Lesbók Morgunblaðsins - 03.02.1929, Blaðsíða 6

38 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Meðferðin á bændum í Rússlandi.
Útdráttur úr grein eftir Joseph Douillet ritstjóra í París.
Bændur og búalið er níu tíundu
hlutar rússnesku þjóðarinnar. —
Þegar bolsar komu til valda lof-
uðu þeir bændum tvennu; að þeir
skyldi eignast jarðirnar og að
skattar skyldi lækka stórum, jafn-'
vel afnemast með öllu.
En hvernig hafa bolsar staðið
við þessi loforð sín?
Þegar jarðirnar voru teknar af
stóreignamönnum, tók ríkið allar
bestu jarðirnar undir tilraunabvi
og fyrirmyndarbú o. þ. h. og hafa
engir gagn af þeim nema kommún-
istaforingjar. Á þennan hátt voru
20% af jörðunum ráðstafað.
Ennfremur var ýmsum, sem
hofðu unnið vel fyrir „málefniðV
fengnar jarðir til æfilangrar eign-
ar. Var þetta gert í laumi, en þó
er vert að geta þess.
Enn aðrar jarðeignir, sem tekn-
ar vorú af fyrri eigendum, voru
gefnar útlendum fyrirtækjum. —
Þannig fekk Krupp t. d. nokkrar
þúsundir hektara hjá Don, enn-
fremur má nefna Nansens-sjer-
r jett indin, Gy ðin gas j err j ettindin
o. s. frv.
Eins fór um hitt loforðið. Og
höfundurinn lvsir því svo hvernig
bolsar rændu og þrautpíndu bænd-
ur til skattgreiðslu:
— Jeg átti heima úti á landi og
sá því hvernig farið var að. —
Bændur ljetu ræna sig. Bolsar
tóku ekki aðeins ltorn þeirra, held-
ur alt annað sem hönd á festi.
1 Kúban var hverjum bónda gert
að skyldu að láta af hendi 810
gröm af smjöri, tvö kíló af hlaup-
osti á mánuði fyrir hverja kú, sem
þeir áttu, og, 3 egg fyrir hverja
hænu. Auk þess 5 kíló af kjöti
á ári fyrtr hvert naut. Með þessu
lagi tókst bolsum að safna gríðar-
miklum birgðum af þessum mat-
vælum, en þau urðu öll ónvt vegna
trassaskapar. Smjörið var ósalt og
varð því undireins súrt og myglað,
grísir, sem átti að reka langa leið
í steikjandi sólarhita, drápust unn
vörpum á leiðinni. Afleiðingin af
þessu varð hungursneyð, hræði-
Jegri ep áður hafði þekst. Og bolsa
stjórnin hefir á sinni samvisku Ííf
þeirra 51/) miljón manna, sem
hrundu þá niður úr hungri í Rúss-
landi.
Þegar bændur sáu að skattarnir
hækkuðu í stað þess að lækka,
drógu þeir saman seglin, ræktuðu
sem allra minst eða rjett svo að
þeir geti treint fram lífið á því.
En ríkið varð að fá peninga, og
bændur áttu að leggja fjeð fram.
Voru nii skattarnir heimtir með
oddi og egg og hinni ótrúlegustu
grimd. Stundum kom til blóðsút-
hellinga, eins og t. d. í þorpinu
Rojdestvenskaja í Kákasushluta
Kúbans. Vegna óárans höfðu bænd
ur ekki getað greitt skatta sína.
Sveitarstjórnin skrifaði þá yfir-
völdunum og bað um að skattarnir
yrðu lækkaðir, en fjekk það svar,
að ef þeir væri ekki greiddir að
fullu innan ákveðinstíma,þámundu
þeir verða teknir með valdi. En
bændur gátu alls ekki greitt skatt-
ana, þeir vissu ekki einu sinni
hvernig þeir ‘áttu að treina fram
lífið, þangað til næsta uppskera
kæmi, og skattarnir voru ekki
greiddir.
Viku seinna byrjuðu bolsar að
heimta inn skattana með valdi.
Þorpið var lýst í hernaðarástandi
og 15 menn úr „kúgunarliðinu“
komu þangað. Hið fyrsta, sem þeir
gerðu, var að taka nokkra gisla,
og svo ljetu þeir það boð út ganga,
að væri skatturinn ekki greiddur
þegar í stað, mundu gislarnir verða
skotnir. Bændur tíndu til alt það
lausafje, sem þeir áttu, alla þá
aura, sem þeir höfðu reitt saman
roeð siirum sveita, en þeir hrukku
ekki nándar nærri fyrir sköttun-
um. Og þá voru gislarnir skotnir.
Þetta þoldu bændur ekki. Þeir
gerðu uppreisn og allir kommún-
istar og „kúgunarliðsmenn“, sem
ekki gátu forðað sjer á flótta,
voru drepnir. Þeir fáu, sem undan
komust flýttu sjer til næstu járn-
brautarstöðvar, sem er 12 km. frá
þorpinu. Þar komst alt í uppnám
hjá sovjet-yfirvöldunum. Setulið
frá næstu stöðvum yar kallað
þangað, og tvær lestir fullar
af TÖrturum voru sendar gegn
uppreisnarmönnunum, og ennfrem
nr var sent þangað herfylki frá
Rostov. Uppreisnin var kæfð í
blóði. Flestir bændanna voru skotn
ir þar sem þeir náðust, en þeir,
sem hjeldu lífi voru séndír í út-
legð til eyjunnar Solovetzky, sem
er utan við Arkangel, eða þá til
Síberíu.
Það kemur oft fyrir, að þá er
bóndi hefir greitt skatt sinn, þá á
hann bókstaflega ekkert eftir
nema skyrtuna á kroppnum. Jeg
nefni hjer eitt dæmi af mörgum:
Akime var duglegur og vinnu-
samur bóndi og átti hann dálitla
jörð í Riazane-sveit. Áður en bols-
ar komu til valda var hann vanur
því að fara til Rostov og vinna
þar daglaunavinnu til þess að
afla sjer fjár svo að hann gæti
keypt sjer kú og hest. Þegar
sovjet fór að hreiðra um sig í
Rostov, hafi Akime safnað sjer
nógu fje til þess að kaupa kú og
hest. Jeg hitti hann þegar hann
hafði gert kaupin og komið skepn-
unum á járnbraut. Yar hann þá
hinn kátasti og hugði gott til fram
tíðarinnar.
Nokkru seinna kemur hann til
mín, mjög illa til reika og bað mig
um vinnu. Jeg varð alveg forviða
og spurði hvað fyrir hefði komið.
Hann svaraði með því að bölva
sovjet-stjórninni og kommúnistum
niður fyrir allar hellur og öllum
áhangendum þeirra. Hann skýrði
mjer svo frá því að .þegar hann
kom heim og átti nú tvær kýr og
tvo hesta, þá var hann talinn „efn-
aður bóndi“, og honum var gert
að greiða svo háan skatt, að hann
varð eigi aðeins að selja allar
skepnur sínar, heldur einnig jörð-
ina og hiisið, til þess að geta greitt
skattinn. Og nú var hann hættur
að hugsa um búskap. „Bolsivikkar
hafa drepið í mjer löngunina til
þess að vera bóndi“, sagði hann.
Og svo bætti hann við:
„Og það var svo sem ekki nóg
að jeg yrði að greiða skatt, heldur
var mjer líka gert að skyldu að
flytja póstinn, og í miðri viku var
mjer máske skipað að aka með
einhvern embættismann bolsa 30
til 40 km. Og meðan jeg var a§