Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1942, Síða 24
408
LBSBÓK MORGUNBLAÐSINS
ur í tæka tíð, og kenslustundir
mundu verða byrjaðar fyrir
nokkru, er við næðum þangað.
Lakast þótti okkur að missa af
bókauppboðinu, sem jafnan stóð
2 eða 3 fyrstu dagana í október;
seldu skólasveinar þá kenslubæk-
ur, sem þeir voru búnir að nota,
en keyptu aðrar, er þeir þurftu
á að halda næsta vetur. Hefði þá
komið sjer vel að hafa síma og
geta talað suður, látið kaupa
bækur handa okkur, gefið til
kynna hvar við værum og hvern-
ig okkur liði, en því var ekki að
heilsa í þá daga.
Það var líka farið að óttast um
okkur syðra, þegar svo lengi
drógst að við kæmum, voru jafn-
vel farnar að ganga sögur um,
að skólapiltar hefðu orðið úti,
eða farist í vatnsföllum í illviðr-
unum, sem á dundu. — En þarna
sátum við í stofunni á Melum í
góðu yfirlæti og tottuðum pípur
okkar, því þótt jeg væri nýfermd-
ur, var jeg þegar orðinn fullnuma
í reykingum, og við reyndum að
láta liggja vel á okkur. Næsta
kvíðaefnið var að komast yfir
Miklagil, en það hjaðnaði er
Finnur bóndi lofaði að fylgja
okkur yfir það næsta morgun. —
Við sofnuðum því rólegir þetta
kvöld. —
. Laugardaginn 1. október lögð-
um við á Holtavörðuheiði. Veðr-
ið var svipað og undanfarna
daga, ef til vill var vatnsflóðið
minna fyrst um morguninn, en
gekk í stórrigningu að nýju er
suður á heiðina kom og í Norð-
urárdal.
Okkur tókst vel með leiðsögu
Finns að komast yfir Miklagil;
vöxtur var mikill í læknum, en
lakast var það hversu landtakan
var slæm, ef út af hefði borið,
því að hamraveggur var víða
beggja megin. Svo rogguðum við
suður heiðina, í slæmu færi, en
áfram þokuðumst við í áttina og
loksins í rökkri náðum við að
Hvammi í Norðurárdal.
OKKUR langaði til að kom-
ast yfir að Norðtungu
þetta kvöld, því að við höfðum
frjett um stóran hóp skólapilta,
sem væru rjett á undan okkur
og myndu gista í Stafholtstung-
unum næsta nótt.
Þá bjó í Hvammi sjera Jón Ó.
Magnússon, sem síðar var prest-
ur á Mælifelli í Skagafirði. Bauð
hann okkur kaffi og hressti okk-
ur og vermdi, eigi aðeins með
því, heldur með orðum sínum,
því að hann var spaugsamur.
Hann lánaði okkur líka mann til
að fylgja okkur yfir Norðurá,
sem var í stórflóði og komið
kolsvarta myrkur, er við fórum
frá Hvammi.
Okkur gekk slysalaust yfir um,
áin var að vísu vatnsmikil, en
ekki mjög straumhörð og góð
undir, vorum við því ósmeykir
þótt hestarnir gripu sund, en til
þess kom ekki. — Þegar á land
var komið — jeg ætlaði að segja
þurt land, en jeg sá að það átti
ekki við, því að ekkert þurt land
var þá til á leið okkar — þá lá
vegurinn fyrst út með Norðurá
að sunnan, og svo upp á Grjót-
háls.
Eins og jeg hefi getið um var
myrkur skollið á, og það var bara
betra. Við sáum þá hvorki klapp-
irnar nje keldurnar, en Stein-
grímur, sem altaf rjeði ferðinni,
mun þó hafa fylgt einhverjum
troðningum eða götuslóðum.
Sennilega hefir það þó verið
gamli grái klárinn hans „Kamb-
ur“, sem mestan heiður hefir átt
fyrir það, að rata yfir hálsinn
þetta kvöld.
Þó að við piltarnir ættum ekki
sjö dagana sæla á þessu ferða-
lagi, þá var þó æfi hestanna enn-
þá verri. Altaf óðu þeir fönn eða
for möglunarlaust og stóðust vel
straumkastið í ánum með okkur
á bakinu. Ekki man jeg eftir að
þeir heltust eða hrösuðu, svo að
ferðin gekk farsællega hvað
þetta snerti.
Af því að jeg hefi getið hests
Steingríms, vil jeg líka minnast
hinna hestanna. Helgi reið rauð-
stjörnóttum hesti rosknum, sem
faðir hans átti, en Theodór stór-
um og efldum vekringi fóstra
síns, Þorgríms læknis, rauðum
að lit. Allir voru þessir þrír hest-
ar mestu dugnaðargripir og
höfðu verið vel aldir. Minn klár
var sunnlenskur leiguhestur —
jarpur. Hann var ekki mikill á
velli — meðalgripur eða tæplega
það, — en hann var seigur eins
og sunnlensku hestarnir — og
máske sunnlendingar yfirleitt —,
ljet ekki mikið yfir sjer, en
reyndist betur en hann sýndist.
Jeg var líka þeim mun ljettari
sem hann kann að hafa verið
þróttminni en hinir. —
MIG minnir að það lægi furðu-
lega vel á okkur þetta kvöld
á Grjóthálsi. Við gátum að vísu
ekki farið nema fót fyrir fót og
vorum því 'að skrafa og raula,
okkur til dægrastyttingar. Við
vorum bjartsýnir í myrkrinu.
Heilbrigð æska er altaf bjartsýn,
þó að eitthvað syrti að í bili.
Við vonuðum nú líka að alt færi
að lagast, við vorum komnir á
Suðurland úr snjónum fyrir
norðan, og hugðum að allar göt-
ur myndu verða greiðar ofan
Borgarfjörðinn, og það sem eftir
var til Reykjavíkur, ekki síst ef
við næðum í stóra skólapiltahóp-
inn, sem var rjett á undan okk-
ur. Það hlyti að verða gaman, —
mikið fjör á ferðum í svo fríð-
um hóp.
Við morruðum áfram í myrkr-
inu á milli klappaholtanna, og
svo fór að halla niður í Stafholts-
tungurnar. Við kipptum okkur
ekkert upp við það, þó á okkur
rigndi jafnt og þjett, við vorum
orðnir því vanir. Það rann um
alt í þessari voða úrkomutíð, og
hefði þá mátt heimfæra upp á
umhverfið og alt sem í því hrærð-
ist, kenningu gríska spekingsins
gamla, sem sagði: „Alt rennur“.
Það blöstu ekki víða við ljós á
bæjunum, gluggarnir voru þá
ekki stórir og ljósin voru dauf,
enda varla kominn sá tími að
mörg ljós væru kveikt á bæjum,
nema eitthvað sjerstaklega stæði
á. Það var sparað meira ljós-
metið þá en nú er gert. — Við
vorum víst farnir að tala um, að
við næðum varla háttum að Norð
tungu, svo lengi vorum við yfir
hálsinn og gegnum skógarkjarr-
ið, en þegar við komum heim á
hlaðið, var háværð að heyra inn-
an úr húsunum, mannamál og
hlátur, og ljós var uppi í bað-