Lesbók Morgunblaðsins - 13.01.1929, Blaðsíða 5
LESJ3ÓK MORGUNBLAÐSINS
13
konungur
Ðenediktsson.
Orðvald er diánarheims dýrasta snilld;
hún dregur sinn knör, fyrir utan fylgd,
á Ginnungasæinn svarta.
En list heimtar trú, gegnum stjarnanna storm,
og styrk sinna drauma um himneskt form.
Við fallandi engil, við freistandi orm
þarf fyrirgefning og hjarta.
Aldrei fannst mál fyrir myrkari harm —
nje mæddi sjálfdæmi harðar neinn barm.
Hans sál leit ei sólina bjarta.
Af þrúguvið batt hann sjer þyrnikrans,
þegninn guðs og konungur lands.
Vínhelið ríkti á valdstól þess manns,
sem var eftir drottins hjarta.
Hvað skín yfir sofandi barnsins brá,
hvað birta oss draumar, sýn og spá
um líf allra stjörnulanda?
Mun jarðskólinn storkna við reglu og rit,
þar raunheimur skerðir sitt eigið vit?
— Vjer finnum aðeins sem fjarlægan þyt
af flugtökum hærri anda.
Ljóð er það eina sem lifir alt;
hitt líður og týnist þúsundfalt —
uns Hel á vorn heim að svæfa.
Orð eru dýr, þessi andans fræ,
útsáin, dreifð fyrir himnablæ,
sem fljóta á gleymskunnar sökkvisæ,
um sólaldir jarðneskra æfa.
Þá hágöfgast maður í menningar heim,
er manið, frjáls, býður eining af tveim,
signd við þann sið er vjer tókum.
Útvaldi söngvarinn saltarans
sinnti ei glaplögum Edenbanns.
Sjálfsköpuð þján, bæði þjóðar og manns,
skal þurkast úr lífsins bókum.
í því efni vísa její mönnum til
landafræði Bjarna Sæmundssonar
— en mun aðallefra drepa á nokk-
ur atriði í þjóðfjelagsskipulagi, og
annað, sem snertir atburði þá, er
jeg mun ef til vill skýra frá síðar.
Einnig mun jeg nota tækifærið til
að greina frá ýmsum J)eim áhrif-
um, sem viðkynningin við sviss-
nesku Jijóðina hefir haft á mig.
Sviss er aðeins % af stærð ís-
lands en hefir 3.886.000 íbúa. Yfir
suður hluta Jiess liggja svissnesku
Alparnir, sem byrja sunnan við
austurenda Genfervatns og breikka
eftir Jiví sem austar dregur. Fram-
liald þeirra að austan eru austur-
rísku Al|)arnir og Tyrolfjöllin. Að
vestan taka v ð af Jjeim frönsku
Alparnir, sem liggja beint í suður
á landamærum Frakklands og
ítahu, næstum suður að Miðjarðar
hafi. A takmörkum Frakklands og
Sviss liggja Júrafjöllin, vestan að
Genfervatn og Neuehatelvatn, á
ská í norðaustur. Alt landið er
mjiig mishæðótt, í norðvesturhluta
]>ess er lítið um há fjöll, en lands-
lagið er eigi að síður breytilegt og
fagurt, mörg stór og smá vötrt
prýða vel ræktað landið, og augað
J)reytist ekki á að horfa og dáðst
að umhverfinu. En tilfinningin
um hið háa og tignarlega gerir
sín fyrst vart, er nær dregur Alpa-
fjöllunum. Þannig er hjeraðið
kringum Interlaken nafnkent fyr-
ir sitt stórkostlega fagra útsýni.
Interlaken er lítill bair (3600 íbúa)
á milli tveggja vatna í miðhluta
Sviss, og stendur beint á móti
hinni alþektu „Jungfrau“, sem er
yfir 4000 metra há. Þangað koma
þúsundir útlendinga til að njóta
hinnar dásamlegu náttúrufegurð-
ar, sem ekki er svo ljett að
gleyma.
Sviss er skift í fylki eða „Kan-
tónur“, 22 að tölu. A tíð róm-
verska keisaradæmisins var það
bygt af keltneskum J)jóðflokki,
sem Helvetar nefndust. Snemma á
.13. öld koinst það undir yfirráð
þýska keisaradæmisins. ■ Umboðs-
menn keisaranna beittu íbúana hóf
lausri harðstjórn og rangsleitni,
og risu J)eir hvað eftir annað upp
gegn harðstjórunum, eins og sagan
um Vilhjálm Tell sýnir, þeim er