Lesbók Morgunblaðsins - 28.09.1947, Blaðsíða 7

LESI3ÓK MORGUNBLAÐSINS
291
svo mikið lýðfrelsi, að ef 400 menn
krefjast þess skriflega að eitthvert
mál sje tekið fyrir í þinginu, þá verð-
ur þingið að gera það. Enga skatta
þurfa menn að greiða konungsfjöl-
skyldunni, og yfirleitt eru þar ekki
aðrír skattar en 1% tekjuskattur.
Alexander Frich er nú orðinn for-
sætisráðherra, og hann er líka utan-
ríkisráðherra, fjármálaráðherra, inn-
aníkisráðherra, kenslumálaráðherra
og dómsmálaráðherra. Hann seg.'r að
ýmsar ástæður liggi til þess, að lands-
búum sje ekki íþyngt með sköttum.
Ein ástæðan er sú, að þeir hafa engan
her og tóku ekki þátt í stríðinu. Önn-
ur ástæðan er sú, að landinu er skift
þannig milli íbúanna að hver geti lif-
að á sinni skák. En svo hefur ríkið
miklar tekjur af frímerkjum sínum.
Frímerkjasafnarar um allan heim
keppast við að kaupa þau. Ekki hafa
Lichtensteinmenn heldur neitt toJla-
eftirlit á landamærunum, heldur fela
þeir Sviss fyrir vist gjald, að inn-
heimta tollana fyrir sig. Og Sviss
annast einnig utanríkismálin fyrir
þeirra hönd, og það sparar þeim að
hafa sendifulltrúa erlendis. — Mvnt-
sláttu hafa þeir enga, en nota sviss-
neska mynt.
Lichtenstein hafði engan kostnað
vegna stríðsins, en græddi á því á sjer
stakan hátt. Margir auðkýfingar, sem
urðu að flýja land, leituðu til Lichten-
stein. Þótt landið sje lítið hafði það
upp á dýrmætara að bjóða en önnur
lönd — borgararjett í friðlandi. En
Lichtensteinbúar kunna að meta bau
rjettindi, og enginn getur fengið þau
nema hann greiði 120.000 krónur fyr-
ir sjálfan sig og 6000 krónur fyrir
hvern son; dæturnar fá ókeypis borg-
ararjett. Á seinustu árum hafa nokk-
ur hundruð auðkýfinga leitað til Lich
tenstein og fengið þar borgararjett.
Vegna þess hvað skattar eru lágir,
hafa mörg erlend fyrirtæki stofnað
útbú í Lichtenstein, til þess að losna
undan háum sköttum heima. Sum af
þessum fyrirtækjum heldu að sjer
væri óhætt að haga sjer eftir geð-
þótta þar, vegna þess að þar eru eng-
in verkamannafjelög. En þau hafa
rekið sig á annað. Þar er til dæmis
sagan um gistihúseiganda og slátrara..
Þeim hafði eitthvað borið á milli og
gestgjafinn hefndi sín með því að
hætta að versla við slátrarann. Leið
nú og beið svo að ekkert skeði. En
svo þurfti gestgjafinn að láta dvtta
að húsi sínu. Þá brá svo undarlega
við, að allir trjesmiðir Jiöfðu svo mik-
ið að gera, að enginn þeirra mátti
vera að því. Á sömu leið fór þegar
hann þurfti að láta gera við rafmagn-
ið. Enginn maður felcst til þess. Það
kom upp úr kafinu, að allir þeir
menn, sem gestgjafinn varð að leita
til, voru frændur og vinir slátrarans.
Og þá varð gestgjafinn að beygja sig
og taka slátrarann í sátt aftur.
Það er aðeins eitt kvikmyndahús í
landinu, og þar eru aðeins sýningar
á sunnudögum, ,,því að á virkum dög-
um eiga menn að vinna, og á kvöldin
eiga þeir að hvíla sig.“ Enginn má
yngri koma í bíó en 18 ára. Og forð-
ast er að sýna myndir frá Hollywood
af því að svo mikið sje í þær borið og
þær sýni slíkt óhóf og prjál að þær
geti gert fólkið óánægt með lífskjör
sín.
„Það er best að Lichtenstein sje
eins og það er,“ segir Frich forsætis-
ráðherra. „Vjer getum verið ánægðir
og fengíð að lifa í friði, vegna þess að
vjer erum nógu ríkir til þess að vera
ánægðir, og nógu fátækir til þess að
engin erlend þjóð ásælist landið.“
4/ V ^ ^
SKÍRNARNÖFN *
Sums staöar í Skotlandi er hað siö-
ur aö skíra börnin áöur en þau fœö-
ast — og þeim eru altaf gefin drengja
nöfn. En þegar nú svo vill til aö barn-
ið er stúlka, þá bæta foreldrarnnir
„ina“ aftan við nafniö, og þaöan eru
komin kvenm annsnöfn svo sem Tóm-
asína, Hansína, Jakobína, Georgina
o. s. frv.
uen
óf iíía ótadclir
MIKIÐ er nú talað um það hvað
Bretar sje illa komnir. Ög helstu
stjórnmálamenn þeirra draga enga
dul á það. En Bretland hefur áður
verið illa statt, og stjórnmálamenn
þeirra tíma talað líka hreint og beint
um það.
Lyttelton barón og stjórnmálamað-
ur sagði 1739: „Öllum þjóðartekjun-
um er sóað fyrirfram, lánstraust vort
farið, og þjóðin örmagna og von-
laus“.
Shaftesbery lávarður sagði 1848:
„Ekkert fær bjargað breska ríkinu
frá hruni“.
Disraeli sagði 1849: „Vjer eigum
enga viðreisnarvon, hvorki í iðnaði,
verslun nje landbúnaði".
Ilertoginn af Wellington sagði
1851, skömmu áður en hann dó: „Jeg
þakka guði fyrir það að hann lætur
mig ekki horfa á það hrun, sem nú
er í vændum“.
^ V V ^ V
— Eruð þjer fjallgöngumaður,
svona gamall?
— Nei jeg komst hingað upp
fyrir 25 árum og jeg hefi ekki þor-
að niður aftur.