Lesbók Morgunblaðsins - 14.10.1951, Blaðsíða 5
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 457,
í LEIT AÐ GIIÐI
Sterk trúarleg vakningaralda fer nú um öll Bandaríkin og heíur hrifið
með sjer miljónir manna. Hún er ekki sprottin upp af trúboði, heldur
af innri hvöt fólksins. Það er farið að sjá að maðurinn er ekki sjálfum
sjer nógur. Þsð er farið að leita að guði. — í eftirfarandi grein segir
blaðamaðurinn Howard Whitman frá þessari vakningu.
„JEG veit örugt ráð til þess að
bjarga heiminum,“ sagði bílavið-
gerðamaður nokkur í New Eng-
land. Hann lá undir bílnum og
hendur hans voru löðrandi í koppa-
íeiti. Hann var að gera við lyftu
vörupallsins.
„Örugt ráð?“ endurtók jeg.
„Já,“ svaraði hann og setti á sein-
ustu smurninguna. Svo skreið hann
undan bílnum, rjetti úr sjer og
sagði: „Mennirnir eiga að hætta að
stjórna og lofa guði að taka við.“
Jeg skrifaði þessi orð hans í vasa-
bókina mina. Þau voru í fylsta sam-
ræmi við það sem jeg hafði heyrt
fólk segja víðsvegar um Bandarík-
in. Kona, sem sat á móti mjer í
strætisvagni í San Francisco hafði
sagt: „Mennirnir hafa gert svo mik-
inn glundroða í þessari veröld að
jeg vildi að guð tæki nú við stjórn-
inni.“ Kaupmaður nokkur í þorp-
inu Kutztown í Pensylvania hafði
sagt svo jeg heyrði: „Mannkyninu
hefur verið gefið tækifæri — en
það hefur forsmáð það.“ Og gamall
bóndi hjá Ashtabula í Ohio hafði
allri fræðimennsku er að velja sjer
viðfangsefni og er mikið undir því
komið, að vel takist. Hin alþýð-
lega fræðimenska hefur hfað lengi
með íslendingum og borið ríkuleg-
an ávöxt. Það varðar því miklu,
að hún eigi enn eftir að brjóta ný
lönd og vinna sjer þegnrjett í þeim
heimi vísinda, sem vjer nú lif-
um í.
ILt Kl Jóhannes Nordal.
sagt: „Nú getur enginn bjargað
heiminum nema guð einn.“
Hvarvetna um öll Bandaríkin
leita menn nú guðs af meiri ein-
lægni en þeir hafa nokkru sinni
gert. Miljónir manna, sem aldrei
hafa hugsað um guð nje skeytt því
hvort hann væri til eða ekki til,
hafa nú snúið sjer til hans.
Kirkjurnar fyllast. Sæti, sem
hafa staðið auð um fjölda ára, eru
nú fullsetin. Menn hópast í söfnuð-
ina. í mörgum kirkjum, eins og t. d.
Oak Park Christian Church í Kans-
as, verður nú að halda guðsþjón-
ustur tvisvar á dag vegna aukinnar
aðsóknar.
Sjera George W. Lucas, prestur
við Bethel Baptist kirkjuna í Day-
ton í Ohio hefur skýrt þessa breyt-
ingu á hugarfari manna og kallað
hana „hjarta hungur“. Hann sagði
við mig: „Hver maður þreifar fyrir
sjer eftir einhverju, leitar að ein-
hverju og hver maður vonar að fá
sinn skerf úr þessari leit.“
Þið hafið eflaust öll orðið vör
við þetta, þessa sífeldu leit, leit að
guði. Og sem blaðamaður tek jeg
nú þátt í þessari leit. Jeg hef ferð-
ast um stórborgir og smáþorp,
heimsótt verksmiðjur og bænda-
býli, verið á helstu krossgötum og
afskektustu útkjálkum Ameríku —
alls staðar þar sem hin mikla leit
fer fram.
Maðurinn ekki einíær
að bjarga sjer.
HVers vegna snýr ungt fólk sjer
til guðs? Hvað er það sem það kall-
ar „guð“? Hvernig býst það við að
finna hann? Hvernig ætlar það að
skilja hann?
Henry Knox Sherjríll biskup
sagði við mig: „Fólkið leitar guðs
•g 'f ^
vegna þess að það hefur lært af
sögunni að maðurinn er ekkí ein-
fær um að bjarga sjer.“ ^ið sátum
X>íi -r . -
í skrifstofu hans á Förth Avenue í
New York og horfðum út um glugg
ana. Þar blöstu við hinar mestu
stórbyggingar, sem maðurinn hefur
reist, turnar úr stáli og steini. Þá
um morguninn hafði jcg verið í
einni þessari stórbyggingu og sá þá
hvar lítill maður var önnum kafinn
við að festa upp leiðbeiningar um
það hvert menn ætti að flýa, ef
hætta væri á að byggingin mundi
hrynja.
Biskup mælti ennfremur: „Fram
að þessu hefur fólk trúað því að
maðurinn væri einfær um að gera
alt. Framfarirnar áttu að leysa
hvert vandamál. Vandinn var ekki
annar en sá að læra meira, finna
upp meira, taka skjótari framför-
um — og þá hlaut heimurinn að
fara síbatnandi. Nú eru menn farn-
ir að sjá, að einu hefur verið gleymt
í öllum þessum áætlunum. Menn
hafa gleymt guði.“
Mannkynið hefur oft verið í
vanda statt áður. Þeð hefur orðið
fyrir mörgum stórum áföllum. —•
Hvað er þá öðru vísi nú eh svo oft
áður?
Mismunurinn er sá að nú er það
í fyrsta skifti að monnum sýnist
allar bjargir bannacfaf. Þeir hafa
aldrei verið jafn ráðþróta og nú.
Þeir hafa altaf þósti hafá eitthvað
upp á að hlaupa: vísindi,. verk-
fræði, fjöldaframlérðslu, meðul,
sálfræði, menningu, rfkisstjórn,
þjóðabandalag, sameinaðar þjóðir.
Uyggja menn ac eitthvað a£
þessu geti bjargað nú?
„Nei,“ sagði sá sem jeg spurði.
„Vjer höfum reynt alt, og ekkert
dugir.“ _ _ J