Lesbók Morgunblaðsins - 03.02.1929, Blaðsíða 7
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
39
þessu var uppskerutíminn og jeg
náði ekki að bjarga lcorninu í hús
áður en haustrigningarnar komu“.
Ef einhver bóndi er duglegur
og stundar vel búskaijinn, er hann
talinn Kulak (efnaður bóndi,
venjulega andstæður bolsum). —
Hann er ofsóttur, á hann eru
lagðir óhemju skattar og honum
er þröngvað til að greiða þá. —
Allir bændur forðast því það sem
heitan eldinn að fá á sig Kulak
nafn og þess vegna rækta þeir
ekki meira en það, sem þeir þurfa
sjálfir að nota. Það er ástæðan til
þess, að Rússland, sem áður var
kornforðabúr Evrópu, flytur nú
aðeius sáralítið út af korni, og það
er aðeins gert til þess að sýnast.
Fyrir hönd hjálparnefndar Nan-
sens, sneri jeg mjer til stjórnar-
innar og bað liana að selja nefnd-
inni um 5000 smál. af hveiti, sem
geymdar voru í Novorossislc, en
hún neitaði að verða við því. —
Eftir mikið þref og margvíslegar
fyrirspurnir fekk jeg loks að vita
að þetta hveiti ætti að flytjast út,
svo að erlendis hjeldi menn að
nóg væri til af Öllu í Rússlandi.
Kosningafrelsi er ekki í Rúss-
landi. Frá því að bolsar komu til
valda liafa kjósendur verið neydd-
ir til að greiða atkvæði eins og
þeim líkar. Eftirfarandi atburður
er til vitnis um það:
Kosningar áttu að fara fram
í þorpi nokkru. Kjörstaðurinn var
kirkjutorgið og þar stóð maður
við mann. 1 miðju var hápallur.
Þar sátu fimm bolsar —• yfir-
völdin í þorjiinu. Einn þeirra,
Oubiykone heldur kosningaræðu
og útmálar hvað kommúnisminn
hafi gert mikið fyrir bændur —
og lofar enn meiri friðindum
framvegis. Svo er gengið til kosn-
inga. Oubiykone talar þannig til
kjósenda: „Hjer eru komnir fram
þrír listar, og einn er frá kom-
múnistum. Þeir, sem eru á móti
þeim lista, rjetti upp hönd!“ —
Jafnframt draga þeir Oubiykone
og fjelagar lians upp marghleypur
sínar og Oubiykone kallar: „Hver
greiðir atkvæði á móti lista vor-
um? Enginn. Jeg lýsi þá vfir þvi,
að hann er kosinn í einu hljóði.
Það er óþarfi að kjósa um hina
listana------------“
Ef einhver hefði andmælt lista
kommúnista með því að rjetta
upp hönd, mundi hann þegar hafa
verið tekinn fastur eða skotinn.
Þegar þessu hafði farið fram
í nokkur ár, vissu bændur livern-
ig sovjetkosningar voru. Og þeim
lærðist að beygja sig til þess að
bjarga lífi sínu.
Árið 1925 stóð í „Sovetskiy
Youg“ að hjer eftir skyldi vera
frjálsar kosningar í sveitunum,
og bændur fögnuðu því að fá nú
að kjósa þá, sem þeir vildu helst.
Og þá var það að kjósendur í
Kuban feldu með yfirgnæfandi
meiri hluta alla þá kommúnista,
sem voru í kjöri.
Þetta var hættulegt fyrir ríkis-
stjórnina, og lýsti hún yfir því,
að kosningar þessar væri ólöglegar
og svo voru látnar fara fram
nýjar kosningar — en þá var at-
kvæðisrjettur tekinn af 30—50%
af bændum.
Það hvílir ógurleg martröð á
rússnesku bændunum, og þeir
finna það vel hvernig stjórnin
kúgar þá. Þess vegna eru allir
bændur á móti sovjet og kommún-
istum. Upp frá bverju þorpi um
þvert og endilangt Rússland, líð-
ur hin sama bæn til hæða: „Guð,
kollvarjiaðu kommúnistastjórn-
inni. Það er sama hvað vond
stjórn kemur í staðinn — alt er
betra en sovjet.“
Langferð á hjóli.
Ungur stúdent, Einar Wilhelm-
sen frá Horten, hefir sennilega
sett met í langferð á hjóli. Hann
lagði á stað frá Moss í Noregi
hinn 3. júní og fór gegnum Tiste-
dalinn inn í Svíþjóð og til Stokk-
hólms. Þaðan lagði hann á stað
með 30 aura í vasanum og hiól-
aði norður alla Svíþjóð, yfir til
Finnlands og komst til Helsing-
fors. Vann hann sjer fyrir fæði á
leiðinni. Frá Helsingfors fór hann
með skipi til Danmerkur, hjólaði
yfir eyjarnar og Jótland og inn
í Þýskaland. Lagði leið sína um
Flensborg, Lúbeck, Berlín, Witt-
enberg, Leipzig, Frankfurt, Köln.
Þaðan niður með Rín til Hollands,
yfir Holland og Belgíu. Þar rjeð-
ist hann á skip, sem fór til New-
castle on Tyne, og hjólaði svo
þaðan norður um alt Skotland og
tii baka aftur, suður vesturströnd
Englands, um Liverpool og Birm-
ingham og þaðan til Lundúna og
Dover. Þaðan komst hann með
slcipi til Antwerpen og steig nú
enn á lijólið og fór suður til
Frakklands, yfir vígstöðvarnar og
til París. Enn ætlaði hann að halda
lengra áfram, en þá varð hann
fyrir því óhappi að rekast á aniian
hjólreiðamann. Hjól hans brotn-
aði og hann meiddist á handlegg.
Fór hann þá til Rouen og komst
þar í skip, sem fór til Ósló, og
var kominn heim fyrir jól.
Galdratrn í Bandaríkjunnm.
Að undanförnu hefir morðmál
nokkurt verið fyrir rjettinum í
bænum York í Pennsylvaniu. —-
Bóndi nokkur, Nelson Relnneyer
að nafni, sem kunnur var að því
að vera „ramgöldróttur“, var
myrtur og morðingjarnir voru þrír
ungir menn, keppinautar hans í
galdralistinni. Þeir báru það fyrir
rjetti, að Jieir hefði alls ekki
ætlað að drepa bónda, heldur að-
eins að raka af honum hárið, því
að eftir það hefði hann ekki getað
gert þeim neitt mein, en þeir hefði
cðlast alla þekkingu hans í galdra-
listinni um leið og þeir hefði náð
í hárið. En Rehmeyer hafði ekki
verið á því að láta þá krúnuraka
sig. Hann hafði veitt þeim örð-
ugt viðnám og viðureigninni lauk
svo, að þeir drápu hann.
Rannsóknir ]>ær; sem fram liafa
fari, í sambandi við morðmál
þetta, liafa leitt í ljós, að það úir
og grúir af galdrakonum og
galdramönnum í þessu fylki og
helstu töfragripir þeirra eru ýms-
ir lilutir úr mannlegum líkama. Og
þetta skeður á því herrans ári
1929 í hinu mikla znenningarlandi
Bandaríkjum.