Lesbók Morgunblaðsins - 25.02.1945, Page 15
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
119
\
•ftorte
33cretniitgei' mit nogte Jorfog/
ttí
£(tnbb(?feneté
09 t ferr
$attge=©j)rfiitiigfii3
gorbeDtinð 13é(attí) t
S3c9i)nt»te paa ctt ^rertlc * 0aart> SSeftcr paa
fonOct/ 09 fortfatte famnteftcbé t nœiflcbcti
9 2íar, i t»c faac fra Snt&cfc^orrcmtiB
gcr íet>igc Xtntcr:
©icrtc paa egctt Söefoftning, nteö (íDcn ^orntuc 09
ntcgetSírbeiDc, ntctt nteö et fornetjct @inö 09
«n ooerpoDig (SuDá ÓSclftgnelfe.
uitDerbanigtf at efteríeoe
Jpané ftottgí. SDtajeftó. alíerttaaDigfteSStííte
og
ganöettl gaOcré J3ot)ft^aDet:(ige ^enftgtet)
famt tilligc
for at ticitcftt^Ocrnc-fanb;
§u«ifatte i et ^rco, Síaret 1761, nteD en fort
^ortfoettcífc for Dc 3DC cftcrfelgenDcSíar. J
fmrnmm ... ............ i ■ Jj
Imprimatur, B. Möllmann. *
^iabcníjamt, tn;!t Stugujl gtiDcric& ©tciit, 176j.
Fyrsti garðyrkjubæklingur sr. Björns Halldórssonar.
bá var íyrir nukkru orðinn prcstui’
á llrafnseyri. Sakarías var iatínu-
skáld og mikill gáfumaður, nýlcga
orðinn stúdent úr Skálholtsskóla.
En hinn pilturinn var Jón systnr-
sonur sjera Björns, 14 ára gamall,
cfnispiltiu’, kominn vel á vcg með
að tæra undir skóla. Var hann son-
ur sjera Guðnumdar á Iýros.si, scm
áður cr ncfndur, og andast hafði
17ti7, 49 ára gamall. Bilturinn scm
bjargaðist, var Jón (annar) albróð-
ir hins sonar sjcra Guðmundar.
Kostaði sjcra Björn nám hans inu-
anlands og utau. Varð Jón sýslu-
maðui’ í ýmsum sýslum, en kunn-
astuv vcgna cinurðar sinnar í Jör-
undar niálunum, er hann var sýslu-
niaður í Skaftafcllssýslu. -Ljet liann
gcra virki og hafði vörð við Jök-
Ihilsá, en skrifaði Jörundi háðug-
legt brjcf, og bótaði honum lífláti,
cf hann dirfðist áustur þangað. Son-
ur Jóns var sjcra Björn á Reynivöll-
um i Kjós, og var hann hcitinn cft-
ú' sjera Birni í Sauðlauksdal.
Bin fósturdóttir þeirra hjóna var
Þóra Guðbrandsdóttir Magnússonar.
Giftist húnÚlafi stúdcnt Eiuarssyni,
bróðir íslcifs asscsors á Brckku á
Álftancsi, scm mjög kemur við
Jörnndar-mát og var alkunnnr mcrk
isniaður. ingibjörg Jónsdóttir var
og cin fósturdóttir þeirra hjóna, cn
sú þriðja cr ckki naíngrcind.
Haustið 1761 skrifaði sjera Bjövn
piági sínum, Magnúsi Úlafssyni,
síðar lögmanni á Meðalfelli í kjós,
cr þá var við nám í Kaupmanuah.,
■ skýrslu í sendibrjefsfonni, um garð-
rækt síua og aðrar búnaðarfram-
kvæmdir. Snjeri Magnús þessu á
dönsku, og Ijct gefa út í Kaupm.h.
1765 á sinu kostnað. er titillinn á.
þessu fyrsta riti sjera Björns, sem
prcntað var. nijög langur og er upp-
haf hans ; ..Korte Beretninger
þykir senmlegast að Eggert hafi
staðið á balnuð þetta,' í von um að'
mágur hans mætti hljóta einhverja
viðurkenningu fyrir franikvæmdir
sínar. Og cr Eggert haíði fengið
Jlarboe biskup og íleiri, í lið með
sjer, fjekk s.jera Björn silíurpening
,,pro meritis ‘ frá konungi. Jlafði
enginn íslendingur áður orðið þess
sóma aðnjótandi. En árið 1770 var
sjera Björn -kjöriun brjefa-fjelagi
Danska laudbúnaðar-fjelagsins.
Er Magnús Úlafsson kom heiiu
frá Kaupm.höfn 1769, settist hann
auðvjtað að i Sauðlauksdal. og
dvaldi þar næstu -6 árin, þar til hanui
brá sjer skyndiferð til Danmerkur
1775. Sannaðist ekki þar, að „köld
væri mágaástin“, því jafnan var
mjög kært með öllum þeim mágum.
Finnur prófessor, sonur Magnúsar,
ritaði og minningargreiu uni sjera/
Björu, allmörgum árum eftir lát
lians í danskt tímarit. Muu það á,
þeim tjma hafa verið algért eins-
dæmi, a,ð íslensks sveitaprests, ljafi
verið minst á svo framandi vett-
vangJ.
Ánð 1774 kom ut í Kauþm.höfn:
„Stutt ágrip úr Lachanólógia eða