Lesbók Morgunblaðsins - 04.03.1934, Blaðsíða 4
76
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Landamæravörður brotnar niður. Þeííar eftir að stjórnarskrá Þýskalands var breytt þannig að afnum-
in var sjálfstjórn hinna ýmsu ríkja fóru flokkar ungra Nazista um alt ríkið til þess að rífa niður
allar vörður og merki á landamærum hinna ýmsu ríkja, svo að ekkert væri sem benti á annað en
Þýskaland væri eitt ríki. Hjer á myndinni sjást Nazistar vera að brjóta niður landamerkin milli
Oldenburg og Lybeek.
þeir, en veiða hvorki í gildrur,
háf, nje taka þá í björgum. Yirðist
yfirleitt sem þeir beri virðingu
fyrir heimilislífi fuglanna og vilji
ekki gera þeim mein, meðan á
eggtíð og' ungatíð stendur. Æðar-
fuglinn er friðaður frá 1. júní
til 1. september.
Sá fuglinn sem mest er skotinn er
þó æðarfugl.Er hann þarna í ótelj-
andi verum. Það mun sjaldgæft
að Grænlendingar ræni vörpin,
vegna eggjanna, en undir eins
og æðurnar hafa ungað út, fara
þeir um varphólmana til að ná í
dúninn og leggja hann inn í
verslunina. Tekúr verslunin við
dúninum eins og hann kemur úr
hreiðrunum, og' hreinsar hana
síðan.
Þetta er á vorin. Á haustin eru
Grænlendingar ekki eins góðir
vinir æðarfuglsins. Þá skjóta þeir
hvern fugl, sem þeir komast í
færi við.
Aðrir fuglar, sem þeir veiða
með skotum, eru einkum rita og
álka við sjóinn, og rjúpa á landi.
Rjúpan í Grænlandi er nákvæm-
lega eins og hjer að öllu útliti.
Og þar eins og hjer eru áraskifti
að því hve mikið er af henni. í
haust var til dæmis alveg krökt
af henni upp um hlíðar og hálsa,
og alveg óvenjulega mikið.
Rjett er að minnast á það, að
í Grænlandi er enn mikið af örn-
um, fálkum (bæði gtáum og hvít-
um) og uglum (snjóuglum og katt
uglum). Er talsvert skotið af fugl-
um þessum á hverju ári, vegna
hamanna. Eru þeir ýmist notaðir
í dúka og svæfla, eða þá út troðn-
ir handa söfnum. í Godthaab er
Grænlendingur, sem hefir stundað
það að troða út fuglahami og gera
þá sem líkasta lifandi fugli. Hefir
honum tekist þetta svo vel, að
hann hefir fengið heiðurspening
úr gúlli í viðurkenningarskyni. —
Sýnir þetta eitt með öðru hvað
Skrælingjar eru framúrskarandi
verklagnir og listfengir.
— Jeg þekki mann í Kangam-
iut, segir Ágúst Ólafsson, og hann
er svo hagur, að hafi hann aðeins
öxi og sög og hníf, þá held jeg að
engin takmörk sje fyrir því, hvað
hann g'etur smíðað.
Landdýr. Á vesturströnd Græn-
lands eru engin sauðnaut, og
bjarndýr ekki nema allra nyrst.
En þar er fjöldi refa, hjera og
hreindýra. og mikið veitt af þeim
dýrum. Refarnir eru bæði bláir og
hvítir. Þeir eru nú nær eingöngu
veiddir í dýraboga, en þó eru
gildrur til enn, hlaðnar úr grjóti.
Tilraun hefir verið g'erð í Godt-
haab um að koma þar upp refa-
búi, þar sem eingöngu eru rækt-
aðir grænlenskir refir, og virðist
það ganga vel.
Hreindýr eru veidd á sumrin
langt inni 1 landi, í instu fjall-
dölum. Fara menn þangað með
byssu og skjóta þau niður unn-
vörpum. Veiðimennirnir flá dýrin
og lifa á kjöti þeirra meðan þeir
eru í veiðiförinni. En það, sem
þeir geta ekki etið, eða komist
með til bygða, verður eftir refum
og hræfuglum að bráð. Kjötið,
sem þeir komast með til bygða
er selt á 75 aura og alt að krónu
hvert kg. Aðallega eru hreindýra-
veiðarnar stundaðar vegna skinn-
anna, sem þykja afbragð.
Framh-