðum.
Hvað myndirðu svo vilja
hafa að lokaorðum, Ólafur?
Þessi eftirfarandi orð úr
einni bók minm:
Hvergi er víðsýni jafn-
nauðsynleg og dýrmæt, sem á
vettvangi trúarbragða, á veg-
um andlegra fræða. En svo
raumalegar eru staðreyndirnar,
Hver er uppáhaldsmatur
eiginmannsins ?
Frú Edda Hinriksdóttir,
eiginkona Braga Ásgeirs-
sonar, tannlæknis, svarar
spurningunni:
— Því er fljótsvarað með uppáhaldsmat mannsins míns, segir Edda Hinriksdótt-
ir kona Braga Ásgeirssonar tannlæknis, sem svarar spurningu þáttarins að þessu
sinni. — Það eru steiktar rjúpur með rauðkáli og tilheyrandi og stenzt ekkert
°nmanburð við þær. En þar sem langt er til rjúpnatíma núna og matreiðsla min á
þeim líklega svipuð og hjá flestum húsmæðrum, dettur mér í hug a'ð gefa upp-
skrift að góðum og fljótlegum rétti, sem er t.d. alveg upplagður að gripa til fyrir
húsmæður, sem vinna úti.
KJÖTBÚÐINGUR MEÐ SVEPPUM
% kg. nautahakk
3 matsk. hveiti
1 egg
salt, pipar, paprika
nál. 200 g sveppir
Hakkið er hnoðað með hveiti, eggi og kryddi. Ofninn hitaður og ofnskúffan
smurð með smjöri. Kjötdeigið breitt í skúffuna og látið bakast í um þáð bil 20 mín.
4 meðan eru sveppirnir hreinsaðir og brytjaðir og síðan settir í hring ofan á kjöt-
ið. Að lokum er rjómanum hellt yfir og rétturinn látinn bakast í 10—15 mín. í
viðbót.
Borið fram með frönskum kartöflum.
Eftirréttur er
ANANASBÚÐINGUR
2 eg g
25 g. sykur
% dós ananas
4—5 bl. matarlím
% 1. rjómi
Egg og sykur þeytt saman. Matarlími'ð brætt yf’r gufu, ananassafanum bland-
að þar saman við og þessu bætt út í eggjahræruna. Þeyttur rjóminn látinn ú*
síðast.
að óvíða eða hvergi hefur
þröngsýnin birzt ægilegar en
á þessum vettvangi og starfs-
grunni, og jafnframt valdið
stórfelldum likamlegum og and-
legum dauða.
Því víðsýnni sem maðurinn
er að öðru jöfnu, því kærleiks
ríkari er hann. Því kærleiks-
ríkari sem maðurinn er að öðru
jöfnu, því víðsýnni er hann.
Sannleiksskynjun hans hvass-
ari og dýpri. Víðsýnin og kær-
leikurinn eru elskendur, sem
fundust í upphafi menningar-
innar, hafa aldrei skílið og
geta aldrei skilið.
Jesús afhenti mannkyninu
kærleikann sem nákvæmustu
smásjá og máttugasta sjónauka
kynslóðanna — Kærleikurinn
einn Ijómar ofar öllum himn-
um listar og fegurðar, og hann
einn ríkir ínnar hverri dýpt
viskunnar. Hann er vegurinn,
sannleikurinn og lífið — hið
takmarkalausa, duiarfulla upp
haf og hfð óræða hvarf“.
Kristmann Guðmundsson
AÐ KVÖLDI
í mánabirtu blika kvöldsins höf,
og blómrauð sól í vestri er orðin minning.
En hjartað fyllir lífsins góða gjöf,
gleðinnar bros og tár í okkar kynning.
Ég skil það, vina, að vorsins Ijúfa þrá
varð okkur báðum oft að sorg og meinum.
En geta tvö el saman sigrast á
þeim svartagaldri, er villir fyrir einum?
12 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
11. maí 1969