Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1942, Síða 20
404
LESBÓK MORGTJNBLAÐSINS
flestir úr Blönduhlíð, sem höfðu
verið að smala öxnadalsheiði um
daginn, og voru þama með allt
safnið — fje og hross — í heið-
arsporðinum, og það var ekkert
viðlit fyrir þá fremur en okkur,
að komast yfir árnar þetta kvöld.
— Við hittum ýmsa menn að
máli, og kom öllum saman um, að
þama yrðum við að dvelja um
nóttina, og bíða þess, að eitthvað
kynni að renna úr ánum undir
morguninn, og fórum við því
fljótt að búa okkur undir það, að
liggja þama úti. Myrkrið skall
líka á með fyrra móti, það var
eins og byrgt væri fyrir alla
glugga.
Þetta var í fyrsta sinn á æf-
inni, sem jeg þurfti að liggja úti
yfir nótt og kveið jeg því hálf-
vegis, þó að jeg reyndi að bera
mig karlmannlega. Við völdum
okkur stórþýfðan móa til að
liggja í, höfðum hnakkana undir
höfðinu, en breiddum yfir okkur
blautar kápurnar. Við höfðum
farið í þurra sokka, en því mið-
ur vorum við samt talsvert blaut-
ir og ónotalegir. Jeg átti örðugt
með að sofna, vatnaglaumur og
jarmur í fjenu hjeldu vöku fyrir
mjer, og svo heyrðum við líka
skrafið og köllin í mönnum, sem
vöktu yfir safninu. Eitthvað
mun jeg þó hafa sofið um nótt-
ina, þó að mjer liði ekki vel.
Þama við árnar urðum við að
dvelja í 13 klukkutíma, frá kl.
ca. 5 að kvöldi til kl. 6 að morgni
næsta dags. Með fyrstu skímu
fómm við að svipast um eftir
hestunum, og tala við gangna-
mennina um ámar. Töldu þeir að
úr þeim hefði dregið og sáum við
þegar birti, að fjarað hafði úr
þeim og eyrar komið í ljós, sem
áður voru í kafi. Gengu kunnug-
ir menn með okkur þangað, sem
Norðurá fjell í mörgum kvíslum,
og einhver þeirra mun hafa
fylgt okkur yfirum. Gekk það
slysalaust. En þó að Norðurá
væri yfimnnin var Valagilsá eft-
ir og Kotá. —
★
EGAR út að Valagilsá kom,
stóðum við þar á bakkanum
um stund, og horfðum á straum-
kastið, þar sem hún beljaði fram
úr gljúfrinu og hamaðist á hnull-
ungunum. Hvarflaði þá í hugann
kvæði Hannesar Hafstein: „Hef-
ur þú verið hjá Valagilsá?" sem
þá fyrir skömmu hafði birst á
prenti.
Þó að við værum syfjaðir og
kaldir er við risum upp úr móan-
um um morguninn, hafði okkur
hlaupið kapp í kinn og kulda-
hrollurinn rokið úr okkur, þegar
við fómm að svamla yfir árnar
og berjast við æstar höfuðskepn-
umar. Þetta var talsvert spenn-
andi ferðalag, því að ekki mátti
mikið út af bera í straumiðunni,
ef hestur dytti eða gjörð bilaði
var dauðinn vís. Það var ekki til
neins að horfa lengi á Valagilsá,
við urðum eitthvað að reyna fyr-
ir okkur til þess að sigra hana,
ef unnt væri. Við fórum því að
leita að þeim stað, þar sem lík-
legast væri að komast yfir, og
fómm því upp og ofan með henni
til að skygnast um. Hún var nið-
urgrafin á milli stórgrýttra
bakka, kolmórauð á litinn og
hvítfyssandi á flúðunum. Loks
lögðum við út í hana í herrans
nafni. Jeg hjelt mjer dauðahaldi
í faxið á hestinum, og klemmdi
fæturna fast að síðunum á hon-
um, en hugsaði lítt um þótt vatn
kæmi í stígvjelin, svo horfði jeg
\yfir í bakkann hinum megin. Til
allrar hamingju var áin mjó, og
áður en jeg vissi af var klárinn
að brölta upp á bakkann og
reyna að skríða þar upp á milli
hnullunganna.
Við urðum víst allir fegnir
þegar yfir um kom, bæði menn-
imir og hestamir, og við fórum
af baki, klöppuðum klámnum á
makkann, en settumst síðan nið-
ur og heltum úr stígvjelunum.
Þegar við vorum svo komnir
kippkom frá ánni, tókum við eft-
ir því, að skeifa hafði farið und-
an hesti Theodórs, og það á
klaufarhóf, sem ekki mátti vera
skeifulaus stundinni lengur á
grýttum veginum, sem framund-
an var. Það var því ekki um ann-
að að gera, en fara heim að Kot-
um, næsta bænum, og reyna að
fá hestinn járnaðan. En þar var
enginn karlmaður heima, gátum
við að vísu fengið ljelegt skeifu-
blað, en engan nagla. Nú vom
góð ráð dýr. Smiðjukofi var
þarna og áhöld, og varð það því
úr, að Helgi kveikti upp eld í
smiðjunni, náði þar í járntein og
sló 4 naglanefnur. Hafði hann
aldrei fyr reynt að slá jám á
steðja, en með þessum nöglum
tókst Steingrími og honum að
næla skeifublaðið undir klárinn,
og hjeldum við að því búnu, eftir
allmikla töf, af stað niður dalinn
að Silfrastöðum. Þar fengum við
okkur hressingu, og sögðum okk-
ar farir ekki sljettar.
★
IÐ höfðum ætlað okkur að
reyna að fá fylgd yfir
Hjeraðsvötnin á eyrunum utan
og neðan við Silfrastaði, en
Steingrímur, bóndi þar, sem fór
með okkur út að Vötnunum, taldi
þau óreið með öllu og ekki viðlit
að eiga neitt við þau. Urðum við
því að leggja leið okkar út alla
Blönduhlíð, þangað sem við gæt-
um komist á ferju yfir Vötnin,
og minnir mig að þá væri ferjað
frá Syðstu-Grund. Þetta var
sunnudaginn 25. september.
Heldur hafði dregið úr rigning-
unni, en kaldara var orðið, og
kólnaði æ meir er á daginn leið.
Við fómm yfir Hólminn frá
Völlum að Húsey, og reyndum að
spretta þar úr spori, því þar var
góður vegur frá náttúrunnar
hendi. Okkur gekk vel yfir Hús-
eyjarkvíslina, hún var að vísu
djúp, en góð undir. Okkur lang-
aði til að komast vestur yfir
Vatnsskarð um kvöldið, en þegar
við komum upp á melana ofan
við Víðimýri, fór að fjúka úr
lofti og var orðin alhvít jörð
er við komum að Stóra-Vatns-
skarði og farið að bregða birtu.
Leist okkur þá ekki á að leggja
á Skarðið, því að við vorum illa
á okkur komnir eftir útileguna
nóttina áður, orðnir svangir og
slæptir. Varð það því úr, að við
settumst þarna að og áttum þar
góða nótt hjá rosknum hjónum,
sem þar bjuggu. Við sváfum í
litlu herbergi í öðrum baðstofu-
endanum, var okkur þar hlýtt.
Þornuðu nærföt okkar og við
sváfum vel. —