Lesbók Morgunblaðsins - 27.01.1929, Blaðsíða 2

26
sigrað. Hún hefir brotist áfram
í þeim verstn veðrum, sem þar
koma, hún hefir ferðast um veg-
leysur að náttarþeli langar leiðir
og jafnvel þótt öreigar ætti í
hlut.
Spyrjið nú hvern sem er í þessu
hjeraði, bændur og hirðingja, og
þeir munu allir brosa og svara, að
læknirinn sje ágætur, þótt það sje
liona. Og sumir munu bæta við
með áherslu, að hún „sje áreiðan-
lega besti læknirinn í Nebraska“.
Þegar jeg kom til Tryon, var
mjer bent á snoturt hvítt hús og
sagt, að þar ætti læknirmn heima.
Og maðurinn, sem gaf mjer þær
upplýsingar, bætti við: „Þjer skul-
uð bara fara inn, þótt liún sje ekki
við, og láta sem þjer sjeuð heima
hjá yður. Húsið er opið.“
Húsið var í útjaðri þorpsins.
Hinum megin við það var sand-
auðnin, og náði eins langt og auga
eygði. Tvö trje stóðu fyrir frani-
au húsið, en trje eru sjaldsjeð á
þeim slóðum.
I þessu liúsi býr lækuirinn og
ínaður hennar, Joseph A. McGraw.
Hann er lögfræðingur — eini lög-
fræðingurinn í þessu lijeraði. Því
miður var bann ekki heima, en
læknirinn var heima og var að
matreiða í eldhúsi. Þar voru gest-
lcotnandi uppgjafadómari og dótt-
i,- óðalsbónda nokkurs. Það var
viðkunnanlegt þarna og dómarinn
sagði okkur margar skemtilegar
sögur frá „hinutn góðu, gömlu dog-
Um‘1.
„Einu sinni var læknir hjerna
og liann bjó í herbergi uppi yfir
danssalnum. Hann svaf þar á gam-
alii dýnu úti í horni og var tjaldað
fyrir. Einu sinni tók jeg eftir því,
að uhdir dýnunni voru járnplötur.
— Til hvers hafið þjer þetta járn,
læknir, spurði jeg? — Það eru
brynvarnir, mælti hann. Þegar
piltarnir hjerna niðri fara að
skjóta á kvöldin, hlífir þetta mjer
fyrir kúlum, sem koma upp í gegn-
um loftið.
Og þetta Var alveg satt,“ mælti
dómarinn og augu hans tindruðu-
Svo fór liann í hálfum Idjóðum
að segja; mýer frá frú McGraw
lækni. • „Hún hefir stáltaugar,
sagði haun. „Hún er eini læknir-
inn:.í þessu hjeraði. Hjer berast
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
frjettir fljótt, og slæmar frjettir
hraðast. Hún má ekki láta sjer
fatast! Hún hefir engan til að
ráðgast um við, þegar hún er í efa
um einhvern sjúkdóm. Hún verð-
nr sjálf að taka ákvarðanír og
henni hefir hepnast vel. Stundum
þarf hún að férðast tuttngu míl-
ur og hún hefir enga hjúkr-
unarkonu sjer til aðstoðar og ekk-
ert af þeim útbvinaði, sem læknar
í stórborgunum telja nauðsynleg-
an. Þetta reynir á taugarnar, en
hún hefir stáltaugar. Það getur
verið, að jeg sje ekki óhlutdræg-
ur dómari,“ mælti iiann að lok-
um, „því að hún bjargaði einu
sinni lífi drengsins míns.“
Læknirinn kom inn í þessu.
„Þakka yður fyrir,“ mælti hún
og brosti. „Einu sinni — og það er
ekki mjög iangt síðan — var
hið eina, sem hjelt mjer uppi,
vonin um það, að einhvern tíma
mundi eihhver segja það sama og
þjer sögðuð nú — og svo heilræði
nokkurt."
