Lesbók Morgunblaðsins - 12.08.1945, Blaðsíða 3

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
403
Brekkmannshúsi, sem var næst fyr-
ir vestan Svendsenshús.
Pjetur Jónsson Petersen rak versl-
un sína í Fálkahúsinu gamla, er rif-
ið var 1868 og var þá elsta húsið í
Reykjavík. Það stóð þar sem nú er
skrifstofa 0. Johnson & Kaabers,
en þó litlu sunnar, því að þegar
húsið var rifið, var hið nýja hús
reist norðar á kambinum, en Ilafn-
arstræti bi-eikkað. J’etersen hafði
setst að í Kaupmannahöfn, þegar
hjer er komið sögu. og kölluðu
Hafnarlandar hann Káetu-Pjetur.
Jón Johnsen yfirdómari frá Ár-
móti átti hús það, er síðar var
nefnt Veltan, reist 1824 (þar er nú
Austurstræti 1). Ilann var bæ.jar-
fógeti í Alaborg 1848—73, d. 1881,
óg oft nefndur Álaborgar-Jón.
Kristján Jakobsson frá Kaupangi
í Eyjafirði verslaði í Stýrimanns-
húsinu, er reist var 1788 og stóð á,
horni Aðalstrætis og Ilafnarstrætis
þar sem nú cr bílatorg. En íbúðar-
hús hans var þar sem nú er nr. 4
við Grjótagötu (Gröndalsbær).
Jón stúdent Markússon Sigurðs-
sonar prests á Mosfelli í Mosfells-
sveit. Hann reisti 1842 hús á lóðinni!
nr. 3 við Vesturgötu. Það var síðar
rifið, en nýtt hús reist á sama stað!
(Liverpool)
Þórður Jónasson yfirdómari (frá
1836). Hann átti Aðálstræti 6; það,
hús var reist 1825 og stendur enn,
mikið stækkað og breyttl
Einar Hákonarson ríka í Hákon-
arbæ Oddssonar frá Vatnsleysu átti
húsið nr. 8 við Aðalstræti. Þar stóð
upphaflega geymsluhús, er innrjett-
ingarnar áttu; var síðan endurbætt
og stækkað og gert að verslunar-
húsi. Hús þetta var á dögum Einars
nefnt Hákonsenshús. Þar andaðist
Sigurður Breiðfjörð og þar bjó
Jónas Hallgrímsson. Valgarð Breið-
fjörð, tengdasonur Einars, eignað-
ist síðar húsið og stækkaði það
mjög og jók við á alla vegu (Breið-
fjörðshús).
Davíð Helgason Ólaíssonar Berg-
manns. Davíð reisti um 1830 hús
syðst í Aðalstræti, þar sem nú eru
Uppsalir. Þar stóð áður Ullaístof-
an, eitt af húsum innrjettinganna.
J. J. Billenberg, þýskur skósmið-
ur. IIús hans stóð þar sem ísafold-
arprentsmiðja var síðar reist (Aust-
urstræti 8).
Jón Thorstensen landlæknir (síð-
an 1819. en fluttist hingað frá Nesi
1833) reisti hús á Hlíðarhúsatúni,
sem enn stendur og jafnan hefir
verið nefnt Doktorshús.
Helgi Thordersen dómkirkjuprest-
ur, síðar biskup. Hann bjó í Landa-
koti, meðan hann var dómkirkju-
prestur.
Teit-ur Finnbogason dýralæknir
og járnsmiður. Hann reisti sjer í-
búðarhús, Teitshús, við Suðurgötu,
og stniðju niður við Tjörnina. Hús
hans keypti síðar Björn .járnsmið-
ur Hjaltested, og stækkaði hann
íbúðarhúsið og breytti því. Það er
húsið nr. 7 við Suðurgötu.
Thomas Henrik Thomsen veit-
ingamaður í ..ldúbbnum“. b.jó i
gamla klúbbnum (Scheelshúsi), er
stóð fyrir suðurenda Aðalstrætis.
Skömmu síðar en hjer er komið var
nýi klúbburinn reistur; hann varð
síðar aðsetur hjálpræðishersins.
Stóð nokkur hluti gamla klúbbsins
að baki Herkastalans, þangað til
hann var rifinn og hið nýja hús
hersins reist (um 1916).
Einar Helgason var bróðir Árna
stiptsprófasts Helgasonar. Hanrt
bjó í Helgesenshúsi, Tjarnargötu
nr. 4; var hvis þetta lengt eftir daga
Einars og stóð til skamms tíma, er
það varð að þoka fyrir húsi Stein-
dórsprents. Þegar grafið var fyrir
kjallara þess húss, komu upp mai‘g-
ir fornir munir, sem kunnugt er.
A þessum stað stóð áður Brúnsbær,
eitt af húsum innrjettinganna; í
Brúnsbæ var Jörgensen kóngur í
fyrri lieykjavíkui'dvöl sinni.en síðar
var Bjarni skáld Thorarensen til
húsa þar um hríð.
Johan Georg Möller varð lyfsali
hjer í bæ 1836 og eignaðist þá lyfja-
búðina (Reykjavíkur Apótek við
Thorvaldsensstræti). Hann var
danskur að 'ætt, en fæddur lijer og
uppalinn.
Hannes St. Johnsen, sonur Stein-
gríms biskups, var kaupmaður hjer
í bæ langan aldut-. Verslunarhús
hans stóð á horni Austurstrætis og
Pósthússtrætis, (Maddömu Möllers
hús), þar sem nú er Soffíubúð. En
íbúðarhús reisti hann við Austur-
völl; það eignaðist síðar Páll Mel-
sted. Þar reisti Páll síðar Kvenna-
skólann ganda.
Jafet Einarsson Jónssonar var
bróðir Ingibjargar, konu Jóns for-
seta Ilann hafði erft hús Einars
borgara, föður síns. Þar var Hótel
Island síðar.
Ditlev Thomsen var suðurjóslyir
maður. Hann setti 1837 á stofn versl
un þá, sem um síðustu aldamót var
langstærsta verslun í Reykjavík,
Thomsens Magazín. þá rekin af
sonársyni hans, DiUev Thomsen
yngra, en verslun þessi hjet annars
Verslun II. Th. A. Thomsen og var
kennd við son Ditlevs eldra. Versl-
unin var stofnuð í Yfirrjettarhús-
inu gamla, er Thomsen kevpti 1837.
Það hús var reist 1801, hið fyrsta í
AustUrstræti; það hús átti Trampe
greifi um hríð og hafði sjálfur
verslun í öðrum enda hússins, en
leigði yfirrjettinum hinn. Síðar
reisti Magnús úrsmiður Benjamíns-
son hús það á þessari lóð, sem enn
stendur, milli Austurstrætis og
Vallarstrætis. Annað hús átti Thom-
sen í Hafnarstræti. Hafði hann
keypt vörugeymslUhús Sh-ertsens-
verslunar í Hafnarstræti og flutti
i>angað verslun sína. Það stóð þar
sem nú er norðurendi Hótel Heklu,
hins gamla Thomsens Magazíns.
Kristján Lúðvík Möller, bróðir
Framh. á bls. 408.