„Hvaða heilræði var það?“
spurði jeg.
„Hælið þeim, sem vel gengur
vegna hjálpar og uppörfunar vina
sinna; en sá einn er hrósverður,
sem sigur viniiur, þótt alt sje hon-
um öndvert,“ mælti hún.
Hún stóð fyrir framan mig,
grannvaxin og livít fyrir hærum
og er hún þó ekki nema um fert-
ugt. Frá barnæsku hefir hún háð
harða baráttu og þess sjást merki
á henni.
„Jeg las þetta heilræði einu
smni á brjefspjaldi í biblíubúðar-
glugga í Lineoln. Jeg var fjelaus,
svöng, köld og örvílnuð. Jeg hafði
ekki efni á að kaupa brjefspjaldið,
en jeg lærði heilræðið.“-----
Hún er fædd á íslandi og var
sjöunda barnið í röðinni. Þegar
hún var fimm ára fóru foreldrar
hennar til Kanada. Viku eftir að
þau komu þangað, dó faðir henn-
ar. Móðirin fór með sjö börnin sín
ti! Winnipeg. Þar átti hún ein-
hverja kunningja. Þar misti hún
alt hið litla, sem hún átti, í ó-
heppilegu gróðabragði. Svo henti
hana það slys, að hún datt á
svelli og slasaðist svo, að hún gat
ekkert unnið. Það var ekla um
annað að gera en að reyna að
koma börnunum fyrir og senda
þau sitt í liverja áttina. Og Hrefna
litla lenti hjá enskum lögfræðingi.
„Enginn enskur maður getur
borið fram skírnarnafn mitt,“ seg-
ir hún, „og þess vegna var jeg
kölluð Harriet og svo tók jeg mjer
það nafn, er jeg þroskaðist.“
Lögmaðurinn, sem liún fór til,
ætlaði að ala hana upp, en liann
skildi ekki Islendingseðlið í henni.
Það er víkingablóð í æðum henn-
ar, og hún þoldi það ekki, að vera
kölluð „veslings einstæðingur". Og
þótt hún væri lítil, fann hún, að
farið var með sig sein ambátthr-
barn. Snemma morguns var það
svo einu sinni, að hún batt alla
leppa sína í böggul, hljóp á brott
og heim til móður sinnar.
Móðir hennar' gat ekki alið önn
f.vrir henni og sendi hana til
frænku sinnar í Norður-Dakota.
Allur farangur hennar var í mal-
poka, en hann týndist á leiðinni.
Kom hún því til Bandaríkjanna
sJypp og snauð, átti ekkert annað
en fötin, sem hún stóð í. Um sum-
arið var hún hjá frænku sinni, en
íslensk hjón, sem kendu í brjósti
uin hana, tóku hana að sjer um
haustið og var hún hjá þeim um
veturinn. Um vorið var hún svo
send til eldri systur sinnar, sem
var í Winnipeg og hafði þar at-
vinnu. Hún var þá sjö ára og
komst þar að sem ljettastúlka á
ensku heimili, og þannig hafði hún
ofan af fyrir sjer, þangað til hún
var ellefu ára.
Fjórar systur hennar tóku sig
saman og fóru til Sioux Falls í
Norður-Dakota og stofnuðu þar
þvottahiis. Hrefna fór með þeim
og henni var fenginn þvottabali
og við hann stóð hún dag eftir
dag í tvö eða þrjú ár, með sífeld-
an þreytuverk í bakinu og of-
þreytt.
Þá var það, að konsúll • Dana
tók hana að sjer. Hann kendi
henni dönsku á kvöldin heima hjá
sjer og las með henni dönsku biblí-
una. Hann kom henni í alþýðu-
skóla og hann talaði við hana um
guð og menn, sem prjedikuðu
fagnaðarboðskapinn í fjarlægum
löndum. Hann sagði henni frá trú-
arhetjum og píslarvottum, svo að
víkingablóðið tók að ólga í æðum